تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,677 |
تعداد مقالات | 13,681 |
تعداد مشاهده مقاله | 31,728,915 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,538,171 |
بازاریابی تأثیرگذار: شناسایی و تبیین تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی بر مصرفکنندگان (مورد مطالعه: دانشجویان دختر دانشگاه مازندران) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
تحقیقات بازاریابی نوین | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
مقاله 3، دوره 13، شماره 3 - شماره پیاپی 50، آذر 1402، صفحه 23-48 اصل مقاله (2.99 M) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/nmrj.2023.137087.2873 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
نویسندگان | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
مرتضی موقر* 1؛ سعید امامقلی زاده2؛ مینو صاحب الداری3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1استادیار گروه مدیریت بازرگانی، دانشکدۀ اقتصاد و علوم اداری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2استادیار گروه مدیریت، دانشکدۀ علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه غیر انتفاعی شمال، آمل، ایران | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3دانشجوی دکتری مدیریت بازرگانی، دانشکدۀ اقتصاد و علوم اداری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
چکیده | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
پدیدۀ شبکههای اجتماعی در سالهای اخیر، زندگی بشر و ازجمله کسبوکارها را تحتتأثیر خود قرار داده است. نفوذ اینفلوئنسرها (افراد تأثیرگذار) بر مخاطبان ازجمله مفاهیم کلیدی درحوزۀ شبکههای اجتماعی است. هدف از پژوهش حاضر شناسایی تأثیرهای روانشناختی است که اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی بر پیروان خود و ازجمله مصرفکنندگان میگذارند. در این مطالعه از روش پژوهش آمیخته استفاده شده است. بدین صورت که ابتدا با استفاده از روش کیفی مرور سیستماتیک از ۴۶ مقالۀ نهایی انتخابشده، ۲۶ کد استخراج و سپس کدها در قالب ۸ مفهوم حمایت عاطفی، هویتسازی، تجربۀ لذتبخش، همدلی، ایجاد ذهنیت خوب، تمایل به برند، اختلالهای روانی و رفتارهای مخرب دستهبندی و درنهایت، مفاهیم درقالب دو مقولۀ اصلی تأثیرهای روانشناختی مثبت و منفی افراد تأثیرگذار بر پیروان طبقهبندی شد. سرانجام، برای آشکارسازی متغیرهای پنهان و تحلیل تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرهای اینستاگرام بر مصرفکنندگان از تحلیل عاملی اکتشافی با استفاده از نرمافزار SPSS در جامعۀ آماری دانشجویان دختر دانشگاه مازندران بهره گرفته و نتایج بهدستآمده از روش مرور سیستماتیک و دستهبندی آنها با استفاده از روش آماری تحلیل عاملی اکتشافی تأیید شد. در پایان پژوهش حاضر توصیههایی برای صاحبان برند، افراد تأثیرگذار، پژوهشگران آتی و متولّیان امور شبکههای مجازی در کشور ارائه شده است. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
کلیدواژهها | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
بازاریابی تأثیرگذار؛ اینفلوئنسر؛ رهبران عقیده؛ شبکههای اجتماعی؛ عوامل روانشناختی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
اصل مقاله | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
مقدمه در سالهای اخیر استفادۀ روزافزون افراد از رسانههای اجتماعی و پلتفرمهای شبکۀ اجتماعی رؤیت شده است؛ بهطوری که پذیرش سریع رسانههای اجتماعی منجر به حضور همهجانبۀ محتوای ایجادشده، پخش و مصرف آن ازسوی کاربران شده است که این خود پویاییهای ارتباطی جدیدی را ایجاد میکند (Melumad et al., 2019). این تعامل که بهطور طبیعی، بین همتایان در رسانههای اجتماعی رخ میدهد، به اشتراک دانش و انتشار اطلاعات مهم کمک کرده است. جالب توجه است، شواهد تجربی نشان میدهد که مصرفکنندگان بهاحتمال، به محتوای به اشتراک گذاشتهشده در گروههای رسانههای اجتماعی ایمان کورکورانه دارند (Shareef et al., 2020). شبکههای اجتماعی مانند سایر دستاوردهای فناوری فواید بیشماری برای زندگی دارند؛ مانند ارتقای آموزش، پژوهش، اطلاعرسانی، فرهنگسازی درزمینۀ حفاظت از محیطزیست یا ارتقای فرهنگ شهرنشینی، افزایش فرهنگ رعایت قوانین و مقررات، بهبود رعایت بهداشت فردی و موارد مشابه؛ ولی در عین حال، تأثیرهای مخرب نیز برروی سبک زندگی افراد و فرهنگ جوامع میگذارند. نقش عمدۀ رسانههای اجتماعی در شکلدهی به افکار عمومی موجب اهمیت روزافزون آنها شده است. یکی از مفاهیم مهم در بازاریابی با شبکههای اجتماعی، مفهوم اینفلوئنسرها (تأثیرگذاران) است که مؤلفۀ مهمی در اثربخشی ارتباطهاست (Kolo & Haumer, 2018). تعامل بیسابقۀ افراد در جوامع مختلف با رسانههای اجتماعی، اینفلوئنسرهای رسانههای اجتماعی را برای ایجاد روابط نزدیک با پیروان خود حساستر کرده و آنان را بر آن داشته است که هرچه سریعتر خود را درزمینۀ این ارتباط توانمند کنند که چنین روابطی پیامدهای بازاریابی مهمی را برای تأثیرگذاران رسانههای اجتماعی و برندها دارد. استفاده از اینفلوئنسرها یکی از اثربخشترین راهکارها برای تأیید محصولات و خدمات است (Shekarchizadeh & Valikhani, 2022). صاحبان برند و ارائهدهندگان خدمات در راستای تبلیغات محصولات خود به اینفلوئنسرها پرداختهای مستقیم و نقدی یا غیرمستقیم (همراه با تخفیف) و یا ارائۀ خدمات رایگان میدهند تا اینفلوئنسرها محصولات و خدمات را تبلیغ کنند. اینفلوئنسرها نیز با تولید محتوای تبلیغاتی، برند محصول مدنظر را ترویج میکنند. در استفاده از شبکههای اجتماعی مبحث تأثیرگذاری اینفلوئنسرها بر مخاطبان بسیار اهمیت دارد. تأثیرهایی که اینفلوئنسرها بر مصرفکنندگان میگذارند، بسته به جامعۀ هدف آنها ازقبیل کودکان، نوجوانان، زنان، مردان و غیره بسیار عمیق و اساسی است. یکی از تأثیرهای اینفلوئنسرها بر مصرفکنندگان تأثیرهای روانشناختی است. پژوهشگران بهتازگی بررسیهای تجربی تأثیرهای اینفلوئنسرها را آغاز کردهاند؛ بنابراین تعداد پژوهشها در این زمینه روبهافزایش است؛ اما تعداد پژوهشهایی که درحوزۀ تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرها بر مصرف کنندگان انجام شده است، بسیار وسیع نیست. در بیشتر مطالعاتی که طی سالهای اخیر دربارۀ بازاریابی تأثیرگذار و تأثیر اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی انجام شده است، محققان بر قصد خرید مصرفکننده و نگرش به برند، تبلیغات، وفاداری و اعتماد به افراد تأثیرگذار تمرکز داشتهاند و تاکنون عوامل مؤثر بر نتایج مطلوب بازاریابی تأثیرگذار، محرکها و پیامدهای نهایی آن بررسی شده است. محققان در پژوهشهای موجود درزمینۀ عوامل روانشناختی بازاریابی تأثیرگذار هریک بهصورت پراکنده به تعدادی از اثرهای روانشناختی بازاریابی افراد تأثیرگذار بر مخاطب پرداختهاند؛ ولی همواره این خلاء پژوهشی وجود دارد که چارچوبی جامع از عوامل روانشناختی تأثیرگذار بر مصرفکننده درزمینۀ بازاریابی تأثیرگذار ارائه شود؛ بنابراین محققان در پژوهش حاضر درصدد شناسایی تأثیرهای روانشناختی هستند که اینفلوئنسرها بر مصرفکننده میگذارند.
