سنجش عملکرد زمان و کیفیت اجرای پروژه در شرایط عدم اطمینان

1-مقدمه

امروزه ساخت و بهره‌برداری از پروژه‌ها، یکی از عوامل اثرگذار بر رشد و توسعۀ کشورهاست؛ از این ‌رو، برنامه‌ریزی و کنترل صحیح پروژه‌ها اهمیت زیادی دارد (عالم تبریز، خالدیان و مهدی پور، 1395). انحراف از بودجه‌های تخصیص‌یافته به پروژه، ازنظر زمان و هزینه، جزء جدانشدنی اجرای پروژه‌هاست و به یک منطقۀ خاص و به شیوۀ خاص مدیریتی و اجرایی بستگی ندارد (روزنفلد[i]، 2014). وجود چنین انحرافاتی در پروژه، به ایجاد اختلاف‌نظرهای بسیار میان مدیران و کاربران پروژه منجر خواهد شد؛ ولی با این حال، پروژه زمانی موفق است که در زمان و با هزینۀ اختصاص‌داده‌شده به آن، به پایان برسد (سامباسیوان و سون[ii]، 2007). برای بررسی میزان موفقیت یک پروژه، باید تمام پارامترها شامل بودجه، زمان، کیفیت و دامنه، به‌طورکلی بررسی شوند. این عوامل با یکدیگر در ارتباط و بر یکدیگر اثرگذارند (سندکر[iii]، 2013).

با توجه به اهمیتی که دو پارامتر زمان و هزینه دارند، روش‌های بسیاری برای سنجش عملکردشان توسعه داده شد؛ یکی از این روش‌ها، مدیریت طول زمان کسب‌شده[iv] است (خاموشی و گلفشانی، 2014). چنانچه این روش به‌تنهایی برای سنجش عملکرد پروژه استفاده شود، به ازبین‌ رفتن دید همه‌جانبۀ مدیران منجر می‌شود؛ چراکه شاخص‌های این روش، تنها عملکرد زمانی گذشتۀ پروژه را به‌صورت قطعی در نظر می‌گیرد و شاخص‌های مربوط به پارامترهای دیگر را که بر زمان پروژه اثرگذار است، خنثی در نظر می‌گیرد؛ به علاوه هیچ عدم قطعیتی را در آیندۀ پروژه مدنظر قرار نمی‌دهد. همان‌طور که گفته شد، تمامی پارامترهای پروژه با یکدیگر در ارتباط است و کنترل هر یک از این پارامتر‌ها به‌تنهایی، نتایج قابل‌اطمینانی را ارائه نمی‌دهد (قرایی، تشکری و عطایی، 1396). درنظر گرفتن تنها عامل زمان، آن هم به‌صورت قطعی به کاهش دقت این روش منجر خواهد شد.

در پژوهش پیش‌ رو، برای حل مشکل روش طول زمان کسب‌شده، مدل جدیدی ارائه می‌شود. ابتدا دو شاخص عملکردی‌ کلیدی، مربوط به کیفیت عملکرد پروژه طراحی می‌شود؛ سپس دو شاخص معرفی‌شده، با شاخص‌های زمانی روش طول زمان کسب‌شده ترکیب می‌شوند تا به زیادشدن دقت روش پیشین منجر شوند. استفاده از شاخص‌های عملکرد کلیدی در ارتباط با اهداف تعیین‌شدۀ پروژه، امکان موفقیت پروژه را افزایش می‌دهد (همدان[v]، هسن، محمد و همکاران، 2020). با توجه به قطعی‌نبودن شرایط اجرای پروژه‌های عمرانی، مدل جدید ارائه‌شده در این مقاله، به‌صورت فازی است.

 

1-1-پیشینۀ پژوهش

پروژۀ تلاش موقتی، آغاز و پایان دارد که برای خلق یک نتیجۀ منحصربه‌فرد به کار گرفته می‌شود (حاجی حیدری و رحمتی، 1397). مدیریت پروژه شامل برنامه‌ریزی، نظارت و کنترل افراد، فرآیند و رخدادهایی است که در طول تکامل از مفهومی اولیه، به یک پیاده‌سازی عملیاتی منجر می‌شود (چنگ، یانگ و لی،[vi] 2004). مسائل کنترل پروژه، در دو دستۀ برنامه‌ریزی و کنترل پروژه مطرح می‌شود. برنامه‌ریزی، تعیین یک توالی زمانی، در قالب برنامه‌ریزی زمان‌بندی، برای انجام فعالیت‌های وابسته به یکدیگر است (خاتمی، باقری و یوسفی، 1397) که‌ در چهار دسته، تقسیم‌بندی می‌شود: 1- نمایش؛ 2- برنامۀ زمان‌بندی؛ 3- تخصیص منابع؛ 4- تحلیل ریسک. کنترل پروژه نیز به چهار دسته تقسیم‌بندی می‌شود: 1- ارزیابی عملکرد پروژه؛ 2- پیش‌بینی؛ 3- برنامه‌ریزی نقاط زمانی کنترل؛ 4- تصمیم‌گیری برای انجام اقدامات اصلاحی (پرلین و پریر[vii]، 2019). تحقیق پیش ‌رو که در زمرۀ تحقیقات کنترلی قرار دارد، دو دستۀ مطالعات کنترلی را بررسی می‌کند.

دستۀ اول مطالعاتی که برای ارزیابی پیشرفت پروژه‌ها، از واریانس هزینه و برای برنامه، از بودجۀ تعریف‌شده استفاده می‌کنند. در اولین پژوهش‌ها از واریانس، تنها برای ارزیابی عملکرد پروژه‌ها استفاده می‌شد؛ پس از چندی برای پیش‌بینی نیز، از واریانس پیشرفت واقعی و برنامۀ پروژه در آینده، برای مواجهه با انحرافات عملکردی پروژه با بررسی‌های مقطعی استفاده شد (لی و روجاس[viii]، 2010). مفهوم ارزش کسب‌شده را مهندسین صنایع آمریکایی، پس از انتشار معیارهای C/SCSC[ix] با عنوان یک سند رسمی در سال 1967 میلادی برای راهبری برنامه‌های موشکی کسب کردند. مدیریت ارزش کسب‌شده[x] که سال‌ها تکامل یافت، یک مشکل داشت. این روش برای سنجش عملکرد زمان پروژه، از ورودی هزینه به جای زمان استفاده می‌کرد. همین عامل، اجازۀ سنجش درست زمان پروژه را نمی‌داد؛ چرا که برای سنجش زمان، باید از همان مبنای زمان استفاده می‌شد؛ بنابراین در سال 2014 خاموشی و گلفشانی برای رفع این مشکل، روش طول زمان کسب‌شده را توسعه دادند (خاموشی و گلفشانی، 2014)؛ اگرچه این روش، با درنظر گرفتن خود عامل زمان به‌عنوان ورودی، مشکل را تا حدی حل کرد، این روش نیز خالی از مشکل نبود؛ همان‌طور که پیش‌تر گفته شد، این روش عوامل اثرگذار بر زمان را در طول پروژه کاملاً نادیده می‌گیرد، همین امر به پایین‌آمدن دقت آن منجر می‌شود.

