تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,646 |
تعداد مقالات | 13,378 |
تعداد مشاهده مقاله | 30,112,855 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,061,582 |
مدلسازی ریاضی همهگیری کووید-19 | ||
نشریه ریاضی و جامعه | ||
دوره 7، شماره 1، خرداد 1401، صفحه 1-19 اصل مقاله (1.84 M) | ||
نوع مقاله: مقاله مروری | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/msci.2022.132935.1497 | ||
نویسنده | ||
رامین کاظمی* | ||
روه آمار، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بینالمللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران | ||
چکیده | ||
در این مقاله، با معرفی مدلهای بهخوبی تثبیتشدهی همهگیریشناسی، مدلهای اتاقکی و مدل آیزینگ، به نمونهای از کاربردهای آنها در توصیف همهگیریها و ازجمله برخی جنبههای کووید-19 اشاره و چندین دیدگاه در این رابطه ارائه میشود.همچنین،اهمیت فاصلهگذاری اجتماعی در جلوگیری از شیوعِ کووید-19 نشان داده خواهد شد.بین مدلهای ریاضی استانداردِ مورد استفاده در بیماریهای همهگیر و مفاهیم تثبیتشده درفیزیک مادهی چگال، مانند گاز فِرمی و تصویر مایع فِرمی، ارتباط برقرار میکنیم.با توجه به عدم امکانِ پیشبینی دقیق شیوع بیماری، اهمیت بررسی عوامل اضافی مانند تغییرات آبوهوایی و شهرنشینی در توصیف ریاضیِ همهگیریها مورد تاکید قرار میگیرد. | ||
کلیدواژهها | ||
همهگیری؛ کووید-19؛ مدل آیزینگ؛ مدل $SIR$؛ تابع نوعگاوسی؛ تابع لوژستیک | ||
مراجع | ||
[1] J. Bedford, J. Farrar, C. Ihekweazu and et al, A new twenty-first century science for effective epidemic response, Nature, 575 (2019) 130–136. [2] F. Brauer and C. Castillo-Chavez, Mathematical models in population biology and epidemiology, Springer, New York, 2012. [3] V. B. Bulchandani, S. Shivam, S. Moudgalya and et al, Digital herd immunity and covid-19, arxiv preprint. arxiv:2004.07237. 2020. [4] A. K. Burnham, Use and misuse of logistic equations for modeling chemical kinetics, J. Therm. Anal. Calor, 127 (1017) 1107–1116. [5] N. Chitnis, J. M. Hyman and J. M. Cushing, Determining important parameters in the spread of malaria through the sensitivity analysis of a mathematical mode, Bull. Math. Bio, 70 (2008) 1272–1296. [6] Coronavirus. hospitals in brazil’s sao paulo near collapse, https://www.bbc.com/news/world-latinamerica-52701524. [7] COVID-19, coronavirus pandemic, https://www.worldometers.info/coronavirus/. [8] A. Donoso-Bravo, S.I. Perez-Elvira and F. Fdz-Polanco, Application of simplified models for anaerobic biodegradability tests. evaluation of pre-treatment processes. Chem. Eng. J, 160(2) (2010) 607-614. [9] Forecasting cases and duration of severe acute respiratory syndrome (sars), https://condellpark.com/kd/sars.htm. [10] https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/specific-groups/people-at-higher-risk.html.2020. [11] https://en.wikipedia.org/wiki/Compartmental$_-$models$_-$in$_-$epidemiology. [12] D. Foreman-Mackey, E. Agol, R. Ambikasaran and R. Angus, Fast and scalable gaussian process modeling with applications to astronomical time series, The Astronomical Journal, 154 (2017) 154–220. [13] V. P. Gawryszewski, AILCP. Neumann, R. C. C. Sesso and et al, Trend and profile of non communicable diseases in the state of sao paulo, Bol. epidemiol. paul, 6 (2009) 4–16. [14] J. Giesecke, Modern Infectious Disease Epidemiology, CRC Press, Boca Raton, 2017. [15] G. Gomes, H. E. Stanley and M. de Souza, Enhanced