پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 43 |
| تعداد شماره‌ها | 1,674 |
| تعداد مقالات | 13,669 |
| تعداد مشاهده مقاله | 31,672,589 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,510,110 |
تأثیر داستان شیخ صنعان در توصیف پیر در غزلیات عطار | ||
| پژوهش‌های ادب عرفانی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 10 آذر 1403 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/jpll.2024.140967.1825 | ||
| نویسندگان | ||
| آذر بهاروندی1؛ قاسم صحرائی* 1؛ علی حیدری2 | ||
| 1گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران. | ||
| 2گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران.. | ||
| چکیده | ||
| در حکایت شیخ صنعان، پیر مرتکب اعمالی می‌شود که خلاف شریعت و حتی خلاف عرف جامعۀ اسلامی است؛ با این حال بر لزوم وجود پیر و اطاعت بی‌چون و چرا از وی، حتی در امر خلاف شریعت تأکید شده است. در غزلیات عطار، واژۀ پیر بارها تکرار شده و در دو معنی لغوی: فرد مسن و ریش و موی سپید و اصطلاحی: مرشد و راهنما در سلوک عرفان به کار رفته است. جستار پیش رو، با هدفِ نشان دادن ویژگی‌های پیر در غزلیات عطار و تأثیر حکایت شیخ صنعان بر ویژگی‌های پیر در غزل وی صورت گرفته است. روش تحقیق، تحلیل محتوا و جامعۀ آماری، تمامی غزلیات عطار نیشابوری است. با بررسی حکایت شیخ صنعان در منطق‌الطیر، می‌توان ویژگی‌های برجستۀ وی را این‌گونه دسته‌بندی کرد: عاشق ترسازاده‌ای شدن، خمرنوشی، زنار بستن، خرقه‌سوزی، بت‌پرستی/ کافر شدن، سوزاندن قرآن، خوکبانی، اسلام تازه کردن. از میان این ویژگی‌ها، ویژگی‌های خمرنوشی، زنار بستن و خرقه‌سوزی، در غزلیات عطار، در توصیف پیر برجسته و ممتاز است. به نظر می‌رسد شیخ نشابور، تعلق خاطر و شیفتگی خاصی به شیخ صنعان داشته و صفات و ویژگی‌های او را همچون پیر راهنمای خود می‌ستوده است. هم از این روست اغلب جاهایی که در غزلیاتش از پیر نام برده، نشانی از شیخ صنعان دیده می‌شود. به نظر می‌رسد عطار آگاهانه و برای بیان مفاهیم عرفانی به شیخ صنعان نظر داشته و او را به مثابۀ الگوی خرد جمعی قلمداد می‌کرده است. گویی عطار در غزلیات، با تکرار ویژگی‌های شیخ صنعان به شکل‌های مختلف، از چهرۀ پیر خود پرده برمی‌دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| عطار نیشابوری؛ پیر؛ منطق الطیر؛ غزلیات عطار؛ شیخ صنعان | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 5 |
||