تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,637 |
تعداد مقالات | 13,304 |
تعداد مشاهده مقاله | 29,860,505 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,940,981 |
تضاد و متناقضنما در دیوان شمس با جستاری در تبارشناسی تضاد و متناقضنما در منابع بلاغی | ||
فنون ادبی | ||
مقاله 6، دوره 12، شماره 3 - شماره پیاپی 32، مهر 1399، صفحه 67-86 اصل مقاله (877.72 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/liar.2020.119704.1726 | ||
نویسندگان | ||
سیدمهدی رحیمی* 1؛ فاطمه بیدختی2 | ||
1دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران | ||
2استادیار گروه آموزشی زبان و ادبیات فارسیدانشگاه فرهنگیان، بیرجند، ایران | ||
چکیده | ||
بحث تضاد و تقابل در آثار ادبی از اهمیت زیادی برخوردار است و برخی از شگردهای مؤثر ادبی و بلاغی مثل تضاد، مقابله، متناقض نما (پارادوکس)، ایهام تضاد و ... بر بنیاد تضاد و تقابل بنا نهاده شده است. در این مقاله با شیوة توصیفی- تحلیلی و با رویکرد تحلیل محتوا، نخست آرایة تضاد و متناقض نما (پارادوکس) در کتاب های بلاغی بررسی شده، سپس کاربرد این فنون در 50 غزل از غزلیات مولوی بررسی و تبیین شده است. نتیجه این است که در کتابهای بلاغی متأخر، تعاریف و تقسیمبندیهای دقیقتری از شگرد ادبی تضاد ارائه شده و گسترة آن فراتر از گذشته دانسته شده است و آرایة متناقض نما تنها در برخی از کتاب های بلاغی متأخر بحث شده است. مولوی در استفاده از این شگرد ادبی مقلد صرف نیست، بلکه به اقتضای حال نوآوری کرده است. متناقض نماهای غزلیات مولوی بسیار و از نوع اسنادی است. استفادة نسبتاً زیاد از تقابل آفرینی در غزلیات مولوی ضمن اینکه نشان دهندة فهم عمیق هنری و بلاغی او از قابلیت های هنری فنون بلاغت است، به این واقعیت هم اشاره دارد که تعبیرات پارادوکسیکال با فضاهای عرفانی متناسب است. درمجموع می توان گفت استفادة مولوی از شگرد تضاد و متناقض نما در نبوغ ذاتی و اندیشة خلاق و وجد و حال عرفانی او ریشه دارد. | ||
کلیدواژهها | ||
بلاغت؛ غزلیات شمس؛ مولوی؛ تضاد؛ متناقض نما(پارادوکس)؛ مقابله | ||
مراجع | ||
منابع
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 753 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 400 |