تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,486 |
تعداد مقالات | 12,203 |
تعداد مشاهده مقاله | 23,241,370 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 10,021,609 |
«تحلیل نشانه معناشناختی استعارۀ مفهومی نور و فرّۀ ایزدی در اندیشۀ سهروردی» | ||
فنون ادبی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 19 اردیبهشت 1402 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/liar.2023.135970.2210 | ||
نویسندگان | ||
حسین ناجی صالح1؛ بهجت السادات حجازی* 2؛ ناصر محسنی نیا3 | ||
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران | ||
2دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران | ||
3استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران | ||
چکیده | ||
شیخ شهابالدین سهروردی بهزعم بسیاری از صاحبنظران وجوه مشترکی میان حکمت ایران باستان و فلسفه و عرفان اسلامی در آثار خود مطرح کرده است. وی با ورود به دنیای نشانههای رمزی به حوزۀ استعارۀ مفهومینزدیکتر شدهاست. «نور» و «فرّۀ ایزدی» کلان استعارههای دربردارندۀ استعارههای خُردتر هستند که از طهارت نفس و درنتیجۀ یک تعامل حسی- ادراکی میان سوژه و نشانههای زبانی، معنا بهدستخواهدآمد. ارتباط معنایی نشانههای زبانی «فرّۀ ایزدی» و «نور» در گفتمان روایی الهی تحت چرخۀ صحیح تعامل و مبادلۀ ارزش برجستهمیشود. هرچند که «فرّه ایزدی» با انسان برگزیدۀ حق و «نور» با آفرینندۀ انسان و جهان نسبت پیداکرده، مسیری از مُلک تا ملکوت را طیّمیکنند. همچنین نسبت این «نور» با «نور سیاه» در عرفان درخور بررسیاست. آیا حقیقت و متافیزیک بهزعم پساساختارگرایان توهّمی شکلگرفته، در نظام استعارههاست؟ آیۀ 35 سورۀ نور مهمترین کلان استعارۀ قرآن است که با استعارۀ مفهومی فرّۀ ایزدی، رابطۀ عموموخصوص مطلق دارد؛ زیرا که نور الهی در برگیرندۀ آن فرّۀ ایزدی درخورِ افراد شایسته است. این جستار با رویکرد تحلیل نشانه-معناشناختی به چگونگی تولید معنا از میان نشانههای زبانی مشابه میپردازد و از نظریۀ «نقصان معنا»ی گرمس برای رسیدن به اهداف این پژوهش بهرهمیگیرد. از میان چهار روایت طرح شده از سوی وی، «روایت تطابقی» و «روایت همآمیخته» جهت تفسیر استعارۀ مفهومی «نور» و پیوند آن با «فرّۀ ایزدی» رهگشا خواهدبود. تحلیل محتوای کیفی متن به شیوۀ استقرایی، روش به سامانرسیدن این پژوهش است. | ||
کلیدواژهها | ||
سهروردی، گرمس، استعارۀ مفهومی «؛ نور»؛ فرّۀ ایزدی»؛ ، «؛ نور سیاه» | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 21 |