پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 43 |
| تعداد شمارهها | 1,792 |
| تعداد مقالات | 14,626 |
| تعداد مشاهده مقاله | 38,938,911 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,159,333 |
بررسی عوامل مؤثر بر کیفیت زندگی جوانان استان سمنان با تأکید بر بخش گردشگری | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| جامعه شناسی کاربردی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مقاله 2، دوره 36، شماره 2 - شماره پیاپی 98، تیر 1404، صفحه 1-20 اصل مقاله (661.11 K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/jas.2025.142873.2561 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| نویسندگان | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| محمد نجارزاده* 1؛ مائده افرادی2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1دانشیار گروه مدیریت گردشگری، دانشکده گردشگری، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2کارشناس ارشد بازاریابی مدیریت گردشگری، دانشکده گردشگری، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| چکیده | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| هدف مطالعۀ حاضر بررسی عوامل مؤثر بر کیفیت زندگی جوانان استان سمنان با تأکید بر بخش گردشگری است. روش تحقیق استفادهشده کمّی و ابزار جمعآوری دادهها پرسشنامه است. حجم نمونه با فرمول کوکران برآورد شد و در مجموع، 384 نفر بررسی شدند؛ بنابراین، در راستای تحقق این هدف با تهیۀ ۳۸۴ پرسشنامه از جوانان بین ۱۵-۲۹ سال استان سمنان دادهها جمعآوری شد. ابزار استفادهشده در این تحقیق، استفاده از نرمافزارهای اکسل و spss با بهرهبرداری از آزمونهای آماری مختلف مانند همبستگی و رگرسیون بوده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که باوجود اینکه کیفیت زندگی جوانان شهرستانهای استان سمنان با یکدیگر متفاوت است، درمجموع کیفیت زندگی همۀ آنها در شرایط مطلوبی قرار ندارد؛ علاوهبرآن شاخصهای فرهنگی، بهزیستی فردی و مسکن ازجمله مهمترین شاخصهای تأثیرگذار بر کیفیت زندگی جوانان است و بین افزایش گردشگری و بهبود کیفیت زندگی آنها رابطۀ معناداری وجود دارد؛ بنابراین، افزایش گردشگری منجر به ارتقای کیفیت زندگی جوانان استان سمنان میشود و درنهایت بر بهبود روحیۀ آنان تأثیرگذار است. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| کلیدواژهها | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| کیفیت زندگی؛ جوانان؛ گردشگری؛ استان سمنان | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| اصل مقاله | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
مقدمه و بیان مسئله ازآنجاکه صنعتیشدن و پیشرفت فناوری به بُعد کمّی زندگی انسان توجه دارد و از جنبههای کیفی زندگی انسان غافل است، در دهههای اخیر در کشورهای غربی بحث کیفیت زندگی توجه اندیشمندان، پژوهشگران ومتفکران علوم انسانی را به خود جلب کرده است (صانعی، ۱۳۹۳). بهبود کیفیت زندگی در مکان و برای افراد و گروههای خاص بهعنوان مرکز اصلی توجه برای برنامهریزان بوده است (دیوسالار و همکاران، ۱۳۹۱) و بسیاری از کشورها هنگام سیاستگذاری به کیفیت زندگی بهعنوان هدف اصلی توسعۀ جامعه توجه داشتهاند (قدمی و همکاران، ۱۳۸۹). طبق گفتۀ داس[1] (2008)، اندازهگیری، شناخت و ارتقای کیفیت زندگی جزء اهداف عمدۀ پژوهشگران، دولتها و برنامهریزان در چند دهۀ گذشته بوده است. بنا به تعریف سازمان بهداشت جهانی[2] (1994) کیفیت زندگی، درک افراد از موقعیت خود در زندگی ازنظر فرهنگ، نظام ارزشی که در آن زندگی کرده، اهداف، انتظارات و اولویتهایشان بوده که مسئلهای کاملاً فردی است و توسط دیگران قابلمشاهده نیست. کیفیت زندگی دارای سه بُعد است که یکی از این ابعاد، بُعد عینی آن است و بر تأمین نیازهای اساسی و بهرهمندی از منابع مادی در راستای برآوردهکردن خواستههای اجتماعی شهروندان و مشارکت اجتماعی آنان نظارت دارد. بُعد دیگر آن ذهنی است و به داشتن رضایتمندی، استقلال، هدفداری در زندگی و رشد و پیشرفت امور شخصی و دگرخواهی پرداخته است؛ علاوهبرآن بُعد سومی نیز از کیفیت زندگی وجود دارد که در آن کیفیت زندگی بهعنوان مفهوم عینی و ذهنی بررسی شده است و درواقع تعیینکنندۀ شرایط عینی، رفتاری و ذهنی افراد است (زبردست و بنیعامریان، ۱۳۸۸)؛ بهعبارتدیگر بررسی کیفیت زندگی به عوامل گوناگونی مانند عوامل فردی (سطح سرمایۀ اجتماعی، مشارکت و انسجام) و عوامل اجتماعی (فرصتهای شغلی، انتخاب حرفه، امکانات و درآمد، خدمات اجتماعی، بهداشتی و درمانی) مرتبط است که درنهایت رضایت یا نارضایتی از زندگی را با خود به همراه دارد. رضایت از زندگی یک فرایند شناختی_قضاوتی است که شامل بررسی و ارزیابی جهانی کیفیت زندگی فرد است. درواقع میتوان رضایت از زندگی را بهعنوان درجهای تعریف کرد که فرد بهطور مطلوب دربارۀ کیفیت کلی زندگی خود بهعنوان یک کل قضاوت میکند (قائدی، ۱۳۹۴). نیل[3] تأیید کرد که