در سال 2020 سعی شد، مشکل قطعی فرض‌شدن محیط اجرای پروژه حل شود. آنها سعی داشتند، شاخص‌های روش طول زمان کسب‌شده به‌صورت فازی را ارائه کنند و این کار را تنها با درنظر گرفتن پارامتر زمان، با نظرخواهی از مدیران پروژه دربارۀ میزان زمان باقی‌مانده انجام دادند؛ این در حالی است که در پژوهش پیش ‌رو سعی می‌شود، زمان باقی‌مانده از خلال شاخص‌های گذشته و اثر آن بر آینده تخمین زده شود. در پژوهش پیش ‌رو، وضعیت اثر شاخص‌های کلیدی عملکرد در آیندۀ پروژه، به‌صورت یک متغیر زبانی _فازی تعریف می‌گردد و به عدم قطعی‌شدن زمان پروژه منجر می‌شود. این عامل به افزایش دقت تخمین زمان پایان پروژه منجر خواهد شد(حمزه، موسوی و گیتی‌نورد، 2020).

دستۀ دوم پژوهش‌ها، شاخص‌های متفاوتی را برای ارزیابی عملکرد سایر جنبه‌های گوناگون پروژه‌، مانند زمان، هزینه، کیفیت و میزان رضایت مشتریان به کار می‌گیرد (همدان[xi]، هسن، محمد و همکاران، 2020)؛ برای مثال، لانتمن و فورموسو[xii] (2000) از شاخص‌های ارزیابی عملکرد، به‌عنوان وسیله‌ای برای کنترل رفتار افراد استفاده کردند و پیشنهاد دادند، از شاخص‌ها به‌عنوان هدف ارتباطات بین فردی و وسیله‌ای برای یادگیری یک فرآیند استفاده شود. چان [xiii]و چان (2004) شاخص‌های زمان، هزینه و کیفیت را مهم‌ترین شاخص‌های صنعت ساخت معرفی کردند؛ سپس چان، اسکات[xiv] و چان (2004)، امنیت را به این لیست اضافه کردند. لم، چان، چو و همکاران (2010) شاخص پایداری[xv] را معرفی کردند. بعدها کاروالو، پاتا و سوزابیدو[xvi] (2015) اعلام کردند که زمان، هزینه و کیفیت به‌عنوان مثلث آهنی، ضامن موفقیت پروژه است. کاروالو و ربچینی[xvii] (2015) جنبه‌های متفاوتی از موفقیت یک پروژه را مطالعه کردند. به نظر آنها، به‌راحتی نمی‌توان یک تعریف مشخص برای موفقیت پروژه‌ها ارائه داد؛ بلکه با توجه به نوع پروژه و دیدگاه‌های متفاوت و حتی در گام‌های گوناگون، اجرای آن تعاریف متفاوت است. کاروالو و راچینی (2017) در پژوهش بعدی خود به کمبود پژوهش‌هایی درزمینۀ پایداری و عملکرد پروژه اشاره کردند. چنگ، پنگ و وو[xviii] (2010) از ده پارامتر اصلی شاخص‌های علمکردی مدیریت ارزش کسب‌شده، به‌عنوان متغیرهای ورودی مدل استفاده کردند. همدان، هسن و محمد (2020) با ارائۀ دسته‌بندی شاخص‌های عملکردی، شاخص‌های عملکردی 5 پروژۀ ساخت را شناسایی و میزان اثر هر یک از آنها را بر پروژه اندازه‌گیری کردند). این شاخص‌های زمانی که برای سنجش عملکرد پروژه[xix] به کار گرفته می‌شد، یک مشکل داشت. برخلاف روش‌های دستۀ اول مطالعات، آنها پروژه را تنها پس از اتمام آن بازبینی می‌کردند و در طول اجرای آن، نقشی در کنترل و پایش آن نداشتند (بآتم، آنیمبا و تروپه[xx]، 2004؛ ماروسکی، کریم، دیویس و نیاس[xxi]، 2004). این مشکل برای مدیران پروژه، به ازدست رفتن فرصت برای اقدامات اصلاحی، در حین اجرای پروژه منجر می‌شود؛ بنابراین ارزیابی عملکرد پروژه برای سال‌های متمادی، به یکی از موضوعات موردبحث در کنترل پروژه تبدیل شد. هاپناوا و جیبوری[xxii] (2012)، یک سیستم ارزیابی عملکرد طراحی کردند که عملکرد پروژه‌های صنعت ساخت را اندازه‌گیری می‌کند و برای دستیابی به این هدف، از شاخص‌های ارزیابی عملکرد فرآیند-مبنا[xxiii] بهره بردند. در این تحقیق، سعی بر استفاده از این شاخص‌ها در مطالعات دستۀ اول است تا شاخص‌ها به‌صورت فرآیندی محاسبه شود و مشکل تحقیقات پیشین را نداشته باشد. جدول 1 برخی از پژوهش‌ها را نشان می‌دهد:

 

جدول 1- خلاصه‌ای از پژوهش‌های صورت‌گرفته

		وضعیت پروژه
نام محقق و سال	زمینه پژوهش	قطعی	فازی
فاورتو و کاروالو[xxiv] (2021)	بررسی ارتباط میان مدیریت دانش و عملکرد پروژه (مطالعۀ مروری)	*
شیخوشکار، بنی‌هاشمی و خانزادی (2020)	اولویت‌بندی کاربردهای BMIنسبت‌به شاخص‌های عملکردی پروژه‌های ساخت، توسط AHP فازی		*
چیاو[xxv] (2020)	اندازه‌گیری کیفیت ارائۀ خدمات مدیریت پروژۀ ساخت	*
بنی‌هاشمی و همکاران (2017)	همراه‌کردن معیارها با سایر مدل‌های یکپارچه‌شده، میزان پایداری وضعیت صنعت ساخت را افزایش می‌دهد.	*
کلین و ونهوک (2015)	ایجاد حدود کنترلی بر شاخص‌های هزینۀ پروژه با EVM	*
نائینی و شادرخ (2014)	ارائۀ روش فازی برای مدیریت ارزش کسب‌شده		*
علی‌وردی ‌و نائینی(2013)	پایش زمان پروژه با روش‌های آماری	*
اکبری و صالحی‌پور (1391)	کنترل آماری شاخص‌های هزینه و زمان در پروژه‌های عمرانی	*
(2020-2021)	پژوهش پیش رو		*

