
تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,706 |
تعداد مقالات | 13,973 |
تعداد مشاهده مقاله | 33,601,761 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 13,324,769 |
بررسی میزان همسویی استراتژی های طراحی کیفیت جامع (طراحی همزمان) با استراتژی های کسب و کار | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
پژوهش در مدیریت تولید و عملیات | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
مقاله 7، دوره 4، شماره 1، فروردین 1392، صفحه 103-128 اصل مقاله (921.37 K) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی- فارسی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
نویسندگان | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
حیدر میرفخرالدینی1؛ مسعود پورحمیدی* 2 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1دانشیار دانشکده اقتصاد، مدیریت و حسابداری دانشگاه یزد | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2کارشناس ارشد مدیریت صنعتی، دانشگاه علم و هنر یزد | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
چکیده | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
در سال های اخیر، مدیریت روابط میان طراحی و فعالیت های دیگر مورد توجه زیادی قرار گرفته است. هماهنگی مؤثر میان این حوزه ها در راستای اثربخشی سازمان حیاتی است. وضعیت ایده آل، ارتباط مستمر میان واحدهای وظیفه ای با بهره گیری از کانال های ارتباطی توسعه یافته است. در این پژوهش با استفاده از چارچوب تدوین شیوه با رویکرد فازی، استراتژی مطلوب طراحی همزمان برای امور طراحی محصول شرکت ساپکو انتخاب می گردد. سپس میزان همسویی هر یک از استراتژی های وظیفه ای طراحی با استراتژی های کسب و کار تبیین خواهد گردید. یافته های حاصل بیانگر این مطلب است که توسعه همکاری ها با خودروسازان جهانی و شرکت های طراحی مهندسی و ائتلاف استراتژیک با شرکت های رقیب برای دستیابی به مزایای رقابتی، بیشترین میزان همسویی را با استراتژی های کلان ساپکو دارد. نتایج این پژوهش باید مبنایی برای شرکت ها در ارزیابی استراتژی های طراحی همزمان و همچنین، یک مرجع برای آنها برای تقویت قابلیت های همزمانشان باشد. گزارش های بسیار کمی از استفاده مداوم طراحی همزمان به عنوان یک فرآیند در حال استراتژیک در یک سازمان وجود دارد. هدف این پژوهش، کمک به پیاده سازی راهکارهای طراحی همزمان است. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
کلیدواژهها | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
طراحی کیفیت جامع؛ طراحی همزمان؛ استراتژی وظیفه ای؛ استراتژی طراحی؛ همسوسازی؛ دلفی فازی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
اصل مقاله | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1- مقدمه استراتژی وظیفه ای، نگرش مورد استفاده یک حوزه کاری برای کسب اهداف و استراتژی های بنگاه و کسب و کار از طریق حداکثر کردن بهره وری منابع است. این استراتژی به توسعه و تقویت یک شایستگی بارز[1] می پردازد تا بدین وسیله شرکت بتواند به مزیت رقابتی دست یابد (هانگر و ویلن، 1381). جهت گیری استراتژی وظیفه ای توسط شرکت مادر تعیین می شود. هر استراتژی علاوه بر پاسخگویی به شرایط محیطی، با استراتژی های سطح دیگر و نیز با نقاط قوت و شایستگی های رقابتی واحد تجاری مربوط و با سطح شرکت به عنوان یک مجموعه واحد هماهنگ می باشد (واکر و همکاران، 2003). هر یک از سطوح استراتژی با سایر سطوح استراتژی تعامل نزدیک و هماهنگی دارد و اگر کل شرکت بخواهد موفق شود باید این سه سطح یکپارچه باشند. همسوسازی، مجموعه ای از راه حل ها را برای حل مشکلات پیچیده سازمانی فراهم می کند و این اطمینان را فراهم می کند که همه منابع (انسانی، فنی و