گردشگری جنبهای مهم از زندگی و اوقات فراغت است که بهعنوان عامل درخور توجه در رضایت کلی از زندگی در نظر گرفته شده است. جمالینسب و همکاران (1402) معتقدند که نتیجۀ نهایی اوقات فراغت میتواند به رشد و شکوفایی شخصیت افراد منجر شود. طبق مشاهدات هابسن[4] و دیتریش[5] یک فرض اساسی در جامعۀ ما وجود دارد که گردشگری بررسی و پیگیری سالم ذهنی و جسمی در راستای دنبالکردن اوقات فراغت ما بوده و ازاینرو عاملی مهم در بهبود و افزایش کیفیت زندگی است Wang, 2019)). براساس یافتههای مگنوو دوسنا[6] (2020)، درک مثبت از اثرات گردشگری منجر به افزایش غرور جامعه، بهبود سلامت، رفاه و مزایای کلی کیفیت زندگی میشود و پژوهش نجارزاده و نعمتاللهی (1397) نشان میدهد که توسعۀ صنعت گردشگری در افزایش اشتغال تأثیرگذار است؛ علاوهبراین رامیکسون[7] (2020) توسعۀ گردشگری را بهعنوان تأثیر مستقیم بر کیفیت زندگی قلمداد میکند. توجه به نتایج برخی مطالعات در ایران مانند پژوهش شاهین (1400) در خمینیشهر، یافتههای قلیمطلق و همکاران (1400) در قزوین و تحقیق پاکرو و درسخوان (1403) در مناطق اسکان غیررسمی کلانشهر تبریز نشان داد که وضعیت کیفیت زندگی جوانان در ایران در وضعیت مطلوبی نبوده و از کیفیت مطلوبی برخوردار نیست؛ بنابراین، جامعۀ ایران نیازمند اتخاذ سیاستهای بنیادی برای رفاه و بهبود وضعیت اقتصادی، اجتماعی، زیربنایی و... آنان است؛ زیرا جوانان یکی از زیرگروههای مهم جمعیتی هستند که به دلیل ویژگیهای اجتماعی کنونی و نیز به دلیل ویژگیهای خاص این سنین دشواریها و آسیبهای زیادی را تجربه میکنند. رویدادهای هر دوره، از زندگی و مرحلۀ قبل تأثیر میپذیرد و نیز بر وقایع مراحل بعدی تأثیر میگذارد. استان سمنان استانی است که بخش چشمگیری از جمعیت آن را جوانان تشکیل دادهاند؛ بنابراین، مطالعۀ کیفیت زندگی جوانان استان و عوامل مؤثر بر آن توانسته است به برنامهریزی در راستای بهبود شرایط فردی و اجتماعی آنان کمک کند؛ بنابراین، در اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ سعی بر آن است که سطح ذهنی و عینی کیفیت زندگی جوانان را در سطح شهرستانهای استان بررسی و ارزیابی کند و میزان تأثیرگذاری گردشگری بر بهبود و افزایش کیفیت زندگی جوانان استان سمنان مشخص شود؛ بنابراین، در این پژوهش، فرضیات زیر بررسی شد: ۱- کیفیت زندگی (عینی و ذهنی) جوانان استان سمنان در شرایط مطلوبی قرار دارد؛ ۲- بین شهرستانهای استان سمنان ازنظر کیفیت زندگی جوانان اختلاف معناداری وجود دارد؛ ۳- شاخصهای فرهنگی، بهزیستی فردی و مسکن مهمترین شاخصهای تأثیرگذار بر کیفیت زندگی جوانان استان سمنان هستند؛ ۴- بین افزایش گردشگری و بهبود کیفیت زندگی جوانان استان سمنان رابطۀ مثبت و معناداری وجود دارد. پیشینۀ پژوهش گاتام و بالا[8] (2024) نشان دادند که کیفیت زندگی ساکنان به طور چشمگیری تحت تأثیر توانمندسازی سیاسی است که به دنبال آن توانمندسازی روانشناختی قرار دارد. مطالعات یانگ و همکاران[9] (2024) نشان داد که دقت اندازهگیریهای سطح جامعۀ گردشگری و کیفیت زندگی را میتوان با تصدیق تعاملات فضایی و وضعیت تابآوری هر جامعه بهبود بخشید. سی و همکاران[10] (2024) بدین نتیجه رسیدند که جنبههای اجتماعی مناظر درمانی تأثیر مثبت مستقیمی بر کیفیت زندگی درکشدۀ گردشگران دارد. یافتههای تحقیقات مونانورا و کلاین[11] (2022) نشان داد که تأثیرات گردشگری درکشدۀ ساکنان، تعیینکنندههای قوی حمایت آنها از گردشگری بوده و کیفیت زندگی تأثیر نگرشهای مربوط به تأثیرات گردشگری بر حمایت از گردشگری را تعدیل نکرده است. توارونویچینه و همکاران[12] (2022) نشان دادند که چهار گروه از عواملی را که رضایت ذهنی از کیفیت زندگی را تعیین کردند، عوامل محیط اقتصادی، محیط سیاسی، محیط اجتماعی و محیط طبیعی هستند. همچنین مهمترین عوامل برای درک مثبت از کیفیت زندگی، محیط اجتماعی و بهویژه روابط خانوادگی و سلامت هستند. عوامل اقتصادی و محیطی تقریباً تأثیر یکسانی دارند و عوامل محیط سیاسی کمترین تأثیر را دارد. باتوجهبه پژوهشهای لی و همکاران[13] (2022) افزایش جمعیت تأثیر منفی بر توسعۀ گردشگری دارد؛ اما در مقابل تأثیر مثبت بر کیفیت زندگی ساکنان دارد؛ بنابراین، کیفیت زندگی ساکنان را میتوان با مدیریت توسعۀ گردشگری و توسعۀ جمعیت افزایش داد. تحقیقات وانگ و همکاران[14] (2022) نشان داد که وجود عدالت بر کیفیت زندگی محلی و حمایت از گردشگری تأثیر مثبت دارد. یاوسارپونگ و همکاران[15] (2020) در پژوهشهای خود دریافتند که بین گردشگری و کیفیت زندگی رابطۀ مثبت و بلندمدت معناداری وجود داشته و در مقابل بین مصرف انرژی تجدیدپذیر، تجارت باز و کیفیت زندگی رابطۀ منفی وجود دارد. نتیجۀ تحقیقات بیات و همکاران (1403) در محدودۀ حصار ناصری شهر تهران نشان داد که توسعۀ صنعت گردشگری منجر به رونق اقتصادی، بهبود کیفیت محیطی، گسترش ارتباطات ساکنان، کاهش آلودگی، ارتقای فرهنگی و درمجموع بهبود کیفیت زندگی شده است. پاکرو و درسخوان (1403) در راستای تحقیق خود در مناطق اسکان