1-2. رهبران عقیده Lazarsfeld & Merton (1948) مفهوم رهبری افکار را توسعه دادهاند. آنها بر نظریۀ «جریان دو مرحلهای» رهبری افکار سیاسی تکیه کردند که هدف آن تأثیرگذاری بر آرا در انتخابات ریاست جمهوری بود. این مفهوم سپس به دنیای بازاریابی منتقل شد تا بر مصرفکنندگان اثر بگذارد. بهطور کلی، رهبری عقیده بهعنوان یکی از معیارهای اولیهای تعریف شد که با آن افراد میتوانند بر نگرشها یا رفتارها به شیوهای مطلوب و با فراوانی بهنسبت زیاد اثر بگذارند. درحقیقت، رهبران عقیده افرادی هستند که بهاحتمال، در محیط نزدیک خود که میتواند شامل همسایگان، دوستان و همکاران فرد باشد، بر دیگران اثر میگذارند. همچنین، آنها افرادی با موقعیت اجتماعی گستردهتر مانند افراد مشهور، کارشناسان و سایر اعضای تأثیرگذار در جوامع آنلاین و آفلاین ما هستند. رهبران افکار بهطور معمول، نسبت به افراد معمولی آگاهتر هستند و در گذشته بیشتر درمعرض کانالهای رسانههای جمعی بودند (Weimann, 1994). رهبران عقیده در بازاریابی مشتریانی هستند که بر نگرشها، رفتارها و تصمیمگیری سایر مصرفکنندگان اثر میگذارند (Moldovan et al., 2017). درواقع، رهبری عقیده زمانی اتفاق میافتد که افراد سعی میکنند رفتار خرید سایر مصرفکنندگان را بهسمت محدودههای محصول خاص منحرف کنند (Flynn et al., 1996). مفهوم رهبری نظر در بازاریابی از نظریۀ «اشاعۀ نوآوریها» سرچشمه میگیرد که توصیف میکند چگونه افراد بهطور غیرمستقیم نگرشها و رفتارهای دیگران را با نفوذ اجتماعی تغییر میدهند. بهطور خاص، آنها میتوانند بهدلیل جذابیت شخصی یا ارتباط با مصرفکنندگان، دانش تخصصی و یا اختیارهای خود دربارۀ یک موضوع خاص بر تصمیمهای خرید دیگران اثر بگذارند (Lin et al., 2018).
۲-۲. اینفلوئنسر به اینفلوئنسرها رهبران عقیدۀ آنلاین گفته میشود. درحقیقت، اینفلوئنسر به شخصی گفته میشود که میتواند با تبلیغ یا توصیه در پلتفرمهای رسانههای اجتماعی مانند اینستاگرام، واتسآپ، توییتر، اسنپچت، تیکتاک، یوتیوب و غیره بر خریداران بالقوۀ یک محصول یا خدمات اثر بگذارد. به عبارت دیگر، اینفلوئنسرهای رسانههای اجتماعی را بازیگران شخص ثالثی تعریف کردهاند که تعداد چشمگیری از روابط مرتبط با کیفیت خاص را با ذینفعان سازمانی ازطریق تولید محتوا، توزیع محتوا، تعامل و ظاهر شخصی در شبکههای اجتماعی برقرار میکنند و بر آنها اثر میگذارند (Enke & Borchers, 2021). بهتازگی، در بریتانیا مطرح شده است هرکسی که بیش از ۳۰۰۰۰ دنبالکننده در رسانههای اجتماعی داشته باشد، بهعنوان تأثیرگذار شناخته میشود (Etheredge et al., 2021). Ki & Kim (2019) پژوهشی با عنوان «مکانیسمی که تأثیرگذاران رسانههای اجتماعی ازطریق آن مصرفکنندگان را متقاعد میکنند: نقش تمایل مصرفکنندگان به تقلید» انجام دادند. محققان خود بیان میکنند که پنج جنبه از اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی، یعنی جذابیت، پرستیژ، تخصص، اطلاعات و تعامل بر نگرش مصرفکننده تأثیر مثبت و معناداری دارد. Shekarchizadeh & Valikhani (2022) پژوهشی با عنوان «تأثیر اینفلوئنسرهای رسانههای اجتماعی بر قصد خرید آنلاین ازطریق نقش واسطهای نگرش نسبت به تبلیغات و برند: مورد مطالعه: دنبالکنندگان صفحات پوشاک چرمی در اینستاگرام» انجام دادند. محققان چهار ویژگی تخصص، خوشایندبودن، قابلیت اعتماد و آشنایی با انفلوئنسر را مؤثر بر قصد خرید مصرفکنندگان میدانند. اینفلوئنسرها بهطور فزآیندهای، منابع اطلاعاتی و نوآوری را در اختیار دنبالکنندگان قرار میدهند. اینفلوئنسرها با طراحی محتوای بصری و تکنیکهای ارتباطی هدفمند، اعتماد و دوستی پیروان خود را به دست میآورند (Pilgrim & Bohnet-Joschko, 2019).
3-2. تعامل فرااجتماعی در تعامل فرااجتماعی نوعی ارتباط بین مخاطب و چهرههای رسانهای را توصیف میشود که در آن مخاطب توهمی از صمیمیت درکشده را با چهرهها ایجاد میکند (Gleich, 1997). این ارتباط خودساخته و ممکن است شخص دیگر آن را نداند. تعامل فرااجتماعی یک ارتباط متقابل نیست، بلکه مخاطبان با شخصیتها بهگونهای تعامل میکنند که گویی با آنها در تعامل هستند و گویی مبتنی بر ارتباط دو طرفه است. این نوع ارتباط حتی میتواند تا حدی توسعه یابد که مخاطب شروع به دیدن شخصیت بهعنوان «دوستان واقعی» کند که این خود منجز به تقویت تعاملات متعدّد در درازمدت میشود (Russell et al., 2006). درحقیقت، تعامل فرااجتماعی محصول زمان سپریشدۀ مخاطب با یک شخصیت است. همان زمانی که فرد در شبکههای اجتماعی و درمیان عکسها، فیلمها، استوریها و سلبریتیها میگذراند. نتیجۀ این زمانِ سپریشده رابطۀ دوستانهای است که بهصورت یکطرفه میان سلبریتی و مخاطب شکل میگیرد. این هنر سلبریتی است که بتواند چنین توهمی را در ذهن هزاران هزار هوادار خود ایجاد کند. کاربران سایتهای رسانههای اجتماعی میتوانند با بهاشتراکگذاری پستهای اینفلوئنسرها در حسابها یا کانالهای خود و نیز با بهروزرسانی مداوم پستهای اینفلوئنسرها در حسابهای شبکههای اجتماعی با اینفلوئنسرها یک رابطۀ فرااجتماعی برقرار کنندکه این خود باعث میشود پیروان بتوانند افراد تأثیرگذار را بشناسند، به تأثیرگذار گرفتار شوند، با تأثیرگذار احساس دلبستگی و نزدیکی ایجاد کنند (Boerman, 2020).Liu et al. (2021) در پژوهشی با عنوان «اندازه مهم است: میکرو اینفلوئنسرها چگونه بر قصد خرید دنبالکنندگان در شبکههای اجتماعی تأثیر میگذارند» خود یافتند که تعامل فرااجتماعی مخاطبان بر قصد خرید آنها اثر میگذارد. همچنین، دریافتند که بین تعامل فرااجتماعی و قصد خرید ارتباط مثبت و معنا دار وجود دارد.
4-2. بازاریابی تأثیرگذار اینفلوئنسر مارکتینگ یا بازاریابی تأثیرگذار یکی از مدرنترین روشهای تبلیغاتی است. بازاریابی تأثیرگذار شیوهای از بازاریابی است که در آن افراد تأثیرگذار بر خریداران بالقوه شناسایی میشوند و مورد هدف، تأثیر میگذارند. Bailis (2020) مطرح کرد که بازاریابی اینفلوئنسر بهطور معمول، بهعنوان ابزاری برای بازاریابی برندها با ایجاد همکاری طولانیمدت یا کوتاهمدت با بازیگران بهخصوصی مانند اینفلوئنسرها تعریف میشود تا بتواند بهطور بالقوه، با اینترنت به مخاطبان هدف برسد. در این رویکرد غیرتبلیغاتی، برندها تلاش میکنند که به جای اینکه نقاط تماس بازاریابی را بهطور مستقیم هدف قرار دهند، برروی تأثیرگذاران متمرکز شوند (Hall, 2016). برندها طی سالهای اخیر در کانالهای مختلف شبکههای اجتماعی با اینفلوئنسرها همکاری کردهاند و برآورد کردهاند که تا پایان سال 2022بازاریابی تأثیرگذار به یک صنعت با ارزش بازار ۱۴ میلیارد دلاری تبدیل میشود. Lin et al. (2018) در پژوهشی با عنوان «استفاده از رهبران افکار آنلاین برای ترویج ارزش لذتگرایانه و سودمند محصولات و خدمات» بازاریابی تأثیرگذار را در پنج مرحلۀ برنامهریزی، شناخت، همترازی، ایجاد انگیزه و جهتیابی هنگام تعامل با تأثیرگذار تعریف کردهاند. در مرحلۀ هدفگذاری، هدفهای کمپین بازاریابی و نقش رهبران افکار آنلاین تعیین میشود. در مرحلۀ شناخت رهبران افکار آنلاین بانفوذ و مرتبط شناسایی و در مرحلۀ همترازی نیز رهبران افکار آنلاین و انجمنهای آنلاین با محصولات یا خدمات تبلیغشده مطابقت داده میشوند. در مرحلۀ ایجاد انگیزه به رهبران افکار آنلاین بهگونهای پاداش داده میشود که با نقش اجتماعی آنها همسو باشد و در مرحلۀ مذاکره نیز نظارت و حمایت از نفوذ رهبران افکار آنلاین مطرح میشود.
