بررسی، تبیین و تحلیل دیدگاه متونِ آخرالزمانی زردشتی نسبت به جنبش‌های ایرانی ضدخلافت در سده‌های دوم و سوم هجری

منابع

1- آصف‌آگاه، سیدحسن، (1386)، «موعود و آخرالزمان در دین زردشتی»، ماهنامۀ مشرق موعود، شماره 3، صص 163-180.

2- آقایی، مجتبی، (1379)، «بازخوانی مفهوم موعود در دین زرتشتی»، فصلنامۀ هفت آسمان، شماره 7، صص 111-128.

3- ارداویراف‌نامه، (1382)، آوانویسی، ترجمۀ متن پهلوی و واژه‌نامه از فیلیپ ژینیو، ترجمۀ ژاله آموزگار، تهران، نشر معین، چاپ دوم.

4- اشپولر، برتولد، (1391)، تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی، ج1، ترجمۀ جواد فلاطوری، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ هشتم.

5- امریک، رونالد و ماریا ماتسوخ، (1393)، تاریخ ادبیات فارسی، ادبیات ایران پیش از اسلام، ج17، زیر نظر احسان یارشاطر، ترجمۀ زیرنظر ژاله آموزگار، تهران، نشر سخن، چاپ اول.

6- بندهشن، (1380)، ترجمۀ مهرداد بهار، تهران، نشر توس.

7- بویس، مری، (1395)، زردشتیان، باورها و آداب دینی آنها، ترجمۀ عسکر بهرامی، تهران، نشر ققنوس، چاپ چهاردهم.

8- ---------، (1390)، آیین زرتشت، ترجمۀ ابوالحسن تهامی، تهران، نشر نگاه، چاپ چهارم.

9- --------، (1369): گوسان پارتی و سنت نوازندگی در ایران، ترجمۀ مسعود رجب‌نیا، تهران، نشر توس.

10- تاریخ ایران کمبریج، (1390)، ویراستار ریچارد نلسون فرای، ترجمۀ تیمور قادری، ج 4، تهران، نشر مهتاب، چاپ دوم.

11- تاوادیا، جهانگیر، (1383)، زبان و ادبیات پهلوی فارسی میانه، ترجمۀ سیف‌الدین نجم‌آبادی، ج 1، تهران، نشر دانشگاه تهران.

12- تفضلی، احمد، (1378)، تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام، به کوشش ژاله آموزگار، تهران، نشر سخن، چاپ سوم.

13- جعفری، ابوالقاسم، (1394)، «خوانشی نو از مصادیق سه منجی در تاریخ کیش زردشت»، فصلنامۀ انتظار موعود، شماره 49، صص 77-102.

14- جلیلیان، شهرام، (1396)، تاریخ تحولات سیاسی ساسانیان، تهران، نشر سمت، چاپ اول.

15- چلونگر، محمدعلی و محمدنبی غضنفری، (1394)، «ماهیت دینی و ترکیب اجتماعی جنبش‌های ایرانی در قرون نخستین اسلامی»، دو فصلنامۀ کارنامۀ تاریخ، شماره 3، صص 15-44.

16- چوکسی، جمشید کرشاسب، (1393)، ستیز و سازش، ترجمۀ نادر میرسعیدی، تهران، نشر ققنوس، چاپ هفتم.

17- خسروی، لیلا و محسن معصومی، (1393)، «جایگاه دینی، علمی و اجتماعی - سیاسی موبدان در سده‌های نخستین ورود اسلام به ایران»، فصلنامۀ مطالعات تاریخ اسلام، شماره 23، صص 179-218.

18- خضری، احمدرضا، (1384)، تاریخ خلافت عباسی، از آغاز تا پایان آل بویه، تهران، نشر سمت، چاپ پنجم.

19- دریایی، تورج، (1393)، شاهنشاهی ایران، پیروزی عرب‌ها و فرجام‌شناختی زردشتی، ترجمۀ شهرام جلیلیان، نشر توس، چاپ اول.

20- زرین‌کوب، روزبه و علی یزدانی‌راد، (1390)، «تدابیر روحانیان زردشتی برای مقابله با تغییر دین به دینان - از سقوط شاهنشاهی ساسانی تا پایان سده چهارم هجری»، دو فصلنامۀ جستارهای تاریخی، سال2، شماره1، صص 99-126.

21- زندبهمن‌یسن، (1370)، تصحیح متن، آوانویسی و برگردان فارسی از محمدتقی راشد محصل، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ اول.

