تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,675 |
تعداد مقالات | 13,674 |
تعداد مشاهده مقاله | 31,690,206 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,519,930 |
دو برهان از آذرخور اشتاذ گشنسپ | ||
نشریه ریاضی و جامعه | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 مرداد 1403 | ||
نوع مقاله: مقاله ترویجی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/msci.2024.139764.1622 | ||
نویسنده | ||
رضا کهکشانی* | ||
گروه ریاضی محض، دانشکده علوم ریاضی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران | ||
چکیده | ||
یکی از دانشمندان ایرانی قرن چهارم و پنجم هجری قمری، آذرخور اشتاز گشنسپ است. نام وی تنها در آثار دانشمند برجسته ایرانی، ابوریحان بیرونی، آمده است. آذرخور دانشمندی معاصر ابوریحان بیرونی بوده است و ایشان در کتاب معروف « الآثار الباقیه عن القرون الخالیه » خود، آنچه را که از آذرخور اشتاز گشنسپ پیرامون "پنجه دزدیده شده (خمسه مسترقه)" ، " نظر ایرانیان درباره پیدایش جهان و خلقت بشر " و " روز سراوشا " شنیده بود، بیان کرده است. ابوریحان در کتاب « الاستخراج الاوتار » تنها به چهار قضیه هندسی پرداخته و برای هر یک از آنها براهین مختلفی آورده است. اولین قضیه این کتاب « ویژگی خط شکسته محصور در یک دایره » نام دارد. در این مقاله، به دو برهان آذرخور بر این قضیه خواهیم پرداخت. این دو برهان تنها میراث ریاضی بر جای مانده از آذرخور است که به لطف ابوریحان بیرونی به ما رسیده است. | ||
کلیدواژهها | ||
آذرخور اشتاذ گشنسپ؛ ابوریحان بیرونی؛ استخراج الاوتار؛ دوره اسلامی؛ هندسه | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 78 |