تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,646 |
تعداد مقالات | 13,382 |
تعداد مشاهده مقاله | 30,121,447 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,064,211 |
سامان سیاسی و زندگی کوچنشینی در ایران: از برآمدن افشاریان تا برافتادن قاجارها | ||
پژوهش های تاریخی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 07 مهر 1403 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/jhr.2024.141736.2660 | ||
نویسندگان | ||
شهرام غلامی* 1؛ سیاوش قلی پور2 | ||
1استادیار تاریخ، گروه آموزش تاریخ، دانشگاه فرهنگیان، صندوق پستی 889- 14665، تهران. ایران | ||
2دانشیار جامعه شناسی، گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه رازی ، کرمانشاه، ایران | ||
چکیده | ||
این مقاله به بررسی تأثیر سامان سیاسی بر شیوه زندگی کوچروی از زمان افشاریه تا اواخر قاجار میپردازد. دهه-های آغازین دوره مورد بحث با رشد چشمگیر کوچنشینی همراه است و دهههای پایانی آن یعنی اواخر دوره قاجار به طور چشمگیری از زندگی کوچروی کاسته شده و بر زندگی یکجانشینی افزوده میشود. پرسش اصلی این است که آیا موضوع کوچروی در دوره تاریخی مورد نظر برآمده از موقعیت جغرافیایی و انطباق با شرایط محیطی بوده یا اینکه رونق یا کم روتقی کوچروی و تمایل کوچنشینان به یکجانشینی متأثر از نظام سیاسی بوده است؟ فرضیه پژوهش بر نقش مسائل سیاسی در آهنگ زندگی کوچنشینی به یکجانشینی و برعکس آن تکیه دارد. روش پژوهش توصیفی تحلیلی و فن گردآوری دادهها اسنادی است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که گسترش کوچروی دوره زمانی مورد پژوهش بیشتر ناشی از مسائل سیاسی و امنیتی بوده است. از یک سو ضرورت فتوحات نظامی، انتقال دستههایی از مردم به عنوان ایجاد پایگاهی برای فتوحات بعدی را ایجاب می-کرده و از سوی دیگر فرار یکجانشینان برای تأمین امنیت خود در برابر فشارهای مالیاتی و سیاسی حکومتها، زمینه را برای کوچروی بیشتر فراهم میآورد. در مقابل، ایجاد امنیت، ثبات سیاسی و تداوم حکومتها و گسترش بازرگانی زمینه عمران و یکجانشینی را بیشتر میکرده است. در دوره افشاریه تا دوره نخست حکومت قاجار به دلیل ناامنی و سیاست حکومتها کوچنشینی افزایش یافت؛ اما در دهههای پایانی سده نوزدهم به دلیل ثبات نسبی سیاسی، گسترش دیوانسالاری، ادغام بازار ایران در نظام اقتصاد جهانی، تا حدی روند یکجانشینی و اسکان عشایر تسریع شد. | ||
کلیدواژهها | ||
اسکان عشایر؛ ایل؛ سامان سیاسی؛ کوچروی؛ یکجانشینی | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 19 |