تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,486 |
تعداد مقالات | 12,203 |
تعداد مشاهده مقاله | 23,241,441 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 10,021,620 |
نیاپرستی اشکانیان؛ خاستگاه و ماهیت دینی و سیاسی آن | ||
پژوهش های تاریخی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 01 خرداد 1402 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/jhr.2023.135694.2444 | ||
نویسندگان | ||
حمیدرضا پیغمبری* 1؛ زهره تقی پور بیرگانی2 | ||
1استادیار گروه تاریخ، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، ایران | ||
2دانشجوی دکترای تاریخ ایران باستان، گروه تاریخ، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران. | ||
چکیده | ||
یکی از مسائلی که درخصوص تأثیرپذیری پادشاهی اشکانی از فرهنگ یونانی مآبی مطرح می شود رسم پرستش پادشاه است. غالب محققان این فرض را مسلم دانسته اند که اشکانیان در این زمینه از رسوم پادشاهی سلوکی پیروی کرده و به پیروی از آنان بنیانگذار این سلسله را به مقام الوهیت رسانده اند. اطلاعات موجود در این باره علاوه بر چند گزارش تاریخی، برخی مدارک باستان شناسی و سکه شناختی را هم شامل می شود. آیا اشکانیان به تقلید از فرهنگ یونانی مآبی به پرستش نیاکان خود پرداختند؟ مقالۀ پیش رو با تأکید بر سنت های ایرانی به بازنگری فرض موجود می پردازد. بی شک اشکانیان برای تحکیم فرمانروایی خود و برای کسب مشروعیت در روزگاری که پادشاهی نهادی الهی تلقی می شد، از القاب پرطمطراق پادشاهان یونانی مآب بر روی سکه ها تقلید کرده اند. آنها مسلماً در این راستا از سنن هنری هلنیستی نیز بهره گرفته اند، اما برخلاف پادشاهان سلوکی و بطلمیوسی هیچ مدرکی که مشخصاً کیش پرستش پادشاهان زنده در این دوره را تأیید کند وجود ندارد. نتایج حاصل از این پژوهش نیز، که با شیوۀ توصیفی-تحلیلی و با تکیه بر اسناد و مدارک ایرانی یعنی متون زردشتی و اشیاء و سفال نبشته های نسا انجام شده است، نشان می دهد که گزارۀ الوهیت ارشَک در منابع و بناهای یادمانی نسای کهنه به وجود رسم تقدیس و بزرگ داشت نیاکان شاهی اشاره دارد که خاستگاه اصلی آن نه یونانی مآبی بلکه باورهای کهن و اصیل ایرانی/زردشتی در پرستش فروهرها بوده است. | ||
کلیدواژهها | ||
اشکانیان؛ کیش پرستش پادشاه؛ نیاپرستی؛ یونانی مآبی؛ فروهرها | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 19 |