 

پژوهش پیش‌ رو، شاخص‌های روش طول زمان کسب‌شده را با به‌کارگیری شاخص عملکردی‌ کلیدی[xxvi]، مربوط به کیفیت عملکرد پروژه، تحت شرایط عدم اطمینان توسعه می‌دهد. این ترکیب، باعث افزایش دقت روش طول زمان کسب‌شده می‌شود؛ به بیان دیگر، مشکل تحقیقات دستۀ اول را حل می‌کند؛ به علاوه با روش ارائه‌شده، شاخص‌های عملکردی ارائه‌شده در طول فرآیند، قابل سنجش خواهد بود و میزان اثر آن بر پروژه، پی‌درپی پایش می‌شود؛ درواقع راه‌حلی برای پژوهش‌های دسته دوم است؛ بنابراین نوآوری این پژوهش را در دو بخش می‌توان توضیح داد: مورد اول اینکه، روش طول زمان کسب‌شده با به‌کارگیری شاخص‌ عملکردی، توسعه داده خواهد شد؛ مورد دیگر اینکه، شاخص عملکرد کیفی مطرح‌شده به‌گونۀ فازی طراحی خواهد شد.

1-2-اهداف پژوهش

هدف اصلی پژوهش «سنجش عملکرد زمان و کیفیت اجرای پروژه در حالت عدم اطمینان» است و اهداف فرعی عبارتند از:

1.شناسایی شاخص‌های عملکرد کیفیت

2.فازی‌سازی شاخص

3.توسعۀ معیارهای EDM در حالت عدم اطمینان

 

1-3-پرسش‌های پژوهش

1.شاخص عملکردی کیفیت پروژه چیست و چطور مشخص می‌شود؟

2.چطور شاخص شناسایی‌شده، فازی‌سازی می‌شود؟

3.چگونه با به‌کارگیری شاخص گفته‌شده، طول زمان کسب‌شده توسعه داده می‌شود؟

در ادامه مبانی نظری، روش‌شناسی، پروژۀ موردمطالعه، یافته‌های پژوهش و در پایان بحث و نتیجه‌گیری ارائه می‌شود.

 

2-مبانی نظری و مواد به‌کار گرفته‌شده

2-1-مدیریت طول زمان کسب‌شده

این روش را خاموشی و گلفشانی (2014) به کار گرفتند و در دو سطح خرد و کلان، به شکل زیر اجرا می‌شود (خاموشی و گلفشانی، 2014).

سطح خرد

زمان برنامه‌ریزی‌شدۀ فعالیت i ام در برنامه: هر نقطه‌ای از زمان، زمان اختصاص داده‌شده به برنامۀ کار، برای تکمیل فعالیت است.

شاخص پیشرفت فعالیت iام: در هرنقطه‌ای از زمان، میزان پیشرفت فعالیت را اندازه‌گیری می‌کند.

(1)

EDTC بیانگر طول زمان تخمین‌زده‌شده، برای تکمیل برنامۀ فعالیت i ام است.

طول زمان کسب‌شدۀ فعالیت i ام: این متغیر ارزش کار انجام‌شده در هر نقطه‌ای از زمان است.

(2)

زمان واقعی فعالیت i ام(AD): این متغیر نشان‌دهندۀ زمان مابین شروع واقعی فعالیت تا هر نقطه‌ای از زمان در واحدهای تقویم است که فعالیت ادامه می‌یابد.

سطح کلان

خط مبنای زمان برنامه‌ریزی‌شده (BPD): طول زمان مجاز اختصاص داده‌شده به کار برنامه‌ریزی‌شده، برای دستیابی به کل پروژه است.

کل طول زمان برنامه‌ریزی‌شده:

(3)

کل طول زمان کسب‌شده:

(4)

طول زمان کسب‌شده: این متغیر در پروژه در هر نقطه‌ای از زمان، طول زمانی را نشان می‌دهد که متناظر با کل طول زمان کسب‌شده بر منحنی S است و به‌صورت ریاضی این‌گونه نشان داده می‌شود:

 

(5)	t این‌گونه پیدا می‌شود: و

کل طول زمان واقعی:

(6)

ارزش برنامه‌ای:

(7)

ارزش کسب‌شده:

(8)

سنجش عملکرد پیشرفت زمان و هزینه در سطح خرد

شاخص عملکرد زمان: این شاخص نشان می‌دهد، یک فعالیت چقدر برای دستیابی به تاریخ تکمیلِ هدف، خوب عمل می‌کند.

(9)

شاخص طول زمان کسب‌شده: در هر نقطه‌ای از زمان پروژه، نشان‌دهندۀ زمان کسب‌شده در مقایسه با زمانی است که طبق برنامه تا آن لحظه باید انجام می‌شد.

(10)

در هر دو شاخص بالا، نقطه‌ای از زمان، یک فعالیت بیشتر، کمتر یا مطابق با برنامه انجام‌شده است؛ بنابراین این شاخص به‌ترتیب بزرگ‌تر،کوچک‌تر و برابر با یک خواهد شد.

شاخص عملکرد برنامه برای فعالیتi ام: این شاخص در هر نقطه‌ای از زمان، می‌تواند با فرمول زیر محاسبه شود.

(11)

ارزش همانند ، قبل از شروع فعالیت صفر است و در ادامه به حداکثر مقدار یک می‌رسد؛ این زمانی است که کار به اتمام رسیده باشد.

 

 

اندازه‌گیری عملکرد و پیشرفت زمان و هزینه در سطح کلان

شاخص پروسۀ پروژه : این شاخص، در هر نقطه از زمان پروژه، سرتاسر فرآیند مدت زمان پروژه را می‌سنجد.

(12)

ارزش PPI از صفر شروع و به عدد یک ختم می‌شود.

شاخص ارزیابی طول زمان پروژه: این شاخص نشان می‌دهد، یک پروژه برای دستیابی به تاریخ تکمیل پایانی، با توجه به مسیر بحرانی، چقدر خوب عمل کرده است.

(13)

شاخص طول زمان کسب‌شدۀ پروژه: این شاخص در هر نقطه از زمان پروژه، سنجشی بر مبنای زمان، از عملکرد سرتاسر کار با عنوان طول زمان کسب‌شده به عمل می‌آورد که در مقایسه با کار برنامه‌ریزی‌شده تا آن نقطه از زمان است.

