تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,639 |
تعداد مقالات | 13,334 |
تعداد مشاهده مقاله | 29,925,295 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,971,443 |
شبیهسازی رواناب ذوب برف در حوضه شهرچای با استفاده از مدل SRM | ||
جغرافیا و برنامه ریزی محیطی | ||
مقاله 2، دوره 27، شماره 3 - شماره پیاپی 63، آذر 1395، صفحه 1-14 اصل مقاله (1.04 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/gep.2017.98100 | ||
نویسندگان | ||
سعید جهانبخش اصل1؛ یعقوب دین پژوه2؛ محمدحسین عالی نژاد* 3؛ خلیل ولیزاده کامران4؛ مرتضی پرهیزکار5 | ||
1استاد گروه آب و هواشناسی دانشگاه تبریز | ||
2دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه تبریز | ||
3دانشجوی ارشد آب و هواشناسی، دانشکدۀ جغرافیا و برنامهریزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
4دانشیار گروه سنجش از دور، دانشکدۀ جغرافیا و برنامهریزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
5دانشجوی کارشناسی ارشد رشته سنجش از دور دانشگاه تبریز | ||
چکیده | ||
با توجه به اهمیت بارش برف در تأمین آب در مناطق کوهستانی، برآورد دقیق آب معادل برف و همچنین تغییرات سطح پوشش آن، در بخشهای کشاورزی، انرژی، مدیریت مخزن و هشدار سیل مؤثر است. در این مطالعه، بهمنظور برآورد رواناب حاصل از ذوب برف در حوضۀ شهرچای، نخست سطح پوشش برف برای سال آبی 92 با استفاده از تصاویر روزانۀ ماهوارۀترا- مودیس با تفکیک مکانی 1 کیلومتر در محیط نرمافزار ENVI استخراج شد. آنگاه با استفاده از الحاقیۀ Hec_GeoHMS در نرمافزارGIS، مشخصات فیزیوگرافی حوضه بهدست آمد. در مرحلۀ بعد، با واردکردن دادههای پوشش برف، متغیرهای هواشناختی و شاخصهای لازم به مدلSRM، رواناب ناشی از ذوب برف شبیهسازی شد. نتایج نشان داد، سهم جریان رودخانه از ذوب برف در ماههای فروردین و اردیبهشت چشمگیر است، ولی با افزایش درجهحرارت هوا در خردادماه، سهم باران در جریان پررنگتر است. همچنین نتایج شبیهسازی بیانگر دقت بالای این مدل است، بهطوریکه ضریب تعیین (R2) معادل 9/0 و درصد خطای حجمی آن (DV) 96/1 بهدست آمد. | ||
کلیدواژهها | ||
واژههای کلیدی: برف؛ سنجش از دور؛ رواناب؛ SRM؛ مودیس؛ شهرچای | ||
مراجع | ||
انصاری، هادی، (1391). برآورد رواناب حاصل از ذوب برف با استفاده از تصاویر ماهوارهای و دادههای هواشناسی (مطالعۀ موردی: حوضههای لیقوانچای و صوفیچای). پایاننامۀ کارشناسی ارشد، رشتۀ مهندسی آب. دانشگاه تبریز. رسولی، علیاکبر. و ادهمی، سلام، (1386). محاسبۀ آب معادل از پوشش برفی با پردازش تصاویر سنجندۀ مودیس. جغرافیا و توسعه. (10) 36-23. علیزاده، امین، (1387). اصول هیدرولوژی کاربردی. انتشارات دانشگاه امام رضا (ع). چاپ سیام. مشهد. فتاحی، ابراهیم. دلاور، مسعود و قاسمی، الهه، (1390). شبیهسازی رواناب ناشی از ذوب برف در حوضههای کوهستانی با استفاده از مدل SRM، مطالعۀ موردی: حوضۀ آبریز بازفت. نشریۀ تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. (23): 129-141. کارآموز، محمد. و عراقینژاد، شهاب، (1393). هیدرولوژی پیشرفته. انتشارات دانشگاه صنعتی امیرکبیر (پلیتکنیک تهران). چاپ سوم. کمالی، مرتضی. حجام، سهراب و وظیفهدوست، مجید، (1390). بررسی سطح پوشش برف و تأثیر آن بر عملکرد گندم دیم در استان خراسان. نشریۀ آب و خاک (علوم و صنایع کشاورزی). (6): 1502 – 1494. نجفزاده، رضا. ابریشمچی، احمد. تجریشی، مسعود و طاهری شهرآئینی، حمید، (1383). شبیهسازی جریان رودخانه با مدل ذوب برف. مجلۀ آب و فاضلاب. (52): 11-2. Bales R.C. and Cline D. (2003). Snow hydrology and water resources: western united states, In Handbook of Weather, Climate and Water: Dynamics,Climate, Physical Meteorology, Weather Systems, and Measurements, Ed. Potter T.D., Colman B.R., Wiley-Interscience, 10:443-459.
