تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,486 |
تعداد مقالات | 12,203 |
تعداد مشاهده مقاله | 23,241,211 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 10,021,590 |
کرامات زمینهساز چهرهای اسطورهای از عرفا براساس نظریات جوزف کمبل | ||
پژوهشهای ادب عرفانی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 05 اردیبهشت 1402 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/jpll.2023.135000.1726 | ||
نویسندگان | ||
علیرضا عبادی1؛ نجم الدین گیلانی* 2 | ||
1دانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی، گروه تاریخ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران. | ||
2استادیار گروه تاریخ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران | ||
چکیده | ||
یکی از مباحث پرمناقشه عرفان اسلامی، متصور شدن قدرت کرامتگونه برای شیوخ متصوفه است که قرابت معنایی و محتوایی زیادی به معجزه دارد. با این تفاوت که معجزه مخصوص پیامبران و کرامت، کارهای خارقالعاده اولیاءالله است. با سازمان یافتن طریقتها در میانههای قرن پنجم هجری و ضعف شدید حکومت سلجوقی بعد از شکست سنجر (م.552 ه.ق) از غزان و فروپاشی اوضاع اجتماعی و سیاسی، کرامت مدلولی متفاوت یافت و به کارهای فوقبشری مرشد طریقت اشاره میکرد. پیر و مراد دیگر تنها یک شخص روحانی صرف نیست؛ بلکه به مانند قهرمانان اسطورهای با قدرت الهی تصویر میشود که نظم و قوانین الهی حاکم بر طبیعت را میشکند. کرامات مسیر سفر سالک را به مانند سفر قهرمان اسطورهها ترسیم میسازد که شیخ از مسیر بسیار سخت و صعبی گذر کرده است تا توانسته به چنین قدرت مافوقانسانی دست یابد و از ثمرات آن، مریدان و حامیانش را مستفیض کند. نظریه «تک اسطوره» جوزف کمبل، انطباق زیادی با مسیر سفر روحانی سالک دارد. در این مقاله با گردآوری منابع مکتوب عرفانی و تاریخی مربوط به سیر حرکت عارف تا رسیدن به کمال و با تطبیق آن مفاهیم با سه مرحله «جدایی»، «تشرف» و «بازگشت» نظریه کمبل به این نتیجه میتوان رسید که هدف از خلق کرامات، ساخت چهرهای اسطورهای از عرفا است تا آنکه آنان را بهعنوان قهرمانان مذهبی عصر جدید معرفی کنند. | ||
کلیدواژهها | ||
عرفان؛ کرامات؛ اسطوره؛ جوزف کمبل؛ سلجوقیان | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 20 |