تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,674 |
تعداد مقالات | 13,669 |
تعداد مشاهده مقاله | 31,672,682 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,510,139 |
بازخوانی ناسازگاری کاربست وجود رابط با خوانش توحیدی از هستی در دیدگاه آقاعلی مدرس | ||
الهیات تطبیقی | ||
مقاله 11، دوره 11، شماره 23، خرداد 1399، صفحه 149-160 اصل مقاله (692.92 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/coth.2020.121480.1382 | ||
نویسنده | ||
محمدرضا ارشادی نیا* | ||
دانشیار گروه فلسفه و حکمت اسلامی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران | ||
چکیده | ||
حکیم آقاعلی مدرس در تحریر و تقریر اصل توحید بر کاربست اصول حکمت متعالیه اهتمام جدی دارد. اصل وجود مستقل و رابط از همان اصولی است که صدرالمتألهین برای نیل به وحدت شخصی وجود و گذر از اصل علیت تباینانگار به تطور و تشأن به کار گرفته است. حکمای پس از او نیز به این اصل عنایت ویژه داشته و بهسان او به بیانات مختلف طی طریق کردهاند. حکیم آقاعلی مدرس چندان اهتمام به این مسئله دارد که مضاف بر قلمفرسایی در تعلیقهها و بدایعالحکم، رساله مستقل وجود رابط را در این راستا نگاشته است. باوجود این تفصیل و تبیین، برخی او را متهم به خلط وجود رابط و رابطی کرده و او را کثرتانگار و در شمار معارضان وحدت وجود پنداشتهاند. در این راستا عباراتی را که حکیم برای رد خوانش خام و تقریر ناهنجار از وحدت وجود به کار برده، پشتوانه ادعای خود قرار دادهاند. سپس هنگامی که با تقریر زیبا و مستحکم او از خوانشی خاص از وحدت وجود روبهرو شدهاند، دچار تشویش شده و حکیم را متهم به همخوانینداشتن مبنا و بنا پنداشتهاند. بازخوانی مدعاهای شتابزده و سطحی و واکاوی موضع آن حکیم راسخ در حکمت متعالیه، ژرفای خردورزی متعالی را بیش از پیش نمایان میسازد و از ساحت حکمت متعالیه شبههزدایی خواهد کرد. | ||
کلیدواژهها | ||
آقاعلی مدرس؛ وجود رابط و رابطی؛ وحدت شخصی وجود | ||
مراجع | ||
منابع 1- آشتیانی، سیدجلالالدین، (1370)، شرح مقدمه قیصری، قم، دفتر تبلیغات اسلامی. 2- اهل سرمدی، نفیسه و مریمالسادات ایزدی، (1392)، «مقایسۀ دیدگاه حکیم مدرس زنوزی و بانو امین در توحید ذات»، الهیات تطبیقی، سال چهارم، شماره 10، صص 119- 130. 3- زارع، فاطمه؛ ارشدریاحی، علی و محمدمهدی مشکاتی، (1397)، «نظریۀ وحدت شخصی وجود در اندیشۀ ابوالحسن طباطبایی جلوه و آقاعلی مدرس طهرانی»، فلسفه و کلام اسلامی، شماره 2، صص 223 - 244. 4- سبزواری، ملاهادی، (1383)، اسرارالحکم، قم، مطبوعات دینی. 5- ---، (1410ق)، تعلیقه بر اسفار، ج1 و 6، بیروت، دار احیاء التراث. 6- ---، (1374) شرحالمنظومه، ج2، قم، نشر ناب. 7- علوی، سیداحمد، (1376)، کشفالحقائق (شرح تقویم الایمان)، تهران، مؤسسۀ مطالعات اسلامى. 7- مدرس طهرانی، على، (1380)، بدایعالحکم، تبریز، دانشگاه تبریز. 8- مدرس زنوزی، علی، (1376)، بدایعالحکم، تهران، انتشارات الزهرا. 9- ---، (1363)، رسالۀ حملیه، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. 10- ---- (1378) مجموعه مصنفات حکیم مؤسس آقاعلى مدرس طهرانى، ج1، 2 و 3، تهران، اطلاعات. 11- میرداماد، محمدباقر، (1385)، مصنفات میرداماد، ج2، (الافقالمبین)، تهران، انتشارات انجمن آثار و مفاخر فرهنگى. 12- نبویان، سید محمدمهدی، (1394)، «تشکیک خاص وجود»، آیین حکمت، شماره 25، صص 139-172. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 215 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 293 |