پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 43 |
| تعداد شماره‌ها | 1,706 |
| تعداد مقالات | 13,972 |
| تعداد مشاهده مقاله | 33,568,766 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 13,310,166 |
واکاوی تطبیقی شناختی حاضرجوابی در فارسی، عربی و انگلیسی | ||
| فنون ادبی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 20 اسفند 1403 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/liar.2025.142921.2408 | ||
| نویسنده | ||
| زینب اکبری* | ||
| استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| این پژوهش به تحلیل شناختی تطبیقی حاضرجوابی—به‌عنوان شکلی راهبردی و تقابلی از تعامل زبانی که با پاسخ‌گویی سریع، وارونه‌سازی و موازی‌سازی شناخته می‌شود—در سه زبان فارسی، عربی و انگلیسی می‌پردازد. حاضرجوابی به‌مثابه نبردی زبانی در نظر گرفته می‌شود که در آن پاسخ‌دهنده (H) از طریق بازآرایی عامدانه و انعکاسی گفتار گوینده اولیه (S)، معنای موردنظر او را معکوس می‌سازد. این پژوهش شکاف قابل‌توجهی را در ادبیات تحقیق برطرف می‌کند، زیرا مطالعات پیشین عمدتاً بر زبان‌های اروپایی متمرکز بوده و بنیان‌های شناختی و ساختاری حاضرجوابی را در سنت‌های غیراروپایی به‌طور نظام‌مند بررسی نکرده‌اند. این مطالعه با تمرکز بر دو سازوکار محوری، موازی‌سازی ساختاری—که در آن، پاسخ‌دهنده ساختار نحوی یا منطقی گفتار اولیه را تکرار کرده و معنای ارزشی آن را وارونه می‌سازد—و موازی‌سازی چندمعنایی—که از ابهام واژگانی برای تغییر معنا و خنثی‌سازی قصد ارتباطی اولیه بهره می‌برد—را مورد بررسی قرار می‌دهد. تحلیل داده‌ها در چارچوب نظری مدل فضای گفتمان جاری (Current Discourse Space) لانگاکر (2001) انجام شده و نشان می‌دهد که فرا‌فهم (hyper-understanding) و وارونه‌سازی پیش‌زمینه/پس‌زمینه (figure–ground reversal) چگونه در بازآرایی ساختارهای مفهومی مشترک نقش ایفا می‌کنند. تحلیل کیفی ۱۵۰ نمونه حاضرجوابی (۵۰ نمونه از هر زبان) نشان می‌دهد که راهبردهای شناختی عام در این سه زبان عبارت‌اند از: (۱) پاسخ‌دهندگان با بهره‌گیری از بازتاب نحوی/واژگانی، پیش‌فرض‌های ضمنی را شناسایی و وارونه می‌سازند و (۲) سلسله‌مراتب ارزشی را از طریق تغییر پیش‌زمینه (ground) و برجسته‌سازی عناصر جدید (figure) در فضای گفتمانی بازتنظیم می‌کنند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| حاضرجوابی؛ زبان‌شناسی شناختی؛ موازی‌سازی ساختاری؛ موازی‌سازی چندمعنایی؛ فضای گفتمان جاری | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 26 |
||