5-2. عوامل روانشناختی عوامل روانشناختی به فرآیندهایی اطلاق میشود که درسطح فردی عمل میکنند و بر وضعیت روانی فرد اثر میگذارند؛ درنتیجه بر رفتارهای افراد اثرگذار هستند. عوامل روانشناختی بهطور بالقوه، میتوانند تا حدودی بر همۀ شرایط سلامت عمومی (بیماریهای عروق کرونر قلب، سرطان یا دیابت، سندرمهای عملکردی (میگرن، سندرم رودۀ تحریکپذیر یا فیبرومیالژیا) یا علائم بیماری (درد، خستگی یا سرگیجه) اثر بگذارند (Vahia, 2013). انواع مختلفی از عوامل روانشناختی میتوانند بر سلامت عمومی اثر بگذارند؛ مانند واپسروی (Regression)، اضطراب، افسردگی، انکار، خشم و سایر موارد. شش زیرگروه خاص از عوامل روانشناختی وجود دارد؛ مانند اختلال روانی، علائم (symptom) روانشناختی، ویژگی شخصیتی یا سبک مقابله، رفتار سلامت ناسازگار یا یک پاسخ فیزیولوژیکی مرتبط با استرس که بر وضعیت سلامت عمومی اثر میگذارند (Levenson, 2018). تأثیرهای روانی اینفلوئنسرها بر مخاطبانشان شدید است (Ki et al., 2020). برای مثال، هنگامی که افراد تأثیرگذار بتوانند اعتماد مخاطب را جلب کنند، بهاحتمال، پیروان تصور میکنند که آنها اطلاعات دقیقی دارند. در این صورت نظرها و رفتار پیروان میتواند تغییر کند تا با آیدل مطابقت داشته باشد. درحقیقت، اینفلوئنسرها یک اثر انطباق روانی با مخاطبان ایجاد میکنند (Jin et al., 2019). همچنین، Hu et al. (2020) در پژوهشی با عنوان «درک چسبندگی پیروان به اینفلوئنسرهای دیجیتال: تأثیر پاسخهای روانشناختی» بر پاسخهای عاطفی و احساسی پیروان به اینفلوئنسرها و چسبندگی عاطفی آنها تأکید میکنند.
درحوزۀ عوامل روانشناختی بازاریابی تأثیرگذار مطالعات گستردۀ فراوانی انجام نشده است؛ بنابراین در این قسمت سعی شده که خلاصۀ برخی از مهمترین مطالعاتی که در این حوزه انجام شده است، ذکر شود.
جدول 1: پژوهشهای پیشین درحوزۀ تأثیرهای روانشناختی بازاریابی تأثیرگذار Table 1: Previous researches in the fields of psychological impact create factors
منبع: یافتههای پژوهش
یکی از مهمترین جنبههای رابطۀ بین افراد تأثیرگذار و دنبالکنندهها، جنبۀ روانشناختی تعاملات بین آنها و به عبارت بهتر، تلاش تأثیرگذاران برای تأثیرگذاری بر اذهان و قلبهای دنبالکنندگان است. با بررسی پیشینۀ این موضوع میتوان بیان کرد که اگرچه بهطور پراکنده، در برخی از پژوهشها یک یا چند عامل روانشناختی بازاریابی تأثیرگذار شناسایی شده است، خلاء یک چارچوب جامع که مبین تأثیرگذاری مثبت و نیز نشاندهندۀ جنبههای منفی این پدیده در بین جامعۀ دختران و در صنعت زیبایی باشد، احساس میشد که نویسندگان در این پژوهش به آن پرداختهاند؛ بنابراین مسئلۀ اصلی پژوهش حاضر این است که تأثیرهای روانی که اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی بر پیروان خود میگذارند، شناسایی و تحلیل شود.
برای انجامدادن پژوهش حاضر از روش آمیخته که حاصل استفاده از روش کیفی و کمّی است، بهره گرفته شده است. بدین صورت که ابتدا از روش کیفی مررو سیستماتیک برای استخراج عوامل روانشناختی تأثیرگذاران شبکههای اجتماعی بر مخاطبانشان استفاده شده است. مرور سیستماتیک عبارت است از: مروری جامع بر متونی که در آن به یک سؤال روشن پژوهشی توجه شود. در این نوع مرور، از یک روش نظاممند و شفاف برای شناسایی، انتخاب و ارزشیابی نقادانۀ همۀ مطالعات مرتبط و نیز برای جمعآوری و تحلیل دادههای حاصل از مطالعات موجود استفاده میشود. .Tranfield et al (2003) سه مرحله را برای انجامدادن پژوهش مرور سیستماتیک معرفی میکنند که شامل برنامهریزی پژوهش، اجرا و گزارشدهی است. در پژوهش حاضر علت استفاده از روش مرور سیستماتیک، استخراج اثرهای روانشناختی بازاریابی تأثیرگذار بر مخاطب برای ارائۀ چارچوب است؛ زیرا محققان در مطالعات موجود هریک بهصورت پراکنده به یک عامل یا تعدادی از عوامل اشاره کردهاند؛ اما چارچوب جامعی وجود ندارد. سپس از روش کمّی تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شده است. جامعۀ آماری برای انجامدادن تحلیل عاملی اکتشافی دانشجویان دختر دانشگاه مازندران درنظر گرفته شده است که باتوجه به فرمول حجم نمونه، تعداد ۳۸۳ پرسشنامه جمعآوری شد. درادامه، مراحل روش مرور سیستماتیک بررسی میشود.
1-4. مرحلۀ اول: برنامهریزی گام یک: شناسایی نیاز برای انجامدادن مرور سیستماتیک استفادۀ روزافرون افراد جامعه از شبکههای اجتماعی و قدرت نفوذ اینفلوینسرهای شبکههای اجتماعی ضرورتی است که پژوهشگران را بهسمت مطالعۀ سیستماتیک عوامل روانشناختی تأثیرگذار اینفلوینسر مارکتیگ بر مصرفکنندگان کشانید. همانطور که در بخش پیشینۀ پژوهش اشاره شد پژوهشهای پراکندهای درحوزۀ عوامل روانشناختی بازاریابی تأثیرگذار بر مصرفکننده انجام شده است؛ اما محققان در هیچکدام از این پژوهشها عوامل مؤثر را بهشکل چارچوبی دستهبندیشده و جامع که دربرگیرندۀ عوامل روانشناختی بازاریابی تأثیرگذار بر مصرف کننده باشد، ارائه نکردند. گام دو: تدوین سؤالهای پژوهش سؤالها همانند یک مستند یا چکلیستی در دست محقق عمل میکند که محقق براساس آن مراحل و گامهای پژوهش را بهطور دقیق انجام میدهد. پروتکل همانند برنامهای ازپیش تعیینشده عمل میکند که پژوهش را به جلو هدایت میکند. درحقیقت، نوشتن پروتکل مطالعه بدین هدف صورت میگیرد که سوءگیری در پژوهش کاهش یابد. پروتکل پژوهشهای مرور سیستماتیک شامل اجزای مختلفی نظیر تعیین دقیق سؤال پژوهش، زمینۀ موضوع، معیارهای انتخاب مطالعات، زبان مطالعات و راهبرد جستوجوست که سؤال پژوهش در همین قسمت و اجزای دیگر در مراحل بعدی توضیح داده میشود. مهمترین بخش پروتکل، تعریف دقیق سؤال پژوهش است. در پژوهش حاضر سؤال اصلی این است که اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی چه تأثیرهای روانشناختی بر مصرف کنندگان میگذارند؟
2-4. مرحلۀ دوم: اجرا گام یک: معرفی پژوهش پژوهش حاضر به روش مرور سیستماتیک و برای شناسایی عوامل روانشناختی و تأثیرهای روانی اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی بر مصرفکنندگان انجام گرفته است. هدف نهایی نگارندگان ارائۀ چارچوبی جامع برای عوامل روانشناختی تأثیرگذاران شبکههای اجتماعی بر مصرفکننده بوده است. گام دو: انتخاب مطالعه انتخاب مطالعه یک فرآیند چندمرحلهای دقیق است؛ بنابراین ابتدا مقالههایی که کلمۀ بازاریابی تأثیرگذار و عوامل روانشناختی اینفلوئنسر مارکتینگ را در عنوان، چکیده و یا واژگان کلیدی داشتند، در پایگاه دادۀ اسکوپوس و وب او ساینس جستوجو شدند. زبان همۀ مطالعات جستوجوشده انگلیسی بود. پس از حذف مقالههای تکراری در این پایگاهها ۵۹۶ مقالۀ اولیه انتخاب شد. سپس در هر مرحله مقالهها براساس عنوان، چکیده، محتوا و کیفیت از فرآیند بررسی خارج شدند. در انتها ۴۶ مقاله برای کد گذاری انتخاب شد. فرمول جستوجو “Influencer marketing” OR “Influencer marketing and psychology” OR “Influencer and psychology”
شکل 1: الگوریتم غربال مقالهها (یافتههای پژوهش) Figure 1: Algorithm for screening articles
گام سه: ارزیابی کیفیت مطالعه پژوهشگران در این گام باید هر مطالعه را با دید انتقادی ارزیابی و سپس هر مقاله را براساس عنوان و چکیده، مقدمه و زمینه، روش پژوهش، هدفها، پیامدها، روشهای آماری، شیوۀ نمونهگیری و نتایج بررسی کنند. درواقع، اساسیترین معیار برای انتخاب مقالهها، مرتبطبودن محتوای هر مقاله با سؤال پژوهش است. درزمینۀ کیفیت مقالههای انتخابشده و اعتبار مقالهها باید اذعان کرد تمامی ۴۶ مقاله از نشریههای معتبر انگلیسیزبان درحوزۀ مدیریت بازاریابی انتخاب شدند. گام چهارم: استخراج دادهها همانطور که در گامهای قبلی مطرح شد، ۴۶ مقالۀ نهایی برای استخراج دادهها انتخاب شدند. فرآیند استخراج دادهها بدین شرح است که هر عاملی را که این مقالهها بهعنوان عامل روانشناختی مؤثر بازاریابی افراد تأثیرگذار بر مخاطب درنظر گرفته بودند، در پژوهش حاضر بهعنوان کد درنظر گرفته شد. در انتهای گام چهارم برای اطمینان از نحوۀ کدگذاری، 3 مقاله از میان مقالههای کدگذاریشده به یک خبرۀ حوزۀ بازاریابی تأثیرگذار داده شد تا او هم مقالهها را کدگذاری کند. خبره از نحوۀ کدگذاری پژوهشگران اطلاعی نداشت؛ بنابراین ۱۲ کد از ۳ مقاله استخراج کرد؛ درحالی که محققان 11 کد از ۳ مقاله استخراج کرده بودند که بدین صورت ۱۰ کد استخراجی پژوهشگران با کدهای خبره یکسان بود. درنهایت، براساس فرمول ضریب کاپا، میزان توافق کدگذاریها به دست آمد.