(14)

چنانچه DPI و EDI بزرگ‌تر از یک باشد، به این معناست که پروژه جلوتر، کوچک‌تر، عقب‌تر و مساوی، مطابق با برنامه است.

برآورد طول زمان تکمیل:

(15)

2-2- اعداد و محاسبات فازی

تعریف 1: یک مجموعۀ فازی ، در مجموعۀ مرجع Ψ با تابع عضویت  تعریف می‌شود. یک تابع عضویت برای هر x، ارزش‌های بین [0,1] را در مجموعۀ Ψ تعریف می‌کند.

تعریف 2: یک ساپورت از مجموعۀ فازی ، یک مجموعۀ قطعی از تمامی عوامل غیر صفر مجموعۀ Ψ است.

تعریف 3: یک مجموعۀ فازی، مجموعه‌ای است؛ فقط اگر یک مجموعۀ بسته  به‌گونۀ رابطۀ 16 وجود داشته باشد.

(16)

در این رابطه،  تابعی از  است که به‌صورت یکپارچه، افزایشی است. تابعی از  است که به‌صورت یکپارچه، کاهشی است.

توابع عضویت انواع گوناگونی را به خود می‌گیرند و در اینجا دو نوع از توابع عضویت، یعنی تابع عضویت مثلثی در رابطۀ 17 نشان داده می‌شود.

(17)

تعریف 4: اگر  و  دو عدد فازی مثلثی باشند، عملگرهای جمع و تفریق و ضرب و تقسیم میان این اعداد فازی مثلثی به‌گونۀ روابط زیر تعریف می‌شوند:

(18)
(19)

(20)
(21)

اعداد فازی که به‌عنوان ارزش میانگین پروژه‌ها به دست می‌آید، می‌تواند با به‌کارگیری روش دیفازی‌سازی به‌گونۀ اعداد کریسپ تعریف شود (سان[xxvii]، 2010؛ علیپور، سبت، اردشیر و فرزندی، 2020).

(22)

فاصلۀ دو عدد فازی مثلثی از یکدیگر را می‌توان با رابطۀ زیر به دست آورد (دالاها، هایجنا و بتیها[xxviii]، 2011).

(23)

روش‌های متفاوتی نیز برای رتبه‌بندی دو عدد فازی مطرح شده است که یکی از شناخته‌شده‌ترین آنها، روش دبویس و پرید است. رابطۀ 24 این رتبه‌بندی را نشان می‌دهد (دبویس و پرید[xxix]، 1980). در این رابطه  نشان‌دهندۀ درجۀ امکان عدد فازی  است .

(24)

 

3-روش‌شناسی پژوهش

تحقیق کمی پیش ‌رو ازنظر ماهیت هدف، توسعه‌ای-کاربردی است وازنظر ماهیت روش، جزء پژوهش‌های توصیفی-تحلیلی به شمار می‌رود. در این پژوهش، روش جمع‌آوری اطلاعات، کتابخانه‌ای و میدانی است.

پژوهش پیش ‌رو فاقد جامعه و نمونۀ آماری است. گام‌ها بر یک مورد مطالعاتی انجام خواهد گرفت که پروژۀ ساخت عرشۀ فلزی پل بزرگ راه‌آهن باسمنج است. همان‌طور که پیش‌تر مطرح شد، ابتدا شاخص‌های کلیدی ارزیابی کیفیت شناسایی می‌شود؛ پس از آن، از این شاخص‌ها برای توسعۀ شاخص‌های زمانی روش طول زمان کسب‌شده، با ارائۀ روش موردمطالعه در این پژوهش استفاده می‌شود. روش پژوهش مذکور به نحوی ارائه می‌شود که شاخص‌های ارزیابی ترکیبی بتواند به‌نحوی عدم قطعیت در آیندۀ پژوهش را در نظر بگیرد. برای اجرای مراحل مطرح‌شده، گام‌های زیر در رابطه با مورد مطالعاتی اجرا شد. در گام نخست با حضور محقق در محل دفتر پروژه و مصاحبه با کارشناسان برنامه، مبنای پروژه دریافت می‌‌شود. در این پروژه از هر 10 نفر مدیری نظرخواهی شد که روی پروژه کار می‌کردند؛ بنابراین پس از بررسی، مهم‌ترین معیارهای ساختار شکست ریسک، بر پایۀ چهارمین ویرایش راهنمای جامع دانش مدیریت پروژه که شامل مجموعه‌های اصلی ریسک، ازجمله «فنی»، «بیرون سازمانی»، «درون‌سازمانی» و «مدیریت پروژه» است (صیادی، حیاتی و آذر، 2011؛ نخعی‌نژاد و مؤمن شاد،1399) و انتقال آن به مدیران پروژه و با نظرخواهی از آنها، عوامل مؤثر بر زمان پروژۀ موردمطالعه، شناسایی خواهد شد. ریسک هر رویداد یا وضعیت غیرقطعی است که در صورت وقوع، بر کمینۀ یکی از اهداف پروژه، نظیر زمان، هزینه، کیفیت یا محدوده، تأثیر مثبت یا منفی خواهد داشت (ریدونگ[xxx]، 2013). به آن دسته از ریسک‌هایی که بر هدف اثر مثبت دارند، ریسک‌های مثبت و به آنهایی که اثر منفی دارند، ریسک‌های منفی گفته می‌شود. با پیاده‌سازی روش مطرح‌شده، اثر ریسک‌ها بر زمان پروژه به هر دو صورت مثبت و منفی ارزیابی خواهد شد. در گام بعد با برقراری ارتباط میان این عوامل و پیشینۀ پژوهش، شاخص کیفی اثرگذار بر زمان پروژه طراحی خواهد شد؛ سپس از آنجایی که شاخص‌ها گذشته‌نگر است، بر پایۀ اطلاعات موجود طراحی می‌شود و تنها خروجی‌های فعلی پروژه را مدنظر قرار می‌دهد. با مراجعه به مدیران ارشد و بررسی نظر آنها، در رابطه با وضعیت آیندۀ شاخص‌ها تصمیم‌گیری خواهد شد. با توجه به نظرات گوناگون خبرگان و وجود متغیرهای زمانی در رابطه با وضعیت شاخص‌ها، بررسی به‌گونۀ فازی و با به‌کارگیری اعداد مثلثی فازی صورت خواهد گرفت. سرانجام، برای بررسی اثر این متغیر بر شاخص‌های زمانی، مدل ترکیبی از طول زمان کسب‌شده و شاخص‌های کیفی، ارائه داده خواهد شد. شکل 1 فرآیند پروژۀ مورد مطالعه را نشان می‌دهد.

