تعداد نشریات | 42 |
تعداد شمارهها | 1,510 |
تعداد مقالات | 12,450 |
تعداد مشاهده مقاله | 24,648,361 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 10,412,924 |
بررسی توازن آوایی غزلیات مثنوی جمشید و خورشید سلمان ساوجی | ||
فنون ادبی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 06 شهریور 1402 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/liar.2023.137393.2262 | ||
نویسندگان | ||
ناصر بهرامی* 1؛ فاطمه مدرسی2 | ||
1گروه آموزشی زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان، سنندج، ایران | ||
2استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران | ||
چکیده | ||
موسیقی از مهمترین عوامل زیبایی و جذابیت شعر است. این مقوله از طریق توازن آوایی به صورت کمی(وزن) و کیفی( توازن واجی) خود را نشان میدهد. سلمان ساوجی در غزلیات اندکی (47 غزل) که در ضمن مثنوی«جمشید و خورشید» سروده، به خوبی از عهدهی آن برآمدهاست. در این غزلها بیشتر از اوزانی استفاده کرده که حالت خیزابی و ضرب آهنگ دارند، غیر از جامعهی آماری این پژوهش در بقیهی غزلیات دیوان نیز همین ویژگی موسیقایی وجود دارد. در بخش توازن آوایی کیفی نیز انواع تکرار را در غزلیات او میبینیم، سلمان ساوجی با تکرار انواع واکهها و همخوانها (مصوّتها و صامتها) جلوهای خاص به موسیقی شعر خود دادهاست. در این پژوهش انواع واکههای کوتاه و بلند، همخوانهای آغازین، میانی و پایانی، تکرار تمام واژه را بررسی کردهایم و مشخص گردیده که شاعر به خوبی و آگاهانه از این امکانات زبانی برای به اوج رساندن موسیقی شعر خود بهره بردهاست. بیشترین بسامد در بخش واکهها(مصوّتها) مربوط به واکههای «ا و -ِ» و کمترین بسامد مربوط به واکههای«-ُ، -َ، او» میشود. در بخش همخوانها (صامتها) همخوانهای«س، خ، ش» بسامد بیشتری دارند و همخوانهای«پ،ع، غ، ن» کمتر تکرار شدهاند. این پژوهش با روش تحلیلی – توصیفی انجام گرفتهاست؛ جامعهی آماری چهل و هفت غزل مثنوی «جمشید و خورشید» میباشد. در آغاز، مباحث توازن آوایی را در غزلیات شناسایی کرده و بعد از آن با رسم نمودار و جدول به تحلیل و بررسی هر کدام پرداختهایم. | ||
کلیدواژهها | ||
توازن آوایی؛ سلمان ساوجی؛ غزل؛ مثنوی جمشید و خورشید؛ موسیقی شعر | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 9 |