22- زهانی زهان، زهره، «فرجام شناسی زردشتی»، (1389)، دو فصلنامۀ پژوهش دینی، شماره 21، صص 239-260.

23- سنگاری، اسماعیل و علیرضا کرباسی، (1395)، «بررسی علل شکل‌گیری ایده‌آلیسم انقلابی مزدک و تأثیر آن در عدم موفقیت این جنبش»، دو فصلنامۀ علمی - پژوهشی تحقیقات تاریخ اجتماعی، دوره 6، شماره 2، صص 163-190.

24- شجری قاسم‌خیلی، رضا، (1394)، «ارزیابی نقش موبدان در حفظ و احیای میراث ایرانی در قرون نخستین اسلامی»، دو فصلنامۀ تاریخ نامه ایران بعد از اسلام، شماره10، صص 79-98.

25- صدیقی، غلامحسین، (1372)، جنبش‌های دینی ایران در قرن‌های دوم و سوم هجری، تهران، نشر پاژنگ.

26- طقوش، محمد سهیل، (1391)، دولت عباسیان، ترجمۀ حجت‌الله جودکی با اضافاتی از رسول جعفریان، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، چاپ هفتم.

27- فرای، ریچارد نلسون، (1392)، عصر زرین فرهنگ ایران، ترجمۀ مسعود رجب‌نیا، تهران، نشر سروش، چاپ پنجم.

28- علیپور، فاطمه، (1378)، «منجی در دین زرتشت»، دو فصلنامۀ فقه و حقوق خانواده، شماره 16، صص 63-67.

29- غضایری، حسین، (1389)، ادبیات پیشگویانه زرتشتیان در نخستین سده‌های اسلامی، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.

30- غنی‌نژاد، فهیمه، (1377)، «منجی در دین باستانی ایرانیان»، ماهنامۀ کتاب ماه دین، شماره 11، صص 21-23.

31- کرباسیان، ملیحه، (1389)، «آخرالزمان به روایت یادگار جاماسبی»، دو فصلنامۀ اطلاعات حکمت و معرفت، سال 5، ش. 3، صص 49-53.

32- کریستن‌سن، آرتور، (1388)، ایران در زمان ساسانیان، ترجمۀ رشید یاسمی، تهران، نشر صدای معاصر، چاپ ششم.

33- مازندرانیان، حمیدرضا، (1384)، تداوم و تحول اندیشۀ دینی زرتشتیان در قرون نخستین اسلامی، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم تهران.

34- مفتخری، حسین، (1377)، «جنبش‌های دینی ایرانی در قرن‌های دوم و سوم هجری»، ماهنامۀ کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، شماره 14، صص 26-30.

35- منتظری، سید سعیدرضا، (1394)، «بررسی و معرفی ادبیات فارسی زرتشتی»، دو ماهنامۀ آینه پژوهش، شمارۀ 156، صص 29-37.

36- مهدی‌زاده، علی، (1379)، «فرجام‌شناسی در دین زردشتی»، فصلنامۀ دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، سال43، شماره 3، صص 269-288.

37- یارشاطر، احسان، (1393)، پیدایش دوبارۀ هویت ایرانی پس از گرویدن به اسلام، در: برآمدن اسلام، ویراستۀ وستا سرخوش کرتیس و سارا استوارت، ترجمۀ کاظم فیروزمندی، تهران، نشر مرکز، چاپ اول.

 

منابع و مآخذ لاتین

1-  Alram M. & Gyselen R. (2003). Sylloge Nummorum Sasanidarum, Paris-Berlin-Wien. Band I. Ardashir I - Shapur I [Veröffentlichungen der numismatischen Kommission, Band 41]. Wien: Österreichische Akademie der Wissenschaften.

2- Leclant, J. (2005). Dictionnaire de l’Antiquité, sous la direction de Jean Leclant, Paris: Presses Universitaires de France.

3- Pasha Zanous, H. & Sangari, E. (2018). The Last Sasanians in Chinese Literary Sources: Recently Identified Statue Head of a Sasanian Prince at the Qianling Mausoleum, Iranian Studies, Routledge Publisher, London, Taylor and Francis Group: 499-515. 

4- Messina, Gi. (1939). Libro Apocalittico Persiano ayatkar I Zamaspik, Roma.

5- Sangari E. (2013). Les Femmes à l’époque Sassanide: Données Iconographiques et Sources Textuelles en Iran du III^ème au VII^ème Siècle apr. J.-C., Thèse dirigée par R. Boucharlat, Maison de l’Orient et de la Méditerranée, Lyon: l’Université Lumière Lyon II.