تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,658 |
تعداد مقالات | 13,562 |
تعداد مشاهده مقاله | 31,121,346 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,265,013 |
تأثیر رفتار شرکتهای رقیب بر مدیریت سود شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران | ||
نشریه پژوهش های حسابداری مالی | ||
مقاله 2، دوره 12، شماره 4 - شماره پیاپی 45، بهمن 1399، صفحه 1-18 اصل مقاله (1.29 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/far.2020.120417.1563 | ||
نویسندگان | ||
محمد مرادی* 1؛ حسین قضات2؛ ایمان سوخکیان2؛ سهراب حسین زاده3 | ||
1استادیار گروه حسابداری، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
2دانشجوی کارشناسی ارشد حسابداری، دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
3دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
فرصتها و چالشهای پیش روی مدیران شرکتها در دنیای کسبوکار امروز، ناشی از افزایش رقابت در محیطهای کسبوکار است. افراد معمولاً در اخذ تصمیمهای مختلف خود ازقبیل سرمایهگذاری، واکنش دیگران را مدنظر قرار میدهند. بر اساس این، پژوهشهای اخیر نشان دادند تصمیمهای مالی و عملیاتی شرکتها نیز از سیاستهای رقبا تأثیر میگیرد؛ ازاینرو در صورت عملکرد مطلوب رقبا دور از انتظار نخواهد بود که شرکتها نیز بهمنظور دستیابی به عملکرد مطلوب، به دستکاری اطلاعات مالی ازجمله مدیریت سود مبادرت کنند. این پژوهش با هدف بررسی نقش عملکرد شرکتهای رقیب بر مدیریت سود تعهدی و واقعی انجام شده است. در این راستا دادههای 93 شرکت طی بازه زمانی سالهای 1390 تا 1396 تجزیهوتحلیل شدند. نتایج آزمون فرضیههای پژوهش نشاندهندۀ وجود رابطۀ معنادار میان عملکرد شرکتهای رقیب و مدیریت سود تعهدی است؛ با این حال، نتایج نشان میدهند عملکرد شرکتهای رقیب بر مدیریت سود واقعی شرکتها تأثیر معناداری ندارد. با توجه به آنکه اقدامات مدیریت سود تعهدی به منابع و زمان کمتری نیاز دارد و بر جریانهای نقدی شرکت نیز تأثیرگذار نیست، دور از انتظار نیست که شرکتها بهمنظور بهبود عملکرد ظاهری خود، تنها به مدیریت سود تعهدی مبادرت کنند. | ||
کلیدواژهها | ||
عملکرد سهام رقبا؛ مدیریت سود تعهدی؛ مدیریت سود واقعی | ||
اصل مقاله | ||
امروزه افزایش رقابت در حوزههای مختلف کسبوکار، شرکتها و مدیران را با فرصتها و چالشهای گوناگونی مواجه کرده است. همانگونه که افراد معمولاً در اخذ تصمیمهای مختلف خود ازقبیل سرمایهگذاری، واکنش دیگران را مدنظر قرار میدهند ]28[، پژوهشهای تجربی اخیر نشان دادهاند شرکتها نیز در یک فضای رقابتی در بسیاری از تصمیمهای خود ازقبیل تقسیم سود ]47،34[، انجام مسئولیتهای اجتماعی ]15[، تأمین مالی ]42[، تصمیمهای سرمایهگذاری ]17[، ادغام و تحصیل ]12[، اجتناب مالیاتی ]43[ و حتی تجزیۀ سهام ]37[ از سیاستهای رقبای خود تأثیر میگیرند. مبانی نظری و پیشینۀ پژوهش