دریافت برنامۀ مبنای پروژه

تعیین شاخص‌با استفاده از ریسک

تهیۀ لیستی از ریسک‌های پروژه

ارائۀ لیست به مدیران برای انتخاب اثرگذارترین ریسک

آیا ریسک انتخاب شد؟

ارائۀ شاخص به مدیران برای بررسی وضعیت آیندۀ آن

آیا اثر ریسک صفر می‌شود؟

ورود به EDM برای سنجش اثر آن بر شاخص‌های زمان در درصدهای تکمیل متفاوت پروژه

بله

برون‌رفت از چرخه

خیر

خیر

پایان فرآیند

تکرار فرآیند در هر درصد تکمیل دلخواه

بله

شکل 1- روند مراحل تحقیق (مراحلی که بر مطالعۀ موردی انجام گرفت.)

4- روش پژوهش (توسعۀ طول زمان کسب‌شده با شاخص‌های کلیدی عملکرد) (KFEDM)

در روش KFEDM نیز، ابتدا اثر شاخص‌های کیفیت اجرای پروژه بر فعالیت‌های پروژه (سطح خرد) سنجیده می‌شود و پس از آن با به‌کارگیری سطح خرد به محاسبات سطح کلان (سطح پروژه) پرداخته می‌شود. گفتنی است، شاخص‌های کیفیت اجرا می‌تواند، از پروژه‌ای به پروژۀ دیگر متفاوت باشد؛ ولی درصورتی‌ که در یک پروژه، به قصد توسعۀ روش طول زمان کسب‌شده محاسبه شود، بر اساس روابط 25-33 به توسعۀ روش مذکور منجر خواهد شد. معمولاً در رابطۀ 1 میزان EDTC با نظرخواهی از خبرگان محاسبه می‌شود. با توجه به ماهیت متغیر پروژه، ریسک‌ها و عوامل بسیاری که بر آن اثرگذار است، امکان خطا در تخمین متغیر گفته‌شده افزایش می‌یابد؛ بنابراین در این پژوهش، این متغیر با کمک شاخص‌های کیفیت عملکرد مطر‌ح‌شده، سنجیده می‌شود. رابطۀ 25 میزان API را با به‌کارگیری شاخص‌های کلیدی کیفیت عملکرد فازی نشان می‌دهد. از آنجایی که این شاخص به‌واسطۀ شاخص‌های فازی مطرح شده است، تمامی متغیرها و شاخص‌های مرتبط با آن، باید از حالت قطعی به‌گونۀ فازی تبدیل شود و محاسبات آنها در این فضا انجام گیرد. در این رابطه، Q تعداد شاخص‌های کیفیت اجرای پروژه را نشان می‌دهد، که می‌تواند به تعداد N معرفی شود. شایان ذکر است، شاخص‌های کیفیت اجرا به‌صورت میانگینی از روزهای واقعی اجرای پروژه، در نظر گرفته شد. روابط 26-33 نیز سایر شاخص‌های FKEDM را نشان می‌دهد. با توجه به عدم دخالت متغیر EDTC در متغیرهایی مثل BPD، ، ، TAD، TPDو همچنین متغیرها و شاخص‌های مرتبط با هزینه، یعنی PV، EV و SPI همانند روابط قبلی مطرح‌شده در ذیل بخش طول زمان کسب‌شده باقی می‌ماند.

 

سطح خرد:
(25)
(26)
(27)
(28)
سطح کلان:
(29)
(30)	s
(31)
(32)
(33)

 

 

قبل از محاسبات مربوط به مطالعۀ موردی، باید در رابطه با تفسیر شاخص‌های ارزیابی عملکرد زمانی در شرایطی صحبت کرد که به‌طور فازی بسط داده شده است. شاخص‌هایی مثل ،  پس از ارزیابی بر پایۀ رابطۀ 24، به شکل جدول 2 بررسی می‌شوند. همچنان شاخص‌ها با معیار عدد 1 سنجیده می‌شوند. این‌گونه تفسیر شاخص‌های زمان برای هر دو سطح خرد و کلان پروژه صادق است.

 

جدول 2- تفسیر شاخص‌های ارزیابی زمان فازی

وضعیت شاخص فازی (KFI)	وضعیت پروژه	امکان میل شاخص به عدد 1
	عقب‌تر از برنامه
	تقریباً عقب‌تر از برنامه
	مطابق با برنامه
	تقریباً جلوتر از برنامه
	جلوتر از برنامه

 

5-مطالعۀ کاربردی و مثال عددی

5-1- مورد مطالعاتی

گام‌های پژوهش، بر عرشۀ فلزی پل بزرگ راه‌آهن باسمنج انجام گرفت. این عرشه بر 20 دهانه انجام خواهد شد که با فاصلۀ 50 متری از یکدیگر قرار دارد. پیمانکار پروژه‌، شرکت فولاد آزمون سپیدان است؛ به‌طورکلی این عرشه طی 200 فعالیت انجام می‌گیرد که شامل گام‌های ساخت، رنگ‌آمیزی، بارگیری، مونتاژ و پیش‌رانی است.

 

5-2-دریافت برنامۀ مبنای پروژه

برنامۀ مبنای پروژۀ ساخت عرشۀ فلزی، ازطریق مصاحبه با مدیران ارشد شرکت فولاد آزمون سپیدان به دست آمد و توسط نرم‌افزار Msp برنامه‌نویسی شد. در شکل 2 بخشی از برنامۀ زمان‌بندی، نشان داده شده است.

 

 

شکل 2- خلاصه‌ای از فعالیت‌های پروژۀ موردمطالعه

 

5-3-بررسی ریسک‌ها و عوامل اثرگذار بر عملکرد زمانی پروژه

طبقه‌بندی ریسک، به سازماندهی وضعیتی منجر می‌شود که تضمین‌کنندۀ فرآیند جامعی برای شناسایی نظام‌مند ریسک، برنامه‌ریزی برای کنترل جنبه‌های منفی و بهره‌برداری از جنبه‌های مثبت آن است. همان‌طور که پیش‌تر مطرح شد، با اینکه دسته‌بندی‌های بسیاری در رابطه با ریسک، در پژوهش‌های آکادمیک کنترل پروژه صورت گرفته است (نجفی، 2009)، جدول 3 ریسک‌های بررسی‌شده طبق چهارمین ویرایش راهنمای جامع دانش مدیریت پروژه را نشان می‌دهد که مربوط به مورد مطالعاتی گفته‌شده است.

