تعداد نشریات | 42 |
تعداد شمارهها | 1,514 |
تعداد مقالات | 12,478 |
تعداد مشاهده مقاله | 24,739,397 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 10,433,064 |
بررسی تطبیقی آرای ابنعربی و عزالدینکاشانی در باب قُرب | ||
الهیات تطبیقی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 19 شهریور 1402 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/coth.2023.137058.1809 | ||
نویسندگان | ||
مهرداد محمدی1؛ حیدر حسن لو* 2؛ حسین آریان3 | ||
1دانشجوی دکتری تخصصی زبان وادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی و هنر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان، زنجان، ایران | ||
2استادیار گروه زبان وادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان، زنجان، ایران | ||
3استادیار گروه زبان وادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی و هنر، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد زنجان، ایران | ||
چکیده | ||
«قرب» در قاموس متصوفه از احوال عرفانی و به معنی اطاعتی است که موجب تقرّب مطیع به مطاع میشود. نویسندگان این پژوهش برآنند تا با بررسی آرای ابنعربی و عزالدین کاشانی در باب قرب عرفانی، نوع تلقی، نوآوری و وجوه اشتراک و افتراق این دو اندیشهورز متصوفه را با روش توصیفی- تحلیلی و بر مبنای مستندات کتابخانهای باز نمایند. براساس نتایج تحقیق هر دو اندیشمند، قرب نوافل را برتر از قرب فرایض دانسته و دلیل برتری را به محبت الهی پیوند میزنند. قرب حقیقی در تلقی هر دو، وصل به محبوب و مشاهدة او نیست؛ بلکه این نوع قرب در نظر کاشانی با پیوند به شوق مخصوص، در قوس صعودی، مستمر و دائمی است؛ در نظر ابنعربی نیز سالکانِ واصل دائماً در مشاهدة قرب هستند و این رؤیّت چیزی جز تجلّی حق نیست. هر دو برآنند که علم لدّنی مخصوص اهل قرب و یکی از ملزومات نیل به قرب حقیقی است. کاشانی با پیوند قرب به جمع و تفرقه عرفانی برآن است که در قرب تام، روح سالک در محل جمع با وجود صفت تذلل در عبودیتش، صفت ترفع به درجات والا را نیز داراست؛ اما ابنعربی با تمایز قائل شدن به این نوع تفسیر، برآن است که برخی بزرگان متصوفه به جهت تلقی قرب در مقام جمع و بُعد در موضع جدایی، معرفت بُعد را در باب قرب داخل کردهاند. | ||
کلیدواژهها | ||
قرب؛ قرب نوافل و فرایض؛ احوال؛ ابنعربی؛ کاشانی | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 59 |