جدول 2: توافقهای کدگذاری Table 2: Coding conventions
منبع: یافتههای پژوهش
توافقهای مشاهدهشده
توافقات شانسی
مقدار ضریب کاپا برابر 7680/0 است. بازۀ عددی 61/0 تا 8/0 محدودهای است که نشان میدهد کدگذاری پژوهش معتبر است گام پنج: ترکیب دادهها در این گام کدهایی که ازنظر مفهوم به یکدیگر نزدیک یا جزئی از یک کل بالاتر بودند، در یک دسته قرار گرفتند و درقالب یک مفهوم ارائه شدند. همچنین، مفاهیم درقالب دو مقولۀ اصلی تأثیرهای مثبت و منفی روانشناختی بازاریابی تأثیرگذار بر مصرفکنندگان دستهبندی شد.
جدول ۳: چارچوب عوامل روانشناختی بازاریابی تأثیرگذار Table 3: The framework of psychological factors of effective marketing
منبع: یافتههای پژوهش
2-5. مرحلۀ سوم: گزارشدهی آخرین مرحله از پژوهشهای مرور سیستماتیک گزارشنویسی و انتشار دستاوردهای پژوهش است که این گام در قسمت یافتههای پژوهش ارائه میشود.
همانطور که در جدول 3 مشاهده میشود از ۴۶ مقالۀ نهایی ۲۶ عامل روانشناختی بازاریابی تأثیرگذار بر مخاطبان شناسایی و کدها نیز براساس قرابت معنایی آنها درقالب ۸ مفهوم حمایت عاطفی، هویتسازی، تجربۀ لذتبخش، همدلی، ایجاد ذهنیت خوب، تمایل به برند، اختلالهای روانی و رفتارهای مخرب، دستهبندی و درنهایت، مفاهیم درقالب دو مقولۀ اصلی تأثیرهای روانشناختی مثبت و منفی بازاریابی افراد تأثیرگذار دستهبندی شد.
شکل ۲: مدل مفهومی پژوهش (منبع: یافتههای پژوهش) Figure 2: Conceptual model of the research
در بحث یافتههای کمّی پژوهش، نتایج تحلیل عاملی اکتشافی به شرح زیر است. جامعۀ آماری دانشجویان دختر دانشگاه مازندران است که تعداد نمونه در پژوهش حاضر باتوجه به فرمول محاسبۀ حجم نمونه ۳۸۳ نفر درنظر گرفته و به روش نمونهگیری دردسترس انجام شد. همچنین، پرسشنامه باتوجه به افراد تأثیرگذار در صنعت زیبایی طراحی شد. ۲۶ کد استخراجشده از مقالهها بهصورت ۲۶ گویۀ پرسشی در پرسشنامه قرار گرفت و در مقابل هر سؤال طیف لیکرت از بهطور کامل مخالفم تا بهطور کامل موافقم قرار داده شد تا دانشجویان دختر دانشگاه مازندران بتوانند نظرشان را راجع به ۲۶ گویۀ استخراجشده دربارۀ تأثیرهای روانی که از اینفلوئنسرها در صنعت زیبایی میپذیرند، اعلام کنند. درحقیقت، از دانشجویان دختر دانشگاه مازندران بهعنوان پیروان صفحات افراد تأثیرگذار در صنعت زیبایی راجع به تأثیرهای روانی که اینفلوئنسرها بر آنها میگذارند و نیز از تأثیر این افراد بر دانشجویان دختر بهعنوان مصرفکنندۀ محصولات تبلیغی اینفلوئنسرهای زیبایی سؤال شد. سپس پرسشنامۀ خبرهسنجی طراحی و به ۱۲ خبرۀ حوزۀ بازاریابی تأثیرگذار داده شد تا نظرهایشان را دربارۀ دستهبندی کدها و مفاهیم درقالب طیف ۵ گزینهای لیکرت اعلام کنند.
جدول4: دادههای توصیفی نمونه Table 4: Descriptive data of the sample
منبع: یافتههای پژوهش
برای پاسخ به پرسش اصلی پژوهش مبنی بر اینکه تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی بر مصرفکنندگان کدام است؟ از تکنیک تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شده است. در این راستا و برای آشکارسازی متغیرهای پنهان و تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی از تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شده است. همچنین، باید متذکر شد که محاسبههای تحلیل عاملی اکتشافی با استفاده از نرمافزار SPSS انجام گرفته است.
1-6. آزمون کفایت نمونه برای انجام دادن تحلیل عاملی آزمون کفایت نمونه قبل از انجامدادن تحلیل عاملی اکتشافی برای انجامدادن تحلیل عاملی اجرا شد. نتایج این آزمون در جدول 5 خلاصه شده است.
جدول۵: آمارههای بارتلت و KMO Table 5: Bartlett and KMO statistics
منبع: یافتههای پژوهش
برمبنای جدول 5 مقدار شاخص کایزن-مایر برابر با 850/0 به دست آمد. هرچه این عدد به یک نزدیکتر باشد، نشاندهندۀ مناسببودن بیشتر دادهها برای انجامدادن تحلیل عاملی اکتشافی است؛ بنابراین براساس نتایج ارائهشده در جدول 5 میتوان گفت سؤالهای مربوط به تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی برای تحلیل عاملی اکتشافی بسیار مناسب است. همچنین، در آزمون بارتلت میزان انسجام درونی میان گویهها سنجیده شده است. در این آزمون متغیرهای آشکاری برای تحلیل عاملی مناسب هستند که میزان انسجام درونی زیادی با یکدیگر داشته باشند. همانگونه که در جدول 5 نشان داده شده است سطح معناداری این آزمون برابر با صفر است که چون از سطح خطای ۵ درصد کمتر است درسطح اطمینان ۹۵ درصد فرض صفر رد میشود؛ درنتیجه میتوان ادعا کرد گویهها، انسجام درونی زیادی دارند و برای انجامدادن تحلیل عاملی اکتشافی مناسب هستند.
6-2. بررسی میزان اشتراک عاملی متغیرهای آشکار میزان اشتراک متغیرها یا واریانس کل با میزان اشتراک عاملی متغیرها در جدول 6 نشان داده شده است.
جدول 6: میزان اشتراک اولیه و بعد از استخراج عاملها برای گویهها Table 6: The amount of initial sharing and after extracting the factors for the items
منبع: یافتههای پژوهش
همانطور که مشاهده میشود همۀ میزان اشتراکها بیشتر از ۵۰ درصد است که بیانکنندۀ توانایی عاملهای تعیینشده در تبیین واریانس متغیرهای مطالعهشده، است. با وجود این، در بین مقدارهای اشتراک تفاوتهایی نیز مشاهده میشود. مقدار اشتراک گویۀ ۶ برابر با 971/0 که بیشترین اشتراک را دارد و میزان اشتراک گویۀ ۲۰ برابر با 514/0 است که کمترین میزان اشتراک را درمیان گویهها دارد؛ اما در کل، اشتراک همۀ گویهها بیش از 5/0 است.
3-6. ماتریس عامل دورانیافته جدول 7 ماتریس عامل دورانیافته را نشان میدهد. سهم گویهها در عاملها بعد از چرخش در این ماتریس نشان داده شده است. هرجا گویه با عامل همبستگی بالا داشته باشد، میتوان گفت که گویه معنادار است.
جدول7: ماتریس عامل دورانیافته برای تعیین سهم گویهها در عامل Table 7: The rotated factor matrix to determine the contribution of items in the factor
منبع: یافتههای پژوهش
همانطور که نتایج جدول 7 نشان میدهد 5 عامل از ۲۶ تأثیر روانشناختی قابل شناسایی است که بهترتیب گویههای ۱۴ تا ۱۷، عامل اول، گویههای ۹ تا ۱۳ عامل دوم، گویههای ۱ تا ۳، عامل سوم، گویههای ۲۱ تا ۲۴، عامل چهارم، گویههای ۱۸ تا ۲۰، عامل پنجم، گویههای ۴ تا ۶، عامل ششم، گویههای ۷ و ۸، عامل هفتم و درنهایت، گویههای ۲۵ و ۲۶، عامل هشتم را تشکیل میدهند.