 

جدول 3- مهم‌ترین ریسک‌های شناسایی‌شده بر عملکرد زمانی پروژه

طبقه‌بندی ریسک	ردیف	توصیف ریسک
ریسک فنی- کیفی- عملکردی	1	تکنولوژی ضعیف
	2	نیروی ناکارآزموده
	3	تغییر در کیفیت مواد
	4	آسیب به ماشین‌آلات
ریسک درون‌سازمانی	5	جایابی نامناسب تأسیسات
	6	خرابی دستگاه‌ها
	7	برآورد نامناسب هزینه
	8	کمبود نیروی انسانی
	9	کمبود کارگر
ریسک مدیریتی	10	تأخیر در دریافت منابع پروژه
	11	برنامه‌ریزی نادرست
	12	اصلاحات حین اجرا
	13	عدم توافق در بهره‌برداری
	14	تغییر مسئولان
ریسک برون‌سازمانی	15	افزایش هزینۀ مواد اولیه و نیروی کار
	16	نوسانات ارزی
	17	عدم تخصیص به‌موقع منابع مالی
	18	اختلال در تهیۀ مصالح
	19	وقوع حوادث غیرمترقبه
	20	ناتوانی پیمانکار ساخت
	21	تغییر در قوانین دولتی
	22	اعتصابات

 

5-4- طراحی شاخص کیفیت اجرای پروژه

پس از ارائۀ لیست به مدیران پروژه و نظرخواهی از آنان بیان کردند، سه ریسک 10، 17 و 18 موجود در جدول 3 بیشترین اثر را بر کیفیت اجرای پروژه خواهند داشت؛ چرا که، نه‌تنها تأمین منابع زمان‌بر است، بلکه چنانچه منابع به اتمام برسد، پروژه تا زمان تأمین آن از کار می‌ایستد. این منابع شامل منابع مالی و فیزیکی است؛ بنابراین ریسک‌های منتخب در درصدهای تکمیل دلخواه، در شبیه‌سازی پروژه با دو شاخص تجهیز پروژه، طبق رابطۀ 34 و شاخص عملکرد اجرا بر پایۀ رابطۀ 35 ارزیابی شدند.

(34)
(35)

متغیر t در هر دو رابطه، زمان جاری شاخص را نشان می‌دهد.

  مجموع تعداد درخواست‌های مواد اولیه و منابع مالی که تا زمان بررسی به‌صورت کامل و یا درحد پذیرفتنی دریافت شده‌ است.

 مجموع تعداد کل درخواست‌ها تا زمان بررسی است.

  تا زمان بررسی تعداد کل خطاهایی که به اتلاف منابع منجر شده است.

  تعداد بررسی‌های صورت‌گرفته را تا زمان بررسی نشان می‌دهد.

در این پژوهش، پروژۀ موردمطالعه تا زمانی بررسی شد که 50 درصد تکمیل را تجربه کرده بود. تا این درصد تکمیل میزان PSI و PEI به‌طور روابط 36 و 37 محاسبه شد. برای پیشبرد پژوهش، 4 بار مواد اولیه درخواست شد؛ درواقع هر 10 روز یکبار که از این میزان 3 بار به‌طور کامل منابع دریافت شد و تنها 1 بار منابع به‌طور ناقص تأمین و باعث شکل‌گیری رابطۀ 26 شد. بر پایۀ ارزیابی‌های هفتگی صورت‌گرفته، از 6 بار بررسی فقط 1 بار رویه‌ها به‌گونه‌ای انجام شده که باعث اتلاف منابع شده است؛ بنابراین رابطه به شکل 36 درآمد.

(36)
(37)

5-5-بررسی وضعیت شاخص‌ها در آینده

شاخص‌های ارزیابی‌شده، تنها به وضعیت گذشتۀ پروژه مربوط است و در آینده، امکان ایجاد تغییر در آنها وجود دارد؛ بنابراین این شاخص‌ها به مدیران ارائه شد تا برای بررسی بیشتر نظر خود را اعلام کنند. خبرگان نظرات خود را با متغیرهای زبانی بیان کردند؛ بنابراین از منطق فازی، برای تعیین میزان تغییرات در آینده کمک گرفته شد. متغیر زبانی تغییرات به‌صورت شکل 3 در نظر گرفته شد.

 

 

شکل3- متغیرهای زبانی مربوط به میزان تغییرات در آینده

 

از آنجایی که متغیر، اثر بسیار زیادی بر وضعیت اجرای پروژه دارد، کمی سختگیرانه تصمیم‌گیری شد. جدول 4 بازگوکنندۀ درصد تغییرات است.

جدول 4- حدود تغییرات متغیرهای زبانی

متغیر زبانی	درصد تغییر (حد پایین)	درصد تغییر (حد وسط)	درصد تغییر (حد بالا)
میزان تغییرات در آیندۀ کم	1%	10%	20%
میزان تغییرات در آیندۀ متوسط	18%	30%	50%
میزان تغییرات در آیندۀ زیاد	40%	60%	100%

 

براساس نظر مدیران پروژه، میزان تغییرات شاخص‌های اندازه‌گیری‌شده در آینده کم خواهد بود. گفتنی است، تغییرات به‌صورت رابطه‌های 38 و 39 بر متغیرها اعمال می‌شود.

(38)
(39)

درصد 50 ام پروژۀ موردمطالعه، به شکل روابط40 و 41 محاسبه شد. محاسبات بر پایۀ روابط 18 و 20 تکمیل شد.

(40)
(41)

با توجه به اینکه اثر شاخص‌ها صفر نشد، امکان ورود آنها به مدیریت طول زمان کسب‌شده، برای محاسبۀ شاخص‌های کلیدی کیفیت عملکرد زمانی وجود دارد.

 

5-6-محاسبۀ شاخص‌های طول زمان کسب‌شدۀ توسعه داده شده

با محاسبۀ شاخص‌های کلیدی عملکرد کیفیت اجرای فازی، بر پایۀ روابط 40 و 41، امکان محاسبۀ شاخص‌های عملکرد زمان پروژه و البته محاسبۀ زمان پایانی پروژه را پیدا می‌کنیم. جدول 5 زمان برنامه‌ریزی شده، زمان واقعی و درصد تکمیل در سطح پروژه را از 40 تا 50 درصد از پروژۀ شبیه‌سازی شده، نشان می‌دهد.

