تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,658 |
تعداد مقالات | 13,568 |
تعداد مشاهده مقاله | 31,237,330 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,304,615 |
ویژگیهای ناگفتة شعر و فضای ادبی عصر قاجار | ||
فنون ادبی | ||
مقاله 3، دوره 11، شماره 3 - شماره پیاپی 28، مهر 1398، صفحه 15-30 اصل مقاله (587.6 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/liar.2019.114723.1531 | ||
نویسنده | ||
محمد ابراهیم ایرج پور* | ||
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
تحقیقات اصیل و بنیادی دربارة موضوع شعر دورة بازگشت و عصر پس از صفویه، نسبت به دورههای دیگر شعر فارسی بسیار اندک است. این مقطع تاریخی شاید بهدلیل تقلید و تکرار از دیگر دورههای ادبی کماهمیتتر باشد؛ ولی ترک و طرد بخش عظیمی از تاریخ و فرهنگ این سرزمین و فراموشی و گمنامی آثار عمده و شاعران بزرگ این دوره نیز خسرانی بزرگ در پی خواهد داشت. همین کممهری و ناچیزانگاری دربارة شعر دورة بازگشت سبب ناشناخته ماندن ویژگیهای فضای ادبی آن دوره و قوانین حاکم بر آن شدهاست. با تأمل دقیق در جامعة ادبی، تعاملات میان شاعران و همچنین محصولات شعری این دوره به مؤلفهها و مشخصاتی برمیخوریم که یا محصول این عصر است یا نسبت به دیگر ادوار شعر و ادب فارسی بهصورت ممتازتری نمودار شدهاست. در این مقاله در دو بخش باعنوانِ 1. ویژگیهای فضای ادبی دورة بازگشت و 2. ویژگیهای شعر و ادب دورة بازگشت، به موضوعاتی همچون انجمنهای ادبی و روابط حاکم بر آن، گسترش خوشنویسی و هنرورزی در میان شاعران، اعتبار بسیار شعر و ادب در میان درباریان، فراوانی خاندانهای اهل فضل و هنر و تغییر تخلص خواهیم پرداخت. این ویژگیها نمونههایی شاخص و گاه منحصربهفردی است که در فضای ادبی عصر قاجار دیده میشود و پیشتر از دیدگان پژوهندگان پنهان بودهاست. در این مقاله به تفصیل و با ذکر نمونههای متعدد این ویژگیها بررسی و تحلیل میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
دورة بازگشت؛ شعر؛ عصر قاجار؛ انجمنهای ادبی؛ خوشنویسی | ||
مراجع | ||
منابع 1. اوحدی، مجید (1345). «تاریخ انجمنهای ادبی اصفهان»، مجلة وحید، شمارة 38، بهمن، 163 -166.
6. (بینا) (1388). «انجمنهای ادبی در دارالادب ایران: مروری بر وضعیت مهمترین انجمنهای ادبی شیراز»، فصلنامة شعر، شمارة 68، 28 -30.7. تجربهکار، نصرت (1350). سبک شعر در عصر قاجاریه، تهران: مسعود سعد.22. صفایی، ابراهیم (بیتا). کتاب نهضت ادبی ایران در عصر قاجار، چ 2، تبریز: ابن سینا.24. فتحعلیشاه قاجار (1370). دیوان فتحعلیشاه «خاقان»، بهکوشش حسن گلمحمدی، تهران: اطلس.25. فتوحی، محمود (1387). نظریة تاریخ ادبیات، تهران: سخن.26. گلچینمعانی، احمد (1363). تاریخ تذکرههای فارسی، چ 2، 2ج، تهران: سنایی.27. ـــــــــــــــــــ (مصحح) (1321). تذکرة یخچالیه، تألیف میرزامحمد علی مذهّب، چ 3، شرکت تضامنی حیدری.28. مسکین، محمدعلی (قرن 13). تذکرة مسکین(نسخة خطی)، کتابخانة مجلس شورای اسلامی، شمارة 15434.32. صفایی، ابراهیم (بیتا). کتاب نهضت ادبی ایران در عصر قاجار، چ 2، تبریز: ابنسینا. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 925 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 565 |