تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,686 |
تعداد مقالات | 13,791 |
تعداد مشاهده مقاله | 32,439,500 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,807,525 |
نیوتن در برابر لاگرانژ: دو تفسیراز فضازمان | ||
متافیزیک | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1403 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/mph.2024.141023.1552 | ||
نویسندگان | ||
محمد ابراهیم مقصودی1؛ سید علی طاهری خرم آبادی* 2 | ||
1گروه فلسفه علم، دانشگاه صنعتی شریف، تهران، ایران | ||
2گروه فلسفه علم/ دانشگاه صنعتی شریف | ||
چکیده | ||
مناقشۀ میان تصویر نیوتنی از فضازمان و تصویر لایبنیتزی از آن کاملاً شناختهشده است و تا کنون فراوان مورد بحث قرار گرفته است. اما دو تصویر متافیزیکی رقیب دیگر از فضازمان وجود دارد که تاکنون به آنها پرداخته نشده است. این دو تصویر عبارت اند از «تصویر نیوتنی» و «تصویر لاگرانژی». در «تصویر نیوتنی» فضازمان را میتوان به صورت تحول زمانی رویهای فضایی در نظر گرفت. در «تصویر لاگرانژی» فضازمان کلی یکپارچه است که تمام آن به صورت یکجا بررسی میشود و تحول (زمانی) جزئی از آن، مگر به صورت موضعی یا محلی، معنادار نیست. گرچه تصویر نیوتنی دستکم از زمان خود نیوتن تصویر متافیزیکی غالب بوده است؛ اما آشنایی صریح ما با این دو تصویر رقیب جدید است و در انتقادات اسمولین به کیهانشناسی مدرن و پژوهشهای وارتون در مبانی مکانیک کوانتومی ریشه دارد. در این نوشتار آراء اسمولین و وارتون را شرح میدهیم و استدلال خواهیم کرد که دو صورتبندی معروف نسبیت عام، یعنی صورتبندی هامیلتونی و صورتبندی لاگرانژی، به ترتیب از تصویر نیوتنی و تصویر لاگرانژی بهره میبرند. همچنین، استدلال میکنیم که: (1) تصویر لاگرانژی بیش از تصویر نیوتنی با روح و فلسفۀ کلی نظریۀ نسبیت سازگار است، در حالی که تصویر نیوتنی تنها برای مقاصد عملی و محاسباتی قابل قبول است. (2) تصویر لاگرانژی جهانشول است و درخصوص هر فضازمانی قابل بهکارگیری است، در حالی که تصویر نیوتنی تنها در خصوص فضازمانهای خاصی قابل بهکارگیری است. بنابراین، تصویر لاگرانژی نسبت به تصویر نیوتنی تصویر متافیزیکی پذیرفتنیتری است. | ||
کلیدواژهها | ||
فضازمان؛ لاگرانژی؛ هامیلتونی؛ اسمولین؛ وارتون؛ طرحواره نیوتنی | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 293 |