 

جدول 5- زمان واقعی و برنامه‌ریزی‌شده تا درصد 50 پروژه

TAD	TPD	PC
22/497	550	%6/40
88/514	570	%42
44/532	590	%4/43
06/550	610	%9/44
76/569	630	%5/46
59/586	650	%8/47
54/606	670	%5/49
13/626	690	%1/51

محاسبات سطح خرد توسعه داده شده

محاسبۀ  که نشان‌دهندۀ شاخص فازی پیشرفت فعالیت iام با به‌کارگیری شاخص‌های ارزیابی عملکرد کیفیت اجرای پروژه است، به اولین فعالیت بعد از درصد تکیمل 50 پروژه مربوط است و به شکل رابطۀ 42 انجام می‌گیرد. این فعالیت ازنظر برنامۀ مبنا، 6 روز طول می‌کشد که در زمان محاسبۀ شاخص‌های آن فقط 2 روز از اجرای آن گذشته است. این شاخص، میزانی بین صفر و یک دارد و هر چه به یک نزدیک‌تر باشد؛ یعنی فعالیت رو به پایان است. نکتۀ حائز اهمیت اینکه، هرچه شاخص‌های عملکرد کیفی بر سرعت نزدیک‌ترشدن این شاخص به عدد 1 اثرگذار است،  در زمان محاسبۀ این شاخص، همان‌طور که در جدول 5 دیده می‌شود، مقدار تقریباً برابر با 626 دارد. محاسبات رابطۀ 42، بر پایۀ روابط نشان‌داده‌شده در ذیل بخش اعداد و محاسبات فازی تکمیل شد.

(42)

 

باید اشاره کرد، در هر مقطع زمانی ممکن است چندین فعالیت به‌صورت موازی در حال اجرا باشد؛ بنابراین باید ابتدا محاسبات مربوط به تمام فعالیت‌های در حال اجرا را انجام داد و سپس تبادر به سنجش سطح کلان کرد. در اینجا برای جلوگیری از پیچیدگی و درک بهتر روش بسط‌داده‌شده، تنها به محاسبات مربوط به یک فعالیت بسنده می‌شود. این در حالی است که پروژۀ موردمطالعه، بسیار وسیع و تعداد فعالیت‌های در حال اجرا، در هر درصد تکمیل زیاد است. میزان  یا زمان کسب‌شدۀ فازی، فعالیت بر پایۀ شاخص‌های عملکرد کیفیت است که به‌شکل رابطۀ 43 محاسبه شد.

(43)

 

  در رابطۀ بالا نشان می‌دهد تا زمان محاسبه، به جای اینکه فعالیت 2 روز کامل را کسب کرده باشد، به‌صورت فازی حدود 1997/1 روز را کسب کرده است؛ این به معنای عقب‌ماندن فعالیت از برنامۀ مبناست. در ادامه، شاخص‌ها  به‌شکل رابطۀ 44 اندازه‌گیری شد.

 

(44)

 

بر پایۀ رابطۀ 44، از آنجایی که حد بالای  یعنی همان c در جدول 4 کوچک‌تر از 1 است و احتمالی برای بزرگ‌تربودن این عدد فازی از 1 وجود ندارد، فعالیت مربوط به این شاخص حتماً عقب‌تر از برنامه است.

 

محاسبات سطح کلان توسعه داده شده

تا درصد (حدوداً) 50 ام تکمیل پروژه،  برابر با [597,600/45,606/7] است، حال با فرض اینکه تنها یک فعالیت مطرح‌شده، بعد از این درصد تکمیل در حال اجرا باشد،  به‌شکل رابطۀ 45 محاسبه می‌شود.

 

(45)

 

رابطۀ 46 نیز، نحوۀ محاسبۀ  را در دصد 50 ام پروژه نشان می‌دهد. از آنجایی که حد بالای  یعنی همان c در جدول 4 کوچک‌تر از 1 است و احتمالی برای بزرگ‌تربودن این عدد فازی از 1 وجود ندارد، پروژه حتماً عقب‌تر از برنامه است.

(46)

در رابطۀ 47 نیز، زمان پایانی پیش‌بینی‌شده در درصد تکمیل 50 دیده می‌شود.

(47)

 

6-بحث

6-1- بررسی شاخص DPI

برای بررسی میزان دقت روش ارائه‌شده، شاخص DPI مربوط به پروژۀ موردمطالعه، با استفاده از سه روش؛ یعنی روش طول زمان کسب‌شدۀ سنتی (خاموشی و گلفشانی، 2014) و روش طول زمان کسب‌شدۀ فازی (حمزه، موسوی و گیتی‌نورد، 2020) و روش ارائه‌شده در این پژوهش محاسبه شد. این شاخص تنها برای 12 ماه ابتدایی شروع پروژه محاسبه شد (فقط 12 ماه از پروژه محاسبه شد؛ چرا که تنها اطلاعات این بخش از پروژه دریافت شد و البته پروژه در واقعیت هنوز به اتمام نرسیده است). شکل 4 وضعیت این شاخص زمانی را در سه روش نشان می‌دهد.

 

شکل 4: وضعیت شاخص DPI براساس سه روش: خط افقی عدد یک را نشان می‌دهد. در هر سه روش اجراشده، چنانچه شاخص بالاتر از این عدد باشد؛ یعنی پروژه از برنامۀ مبنا جلوتر و چنانچه از آن کمتر باشد؛ یعنی پروژه از آن عقب‌تر و چنانچه برابر با یک باشد؛ یعنی پروژه مطابق بر برنامۀ مبناست.

همان‌طور که مشاهده می‌شود، وضعیت شاخص‌های محاسبه‌شده در روش ارائه‌شده در این پژوهش، در طول زمان پروژه، به‌صورت یکنواخت‌تر وضعیت زمان را موردسنجش قرار می‌دهد. علت این یکنواختی، درنظر گرفتن عواملی بیشتر از وضعیت پیشرفت زمانی فعالیت‌های پروژه –یعنی کیفیت اجرای پروژه و وضعیت تأمین منابع- توسط روش مطرح شده است.

 

6-2- نظر خبرگان پروژه در رابطه با وضعیت شاخص زمانی

براساس نظر مدیران پروژه در تمام طول پروژه، به‌خصوص در ابتدای پروژه، اگرچه فعالیت‌ها گاهی زودتر از موعد برنامۀ زمان‌بندی به اتمام می‌رسد و همان‌طور که در شکل 4 دیده می‌شود، هر دو روش قبلی یعنی EDM, FEDM شاخص DPI را بالاتر از عدد 1 نشان می‌دهد، وضعیت تأمین منابع و البته کیفیت مدنظر کارفرمای پروژه رعایت نشده است. جبران این دو عامل، نیازمند صرف زمان است و در حقیقت، پروژه از برنامۀ مبنا عقب‌تر است؛ بنابراین مدیران پروژۀ موردمطالعه، روش مذکور را تأیید کردند.