غیررسمی کلانشهر تبریز دریافتند که بُعد اقتصادی بیشترین تأثیر را بر کیفیت زندگی ساکنان دارد. نتایج تحقیقات حضرتی و همکاران (1402) در کلانشهر تبریز نشان داد که توسعۀ گردشگری بر میزان رضایتمندی شهروندان و گردشگران تأثیر گذاشته است؛ زیرا روابط بین جنبههای توسعۀ گردشگری و کیفیت زندگی معنادار است. طبق تحقیقات ژیانپور و همکاران (1402) در شهر اصفهان، مهمترین عوامل تأثیرگذار در کیفیت زندگی ساکنان به ترتیب: شغل و درآمد، مسکن، سلامت و بهداشت، ایمنی و امنیت و کیفیت آبوهوا است. قنبری و همکاران (1401) در تحقیقات خود در مناطق ۱ و ۲ شهر زاهدان نشان دادند که شاخص دسترسی به خدمات بیشترین تأثیر را در بررسی کیفیت زندگی دارد و بخشهای شرقی منطقۀ ۲ و بخشهای مرکزی منطقۀ ۱ از کیفیت زندگی بیشتری برخوردار هستند. نتیجۀ پژوهش منظم اسماعیلپور (۱۴۰۰) در روستاهای سواحل دریای عمان بیانگر این است که رابطهای خطی بین گردشگری و افزایش کیفیت زندگی سکونتگاههای روستایی شهرستان کنارک و چابهار وجود داشته و گردشگری اثرات مختلف و مثبتی بر شاخصهای اقتصادی، اجتماعی، محیطی و کالبدی- فضایی دارد؛ دراینبین توسعۀ گردشگری بیشترین اثر را بر بُعد اقتصادی کیفیت زندگی و کمترین اثر را بر بُعد اجتماعی کیفیت زندگی روستاییان گذاشته است. طبق تحقیقات قلیمطلق و درویشی (1400) در شهر قزوین معیارهای رضایت از زندگی، پاکیزگی و نظافت، کالبد شهری و ایمنی، امنیت و اعتماد به ترتیب بیشترین رضایت کلی و در مقابل وضعیت اقتصادی، خدمات آموزشی و رفاهی بیشترین نارضایتی را داشتند. شاهین (1400) در پژوهش خود در شهرک منظریۀ خمینیشهر بدین نتیجه رسید که عوامل دسترسی به پایگاههای ضروری شهری شامل متغیرهای دسترسی به مراکز تجاری، جایگاههای سوخت و پایگاههای نیروی انتظامی بیشترین رضایت و عامل توان مالی ساکنین شامل قیمت زمین، مسکن و اجارهبها کمترین رضایت را دارند. برابر بررسیهای انجامشده و نیز در جستوجوی پیشینه، پژوهشهای داخلی و خارجی صورت نگرفته است که همزمان با بررسی عوامل مؤثر بر کیفیت زندگی جوانان، نگاهی ویژه بر بخش گردشگری باتوجهبه تقسیمبندی شهرستانهای یک استان و مقایسۀ آنها با یکدیگر داشته باشد و خلأ مطالعاتی در این زمینه وجود دارد. با انجام این پژوهش، این خلأ مطالعاتی رفع میشود و به سازمانهای مرتبط با صنعت گردشگری و بهویژه مدیران استان سمنان در شناسایی و اهمیت عوامل اقتصادی و اجتماعی کمک میکند که میتوانند در بهبود کیفیت زندگی جوانان و افزایش تقاضای گردشگری ایفای نقش داشته باشند؛ بنابراین، بررسی عوامل مؤثر بر کیفیت زندگی جوانان استان سمنان با تأکید بر بخش گردشگری ازجمله موضوعهای مهم است. پژوهش حاضر با بررسی این جنبة جدید از موضوع، عوامل مؤثر بر کیفیت زندگی جوانان استان سمنان و تأثیر گردشگری بر کیفیت زندگی آنان را شناسایی و با یافتن پاسخهای مناسب و ارائۀ پیشنهادات کاربردی در این زمینه، کمک شایانی به بهبود کیفیت زندگی جوانان کرده است که منجر به ارتقای جامعه میشود و این موضوع در حقیقت مهمترین نوآوری پژوهش حاضر است. روششناسی پژوهش این پژوهش یک تحقیق کمّی است و نحوۀ جمعآوری اطلاعات از نوع تحقیقات توصیفی _ تحلیلی است؛ علاوهبرآن ازلحاظ هدف از نوع کاربردی به حساب آمده است. در این تحقیق برای گردآوری دادهها از روش اسنادی استفاده شده است. جامعۀ آماری این تحقیق افراد ۱۵ تا ۲۹ سال استان سمنان در نظر گرفته شده است که طبق آخرین آمار موجود در سرشماری نفوس و مسکن ۱۳۹۵ تعداد ۲۰۲۳۳۶ از جمعیت استان را سنین ۱۵ تا ۲۹ سال تشکیل دادهاند. طبق فرمول کوکران، حجم نمونه ۳۸۴ نفر تعیین شد. براساس روش نمونهگیری طبقهای سهم هریک از شهرستانها مشخص شد و با استفاده از احتساب متناسب تقسیمبندی انجام شده است.(جدول1) 1. جدول1- حجم نمونه به تفکیک شهرستانهای استانTable 1- The sample size by the cities of the province
یافتههای توصیفی بخش کمّی نتایج حاصل از جامعۀ آماری نشان داد؛ ۵۳/۵۰درصد پاسخگویان را زنان و ۴۷/۴۹درصد را مردان تشکیل دادهاند که از بین این آمار ۱۷/۷۳درصد مجرد و ۸۳/۲۶درصد متأهل هستند. بیشترین فراوانی مربوط به جوانان بین 29-26 سال و کمترین فراوانی مربوط به جوانان بین 18-15 سال است. بیشترین درصد مربوط به جوانان دانشجو و کمترین درصد مربوط به جوانان دارای شغل بهصورت پارهوقت است. بیشترین شاخص مربوط به جوانان دارای تحصیلات لیسانس و کمترین شاخص مربوط به جوانانی است که دارای تحصیلات دکتری و بالاتر هستند؛ علاوهبرآن ۴۶/۵۵درصد از افراد دارای منبع درآمد هستند و ۵۴/۴۴درصد از آنان منبع درآمدی ندارند. براساس یافتههای این تحقیق میانگین درآمد ماهانۀ خانوادهها ۷۹۵۱۱۷۴ تومان و میانگین درآمد ماهانۀ اشخاص ۳۲۳۴۲۸۴ تومان است و باتوجهبه اینکه خط فقر 18میلیون تومان بوده است، بنابراین بیشتر خانوادهها و جوانان استان سمنان زیرخط فقر هستند. (جدول2) جدول2- مشخصات شرکتکنندگان Table 2- Characteristics of participants