4-6. مقدار ویژه و واریانس متناظر با عاملها مواردی چون مقدار ویژه و واریانس متناظر با عاملها، مقدار ویژه و درصد واریانسِ مقدار ویژه و فراوانی تجمعی درصد واریانس برای تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی در جدول 8 نشان داده شده است.
جدول 8: مقدار ویژه، درصد واریانس و درصد واریانس تجمعی عاملهای استخراجشدۀ چرخشیافته Table 8: Eigen value, variance percentage and cumulative variance percentage of extracted rotated factors
منبع: یافتههای پژوهش
باتوجه به جدول 8 میتوان گفت که در 8 عامل شناساییشده درمجموع، 84.478٪ واریانس تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی و نیز در سایر تأثیرها درصد ناچیزی از واریانس تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرها تبیین شده است که بهدلیل ناچیزبودن درصدی که از واریانس به خود اختصاص دادند، درنظر گرفته نشدهاند. در پژوهش حاضر آلفای کرونباخ برای تأثیرهای روانشناختی مختلف محاسبه شد و نتیجه نشان داد که تمامی تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی، آلفای بیش از 7/0 را دارند که نشاندهندۀ مناسببودن همبستگی درونی ابعاد است. باید توجه داشت که مقدارهای ویژۀ هر عامل نسبتی از واریانس کل متغیرهاست که ازسوی عامل تبیین میشود. همچنین، مقدار ویژه با مجموع مجذورات بارهای عاملی مربوط به همۀ گویهها در آن عامل محاسبهکردنی است. پایینبودن این مقدار برای یک عامل به این معناست که آن عامل نقش کمی در تبیین واریانس متغیرها داشته است. همانطور که مشاهده میشود 8 عامل قابلیت تبیین واریانسها را دارد. اگر عاملهای بهدستآمده را به روش واریماکس چرخش دهیم، عاملهای اول تا هشتم بهترتیب، 594/20، 523/18، 758/10، 463/10، 823/8، 692/5، 101/5 و 520/4 درصد از واریانس تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرهای اینستاگرام را تبیین میکنند. درادامه، هریک از دسته تأثیرهای شناساییشده تحلیل و سعی شده است که براساس ارتباط گویهها با یکدیگر عنوان مناسبی برای هر دسته انتخاب شود. مفهوم اول: گویههای ۱۴ تا ۱۷ مربوط ایجاد ذهنیت خوب و شامل تأثیر زیر است. گویۀ (۱۴): تغییر نگرش گویه، گویۀ (۱۵): نیاز به بینظیربودن گویۀ، گویۀ (۱۶): انگیزۀ خدمترسانی به خود و گویۀ (۱۷): بهزیستی روانشناختی. این چهار گویه مربوط به ایجاد ذهنیت خوبی است که حاصل تأثیر اینفلوئنسرهای اینستاگرام است. همانطور که در جدول 8 آمده است، این چهار اثر درمجموع توانستهاند 59/20 درصد از واریانس تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرهای اینستاگرام را تبیین کنند. همچنین، نتایج نشان میدهد ضریب آلفای کرونباخ این چهار گویه 789/0بوده است که نشاندهندۀ سازگاری مناسب سؤالهای مربوط به این تأثیرهاست. مفهوم دوم: گویههای ۹ تا ۱۳ مربوط به همدلی و شامل تأثیر زیر است. گویۀ (۹): دوستی ادراکشده، گویۀ (۱۰): صمیمت ادراکشده، گویۀ (۱۱): احساس مالکیت روانشناختی، گویۀ (۱۲): حس اعتماد، گویۀ (۱۳): وفاداری. این پنج گویه مربوط به همدلی است که حاصل تأثیر اینفلوئنسرهای اینستاگرام است. همانطور که در جدول 8 آمده است، این پنج اثر درمجموع، توانستهاند 52/18 درصد از واریانس تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرهای اینستاگرام را تبیین کنند. همچنین، نتایج نشان میدهد که ضریب آلفای کرونباخ این پنج گویه 854/0 بوده است که نشاندهندۀ سازگاری مناسب سؤالهای مربوط به این تأثیرهاست. مفهوم سوم: گویههای ۱ تا ۳ مربوط به حمایت عاطفی و شامل تأثیر زیر است. گویۀ (۱): پیوند عاطفی، گویۀ (۲): دلبستگی عاطفی، گویۀ (۳): تحریک احساسها. این سه گویه مربوط به حمایت عاطفی است که حاصل تأثیر اینفلوئنسرهای اینستاگرام است. همانطور که در جدول 8 آمده است، این سه اثر درمجموع، توانستهاند 75/10% از واریانس تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرهای اینستاگرام را تبیین کنند. همچنین، نتایج نشان میدهد ضریب آلفای کرونباخ این سه گویه 708/0درصد بوده است که نشاندهندۀ سازگاری مناسب سؤالهای مربوط به این تأثیرهاست. مفهوم چهارم: گویههای ۲۱ تا ۲۴ مربوط به اختلالهای روانی و شامل تأثیر زیر است. گویۀ (۲۱): افسردگی، گویۀ (۲۲): اضطراب روانی، گویۀ (۲۳): استرس، گویۀ (۲۴): درگیری روانی. این چهار گویه مربوط به اختلال روانی است که حاصل تأثیر اینفلوئنسرهای اینستاگرام است. همانطور که در جدول 8 آمده است، این چهار اثر درمجموع، توانستهاند 46/10% از واریانس تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرهای اینستاگرام را تبیین کنند. همچنین، نتایج نشان میدهد ضریب آلفای کرونباخ این چهار گویه 841/0 درصد بوده است که نشاندهندۀ سازگاری مناسب سؤالهای مربوط به این تأثیرهاست. مفهوم پنجم: گویههای ۱۸ تا ۲۰ مربوط به تمایل به برند و شامل تأثیر زیر است. گویۀ (۱۸): نگرش به برند، گویۀ (۱۹): قصد خرید، گویۀ (۲۰): هواخواهی برند. این سه گویه مربوط به تمایل به برند است که حاصل تأثیر اینفلوئنسرهای اینستاگرام است. همانطور که در جدول 8 آمده است، این سه اثر درمجموع، توانستهاند 82/8 % از واریانس تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرهای اینستاگرام را تبیین کنند. همچنین، نتایج نشان میدهد ضریب آلفای کرونباخ این سه گویه 804/0 درصد بوده است که نشاندهندۀ سازگاری مناسب سؤالهای مربوط به این تأثیرهاست. مفهوم ششم: گویههای ۴ تا ۶ مربوط به هویت سازمانی و شامل تأثیر زیر است. گویۀ (۴): هویت آرزومندانه، گویۀ (۵): تشابه هویت، گویۀ (۶): الگوگیری. این سه گویه مربوط به هویت سازمانی است که حاصل تأثیر اینفلوئنسرهای اینستاگرام است. همانطور که در جدول 8 آمده است، این سه اثر درمجموع، توانستهاند 69/5 درصد از واریانس تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرهای اینستاگرام را تبیین کنند. همچنین، نتایج نشان میدهد ضریب آلفای کرونباخ این سه گویه 785/0 درصد بوده است که نشاندهندۀ سازگاری مناسب سؤالهای مربوط به این تأثیرهاست. مفهوم هفتم: گویههای ۷ و ۸ مربوط به تجربۀ لذتبخش و شامل تأثیر زیر است. گویۀ (۷): شادی، گویۀ (۸): لذت. این دو گویه مربوط به تجربۀ لذتبخش است که حاصل تأثیر اینفلوئنسرهای اینستاگرام است. همانطور که در جدول 8 آمده است، این دو اثر درمجموع، توانستهاند10/5 درصد از واریانس تأثیراهای روانشناختی اینفلوئنسرهای اینستاگرام را تبیین کنند. همچنین، نتایج نشان میدهد ضریب آلفای کرونباخ این دو گویه 761/0 درصد بوده است که نشاندهندۀ سازگاری مناسب سؤالهای مربوط به این تأثیرهاست. مفهوم هشتم: گویههای ۲۵ و ۲۶ مربوط به رفتارهای مخرب و شامل تأثیر زیر است. گویۀ (۲۵): حسادت، گویۀ (۲۶): خودآزاری. این دو گویه مربوط به رفتارهای مخرب است که حاصل تأثیر اینفلوئنسرهای اینستاگرام است. همانطور که در جدول 8 آمده است، این دو اثر درمجموع، توانستهاند 52/4 درصد از واریانس تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرهای اینستاگرام را تبیین کنند. همچنین، نتایج نشان میدهد ضریب آلفای کرونباخ این دو گویه 802/0 درصد بوده است که نشاندهندۀ سازگاری مناسب سؤالهای مربوط به این تأثیرهاست. درنهایت، با طراحی پرسشنامهای از ۱۲ نفر از خبرگان آشنا به حوزۀ بازاریابی تأثیرگذار (چهار عضو هیئتعلمی و هشت دانشجوی دکتری مدیریت بازرگانی) درخواست شد که نظرشان را دربارۀ مناسببودن تأثیرهای شناساییشده در دستههای نامگذاریشده اعلام و چنانچه اثر دیگری در این زمینه یا جابهجایی مدنظر دارند، عنوان کنند. این پرسشنامه در طیف پنجگزینهای لیکرت درجهبندی شده بود. دادهها باتوجه به نتایج آزمون کلموگروف اسیرنوف از توزیع نرمال پیروی نمیکردند؛ بنابراین دادههای حاصل از پرسشنامه با اجرای آزمون دوجملهای بررسی شد. باتوجه به نتایج آزمون علامت از آنجا که ضریب معناداری در تمامی اثرهای روانشناختی شناساییشده برابر با صفر و کمتر از سطح خطای 05/0 بود، خبرگان تمامی اثرهای روانشناختی شناساییشده را تأیید کردند.