فرضیههای پژوهش روششناسی پژوهش (1) 〖EM〗_(i.t)=β_0+β_1 Pshock_(-i.j.t)+β_2 Ishock_(i.j.t)+β_3MTB+β_4 SIZE+ β_5 ROA+β_6 LEV+ β_7 GROWH+β-_8 Group+ β_9 INS+ β_10 BETA+ β-_11 AQ 〖+ɛ〗_(i.t) که در آن EM، شاخص مدیریت سود تعهدی و واقعی؛ Pshock، شوک سهام رقبا؛ Ishock، بازده منحصربهفرد سهام؛ MTB، نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری؛ SIZE، اندازۀ شرکت؛ ROA، بازده داراییها، LEV، نسبت بدهی؛ GROWTH، نرخ رشد دارایی کنترلی؛ GROUP، گروه؛ INS، درصد سهامداران نهادی، BETA، ریسک سیستماتیک و AQ، کیفیت حسابرسی است. درخور ذکر است با عنایت به -i در محاسبۀ شوک سهام شرکتهای رقیب، بازده سهام شرکت در نظر گرفته نشده است. در ادامه، مدل اندازهگیری عملکرد سهام شرکتهای رقیب، مدل مدیریت سود تعهدی و نیز مدل مدیریت سود واقعی ارائه میشود. متغیرهای پژوهش که در آن Pit، قیمت سهام شرکت i در انتهای ماه t، Pit-1، قیمت سهام در ابتدای ماه t، Pn، ارزش اسمی سهام، x درصد افزایش سرمایه از محل اندوختهها، y درصد افزایش سرمایه از محل مطالبات و آورده نقدی و DPS، سود نقدی هر سهم است. که در آنi ، jو t بهترتیب نشاندهندۀ شرکت، صنعت و ماه است، Reti,t بازده ماهیانۀ شرکت i است، Rm,t و Rf,t نیز بهترتیب بازده بازار و نرخ بازده بدون ریسک در ماه مربوطهاند و Rindustry,t نیز میانگین بازده صنعتی است که شرکت در آن فعال است. با استفاده از رابطۀ فوق و در نظر گرفتن دادههای 60 ماه گذشته، ضرایب β برای هر شرکت برآورد میشود. برای برآورد این ضرایب باید دادههای بازده سهام دستکم برای 36 ماه از 60 ماه گذشته دردسترس باشند. سپس با استفاده از ضرایب برآوردشده در رابطه 3 و دادههای مربوط به هر دوره، بازده منحصربهفرد شرکت i برای دوره t محاسبه میشود. (4) 〖ishock〗_(i.t)=Ret_(i.t)-R_(f.t)-(β) ̂_0-(β-) ̂^market (R_(m.t)-R_(f.t) )-(β-) ̂^industry (R_(industry.t)-R_(f.t)) متغیر وابسته: مدیریت سود تعهدی: (5) 〖TA〗_(i.t)/A_(i.t-1) =β_0 1/A_(i.t-1) +β_1 (ΔREV_(i.t))/A_(i.t-1) +β_2PPE_(i.t)/A_(i.t-1) +β_3 ROA_(t-2)+ε_it که در آن i و t بهترتیب نشاندهندۀ شرکت و دورهاند. همچنین در مدل فوق، TA کل اقلام تعهدی (تفاوت سود خالص و جریانهای نقد عملیاتی)، REV تغییرات درآمد فروش نسبت به دوره قبل، PPE ناخالص اموال، ماشینآلات و تجهیزات و درنهایت ROA بازده داراییها (تقسیم سود خالص بر داراییها) هستند. علاوه بر آن، A مجموع داراییها و ε جزء خطا هستند. که در آن ΔAR، تغییرهای حسابهای دریافتنی تجاری در دوره t نسبت به دوره قبل است. در پایان، اقلام تعهدی اختیاری که معیاری برای مدیریت سود در نظر گرفته میشوند، بهصورت زیر محاسبه میشوند: گفتنی است محاسبات مدیریت سود تعهدی بهصورت مقطعی، در سطح سال و صنعت انجام شدهاند و مقادیر بهدستآمده در تجزیهوتحلیلهای آماری، به کار گرفته شدهاند.
جریانهای نقد عملیاتی غیرعادی (ABCFO) در این مدل، CFO نشاندهندۀ جریان نقد عملیاتی شرکت i در پایان دوره t، A، جمع کل داراییهای شرکت، Sales، فروش خالص شرکت وΔSales ، تغییرهای فروش خالص شرکت نسبت به دوره قبل است و باقیماندۀ مدل نیز جریانهای نقد عملیاتی غیرعادی را نشان میدهد. افزایش در باقیماندههای این مدل حاکی از افزایش سطح جریانهای نقدی عملیاتی غیرعادی و درنتیجه، مدیریت سود واقعی کمتر است (رابطۀ معکوس). هزینههای غیرعادی تولید(ABCOSQ) هزینۀ اختیاری غیرعادی (ABEXP) (11) REMit=(-1)ABCFO+ABCOSQ+(-1)ABEXP متغیرهای کنترلی جامعۀ آماری و دوره زمانی پژوهش
یافتههای پژوهش
نتیجۀ آزمون فرضیۀ اول نگاره شماره 4. نتایج آزمون فرضیه دوم پژوهش
| ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,172 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,176 |