مقایسۀ سنجش نگرش باتوجهبه جدول 3، 4، 5 و 6 موضوع مقایسۀ سنجش نگرش از ۴ مؤلفه و ۴۹ گویه تشکیل شده است: مؤلفۀ اول با عنوان عوامل اجتماعی ـ فرهنگی بوده و خود از ۱۵ گویه که شامل ۸ بازۀ متوسط، ۴ بازۀ زیاد و ۳ بازۀ کم است. مؤلفۀ دوم با عنوان عوامل محیطی بوده و خود از ۱۰ گویه که شامل ۴ بازۀ کم، ۳ بازۀ متوسط و ۳ بازۀ زیاد است. مؤلفۀ سوم با عنوان عوامل اقتصادی بوده و خود از ۱۲ گویه که شامل ۴ بازۀ زیاد، ۵ بازۀ متوسط و ۳ بازۀ کم است. مؤلفۀ چهارم با عنوان عوامل فردی بوده و خود از ۱۲ گویه که شامل ۷ بازۀ زیاد، ۴ بازۀ متوسط و ۱ بازۀ کم است. یافتههای پژوهش باتوجهبه اینکه هر گویه مربوط به یکی از سؤالات پرسشنامه است، در بخش پیوستها پرسشنامه قرار داده شده است. بررسی عوامل اجتماعی-فرهنگی مؤثر بر کیفیت زندگی جوانان نتایج حاصل از نگرش ساکنین در ارتباط با عوامل اجتماعی-فرهنگی مؤثر بر کیفیت زندگی جوانان نشان داد که عوامل اجتماعی-فرهنگی شامل ۱۵ گویه هستند و این گویهها در پنج سطح خیلی کم تا خیلی زیاد طبقهبندی شدهاند. بیشترین گویه مربوط به شاخص اوقات فراغت و کمترین مربوط به شاخص نگاهی ویژه است. (جدول 3)
جمعبندی میانگین نگرش ۱۵ گویه درخصوص عوامل اجتماعی ـ فرهنگی دیدگاه کلی جامعۀ ۱۵-۲۹ سال درخصوص عوامل اجتماعی ـ فرهنگی با ۱۵ گویه برابر با ۹۰/۲ است که در بازۀ متوسط قرار میگیرد. باتوجهبه بازۀ مشخصشده میانگین نوع نگرش متوسط رو به پایین است؛ بنابراین، عوامل اجتماعی ـ فرهنگی در حد متوسط رو به پایین تأثیرگذار هستند. جدول 3- بررسی عوامل اجتماعی-فرهنگی مؤثر بر کیفیت زندگی جوانان Table 3- Socio-cultural factors affecting the quality of life of youth
بررسی عوامل محیطی مؤثر بر کیفیت زندگی جوانان نتایج حاصل از نگرش ساکنین در ارتباط با عوامل محیطی مؤثر بر کیفیت زندگی جوانان نشان داد که عوامل محیطی شامل ۱0 گویه هستند و این گویهها در پنج سطح خیلی کم تا خیلی زیاد طبقهبندی شدهاند. بیشترین گویه مربوط به شاخص صاحبخانه و کمترین مربوط به شاخص امکانات است. (جدول 4) جمعبندی میانگین نگرش ۱۰ گویه درخصوص عوامل محیطی دیدگاه کلی جامعۀ ۱۵-۲۹ سال درخصوص عوامل محیطی با ۱۰ گویه برابر با ۹۷/۲ است که در بازۀ متوسط قرار میگیرد. باتوجهبه بازۀ مشخصشده میانگین نوع نگرش متوسط رو به پایین است؛ بنابراین، عوامل محیطی در حد متوسط رو به پایین تأثیرگذار هستند. جدول4- بررسی عوامل محیطی مؤثر بر کیفیت زندگی جوانان Table 4- Investigation of environmental factors affecting the quality of life of young people
بررسی عوامل اقتصادی مؤثر بر کیفیت زندگی جوانان نتایج حاصل از نگرش ساکنین در ارتباط با عوامل اقتصادی مؤثر بر کیفیت زندگی جوانان نشان داد که عوامل اقتصادی شامل ۱2 گویه هستند و این گویهها در پنج سطح خیلی کم تا خیلی زیاد طبقهبندی شدهاند. بیشترین گویه مربوط به شاخص حقوق و کمترین مربوط به شاخص خوراک است. (جدول 5) جمعبندی میانگین نگرش ۱۲ گویه درخصوص عوامل اقتصادی دیدگاه کلی جامعۀ ۱۵-۲۹ سال درخصوص عوامل اقتصادی با ۱۲ گویه برابر با ۱۹/۳ است که در بازۀ متوسط قرار میگیرد. باتوجهبه بازۀ مشخصشده میانگین نوع نگرش متوسط رو به بالا است؛ بنابراین، عوامل محیطی در حد متوسط رو به بالا تأثیرگذار هستند. جدول 5- بررسی عوامل اقتصادی مؤثر بر کیفیت زندگی جوانان Table 5- Investigating the economic factors affecting the quality of life of young people
بررسی عوامل فردی مؤثر بر کیفیت زندگی جوانان نتایج حاصل از نگرش ساکنین در ارتباط با عوامل فردی مؤثر بر کیفیت زندگی جوانان نشان داد که عوامل فردی شامل ۱2 گویه هستند و این گویهها در پنج سطح خیلی کم تا خیلی زیاد طبقهبندی شدهاند. بیشترین گویه مربوط به شاخص سالم و کمترین مربوط به شاخص نگران است. (جدول 6) جمعبندی میانگین نگرش ۱۲ گویه درخصوص عوامل فردی دیدگاه کلی جامعۀ ۱۵-۲۹ سال درخصوص عوامل فردی با ۱۲ گویه برابر با ۴۵/۳ است که در بازۀ متوسط قرار میگیرد. باتوجهبه بازۀ مشخصشده میانگین نوع نگرش متوسط رو به بالا است؛ بنابراین، عوامل فردی در حد متوسط رو به بالا تأثیرگذار است. جدول6- بررسی عوامل فردی مؤثر بر کیفیت زندگی جوانان Table 6- Investigating individual factors affecting the quality of life of young people
تحلیل عاملی استخراج عاملها یکی از اهداف استخراج عاملها کاهش تعداد گویهها به یک یا چند مؤلفۀ اصلی است. در این تحقیق از بین ۴۹ گویهای (سؤال) که وجود داشت، دو مؤلفه تلخیص شد که مؤلفۀ اول ۹۵/۸۶درصد واریانس و مؤلفۀ دوم ۸۰/۴درصد واریانس را شامل شده است. (جدول7) Table 7- Extracted factors