اینفلوئنسر مارکتینگ رسانههای اجتماعی در صنایع مختلف اهمیت روزافزونی پیدا کرده است. تأثیرگذارن شبکههای اجتماعی تأثیرهای متفاوت و مختلفی را بر مخاطبان خود میگذارند؛ ازجمله تأثیرهای اینفلوئنسرها، تأثیرهای روانشناختی است. از سویی دیگر زنان بیشتر بر تجارت اینفلوئنسرها تسلط دارند و محققان در مطالعات قبلی اغلب یا برروی تأثیرگذاران زن رسانههای اجتماعی متمرکز بودهاند یا اینکه محققان در پژوهشهای تجربی جنسیت اینفلوئنسر را با جنسیت شرکتکننده تطبیق دادهاند؛ زیرا فرض بر این است که حمایتهای همجنسی ممکن است متقاعدسازی را افزایش دهد. در پژوهش حاضر تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرها بر مصرفکنندگان زن با روش آمیخته بررسی شد. انتخاب جامعه و جنسیت زنان بهعنوان مطالعۀ موردی بهدلیل میزان استفادۀ آنان از شبکههای اجتماعی و خصوصیات ویژۀ روانشناختی زنان است که مطالعۀ تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرها را بر مخاطبان زن بهطور مضاعف بااهمیت کرده است. Khan Mohammadi & Ghazi (2020) در مطالعهای با عنوان «آسیبهای اجتماعی نوظهور زنان در فضای مجازی با تأکید بر اینستاگرام» دریافتند که زنان بیشتر از مردان تحتتأثیر فضای مجازی قرار میگیرند و درنتیجه، آسیبهای فضای مجازی بر آنان بیشتر از مردان است. همچنین، بهدلیل نقش ویژۀ زنان در ادارۀ خانواده و تربیت فرزند، آسیبهایی که فضای مجازی بر آنان وارد میکند، حائز ارج و توجه بیشتری است. همانطور که در جدول پیشینۀ پژوهش اشاره شد محققان در پژوهشهای گذشته تنها یک یا چند عامل روانشناختی بازاریابی افراد تأثیرگذار را شناسایی کردند؛ برای مثال، Hudders & Lou (2022) در پژوهش خود با عنوان «دنیای گلگون بازاریابی تأثیرگذار» موارد روشن تأثیرهای اینفلوئنسرها را در پیشینۀ پژوهش شناسایی کردند. همچنین، محققان خود جنبههای فقط تاریک تأثیر اینفلوئنسرها را بر مخاطبان کشف کردند. Bohnet-Joschko Pilgrim & (2019) در پژوهشی با عنوان «فروش سلامت و شادی نحوۀ ارتباط اینفلوئنسرها در اینستاگرام در مورد رژیم غذایی و ورزش» عوامل شادی و تندرستی را شناسایی کردند. همچنین، .Hu et al (2020) در پژوهشی با عنوان «درک چسبندگی پیروان به اینفلوئنسرهای دیجیتال: تأثیر پاسخهای روانشناختی» به پاسخهای عاطفی و احساسی پیروان به اینفلوئنسرها و چسبندگی عاطفی آنها تأکید کردند. بهطور کلی، در تمامی مقالههای کدگذاریشده تأثیرهای روانشناختی افراد تأثیرگذار بررسی شده است؛ اما در هیچکدام چارچوب جامعی برای عوامل روانشناختی بازاریابی تأثیرگذار ارائه نشده است. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که اینفلوئنسرها درمجموع، تأثیرهای مثبت و منفی روانشناختی بر مخاطبان خود و مصرفکنندگان دارند. تأثیرهای مثبت اینفلوئنسرها درقالب شش مفهوم حمایت عاطفی، هویتسازی، تجربۀلذتبخش، همدلی، ذهنیت خوب و تمایل به برند و تأثیرهای منفی اینفلوئنسرها نیز درقالب دو مفهوم اختلالهای روانی و رفتارهای مخرب شناسایی شد. این الگوی بهدستآمده میتواند چراغ راهی برای محققان آینده که میخواهند درحوزۀ تأثیرهای بازاریابی تأثیرگذار فعالیت کنند، باشد. درحقیقت، بهداشت روانی یا سلامت روان که در جوامع امروزی اهمیت بسیاری پیدا کرده است، بهمعنای وجود بهزیستی روانشناختی یا نبود بیماری روانی است (Westerhof & Keyes, 2010). مشکلات بهداشت روانی احتمال دارد که در اثر استرس، افسردگی، اضطراب، مشکلات ارتباطی، تنهایی، مرگ یکی از بستگان، اندوه، اعتیاد، بیشفعّالی، خودآزاری، اختلالهای خلقی مختلف یا سایر بیماریهای روانی ایجاد شود. در پژوهش حاضر سعی شد تا عوامل روانشناختی بازاریابی تأثیرگذار بر مخاطبان شبکههای اجتماعی بهویژه زنان که تأثیر بیشتری از اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی میپذیرند، بررسی شود تا ازطرفی، آثار مثبت و منفی آن شناسایی شود و از طرف دیگر، درحوزۀ اثرهای منفی بازاریابی تأثیرگذار اقدامهای لازم و پیشگیرانه برای حفظ سلامت روان جامعه انجام و درحوزۀ آثار مثبت نیز تقویت های لازم صورت گیرد؛ برای مثال، طبق نظر دانشمندان مختلف تأثیر مستقیم شادی بر سلامت روان انسان را نمیتوان انکار کرد. همچنین، لذت و شادی با ترشح هورمونهایی مثل اکسیتوسین و دوپامین مرتبط است و سبب افزایش رضایت از زندگی میشوند (Sayin, 2019). در این پژوهش ابتدا با بررسی پیشینه، عوامل روانشناختی بازاریابی تأثیرگذار بر مصرفکنندگان شناسایی و دستهبندی و سپس این عوامل و دستهبندی آنها با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی در جامعۀ آماری دانشجویان دختر دانشگاه مازندران سنجیده و تأیید شدند. باتوجه به نتایج پژوهش حاضر میتوان پیشنهاد کرد که محققان بعدی سایر ابعاد بازاریابی تأثیرگذار را شناسایی و بررسی و همچنین، میتوانند با شناسایی عوامل جدیدتر این الگو را غنیتر کنند که بهاحتمال، به مقولهها و الگوهای جدیدی دست خواهند یافت. پژوهشگران علاقهمند به حوزۀ تأثیرگذاری اینفلوئنسرها میتوانند عوامل تأثیرگذار را با مطالعۀ میدانی و بررسی دقیق رفتار مخاطبان شناسایی کنند. درنهایت، در آینده انتظار میرود که این مطالعه باعث توسعه و شناسایی هرچه بیشتر اثرهای بازریابی تأثیرگذار بر مخاطبان و مصرفکنندگان شود و سپس توجه گروههای مختلف ازجمله محققان، مسئولان، اینفلوئنسرها، مصرف کنندگان و والدین را به اثرهای مثبت و منفی رسانههای اجتماعی و تأثیرگذاران آنها جلب کند. همچنین، انتظار میرود افراد تأثیرگذار هرچه بیشتر برای مدیریت رفتار خود تلاش و آگاهیهای لازم را دربارۀ تأثیرهای رفتاری خود کسب کنند. متولیان امر نیز باتوجه به تأثیرهای شناساییشده در این مقاله میتوانند به مدیریت فضای شبکههای اجتماعی و تأثیرهای اینفلوئنسرها با شیوهای فرهنگسازی درزمینۀ استفاده از آن و تبیین قوانین و مقررات در این حوزه بپردازند. همچنین، دستگاههای مرتبط با حوزۀ تأثیرهای شبکههای اجتماعی موظف هستند گامهایی در راستای آموزش و ارتقا فرهنگ استفاده از شبکههای اجتماعی بردارند تا به تأثیرهای مثبت استفاده از این شبکههای اجتماعی اضافه و از تأثیرهای منفی آن کاسته شود. از محدودیتهای پژوهش حاضر میتوان اشاره کرد که باوجود تمام تلاشی که درپیش گرفته شد تا جامعۀ آماری این پژوهش دربرگیرندۀ تمامی مطالعات انجامگرفتۀ مرتبط باشد، بهدلیل اینکه اول پایگاههای علمی تنها شامل مطالعات ثبتشده است و دوم بهدلیل محدودیت دسترسی به برخی از مقالهها متأسفانه نتوانستیم مطالعاتی را که ثبت نشدهاند یا دردسترس نبودند وارد فرآیند مرور سیستماتیک کنیم. ممکن است مطالب ارزندهای وجود داشته باشد که به زبان انگلیسی نبوده است و پژوهشگران نتوانستند آنها را وارد پژوهش کنند. پژوهش حاضر برای گروه های مختلف اعم از مصرفکنندگان، صاحبان برند، افراد تاثیرگذار و متولیان مدیریت فضای مجازی، کاربردی است. صاحبان برند باتوجه به تأثیرهای عمیق روانشناختی اینفلوئنسرها بر مصرفکنندگان میتوانند استفاده از بازاریابی تأثیرگذار را در صدر راهبردهای ترفیعی خود قرار دهند و بدین صورت درگیری ذهنی، روانی و عاطفی مصرفکننده را با محصول افزایش دهند. اینفلوئنسرها به موج عمیق اثرهای رفتاری خود بر مخاطبان آگاه شدند؛ بنابراین انتظار میرود با مدیریت رفتار و مطالب صفحات خود اثرهای مخرب تأثیرگذاری خود را ازبین ببرند و در راستای تأثیرگذاری مثبت هرچه بیشتر بر پیروان خود تلاش کنند. خریداران نیز باتوجه به تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرها لازم است در انتخاب آنها و توجه به توصیههای این افراد دقت لازم را مبذول کنند.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
مراجع | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
خان محمدی، کریم، و قاضی، مریم (1399). آسیبهای اجتماعی نوظهور زنان در فضای مجازی با تأکید بر اینستاگرام. مطالعات اسلامی آسیبهای اجتماعی، 2 (1)، 129-144.