Carroll T., Cline D., Fall G., Nilsson A., Li L. and Rost A. (2001). Nohrs coperations and the simulation of snow cover properties for the coterminous U.S. Proceedings of the 69th Western Snow Conference, Sun Valley, 25: 16-19.
Hall D.K., Riggs G.A. and Salomonson V.V. (1995). Development of methods for mapping global snow cover using moderate resolution imaging spectroradiometer data. Remote Sens. Environ. 54(2):127–140.
Hall D.K., Tait G.A., Riggs V.V.,Salomonson J., Chien Y.L. and Andrew G.K.(1998). Algorithm Theoretical Basis Document (ATBD) for the MODIS Snow-,Lake Ice- and Sea Ice-Mappin Algorithms, modis Algorithm TheoreticalBasis Document Number ATBD-MOD-10,NASA Goddard Space Flight Center.
Harshburger B.J., Karen S.H., Von P.W., Brandon C.M. Troy R.B. and Rango A. (2010). Evaluation of short-to-medium range stream flow forecasts obtained using an enhanced version of SRM. Journal of the American Water Resources Association (JAWRA), 15(1):1752-1688.
McCuen R. H. (1998). Hydrologic analysis and design. Printice-Hall Pub., Inc. N.J., PP.548.
Malcher P. and Heidinger M. 2001. Processing and data assimilation scheme for satellite snow cover products in the hydrological model. Envisnow EVG1-CT- 2001-00052.
Klein A.G., Hall D.K. and Riggs G.A. (1998). Improving snowcover mapping in forests through the use of a canopy reflectance model. Hydrological Processes, 12: 1723–1744.
Rango A. and Martinec J. (1998). The snowmelt runoff model (SRM) user/s manual, version 4, URL: fttp // hydrolab. arsusda. gov/ pub / srm / srm4.pdf.
Shahabi H., Khezri S., Bin Ahmad B. and Ariffin M T. (2014). Application of moderate resolution imaging spectroradiometer snow cover maps in modeling snowmelt runoff process in the central zab basin, Iran. Journal of Applied Remot Sensing, 12:1212-1223.
Seidel K. and Martinec J. (2002). Hydrological applications of Satellite Snow Cover mapping in the swiss Alps. Proceedings of Earsel-Lissig-Workshop Observing Our Cryosphere from Space, Bern, March 11-13.
Tahir A A, Chevallier P, Arnaud Y and Ahmad B.(2011). “Snow cover dynamics and hydrological regime of the Hunza River basin, Karakoram Range, Northern Pakistan,” Hydrology and Earth System Sciences, no. 7, pp. 2275–2290.
Tekeli A.E., Akyurek Z., Arda Sorman A., Sensoy A. and Unal Sorman A. (2005). Using MODIS snow cover maps in modeling snowmelt runoff process in the easternpart of Turkey. Journal of Remote Sensing of Environment, 97: 216-230.
Yonggang Ma, Yue Huang, Xi chen, Yongping Li, Anming Bao. (2013). Modelling Snowmelt Runoff under climate change scenarios in an ungauged Mountainous watershed, Northwest China.Mathematical problems in Engineering. Article ID 808565, 9 pages. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 743 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,022 |