
تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,706 |
تعداد مقالات | 13,972 |
تعداد مشاهده مقاله | 33,568,988 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 13,310,300 |
نشانه شناسی سفره طباخی صوفیه بر اساس اهمّ متون تعلیمی تصوف از قرن چهارم تا قرن هشتم | ||
متن شناسی ادب فارسی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 14 اسفند 1403 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/rpll.2025.143453.2398 | ||
نویسنده | ||
زیبا پریشانی* | ||
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی ، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
از دیدگاه علم نشانهشناسی، هر متن ادبی و نیز هر حوزه از فرهنگ بشری دستگاهی از نشانههاست که به معانیای فراتر از معنای قاموسی خود دلالت میکنند. برایناساس، سفره صوفیه و نوع، شکل و اندازه غذاها واجد نظامی از نشانههاست. از آنجاکه روزه، جوع و پرهیز از شکمبارگی از ارکان اصلی تصوف هستند، انواع طعام و نوشیدنیها واجد ارزش نشانهشناختی هستند. بههمین دلیل پژوهش در فرهنگ غذایی صوفیه و نشانهشناسی غذاها در سفره صوفیه دریچهای است به سوی درک جهان تصوف. پژوهش مذکور نشانمیدهد که برخلاف اهمیت بنیادین روزهداری و پرهیز از خوراک در تصوف، ژانر تعلیمی نسبت به ژانرهای دیگر ادبی، از لحاظ نوع، بسامد و پرداختن به انواع غذاها و رنگینی سفره، بسیار غنی و قابلتوجهاست. بیشک دلیل اصلی آن میتواند عملگرایی رسالات تعلیمی صوفیه و توجه آنان به زندگی روزمره عامه مردم باشد. دیگر اینکه در سفره صوفیه غذاها و حلویات و نوشیدنیها در جدول سلسلهمراتبی و دقیقا معکوس سلسله مراتب ارزش عمومی قرار میگیرند. این سلسله مراتب باعثمیشود که غذاها به حوزه معنویت وارد شوند و بنابراین ارزشی نشانهای و نمادین پیداکنند. پرداختن به این جنبه بسیار مهم است چرا که مأکولات و اشربه بنابر مواد خود مورد داوری ارزشی قرارمیگیرند. بدیهیاست که مزه و طعم نیز به چنین جدولی وارد میشود. همارزی «غذا» و «معنویت» و «جایگاه اجتماعی» میتواند سنجهای جهت ارزیابی رانههای ارزشی- اجتماعی و نیز تبیین بسیاری از ضربالمثلهای حوزه غذا، در اختیار پژوهشگران قراردهد. مقاله حاضر میکوشد تا با ارجاع به اولیانامهها و رسالاتتعلیمی از این روزنه به دنیای معنوی صوفیه بپردازد. | ||
کلیدواژهها | ||
تصوف؛ نشانهشناسی؛ غذا؛ سفره صوفیه | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 21 |