شکرچی زاده، زهرا، و ولیخانی، زهرا (1391). تأثیر تأثیرگذاران رسانههای اجتماعی بر قصد خرید آنلاین ازطریق نقش واسطهای نگرش نسبت به تبلیغات و برند (مطالعۀ موردی: دنبالکنندگان صفحات پوشاک چرمی در اینستاگرام). تحقیقات بازاریابی جدید، 11 11(4)، 157-176.
https://doi. org/10. 22108/ nmrj. 2022. 129037. 2464
References
Aw, E. C. X., & Chuah, S. H. W. (2021). Stop the unattainable ideal for an ordinary me! Fostering parasocial relationships with social media influencers: The role of self-discrepancy. Journal of Business Research, 132, 146-157. https://doi. org/10.1016/j.jbusres.2021.04.025
Bailis, R. (2020). The state of influencer marketing: 10 influencer marketing statistics to inform where you invest. Statistics-for-2020.
Boerman, S. C. (2020). The effects of the standardized Instagram disclosure for micro- and meso-influencers. Journal of Computers in Human Behavior, 103, 199-207. https://doi.org/10.1016/j.chb.2019.09.015
Boerman, S. C., & Van Reijmersdal, E. A. (2020). Disclosing influencer marketing on YouTube to children: The moderating role of para-social relationship. Journal of Frontiers in Psychology, 10, 3042. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2019.03042
Brag, G. (2019). Predicting the future of influencer marketing: How public relations experts perceive and measure the impacts of Influencer Marketing in their organization. available at: https://studyvent.com/search/1236/predicting-the-future-of-influencer-marketing
Bu, Y., Parkinson, J., & Thaichon, P. (2022). Influencer marketing: Homophily, customer value co-creation behaviour and purchase intention. Journal of Retailing and Consumer Services, 66, 102904. https://doi.org/10.1016/j.jretconser.2021.102904
Burton, J. L., Mosteller, J. R., & Hale, K. E. (2020). Using linguistics to inform influencer marketing in services. Journal of Services Marketing, 35(2), 222-236. https://doi.org/10.1108/JSM-08-2019-0300
Chen, K. J., Lin, J. S., & Shan, Y. (2021). Influencer marketing in China: The roles of parasocial identification, consumer engagement, and inferences of manipulative intent. Journal of Consumer Behaviour, 20(6), 1436-1448. https://doi. org/10.1002/cb.1945
Chu, S. C., Deng, T., & Mundel, J. (2022). The impact of personalization on viral behavior intentions on TikTok: The role of perceived creativity, authenticity, and need for uniqueness. Journal of Marketing Communications, 1-20. https://doi.org/ 10.1080/13527266.2022.2098364
De Veirman, M., Hudders, L., & Nelson, M. R. (2019). What is influencer marketing and how does it target children? A review and direction for future research. Journal of Frontiers in Psychology, 10, 2685. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2019.02685
Dhun, & Dangi, H. K. (2023). Influencer marketing: Role of influencer credibility and congruence on brand attitude and eWOM. Journal of Internet Commerce, 22(sup1), S28-S72. https:// doi.org/ 10.1080/15332861.2022.2125220
Enke, N., & Borchers, N. S. (2021). Social media influencers in strategic communication: A conceptual framework for strategic social media influencer communication. International Journal of Strategic Communication, 13(4), 261-277, http://doi.org/10.1080/1553118X.2019.1620234
Etheredge, H. R., Early, J., Norval, D., & Fabian, J. (2021). Influencer marketing by healthcare providers: Ethics and the law. (n.p).
Flynn, L. R., Goldsmith, R. E., & Eastman, J. K. (1996). Opinion leaders and opinion seekers: Two new measurement scales. Journal of the Academy of Marketing Science, 24(2), 137–147.
Folkvord, F., Bevelander, K. E., Rozendaal, E., & Hermans, R. (2019). Children’s bonding with popular YouTube vloggers and their attitudes toward brand and product endorsements in vlogs: an explorative study. Journal of Young Consumers, 20(2). https://doi.org/10.1108/YC-12-2018-0896
Gleich, U. (1997). Parasocial interaction with people on the screen. In: Winterhoff-Spurk, P., van der Voort, T.H.A. (eds) New Horizons in Media Psychology. VS Verlag für Sozialwissenschaften, Wiesbaden. https://doi.org/10.1007/978-3-663-10899-3_3
Grafström, J., Jakobsson, L., & Wiede, P. (2018). The impact of influencer marketing on consumers' attitude. available at: https://www.divaportal.org/smash/get/diva2:1214105/fulltext01.pdf
Hall, J. (2016). The influencer marketing gold rush is coming: Are you prepared. Forber [Mensaje en un blog]. available at: https://www. forbes. com/sites/ johnhall/ 2016/04/17/the-influencer-marketing-gold-rush-is-coming-are-you-prepared.
Hsu, L. C. (2022). Enhancing relationship strategies with the live stream influencers. Journal of Marketing Intelligence & Planning, 41(2), 141-155. https://doi.org/10.1108/MIP-01-2022-0027
Hu, L., Min, Q., Han, S., & Liu, Z. (2020). Understanding followers’ stickiness to digital influencers: The effect of psychological responses. International Journal of Information Management, 54, 102169. https://doi.org /10.1016/j. ijinfomgt.2020.102169
Hudders, L., & Lou, C. (2022). The rosy world of influencer marketing? Its bright and dark sides, and future research recommendations. International Journal of Advertising, 42(1), 151-161.https://doi. org/ 10.1080/ 02650487. 2022. 2137318
Jia, I. (2022). Source credibility and persuasive communication: Effects on social media influencers, influencer marketing, and consumer attitude change. CMC Senior Theses.https://scholarship.claremont.edu/cmc_theses/2881
Jin, S. V., & Muqaddam, A. (2021). 'Fame and Envy 2.0'in luxury fashion influencer marketing on Instagram: comparison between mega-celebrities and micro-celebrities. International Journal of Internet Marketing and Advertising, 15(2), 176-200. https://doi.org/ 10.1504/ IJIMA. 2021.114335
Jin, S. V., Muqaddam, A., & Ryu, E. (2019). Instafamous and social media influencer marketing. Journal of Marketing Intelligence & Planning, 37(5), 567-579. https://doi.org/10.1108/MIP-09-2018-0375
Johansen, I. K., Guldvik, C. S., & Hem, L. E. (2017). Influencer marketing and purchase intentions: how does influencer marketing affect purchase intentions? Master thesis. Norwegian School of Economics.
Khan Mohammadi, K., & Ghazi, M. (2020). Emerging social harms of women in cyberspace with an emphasis on Instagram. Journal of Islamic Studies on Social Injuries, 2(1), 129-144 [In Persian].
Ki, C. W., Cuevas, L. M., Chong, S. M., & Lim, H. (2020). Influencer marketing: Social media influencers as human brands attaching to followers and yielding positive marketing results by fulfilling needs. Journal of Retailing and Consumer Services, 55, 102133. https://doi.org /10.1016/j.jretconser.2020.102133
Ki, C. W. C., & Kim, Y. K. (2019). The mechanism by which social media influencers persuade consumers: The role of consumers’ desire to mimic. Journal of Psychology & Marketing, 36(10), 905-922. https://doi.org/10.1002/mar.21244
Kim, J., & Kim, M. (2022). Rise of social media influencers as a new marketing channel: Focusing on the roles of psychological well-being and perceived social responsibility among consumers. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(4), 2362. https://doi.org/ 10.3390/ijerph19042362
Kim, M., & Kim, J. (2020). How does a celebrity make fans happy? Interaction between celebrities and fans in the social media context. Journal of Computers in Human Behavior, 111, 106419. https://doi.org/10.1016/j.chb.2020.106419
Kolo, C. & Haumer, F. (2018). Social media celebrities as influencers in brand communication: An empirical study on influencer content, its advertising relevance and audience expectations. Journal of Digital & Social Media Marketing, 6(3), 273-282.
