تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,486 |
تعداد مقالات | 12,203 |
تعداد مشاهده مقاله | 23,241,476 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 10,021,624 |
بکارگیری چارچوب مفهومی "نظم دسترسی محدود" برای تفسیر تحولات در دولت ساسانیان | ||
پژوهش های تاریخی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 29 فروردین 1402 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/jhr.2023.134557.2394 | ||
نویسنده | ||
مظاهر ضیایی* | ||
عضو هیات علمی بازنشسته- پژوهشگاه فضایی ایران- پژوهشکده مواد و انرژی- اصفهان- ایران | ||
چکیده | ||
تفسیر تحولات دولت ساسانیان به عنوان دولتی که بسیاری از رویههایش مبنایی برای دولتهای بعدی ایرانی بوده است، میتواند به تعمیق شناخت تاریخ ایران کمک کند. تفاسیر متنوع و گاه ناسازگاری برای تحولات مهم، ظهور این دولت، اقدامات شاهان بزرگ، جنبش مزدکیان و سقوط آن ارائه شده است. فرض این مقاله این است که استفاده از یک چارچوب نظری برای همه حوادث تفسیر جامعتر و یکپارچهتری فراهم میکند. چون واضعان چارچوب مفهومی "دولت طبیعی" آن را چارچوبی برای تفسیر تاریخ مکتوب بشر دانستهاند، پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که آیا چارچوب مفهومیدولت طبیعی قادر به ارائه تفسیری رضایتبخش از تحولات دولت ساسانی است؟ بنابراین روش پژوهش تحلیلی-توصیفی و کتابخانهای است. چارچوب مفهومی دولت طبیعی، دولت ائتلافی از نخبگانی است که کنترلشان بر فعالیتهای سیاسی، نظامی، اقتصادی، دینی و اداری جامعه را طوری اعمال میکنند که بیشترین رانت برایشان فراهم شود. بنابراین تحولات در دولت همان تغییرات در اعضاء ائتلاف یا اهمیت آنها در اثر تغییر در منابع رانت، قدرت اعضاء و شرایط محیطی است. در این مقاله قابلیت رضایتبخش این چارچوب برای تفسیر تحولات و حوادث مهم در دولت ساسانی، با توجه به نقش اعضای ائتلاف در تولید رانت و اعمال خشونت، در یک دورهبندی پنجگانه و توضیح ویژگیهای هر دوره نشان داده میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
نظم دسترسی محدود؛ ساسانیان؛ دولت طبیعی؛ نظامیان حرفهای؛ خاندانها | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 78 |