| تعداد نشریات | 43 |
| تعداد شمارهها | 1,791 |
| تعداد مقالات | 14,617 |
| تعداد مشاهده مقاله | 38,787,370 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,100,383 |
ماهیت مصنوعمانند مدلهای علمی | ||
| متافیزیک | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 مهر 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/mph.2025.145811.1652 | ||
| نویسندگان | ||
| علیرضا منصوری* ؛ علی سیدی | ||
| پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی | ||
| چکیده | ||
| مقاله حاضر ضمن نقدی بر دیدگاههای رایج دربارۀ ماهیت مدلهای انتزاعی علمی، نشان میدهد که این رویکردها از تبیین نقش قصدمندی در تعیین ماهیت مدلها ناتواناند. مقاله در عوض پیشنهاد میکند که مدلهای علمی بهعنوان مصنوعاتی انتزاعی در نظر گرفته شوند که ماهیت آنها بهطور مستقیم وابسته به قصد طراحی، اهداف علمی، و زمینههای نهادی خاصی است که در آنها قرار دارند. این رویکرد بهطور خاص بر اهمیت قصدمندی در شکلگیری مدلهای علمی تأکید دارد و بر این باور است که این مدلها بهمنظور رسیدن به مقاصد خاص علمی و تحقیقاتی طراحی میشوند. این رویکرد پیامدهای متافیزیکی مهمی دارد؛ چراکه با بهرهگیری از فلسفه مصنوعات، بر وابستگی وجود مدلها به قصد جمعی دانشمندان و نقش نهادهای علمی در شکلگیری و تثبیت آنها تأکید میکند. در نهایت، مقاله از رهگذر پاسخی به مسئلهی هستیشناختی مدلها، زمینه را برای پیشنهاد نوعی رئالیسم نهادی-کارکردی فراهم میکند که واقعیت مدلها را در چارچوب کارکردهای علمی و اجتماعی آنها میسنجد. | ||
| کلیدواژهها | ||
| مدلهای نظری؛ هستیشناسی مدلها؛ قصدمندی در مدلسازی؛ مصنوعات انتزاعی؛ رئالیسم نهادی | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 118 |
||