تلخیص مؤلفهها و درصد واریانس آنها در جدول 8 مؤلفهها نامگذاری شدند و میزان واریانس هر مؤلفه مشخص شد: مؤلفۀ اول با عنوان عوامل اقتصادی ـ فرهنگی تحت تأثیر عوامل محیطی یکی از مهمترین عوامل مؤثر بر کیفیت زندگی جوانان ۱۵-۲۹ سال استان سمنان و میزان گردشگری در بین این قشر از جامعه است که با ۹۵/۸۶درصد واریانس، واریانس بیشتری را از دیگر مؤلفهها به خود اختصاص داده است که بیشتربودن این وزن نشان از اهمیت زیاد این مؤلفه و قرارگرفتن تعداد زیادی از گویهها در داخل این مؤلفه است. مؤلفۀ دوم با عنوان عوامل فردی بر زندگی جوانان ۱۵-۲۹ سال استان سمنان و میزان گردشگر در بین این قشر مؤثر بوده است که با ۸۰/۴درصد واریانس، واریانس کمتری از مؤلفۀ اول دارد. مؤلفۀ اول و دوم درمجموع ۷۵/۹۱درصد از کل واریانس را به خود اختصاص میدهند. جدول 8- مؤلفههای مؤثر در رابطه با بررسی عوامل مؤثر بر کیفیت زندگی جوانان استان سمنان با تأکید بر بخش گردشگری Table 8- The effective components in relation to the investigation of the factors affecting the quality of life of the youth of Semnan province with an emphasis on the tourism sector
نمودار سنگریزهای[16] باتوجهبه نمودار سنگریزهای تغییرات محسوس واریانس فقط در دو گویۀ اول و دوم قابل رؤیت است و در بقیۀ گویهها کمتر از یک و بسیار ناچیز و قابلچشمپوشی است؛ بنابراین، این نمودار اثبات میکند که دو مؤلفه از این ۴۹ مؤلفه استخراج شده است. (شکل1) Fig 1- Scree plot آزمون فرضیهها فرضیۀ اول با عنوان «کیفیت زندگی (عینی و ذهنی) جوانان استان سمنان در شرایط مطلوبی قرار دارد» با استفاده از آزمون رگرسیون خطی دو متغیر بررسی شد و باتوجهبه جدول 9 میزان آزمون رگرسیون خطی ۳۶/۴۸درصد شد و ازآنجاییکه میزان آزمون رگرسیون خطی بیشتر از ۵۰درصد مورد قبول است، بنابراین فرضیۀ اول رد شده است. برای دقت بیشتر در صحتسنجی فرضیه، آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد. باتوجهبه جدول 9 میزان ضریب همبستگی پیرسون ۶۵۹۱/۰ شد و ازآنجاییکه ضریب همبستگی پیرسون بیشتر از ۷/۰ قبول است، بنابراین فرضیۀ اول تایید نشده است. درنتیجه فرضیۀ اول ازنظر آزمون رگرسیون خطی و نیز ازنظر آزمون همبستگی پیرسون تأئید نشده و رد شده است؛ بنابراین، کیفیت زندگی (عینی و ذهنی) جوانان استان سمنان در شرایط مطلوبی قرار ندارد. (جدول9) Table 9- The first hypothesis test
فرضیۀ دوم با عنوان «بین شهرستانهای استان سمنان ازنظر کیفیت زندگی جوانان اختلاف معناداری وجود دارد» با استفاده از آزمون رگرسیون خطی دو متغیر بررسی شد. باتوجهبه جدول 10 میزان آزمون رگرسیون خطی ۶۹/۷۴درصد شد و ازآنجاییکه میزان آزمون رگرسیون خطی بیشتر از ۵۰درصد قبول است، بنابراین فرضیۀ دوم پذیرفته شده است. برای دقت بیشتر در صحتسنجی فرضیه از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد. باتوجهبه جدول 11 میزان ضریب همبستگی پیرسون ۸۸۵۹/۰ شد و ازآنجاییکه ضریب همبستگی پیرسون بیشتر از ۷/۰ قبول است، بنابراین فرضیۀ دوم تأئید شده است. درنتیجه فرضیۀ دوم ازنظر آزمون رگرسیون خطی و نیز ازنظر آزمون همبستگی پیرسون تأئید و پذیرفته شده است؛ بنابراین، بین شهرستانهای استان سمنان ازنظر کیفیت زندگی جوانان اختلاف معناداری وجود دارد. (جدول10) Table 10- The Second hypothesis test
فرضیۀ سوم با عنوان «شاخصهای فرهنگی، بهزیستی فردی و مسکن مهمترین شاخصهای تأثیرگذار بر کیفیت زندگی جوانان استان سمنان باشند» با استفاده از آزمون رگرسیون خطی دو متغیر بررسی شد. باتوجهبه جدول 11 میزان آزمون رگرسیون خطی ۷۹/۷۱درصد شد و ازآنجاییکه میزان آزمون رگرسیون خطی بیشتر از ۵۰درصد قبول است، بنابراین فرضیۀ سوم پذیرفته شده است. برای دقت بیشتر در صحتسنجی فرضیه از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد. باتوجهبه جدول 12 میزان ضریب همبستگی پیرسون ۸۱۴۲/۰ شد و ازآنجاییکه ضریب همبستگی پیرسون بیشتر از ۷/۰ قبول است، بنابراین فرضیۀ سوم تأئید شده است. درنتیجه فرضیۀ سوم ازنظر آزمون رگرسیون خطی و نیز ازنظر آزمون همبستگی پیرسون تأئید و پذیرفته شده است؛ بنابراین، شاخصهای فرهنگی، بهزیستی فردی و مسکن مهمترین شاخصهای تأثیرگذار بر کیفیت زندگی جوانان استان سمنان هستند. (جدول11)
Table 11- The Third hypothesis test
فرضیۀ چهارم با عنوان «بین افزایش گردشگری و بهبود کیفیت زندگی جوانان استان سمنان رابطۀ مثبت و معناداری وجود دارد» با استفاده از آزمون رگرسیون خطی دو متغیر بررسی شد. باتوجهبه جدول 12 میزان آزمون رگرسیون خطی ۳۱/۸۳درصد شد و ازآنجاییکه میزان آزمون رگرسیون خطی بیشتر از ۵۰درصد قبول است، بنابراین فرضیۀ چهارم پذیرفته شده است. برای دقت بیشتر در صحتسنجی فرضیه از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد. باتوجهبه جدول 13 میزان ضریب همبستگی پیرسون ۸۸۵۶/۰ شد و ازآنجاییکه ضریب همبستگی پیرسون بیشتر از ۷/۰ قبول است، بنابراین فرضیۀ چهارم تأئید شده است. درنتیجه فرضیۀ چهارم ازنظر آزمون رگرسیون خطی و نیز ازنظر آزمون همبستگی پیرسون تأئید و پذیرفته شده است؛ بنابراین، بین افزایش گردشگری و بهبود کیفیت زندگی جوانان استان سمنان رابطۀ مثبت و معناداری وجود دارد. (جدول12) Table 12- The fourth hypothesis test