Ladhari, R., Massa, E., & Skandrani, H. (2020). YouTube vloggers’ popularity and influence: The roles of homophily, emotional attachment, and expertise. Journal of Retailing and Consumer Services, 54, 102-127. https://doi.org/10. 1016/j.jretconser.2019.102027
Lazarsfeld, P. F., & Merton, R. K. (1948). Mass communication, popular taste and organized social action (pp. 95-118). Indianapolis: Bobbs-Merrill, College Division.
Levenson, J. (2018). Psychological factors affecting other medical conditions: Clinical features, assessment, and diagnosis. (n.p).
Li, J., Qi, J., Wu, L., Shi, N., Li, X., Zhang, Y., & Zheng, Y. (2021). The continued use of social commerce platforms and psychological anxiety- the roles of influencers, informational incentives and FoMO. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(22), 12254. https://doi.org/10. 3390/ijerph182212254
Li, Y., & Peng, Y. (2021). Influencer marketing: purchase intention and its antecedents. Journal of Marketing Intelligence & Planning, 39(7), 960-978. https://doi.org/10.1108/MIP-04-2021-0104
Lin, H. C., Bruning, P. F., & Swarna, H. (2018). Using online opinion leaders to promote the hedonic and utilitarian value of products and services. Journal of Business Horizons, 61(3), 431-442. https://doi.org/10.1016/j.bushor.2018.01.010
Liu, G. H., Li, Y., & Lee, N. C. A. (2021). Size does matter: How do micro-influencers impact follower purchase intention on social media? Conference on Electronic Business (Vol. 21, pp. 402-412).
Lou, C., Taylor, C. R., & Zhou, X. (2023). Influencer marketing on social media: how different social media platforms afford influencer–follower relation and drive advertising effectiveness. Journal of Current Issues & Research in Advertising, 44(1), 60-87. https://doi.org/ 10.1080/10641734.2022.2124471
Magno, F. (2017). The influence of cultural blogs on their readers’ cultural product choices. International Journal of Information Management, 37(3), 142-149. https://doi.org/10.1016/j.ijinfomgt.2017.01.007
Malhotra, P., Daviet, R., & Kim, S. (2022). Using social network structures to predict user engagement: the importance of social ties in influencer marketing. AMA Summer Academic Conference (p. 1045).
Melumad, S., Inman, J. J., & Pham, M. T. (2019). Selectively emotional: How smartphone use changes user-generated content. Journal of Marketing Research, 56(2), 259–275. https://doi.org/ 10.1177/ 0022243718815429
Moldovan, S., Muller, E., Richter, Y., & Yom-Tov, E. (2017). Opinion leadership in small groups. International Journal of Research in Marketing, 34(2), 536–552. https://doi.org/10.1016/j.ijresmar.2016.11.004
Müller, L., Mattke, J., & Maier, C. (2018). #Sponsored# ad: exploring the effect of influencer marketing on purchase intention. AMCIS 2018 Proceedings. 29. https://aisel.aisnet.org/amcis2018/DataScience/Presentations/29 Mundel, J., Yang, J., & Wan, A. (2022). Influencer marketing and consumer well-being: From source characteristics to social media anxiety and addiction. In The Emerald Handbook of Computer-Mediated Communication and Social Media (pp. 323-340). Emerald Publishing Limited. https://doi.org/10.1108/978-1-80071-597-420221019
Nyländen, J. (2020). The relationship of value priorities and attitudes towards influencer marketing. Master thesis, Aalto University
Pick, M. (2020). Psychological ownership in social media influencer marketing. European Business Review, 33(1). https://doi.org/10.1108/EBR-08-2019-0165
Pilgrim, K., & Bohnet-Joschko, S. (2019). Selling health and happiness how influencers communicate on Instagram about dieting and exercise: Mixed methods research. BMC Public Health, 19(1), 1-9. https://bmcpublichealth.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12889-019-7387-8
Pradhan, D., Kuanr, A., Anupurba Pahi, S., & Akram, M. S. (2023). Influencer marketing: When and why gen Z consumers avoid influencers and endorsed brands. Journal of Psychology & Marketing, 40(1), 27-47. https://doi.org/ 10.1002/mar.21749
Rahman, K. T. (2022). Influencer marketing and behavioral outcomes: How types of influencers affect consumer mimicry? SEISENSE Business Review, 2(1), 43-54. https://doi.org/ 10.33215/sbr.v2i1.792
Reinikainen, H., Munnukka, J., Maity, D., & Luoma-Aho, V. (2020). ‘You really are a great big sister’–parasocial relationships, credibility, and the moderating role of audience comments in influencer marketing. Journal of Marketing Management, 36(3-4), 279-298. https://doi. org/10.1080/0267257X.2019.1708781
Russell, C. A., Stern, B. B., & Stern, B. B. (2006). Consumers, characters, and products: A balance model of sitcom product placement effects. Journal of Advertising, 35(1), 7-21. https://doi. org/10.2753/JOA0091-3367350101
Sadiq, M. W., Hameed, J., Abdullah, M. I., & Noman, S. M. (2020). Service innovations in social media & blogging websites: enhancing customer’s psychological engagement towards online environment friendly products. Revista Argentina de Clínica Psicológica, 29(4), 677.
Saima, & Khan, M. A. (2020). Effect of social media influencer marketing on consumers’ purchase intention and the mediating role of credibility. Journal of Promotion Management, 27(4), 503-523.https://doi. org/10.1080/10496491.2020.1851847
Sands, S., Campbell, C. L., Plangger, K., & Ferraro, C. (2022). Unreal influence: Leveraging AI in influencer marketing. European Journal of Marketing, 56(6), 1721-1747. https://doi. org/10.1108/EJM-12-2019-0949
Sayin, H. U. (2019). Getting high on dopamine: Neuro scientific aspects of pleasure. SexuS J, 4, 883-906.
Shah, S. A., Shoukat, M. H., Jamal, W., & Shakil Ahmad, M. (2023). What drives followers-influencer intention in influencer marketing? The perspectives of emotional attachment and quality of information. SAGE Open, 13(2), https://doi.org/10.1177/21582440231179712
Shareef, M. A., Kapoor, K. K., Mukerji, B., Dwivedi, R., & Dwivedi, Y. K. (2020). Group behavior in social media: Antecedents of initial trust formation. Journal of Computers in Human Behavior, 105, 106225. https://doi.org/ 10.1016/j. chb.2019.106225
Shekarchizadeh, Z., & Valikhani, Z. (2022). The effects of social media influencers on online purchase intention through the mediating role of attitude towards advertising and brand (Case study: Followers of leather clothing pages on Instagram). New Marketing Research Journal, 11(4), 157-176. https://doi. org/10.22108/nmrj.2022.129037.2464 [In Persian].
Shen, R. P., Liu, D., Wei, X., & Zhang, M. (2022). Your posts betray you: Detecting influencer-generated sponsored posts by finding the right clues. Journal of Information & Management, 59(8), 103719. https://doi.org/10.1016/j.im.2022.103719
Södergren, J., & Vallström, N. (2022). Disability in influencer marketing: complex model of disability representation. Journal of Marketing Management, 1-31. https://doi.org/ 10.1080/0267257X.2022.2144418
Tranfield, D., Denyer, D., & Smart, P. (2003). Towards a methodology for developing evidence‐informed management knowledge by means of systematic review. British Journal of Management, 14(3), 207-222. https://doi.org/ 10.1111/ 1467-8551.00375
Trivedi, J., & Sama, R. (2020). The effect of influencer marketing on consumers’ brand admiration and online purchase intentions: An emerging market perspective. Journal of Internet Commerce, 19(1), 103-124. https://doi.org/10.1080/15332861.2019.1700741
Vahia, V. N. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders 5: A quick glance. Indian Journal of Psychiatry, 55(3), 220. https://doi.org/ 10.4103%2F0019-5545.117131
Valkenburg, P. M., Meier, A., & Beyens, I. (2022). Social media use and its impact on adolescent mental health: An umbrella review of the evidence. Journal of Current Opinion in Psychology, 44, 58-68. https://doi.org/10.1016/j.copsyc.2021.08.017
Valkenburg, P. M., Beyens, I., Pouwels, J. L., van Driel, I. I., & Keijsers, L. (2022). Social media browsing and adolescent well-being: Challenging the “Passive Social Media Use Hypothesis”. Journal of Computer-Mediated Communication, 27(1), 15. https://doi.org/ 10.1093/ jcmc/ zmab015
Vrontis, D., Makrides, A., Christofi, M., & Thrassou, A. (2021). Social media influencer marketing: A systematic review, integrative framework and future research agenda. International Journal of Consumer Studies, 45(4), 617-644. https://doi. org/10.1111/ijcs.12647
Weimann, G. (1994). The influentials. Albany, NY: State University of New York Press.
Westerhof, G. J., & Keyes, C. L. (2010). Mental illness and mental health: The two continua model across the lifespan. Journal of Adult Development, 17, 110-119. https://doi.org/ 10.1007%2Fs10804-009-9082-y.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,185 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,026 |