 

6-3- محاسبۀ زمان پایان پروژه براساس سه روش مذکور

با توجه به اینکه پروژۀ موردمطالعه در واقعیت هنوز به پایان نرسیده است، با استفاده از شبیه‌سازی پروژۀ موردمطالعه با به‌کارگیری وضعیت حاکم بر آن در نرم‌افزار Matlab، زمان پایان شبیه‌سازی شد؛ سپس پروژه روزبه‌‌روز ارزیابی شد، با ارزیابی آن در درصد 50ام توسط هر سه روش قبلی، زمان پایان به‌صورت شکل 5 محاسبه شد.

 

شکل 5- زمان تخمین‌زده شده توسط روش‌های ذکرشده: در این شکل، عدد 1 شبیه‌سازی پروژه را به‌عنوان یک هدف برای سنجش سایر شاخص‌ها نشان می‌دهد که در آن زمان پایان، 1300 روز تخمین زده‌شده است. عدد 2 روش EDM را با زمان پایان 1229 روز، عدد 3 روش FEDM را با زمان 1233 روز و عدد 4 روش پیشنهادی را با زمان 1249 روز نشان می‌دهد.

 

با توجه به اینکه زمان تخمین‌زده‌شده در روش پیشنهادی، به زمان هدف یعنی زمان مستخرج از شبیه‌سازی نزدیک‌تر است، می‌توان دریافت، روش پیشنهادی دقیق‌تر از دو روش پیشین است.

 

7-نتیجه‌گیری و پیشنهادها

از زمان به‌وجود آمدن علم مدیریت پروژه تاکنون، کنترل، نقش بسیار مهمی را در جلوگیری از ایجاد هزینه و زمان مازاد از بودجه، در اجرای یک پروژه بازی کرده است؛ بنابراین سیستم‌هایی مثل طول زمان کسب‌شده برای کنترل و پیش‌بینی شاخص‌ها و زمان پروژه به وجود آمد که خالی از ایراد نیست. همان‌طور که پیش‌تر گفته شد، این روش برای سنجش ارزیابی عملکرد زمانی پروژه، تنها واریانس زمان اجرای پروژه را نسبت‌به برنامۀ پروژه در نظر می‌گیرد و از سایر عوامل اثرگذار بر زمان، چشم‌پوشی می‌کند. نقطه‌ای از زمان در اجرای پروژه را در نظر بگیرید که مراحل اجرای واقعی با برنامۀ زمان‌بندی هم‌خوانی دارد؛ ولی پروژه باید برای دریافت منابع متوقف شود یا باید برای دستیابی به کیفیت مدنظر کارفرما، مجدداً اجرا شود.

بنابراین در این پژوهش شاخص‌های روش طول زمان کسب‌شده، با ارائۀ یک روش ترکیبی با شاخص‌های کیفیت اجرای پروژه، به‌صورت فازی توسعه داده شد. همان‌طور که نشان داده شد، روش ارائه‌شده، نسبت‌به سایر روش‌های مشابه ارائه‌شده، دقت زیادی دارد. 3 پرسش پژوهش پاسخ داده می‌شود:

• این پژوهش شاخص‌های عملکرد کیفیت اجرا و نحوۀ عملکرد پروژه را در رابطه با مهم‌ترین ریسک‌هایی می‌سنجد که محتمل در پروژه اتفاق می‌افتد و البته بر زمان آن اثرگذار است؛ یعنی دو شاخص PSI و PEI.
• دو شاخص ارزیابی‌شده، به مدیران پروژه ارائه شد و با بررسی وضعیت تغییر شاخص‌ها در آینده، بر پایۀ متغیرهای زبانی مطرح‌شده توسط خبرگان، شاخص‌ها با اعداد مثلثی فازی مطرح شد.
• با به‌کارگیری شاخص‌های عملکردی در فرمولی برای سنجش EDTC ، امکان توسعۀ روش طول زمان کسب‌شده به وجود آمد.

در ادامه پیشنهادهای آتی مطرح می‌شود:

1. روش ارائه‌شده، روشی عام است که قابلیت به‌کارگیری در تمام پروژه‌ها را دارد؛ ولی شاخص‌های کلیدی عملکرد، برای تمام پروژه‌ها یکسان نیستند و از پروژه‌ای به پروژۀ دیگر متفاوتند؛ بنابراین پیشنهاد می‌شود، برای بررسی دقیق‌تر، شاخص‌های مربوط به هر پروژه به‌طور خاص در نظر گرفته شود؛ برای مثال در پژوهش پیش‌ رو، از بحرانی‌ترین ریسک پروژه استفاده شده است. در تحقیقات آتی می‌توان از روش‌های تصمیم‌گیری برای انتخاب شاخص‌های اساسی‌تر استفاده کرد.
2. پیشنهاد می‌شود همبستگی میان شاخص‌ها ارزیابی شود.
3. تخمین دقت شاخص‌ها و زمان نهایی تخمین‌زده‌شده، موضوع جالبی برای تحقیقات آتی است.
4. پیشنهاد می‌شود روش مطرح‌شده بر سایر سیستم‌های مطرح‌شده در پیشینۀ پژوهش، مانند مدیریت ارزش کسب‌شده اجرا شود.

 

[i] Rosenfeld                          

[ii] Sambasivan & soon

[iii] Snedaker

[iv] Earned Duration Management (EDM)

[v] Hamadan & Hassan

[vi] Cheng, Yang & Lin

[vii] Pellerin & Perrier

[viii] Lee & Rojas

[ix] Cost /Schedule Control System Criteria

[x] Earned Value Management (EVM)

[xi] Hamadan & Hassan

[xii] Lantelme & Formoso

[xiii] Chan

[xiv] Scott

[xv] Sustainability

[xvi] Carvalho & Patah & Souza Bido

[xvii] Carvalho  & Rabechini

[xviii] Cheng, Peng & Wu

[xix] Project Performance

[xx] Beatham, Anumba & Thorpe

[xxi] Marosszeky, Karim, Davis & Naik

[xxii] Haponava & Jibouri

[xxiii] Process-Based

[xxiv] Favoretto & Carvalho

[xxv] Giao

[xxvi] Key Performance Indicatorlj

[xxvii] Sun

[xxviii] Dalalah, Hayajneh & Batieha

[xxix] Dubois and Prade

[xxx] Raydugin

تعداد مشاهده مقاله: 1,937

تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 568