بحث و نتیجه هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی عوامل مؤثر بر کیفیت زندگی جوانان استان سمنان با تأکید بر بخش گردشگری است. برای نیل به این هدف ابتدا به دیدگاهها و نظریات مطرحشده در این زمینه پرداخته شد؛ سپس با استفاده از پرسشنامه از ۳۸۴ نفر از جوانان استان سمنان در بازۀ سنی 29-15 سال، دادههای لازم جمعآوری و تجزیهوتحلیل شد. در این پژوهش چهار عامل اثرگذار بر کیفیت زندگی بررسی شد که شامل عوامل اجتماعی-فرهنگی با 15 گویه، عوامل محیطی با 10 گویه، عوامل اقتصادی با 12 گویه و عوامل فردی با 12 گویه است و با استفاده از تحلیل عاملی یک عامل واحد استخراج شد که بیشترین تأثیر را در کیفییت زندگی جوانان استان سمنان دارد؛ بنابراین، بررسیهای حاصل از این مطالعه نشان داد که عوامل اقتصادی ـ فرهنگی تحت تأثیر عوامل محیطی یکی از مهمترین عوامل مؤثر بر کیفیت زندگی جوانان ۲۹-۱۵ سال استان سمنان و میزان گردشگری در بین این قشر از جامعه است. پس از آن، بررسی و تحلیل فرضیات موجود در تحقیق نمایانگر نارضایتی جوانان استان سمنان از کیفیت زندگی خود، تفاوت کیفیت زندگی جوانان شهرستانهای استان سمنان با یکدیگر، تأثیرگذاری شاخصهای فرهنگی، بهزیستی فردی و مسکن بر کیفیت زندگی و تأثیر مثبت افزایش گردشگری بر بهبود کیفیت زندگی جوانان استان سمنان است؛ بنابراین، نتایج آزمون فرضیات نشان داد که کیفیت زندگی جوانان شهرستانهای استان سمنان با یکدیگر متفاوت است؛ اما درمجموع کیفیت زندگی عینی و ذهنی جوانان استان سمنان در شرایط مطلوبی قرار ندارد که نتایج این فرضیه با تحقیقات شاهین (1400) در خمینیشهر، قلیمطلق و همکاران (1400) در قزوین و پاکرو و درسخوان (1403) در مناطق اسکان غیررسمی کلانشهر تبریز همسو و همراستا بوده است و بدین نتیجه دست یافتند که کیفیت زندگی در این مناطق در سطح پایین و نامطلوبی قرار دارد. در مقابل، نتایج تحقیقات حضرتی و همکاران (1402) در کلانشهر تبریز نشان داد که محدودۀ مطالعهشده سطح مناسبی از کیفیت زندگی را دارا است. ازطرفی یکی دیگر از نتایج آزمون فرضیات بیانگر این بود که شاخصهای فرهنگی، بهزیستی فردی و مسکن ازجمله مهمترین شاخصهای تأثیرگذار بر کیفیت زندگی جوانان استان سمنان بوده است. در پژوهش گاتام و بالا (2024) کیفیت زندگی ساکنان به طور درخور توجهی تحت تأثیر توانمندسازی سیاسی است. سی و همکاران (2024) معتقدند که جنبههای اجتماعی تأثیر مثبت مستقیمی بر کیفیت زندگی دارد. توارونویچینه و همکاران (2022) نشان دادند که مهمترین عامل برای درک مثبت از کیفیت زندگی، محیط اجتماعی و بهویژه روابط خانوادگی و سلامت است. پژوهشهای لی و همکاران (2022) نشانگر تأثیر مثبت افزایش جمعیت بر کیفیت زندگی ساکنان است. تحقیقات وانگ و همکاران (2022) نشان داد که وجود عدالت بر کیفیت زندگی تأثیر مثبت دارد. پاکرو و درسخوان (1403) در راستای تحقیق خود نشان دادند که بُعد اقتصادی بیشترین تأثیر را بر کیفیت زندگی ساکنان دارد. طبق تحقیقات ژیانپور و همکاران (1402) مهمترین عوامل تأثیرگذار در کیفیت زندگی ساکنان به ترتیب: شغل و درآمد، مسکن، سلامت و بهداشت، ایمنی و امنیت و کیفیت آبوهوا است. قنبری و همکاران (1401) در تحقیقات خود نشان دادند که شاخص دسترسی به خدمات، بیشترین تأثیر را در بررسی کیفیت زندگی دارد. یکیدیگر از نتایج آزمون فرضیات نشان داد که بین افزایش گردشگری و بهبود کیفیت زندگی جوانان استان سمنان رابطۀ مثبت و معناداری وجود دارد؛ بنابراین، افزایش گردشگری منجر به ارتقای کیفیت زندگی جوانان استان سمنان می شود و درنهایت بر بهبود روحیۀ آنان تأثیرگذار است که نتایج این تحقیق با پژوهشهای یاوسارپونگ و همکاران (2020)، بیات و همکاران (1403)، حضرتی و همکاران (1402) و منظم اسماعیلپور (۱۴۰۰) همسو و همراستا است و همگی معتقدند که گردشگری و توسعۀ آن در کیفیت زندگی تأثیز مثبت و معناداری دارد. در راستای نتایج این پژوهش، پیشنهادات زیر ارائه شده است: 1- نگاه ویژهتر مسئولان به جوانان و شرایط زندگی آنها با انجام فعالیتهایی مانند افزایش اشتغال با پرداخت حقوق مناسب، ایجاد امکانات و فضاهای تفریحی برای رشد و ارتقای جوانان، بهبود کیفیت امکانات و فضاهای تفریحی موجود؛ 2- تلاش مسئولان برای افزایش مکانهای تفریحی و سرگرمی، ترمیم موزهها، ابنیۀ تاریخی و بهبود کیفیت زیرساختهای شهری مانند جادهها و پلها؛ 3- بازرسی و توجه به اقامتگاهها و هتلهای موجود در هر شهرستان؛ 4- توجه به اهمیت حضور گردشگران و نیاز جوانان به داشتن فضاهای مناسب برای اوقات فراغت و اعمال سیاستگذاریها و برنامهریزیهای خود را در این راستا؛ 5- برقراری کلاسهای آموزشی، توجه به اهمیت تدریس این رشته در دانشگاه و داشتن کلاسهای عملی در کنار تئوری؛ 6- استخدام افراد آگاه و تحصیلکرده در این رشته در بخشهای مختلف مانند ادارۀ میراث فرهنگی و موزهها، تربیت افرادی باتجربه و کاردان در این زمینه؛ 7- کمک و تلاش برای فرهنگسازی بین افراد جامعه مخصوصاً قدیمیترها در راستای پذیرش گردشگران و نحوۀ برخورد با آنان؛ 8- افزایش تبلیغات ازطریق تلویزیون، رادیو و آژانسهای هواپیمایی؛ 9- آگاه کردن افراد بومی و گردشگران دیگر از جاذبههای استان سمنان.
