
تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,724 |
تعداد مقالات | 14,101 |
تعداد مشاهده مقاله | 34,260,224 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 13,710,696 |
خاندانهای علمی در ایرانِ عصرِ سلجوقی(590ـ431هـ.ق) و منبع قدرت آنها: سرمایهی فرهنگی | ||
پژوهش های تاریخی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 31 فروردین 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/jhr.2025.144477.2758 | ||
نویسندگان | ||
ستاره غفاری بیجار1؛ ذکرالله محمدی* 2 | ||
1گروه تاریخ، دانشکده ادبیات، دانشگاه الزهرا، تهران ، ایران | ||
2گروه تاریخ، دانشکده ادبیات، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
در تاریخ ایران در دوره میانه اسلامی همواره خاندانهایی وجود داشتند که به امور مختلف دیوانی، شرعی و علمی میپرداختند. خاندانهای علمی در عصر سلجوقی، نقشهای متعددی در عرصهها یا میدانهای گوناگون اجتماعی بازی میکردند. این خاندانها میتوانستند برای چند نسل علماندوزی را در خاندان خود تداوم بخشند و این گونه یک خاندان علمی را تشکیل دهند. پژوهش حاضر با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی در پی بیان تعریفی دقیقتر از خاندانهای علمی در عصر سلجوقی، چگونگی پراکندگی آنها در سرزمین ایران و یافتن منبع قدرت این خاندانهای علمی در میدانهای اجتماعی است. از این رو به نظر میرسد از آنجایی که مهمترین سرمایهی این خاندانها سرمایهی فرهنگی آنهاست در نتیجه با تلاش برای حفظ این سرمایه درون خاندان و ایجاد تمایز میان خاندانهای علمی با سایرین، آنها میتوانستند در سه میدان آموزشی، قضایی و ریاست به قدرت برسند. این قدرت همواره به معنی سلطه و یا قدرت سیاسی نبود، بلکه زمانیست که یک خاندان از حداکثر سرمایه فرهنگی خود استفاده میکند و میتواند آن را به سرمایهی فرهنگی نهادینه شده تبدیل کند. اگر چه برخی از افراد این خاندانها، به ویژه آنها که به منصب ریاست بر شهرها میرسیدند به دخالت در امور سیاسی تمایل داشتند، ولی فعالیت سیاسی این خاندانها میتوانست گاهی برای آنها نتایج خونباری به همراه داشته باشد و احتمالاً موجب کاهش سرمایهی فرهنگی ایشان شود. | ||
کلیدواژهها | ||
سلجوقیان؛ خاندانهای علمی؛ میدان آموزشی؛ سرمایه فرهنگی | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 68 |