تعداد نشریات | 42 |
تعداد شمارهها | 1,514 |
تعداد مقالات | 12,490 |
تعداد مشاهده مقاله | 24,781,680 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 10,440,969 |
تحلیل استعاره های مفهومیِ مثنوی معنوی؛ با تکیه بر استعاره های جهتی | ||
پژوهشهای ادب عرفانی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 06 خرداد 1402 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/jpll.2023.136082.1740 | ||
نویسندگان | ||
هومان شاکری1؛ عبدالعلی اویسی کهخا* 2؛ عباسعلی آهنگر3 | ||
1دانشجوی دکترا رشته زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان و عضو هیات علمی گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
2دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگده ادبیات و علوم انسانی ، دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
3استاد گروه زبان و ادبیات انگلیسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی ، دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
چکیده | ||
رابطه زبان با ذهن و اینکه زبان انعکاس دهندۀ ذهن است از موضوعات مهم زبانشناسی شناختی است؛ استعارۀ مفهومی که خود از نتایج زبانشناسی شناختی است به این موضوع میپردازد؛ این نوع استعاره در زندگی روزمره مردم جاری است و به کمک آن مفاهیم انتزاعی، عینی و ملموس میشود. در استعارۀ مفهومی، حوزه مفهومی مقصد که انتزاعی و مجرد است با کمک تجربیات روزمره و به تأثیر از فرهنگ در حوزۀ مبدأ به صورت عینی تبیبن میشود. استعارۀ جهتی که یکی از گونههای استعارۀ مفهومی است با کمک جهتهای مکانی (بالا، پایین، درون، برون، پیش، پس، سطح، عمق و...) بعضی از مفاهیم انتزاعی را مکانمند و قابل فهم میکند. تجربیات عرفانی، اغلب مسائل انتزاعی و مجرد است و عارف با کمک زبان آن را برای شاگردان و مخاطبان خود عینی و قابل فهم میکند. مولانا در مثنوی با کمک گرفتن از جهتهای مکانی، برخی از مفاهیم انتزاعی را به صورت عینی مفهومسازی کرده است؛ ازجمله اینکه مقام معنوی در جایگاه بالا قراردارد و اینکه تأثیر موسیقی، سخنان اولیا و تأثیرپذیری از این سخنان باعث رشد و حرکت رو به سمت بالا (تعالی) میشود و نیز شادی و آزادی، حرکتی به سمت بالا دارد. بنابراین مسائل مثبت و ایده آل، جهتی رو به بالا دارند، غرور و سرمستی، که از مسائل منفی است، نیز گرایش به بالا دارد. در مقابل، ناشکری، خواری و حقارت که مسائل منفی است، به جهت پایین گرایش دارد. تواضع و فروتنی که از ویژگیهای مثبت اخلاقی است، برخلاف ویژگیهای استعارۀ مفهومی، به سمت پایین میرود. درون، بیرون، پس، پیش، عمق و سطح نیز از جهتهای مکانی است که در مثنوی به صورت استعارۀ مفهومی به کار رفته است. | ||
کلیدواژهها | ||
زبان شناسی شناختی؛ استعارۀ مفهومی؛ استعارۀ جهتی؛ عرفان؛ مولانا؛ مثنوی معنوی | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 147 |