[1] Das [2] who [3] Nile [4] Hobsen [5] Dietrich [6] Magno & Dossena [7] Ramkissoon [8] Gautam & Bhalla [9] Yang et al. [10] Si et al. [11] Munanura & Kline [12]Tvaronavičienė et al. [13] Li et al. [14] Wang et al. [15] Yaw Sarpong et al. [16] Scree Plot | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مراجع | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
بیات، الف.، عندلیب، ع. و احمدی، ف. (1403). بررسی تأثیر توسعۀ گردشگری شهری بر ارتقای کیفیت زندگی ساکنان محدوده حصار ناصری شهر تهران. علوم و تکنولوژی محیطزیست، 26(4)، 19-37. https://sanad.iau.ir/fa/Journal/jest/Article/836780 پاکرو، ن. و درسخوان، ر. (1403). سنجش عوامل مؤثر بر کیفیت زندگی در مناطق اسکان غیررسمی کلانشهر تبریز. تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 24(73)، 419-435. http://dorl.net/dor/20.1001.1.22287736.1300.0.0.128.1 جمالینسب، ن.، نوذری، ط. و نوذری، ف. (1402). اوقات فراغت و تأثیر آن بر کیفیت زندگی جوانان. سومین کنفرانس ملی مطالعات کاربردی در فرایندهای تعلیموتربیت، 15 مهر 1402، میناب. https://civilica.com/doc/1844699 حضرتی، م. ح.، احمدزاده، ح. و پناهی، ع. (1402). ارزیابی فضایی اثرات توسعه گردشگری بر کیفیت زندگی شهروندان در کلانشهر تبریز. گردشگری شهری، 10(2)، 19-35. https://doi.org/10.22059/jut.2023.355454.1113 دیوسالار، ا.، نقوی، م. ر. و پایدار، ا. (۱۳۹۱). سنجش کیفیت زندگی روستایی از بعد اجتماعی با بهرهگیری و مقایسه از مدلهای تشابه به حل ایدئال(TOPSIS) و تکنیک بردار ویژه(TEV) مطالعه موردی: دهستان میانکاله بهشهر. نگرشهای نو در جغرافیای انسانی، 4(4)، 51-66. https://dorl.net/dor/20.1001.1.66972251.1391.4.4.4.6 زبردست، الف. و بنیعامریان، م. (۱۳۸۸). بررسی ارتباط بین شاخصهای عینی و ذهنی بعد-خدمات عمومی کیفیت زندگی شهری در شهر جدید هشتگرد. نامه معماری و شهرسازی، 2(3)، 5-22. https://doi.org/10.30480/aup.2010.197 ژیانپور، م.، خادمالفقرائی، م.، ناجی اصفهانی، ز. و جلالی، م. (1402). کیفیت زندگی شهری در شهر اصفهان: اولویتها و مضامین برسازنده. جامعهشناسی کاربردی، 34(2)، 27-44. https://doi.org/10.22108/jas.2023.135391.2333 شاهین، س. (۱۴۰۰). ارزیابی سطح کیفیت زندگی شهری (موردمطالعه: شهرک منظریه خمینیشهر). جغرافیا و مطالعات محیطی، 10(40)، 122-101. https://sanad.iau.ir/Journal/ges/Article/979054 صانعی، ص. (۱۳۹۳). کیفیت زندگی، ابعاد و رویکردها. دومین کنفرانس ملی جامعهشناسی و علوم اجتماعی، ۲۵ دی ۱۳۹۳، تهران. https://civilica.com/doc/348859 قائدی، ع. (۱۳۹۴). بررسی عوامل اقتصادی- اجتماعی مؤثر بر کیفیت زندگی جوانان بومی ساکنان منطقه پارس جنوبی [پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیامنور]. گنج. https://ganj.irandoc.ac.ir//#/articles/deb6d6f64c2e5284da9f6ed30794b962 قدمی، م.، علیقلیزاده فیروزجایی، ن. و رمضانزاده لسبویی، م. (۱۳۸۹). بررسی نقش گردشگری در تغییرات کیفیت زندگی مقصد (نمونه مورد مطالعه: دهستان کلارآباد، شهرستان تنکابن، مازندران). مطالعات اجتماعی ایران، 4(3)، 101-113. https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.20083653.1389.4.3.8.0 قلیمطلق، م. و درویشی، ف. (۱۴۰۰). سنجش کیفیت زندگی شهری با الگوبرداری از شاخصهای بارومتر اروپایی (مطالعۀ موردی: شهر قزوین). پژوهشهای جغرافیای انسانی، 53(2)، 579-597. https://doi.org/10.22059/jhgr.2020.289797.1008013 قنبری، ا.، کریمزاده، ص. و ترانه، ص. (۱۴۰۱). بررسی کیفیت زندگی شهری با استفاده از سنجش از دور و -GIS مطالعه موردی: مناطق ۱ و ۲ شهر زاهدان. اطلاعات جغرافیایی (سپهر)، 31(121)، 93-110. https://doi.org/10.22131/sepehr.2022.252771 منظم اسماعیلپور، ع. (۱۴۰۰). تأثیر گردشگری بر کیفیت زندگی روستاهای سواحل دریای عمان. تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 21(63)، 381-401. http://jgs.khu.ac.ir/article-1-3887-fa.html نجارزاده، م. و نعمتاللهی، م.(1397). الگوی ساختاری عوامل مؤثر بر درک ساکنان بومی نسبتبه حمایت از توسعۀ پایدار گردشگری در مجموعه تختجمشید. جامعهشناسی کاربردی، 29(1). 41-62. https://doi.org/10.22108/jas.2017.98649
References Bayat, A., Andalib, A., & Ahmadi, F. (2024). Investigating the effects of tourism planning development on improving the quality of life residents in the Naseri fence of Tehran. The Journal of Environmental Sciences and Technology, 26(4), 19-37. [In Persian]. https://sanad.iau.ir/fa/Journal/jest/Article/836780 Das, D. (2008). Urban quality of life: A case study of Guwahati. The Journal of Social Indicators Research, 88(2), 297-310. http://dx.doi.org/10.1007/s11205-007-9191-6 Divsalar, A., Naghavi, M., & Paydar, A. (2013). Quality of life assessment (QLA) in socially rural areas with analogous and scrutiny using similarity to ideal solution (TOPSIS),Technque (TEV). Case study: Dehestan Miankaleh Behshahr. Quarterly Journal of Human Geography, 4(4), 51-66. [In Persian]. https://dorl.net/dor/20.1001.1.66972251.1391.4.4.4.6 Gautam, V., & Bhalla, S. (2024). Exploring the relationships among tourism involvement, residents’ empowerment, quality of life and their support for sustainable tourism development. The Journal of Cleaner Production, 434, 139770. