تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,675 |
تعداد مقالات | 13,676 |
تعداد مشاهده مقاله | 31,691,558 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,520,771 |
شیمیکانی، زمینشیمی و پتروژنز سنگهای آتشفشانی ناحیه شاهواروق (غرب تفرش، استان مرکزی) | ||
پترولوژی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 10 آذر 1403 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/ijp.2024.142612.1341 | ||
نویسنده | ||
سیدوحید شاهرخی* | ||
گروه زمین شناسی، واحد خرم آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرم آباد، ایران | ||
چکیده | ||
ناحیه شاهواروق در غرب شهرستان تفرش و در شمال استان مرکزی واقع شده و جزئی از پهنه ماگمایی ارومیه-دختر (UDMA) است. سنگهای آتشفشانی موجود شامل تراکی-بازالت، آندزی-بازالت، آندزیت، تراکی-آندزیت، داسیت، ریولیت، ریوداسیت، ایگنمبریت، توفیت و توف متعلق به ائوسن میانی و فوقانی است. بافت غالب این سنگها پورفیری، میکرولیتی- پورفیری و میکرولیتی و گاهی نیز غربالی است. کانیهای موجود در این سنگها، شامل پلاژیوکلاز، آمفیبول، کلینوپیروکسن و گاهی نیز الیوین و کوارتز میباشند. بر اساس دادهای شیمیکانی، پلاژیوکلازها در تراکی-بازالت و آندزی-بازالت در محدوده لابرادوریت تا بیتونیت، در آندزیت و تراکی-آندزیت در محدوده اولیگوکلاز تا آندزین و در داسیت، ریوداسیت و ریولیت در محدوده آلبیت تا اولیگوکلاز قرار میگیرند. کلینوپیروکسنها اغلب از نوع اوژیت بوده و تعداد کمی نیز ترکیب کلینوانستاتیت دارند. آمفیبول نیز از نوع هورنبلند است. در مقاطع نازک، شواهد آلایش ماگمایی همراه با منطقهبندی نوسانی و خوردگی در پلاژیوکلاز قابل تشخیص است. حاشیه سوخته در اطراف آمفیبولها بیانگر وقوع واکنشهای اکسیداسیون و عدم تعادل این کانی در محیطهای آبدار و پر دما است. دادههای زمینشیمی سنگ کل نشاندهنده ماهیت متاآلومینوس وکالک-آلکالن بودن ماگمای سازنده در ماگمای مادر است. بر اساس مطالعات انجام شده، ماگمای مادر این سنگها میتواند از گوشته متاسوماتیزه با درجه ذوب بین 10% تا 20% اسپینل لرزولیت تا گارنت-اسپینل لرزولیت تولید شود. این ماگما در مسیر حرکت و هنگام فوران به مقدار کم با پوسته قارهای آلایش یافته است. از دیدگاه تکتونوماگمائی، ماگمای سازنده در منطقه فرورانش ایجاد شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
آلایش ماگمائی؛ کالکوآلکالن؛ سنگهای آتشفشانی؛ شاهواروق؛ ارومیه-دختر | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 15 |