تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,652 |
تعداد مقالات | 13,415 |
تعداد مشاهده مقاله | 30,573,944 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,110,673 |
منطق اخلاقی و اخلاق منطقی تعامل انسان و ماشین در موج سوم هوش مصنوعی | ||
نشریه ریاضی و جامعه | ||
دوره 7، شماره 2، شهریور 1401، صفحه 37-67 اصل مقاله (2.35 M) | ||
نوع مقاله: مقاله ترویجی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/msci.2022.134930.1528 | ||
نویسندگان | ||
فریا نصیری مفخم* 1؛ غزال محسنی2؛ آرمین جعفرپیشه3 | ||
1عضو هیأت علمی گروه مهندسی فناوری اطلاعات، دانشکده مهندسی کامپیوتر، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران. | ||
2دانشجوی کارشناسی مهندسی نرمافزار، دانشکده مهندسی کامپیوتر، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران | ||
3دانشجوی کارشناسی مهندسی فناوری اطلاعات، دانشکده مهندسی کامپیوتر، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران | ||
چکیده | ||
علم و زبان منطق، زیربنای بسیاری از رویههای استنتاجی و استدلالی در هوش مصنوعی برای مدلسازی تفکر و تصمیمگیری مغز انسان بوده است. از جمله تصمیمگیریهایی که حتی برای خود انسانها نیز بغرنج است، تشخیص درست و نادرست در موقعیتهای اخلاقی و اجتماعی-حقوقی است. تصمیمها در این موقعیتها متفاوت و برگرفته از مکاتب و نظریههای اخلاقی مختلف هستند. پیادهسازی اینگونه تفکر در ماشینهای هوشمند، این موضوع را چالش برانگیزتر نموده است. نیاز به پیادهسازی اخلاق در ماشینهای هوشمند بهدلیل تصمیمها و اقداماتی است که بهصورت خودکار و بدون دخالت انسان انجام میدهند. هراس از تسلط سامانههای خودمختار بر آینده بشر، باعث ظهور شاخهای به نام اخلاق در هوش مصنوعی شده است که به اخلاقی بودن تعامل انسان-ماشین میپردازد. برای اعتماد به رباتها، آنها باید بتوانند چرایی و چگونگی تصمیماتی که اتخاذ کرده یا میکنند را به انسانها توضیح دهند. این مطالعه، مفاهیم اخلاق ماشینی و ماشین اخلاقی را بههمراه ربات نرمافزاری دارای اخلاق مبتنی بر منطق، بهعنوان قدمهایی که پژوهشها برای اطمینان از سامانههای هوشمند، مستقل و همزیست با انسانها توجه کردهاند، مرور میکند. این بررسی برای مثالهای کلاسیک شامل واگن فراری، قایق، و دروغگویی و براساس اصول اخلاقی شامل فایدهگرایی، پارتو، و اثر مضاعف، توصیف میشود. همچنین، مقایسه عملکرد چنین سامانه هوشمند در قالب یک ماشین خودران با تصمیماتی که انسانهایی از کشورها و فرهنگهای مختلف در این موقعیتهای لبه اخلاقی اتخاذ میکردهاند نشان داده میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
تعامل انسان و ماشین؛ تعامل اخلاقی انسان و ربات؛ هوش مصنوعی توضیحپذیر؛ اخلاق کاربردی؛ اخلاق ماشینی؛ ماشین اخلاقی؛ منطق؛ معماهای اخلاقی؛ اتومبیل خودران | ||
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
مراجع | ||
[1] P. P. Angelov, E. A. Soares, R. Jiang, N. I. Arnold and P. M. Atkinson, Explainable artificial intelligence: an analytical review, Wiley Interdisciplinary Reviews: Data Mining and Knowledge Discovery, 11 (2021) 13 p. [18] F. Nassiri-Mofakham, How does an intelligent agent infer and translate?, Computers in Human Behavior, 38 (2014) 196–200. [24] س. تاری، «کاربردهایی از منطق گزارهای»، ریاضی و جامعه، 6 (3) (1400) 35--55.
[25] م. رمضانی و م. ر. فیضیدرخشی، «اخلاق ماشین: چالشها و رویکردهای مسائل اخلاقی در هوش مصنوعی و ابرهوش»، فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، 8 (1392) 1--9.
[26] ز. عبدخدائی، ن. توحیدی، ن. کریمیواقف و م. براتیجوآبادی، هوش سفید: از اخلاق ماشینی تا ماشین اخلاقی، مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی، (1400).
[27] ف. نصیریمفخّم، کاربردی از دانش منطق در تشخیص بیماری چشمِ قرمز و تجویز درمان مناسب، ریاضی و جامعه، 5 (3) (1399) 62--39.
[28] ف. نصیریمفخّم، ف. نعمتی و ه. شاهمرادی، اخلاق در فناوری اطلاعات، انتشارات دانشگاه اصفهان (1400).
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,282 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 945 |