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2023.139770 Ghadami, M., Aligholizadeh, F. N., & Ramezanzadeh, L. M. (2017). Investigating the role of tourism in changes in the quality of life of destinations (Case study: Kalarabad rural district, Tonekabon County, Mazandaran). The Journal of Iranian Social Studies, 4(3), 101-113. [In Persian]. https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.20083653.1389.4.3.8.0 Ghanbari, A., Karimzadeh, S., & Taraneh, S. (2022). Evaluating the quality of urban life using remote sensing and GIS - Case study: District number 1 and 2 of Zahedan. Scientific-Research Quarterly of Geographical Data (Sepehr), 31(121), 93-110. [In Persian]. https://doi.org/10.22131/sepehr.2022.252771 Gholimotlagh, M., & Darvishi, F. (2021). Urban quality of life survey by localizing eurobarometer indexes (Case study: the city of Qazvin). Human Geography Research Quarterly, 53(2), 579-597. [In Persian]. https://doi.org/10.22059/jhgr.2020.289797.1008013 Hazrati, M. H., Ahmadzadeh, H., & Panahi, A. (2023). Spatial evaluation of the effects of tourism development on the quality of life of citizens in Tabriz metropolis, The Journal of Urban Tourism, 10(2), 19-35. [In Persian]. https://doi.org/10.22059/jut.2023.355454.1113 Jamalinasab, N., Nozari, T., & Nozari, F. (2023). Leisure time and its impact on the quality of life of young people. The third national conference of applied studies in education processes. [In Persian]. https://civilica.com/doc/1844699 Li, J., Ridderstaat, J., & Yost, E. (2022). Tourism development and quality of life interdependence with evolving age-cohort-based population. The Journal of Tourism Management, 93, 104621. http://dx.doi.org/10.1016/j.tourman.2022.104621 Magno, F., & Dossena, G. (2020). Pride of being part of a host community? Medium-term effects of mega-events on citizen quality of life: The case of the World Expo 2015 in Milan. The Journal of Destination Marketing & Management, 15, 100410. http://dx.doi.org/10.1016/j.jdmm.2020.100410 Manzamismailpor, A. (2021). Tourism impact on quality of life in villages off the coast of Oman. The Journal of Applied Researches in Geographical Sciences, 21(63), 381-401. [In Persian]. http://dx.doi.org/10.52547/jgs.21.63.381 Munanura, I. E., & Kline, J. D. (2022). Residents’ support for tourism: The role of tourism impact attitudes, forest value orientations, and quality of life in Oregon, United States. The Journal of Tourism Planning and Development, 20(4), 566-582. http://dx.doi.org/10.1080/21568316.2021.2012713 Najjarzadeh, M., & Nematolahi, M. (2018). Structural modeling of factors influencing local residents’ perception towards supporting sustainable tourism development in Persepolis. The Journal of Applied Sociology, 29(1), 41-62. [In Persian]. https://doi.org/10.22108/jas.2017.98649 Pakru, N., & Darskhan, R. (2024). Measurement of the factors affecting the quality of life in the informal settlements areas of Tabriz Metropolis. The Journal of Applied Researches in Geographical Sciences, 24(73), 419-435. [In Persian]. http://dorl.net/dor/20.1001.1.22287736.1300.0.0.128.1 Qaedi, A. (2015). Study of socio-economic factors affecting the quality of life of indigenous youth living in the South Pars region [Master's thesis, Payam Noor University]. Ganj. [In Persian]. https://ganj.irandoc.ac.ir//#/articles/deb6d6f64c2e5284da9f6ed30794b962 Ramkissoon, H. (2020). Perceived social impacts of tourism and quality-of life: A new conceptual model. The Journal of Sustainable Tourism, 31(2), 442-459. https://doi.org/10.1080/09669582.2020.1858091 Sanei, S. (2015). Quality of life, dimensions and approaches. 2nd International Conference on Psychology Behavioral Sciences. https://civilica.com/doc/348859 [In Persian]. Shahin, S. (2021). Assessing the urban quality of life (Case Study: Manzarie town of Khomeinishahr). The Journal of Geography and Environmental Studies, 10(40), 101-122. [In Persian]. https://sanad.iau.ir/Journal/ges/Article/979054 Si, Y., Chen, M., Zhang, M., & Xiao, H. (2024). Therapeutic landscapes and tourists’ perceived quality of life. The Journal of Destination Marketing & Management, 33, 100918. http://dx.doi.org/10.1016/j.jdmm.2024.100918 Tvaronavičienė, M., Mazur, N., Mishchuk, N., & Bilan, Y. (2022). Quality of life of the youth: Assessment methodology development and empirical study in human capital management. The Journal of Economic Research-Ekonomska Istraživanja, 35(1), 1088–1105. http://dx.doi.org/10.1080/1331677X.2021.1956361 Wang, S., Berbekova, A., & Uysal, M. (2022). Pursuing justice and quality of life: Supporting tourism. The Journal of Tourism Management, 89, 104446. http://dx.doi.org/10.1016/j.tourman.2021.104446 Wang, S. (2019). Analysis of young tourists’ life satisfaction domains and determinants of overall life satisfaction. The Journal of Tourism Today, 18, 7-22. https://hdl.handle.net/1805/24184 World Health Organization. (1994). https://www.who.int/ Yang, E., Kim, J., Gibson, H. J., & Thapa, B. (2024). The impact of resilience on community variations in the relationships between tourism and quality of life. The Journal of Destination Marketing & Management, 33, 100928. http://dx.doi.org/10.1016/j.jdmm.2024.100928 Yaw Sarpong, S., Bein, M. A., Gyamfi, B. A., & Sarkodie, S. A. (2020). The impact of tourism arrivals, tourism receipts and renewable energy consumption on quality of life: A panel study of Southern African region. The Journal of Heliyon, 6(11): e05351. http://dx.doi.org/10.1016/j.heliyon.2020.e05351 Zebardast. E., & Baniamerian, M. (2009). Investigating the relationship between objective and subjective indica-tors of public-services domain of urban quality of life in Hashtgerd new town. The Journal of Architecture and Urban Planning, 2(3), 5-22. [In Persian]. https://doi.org/10.30480/aup.2010.197 Zhianpour, M., Khademolfogharae, M., Najiisfahani, Z., & Jalali, M. (2023). Urban quality of life in Isfahan: Priorities and constructive themes. The Journal of Applied Sociology, 34(2), 27-44. [In Persian].https://doi.org/10.22108/jas.2023.135391.2333
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 470 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 188 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||