gruneisen parameter in supercooled water,Sci Rep 9, 2019, https://doi.org/10.1038/s41598-019-48353-4. [16] G. O. Gomes, L. Squillante, A. C. Seridonio and et al, Magnetic gruneisen parameter for model systems, Phys. Rev. B., 100 (2019) pp. 10. [17] N.C. Grassly and C. Fraser, Mathematical models of infectious disease transmission, Nat. Rev. Micr, 6 (2008) 477–487. [18] H. Heesterbeek, R. M. Anderson, V. Andreasen and et al, Modeling infectious disease dynamics in the complex landscape of global health, Science, 347 (2015) pp. 13. [19] E. Ising, Beitrag zur theorie des ferromagnetismus, Zeitschrift for Physik, 31 (1925) 253–258. [20] S. Jordan, From ferromagnets to electoral instability, Nat. Phys, 16 (2020) 125–126. [21] C. Kittel, Introduction to solid state physics, 8, John Wiley and Sons, Hodoken, 2005. [22] N. Kyurkchiev and S. Markov, On the hausdorff distance between the heaviside step function and verhulst logistic function, J. Mat Chem, 54 (2016) 109–119. [23] Lecture. Notes of prof. aguinaldo p. ricieri, curso prandiano, anglo tamandare - sao paulo, 1996. [24] I. F. Mello, L. Squillante, G. O. Gomes and et al, Griffiths-like phase close to the Mott transition, arxiv preprint. arxiv:2003.11866, 2020. [25] I. F. Mello, L. Squillante, G. O. Gomes, A. C. Seridonio and M. Souza, Epidemics, the Ising-model and percolation theory: a comprehensive review focussed on covid-19, Physica A., (2021) 1–33. [26] W. Nolting and A. Ramakanth, Quantum theory of magnetism, Springer, Berlin, 2009. [27] Organization, World Health, Ebola situation reports, https://apps.who.int/ebola/ebola-situationreports(2016). [28] D. Pines. Theory of quantum liquids: normal Fermi liquids, 1, CRC Press, Boca Raton, 2018. [29] A. Sarukhan, Ebola: two years and 11,300 deaths later, https://www.isglobal.org/en/ebola.2016. [30] D. J. Schimpf, S. D. Flint and I. G. Palmblad, Representation of germination curves with the logistic functio, Ann. Bo., 41 (1977) 1357–1360. [31] C. Schinckus, Ising model, econophysics and analogies, Physica A, 508 (2018) 95–103. [32] A. F. Siegenfeld and Y. Bar-Yam, Negative representation and instability in democratic elections, Nat. Phys, 16 (2020) 186–190. [33] H. E. Stanley, Introduction to phases transitions and critical phenomena, Oxford Science Publications, New York, 1971. [34] J. Stewart, Calculus-early transcendentals, Cengage Learning, Belmont, 2011. [35] E. Tabeau, A. van den Berg Jeths and C. Heathcote, Forecasting mortality in developed countries: insights from a statistical, demographic and epidemiological perspective, Springer Science and Business Media, 2001. [36] Y. T. Utsunomiya, A. T. H. Utsunomiya, R. B. P. Torrecilha and et al, Growth rate and acceleration analysis of the covid-19 pandemic reveals the effect of public health measures in real time, Front. Med, 7 (2020). [37] A. Vespignani, H. Tian, C. Dye and et al, Modelling covid-19, Nat. Rev. Phys., (2020), https://doi.org/10.1038/s42254-020-0178-4. [38] A. Zafar, They have changed the course of this outbreak: Revelations from handling of coronavirus in china, (2020), https://www.cbc.ca/news/health/covid-19-china-epicurve-1.5479983. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 725 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 491 |