مالی) در مرحله هدف گذاری و ارزیابی قابلیت های اجرا مورد توجه قرار گیرد (بادوار، 2000). علاوه براین، همسوسازی استراتژی های وظیفه ای طراحی همزمان و استراتژی های کسب و کار، مانع از نادیده گرفتن طراحی همزمان به عنوان عامل کسب مزیت رقابتی و منبع کلیدی شایستگی سازمانی می گردد. مسئله اصلی این است که در وضعیت کنونی کشور، علیرغم اهمیت دایره طراحی در توسعه محصولات جدید، ایجاد بازارهای جدید، کاهش وابستگی شرکت به تکنولوژی های بیگانه، ممانعت از عقب ماندگی کشور در فناوری های پیشرفته، بسط تفکر خلاق و ... توجهی درخور به مفاهیم "مدیریت طراحی" به لحاظ استراتژیک نشده است. بر این اساس و با توجه به گفتمان با مدیران این صنعت، دایره طراحی به عنوان یکی از نقاط مرجع استراتژیک شناخته شده است. لذا، محقق به دنبال بهبود واحد طراحی با رویکردی بخشی و میان بخشی به طور متوازن به جهت تاثیر توانایی واحد های بازاریابی و فروش، تحقیق و توسعه، تولید و عملیات، مدیریت کیفیت، مالی و حسابداری و مدیریت در راستای آمایش طراحی کیفیت جامع (طراحی همزمان) می باشد. موفقیت در طراحی همزمان بویژه در صنعت خودروسازی مستلزم داشتن نگرش استراتژیک و هماهنگی استراتژی وظیفه ای طراحی همزمان با فعالیت هایی است که با امور استراتژیک یا هدف های سازمانی رابطه تنگاتنگ دارند. این مقاله سعی دارد تا با روشن کردن مفهوم طراحی کیفیت جامع (طراحی همزمان)، ضمن تشریح مفاهیم همسوسازی استراتژیک و دلفی فازی به تعیین میزان همسویی استراتژی های طراحی همزمان با استراتژی های کسب و کار با استفاده از روش تلفیقی دلفی فازی و ترتیب فازی بپردازد.
2) ادبیات پژوهش 2-1) طراحی کیفیت جامع (طراحی همزمان) 2-1-1) کیفیت مبتنی بر طراحی[2] کیفیت مبتنی بر طراحی، استفاده از یک تیم چند وظیفه ای برای هدایت تفکر مفهومی، طراحی محصول و برنامه ریزی تولید در یک زمان است. همچنین کیفیت مبتنی بر طراحی تحت عناوین طراحی کیفیت جامع، طراحی همزمان[3]، مهندسی مقارن[4] یا مهندسی موازی[5] شناخته می شود (نایدو و همکاران، 2003؛ کاربهری و همکاران، 1994).
واژه «جامع» نیز هم حاکی از درگیر کردن کلیه واحدهای وظیفه ای اصلی یک سازمان می باشد و هم حاکی از در نظر گرفتن همزمان معیارهای کیفی کانو و معیارهای کیفی کانسی می باشد (لنزتی و ترانتینو، 2008). در واقع کیفیت مبتنی بر طراحی، مدیران را به تحول در ساختارهای مدیریتی ترغیب می نماید. هدف این رویکرد، کاهش تعداد تغییرات مهندسی و دوباره کاری ها در جهت دستیابی به "طراحی ناب"، ایجاد حداکثر تغییرات در تعریف مسئله، کاهش زمان رسیدن محصول به بازار، بهبود کیفیت، کشف سریع مسائل و مشکلات، کاهش زمان از دست رفته به دلیل وقفه در ارتباطات، عقلانی کردن فرآیندها و توسعه همزمان محصول است. اغلب واحدهای وظیفه ای اصلی یک سازمان وظائف محوله خود را به طور متوالی با ارجاع به دیگر واحدها و بدون در نظر گرفتن مشکلات احتمالی مشتریان داخلی، تکمیل می نمایند. این سیستم با فراهم نمودن بازخورد فوری، مانع از وقوع مسائل کیفیت و بهره وری می گردد. شکل (1)، نمودار جریان مهندسی ترتیبی (زنجیره ای یا سنتی) را در سمت چپ و نمودار جریان کیفیت مبتنی طراحی (طراحی همزمان) را در سمت راست نشان میدهد
.
شکل 1 - -نمودار جریان توسعه محصول (نایدو و همکاران، 2003)
هنگامی که سایر متخصصان در تعریف و تبیین مشخصات محصول در گیر شوند، هزینه حداقل و عملکرد حداکثر خواهد گردید. بنابراین محصولات، با کیفیت بهتر، هزینه کمتر و در زمان کوتاه تر به بازار ارائه خواهند شد. روش طراحی همزمان، همه این مراحل را در یک مرحله ترکیب می نماید. از اینرو، محصول برای موفقیت در هر یک از مراحل چرخه عمر خود طراحی شده است. همچنین در بار نخست قبل از تولید نمونه اولیه و یا تولید در مقیاس کوچک با توجه به سایر معیارها و جنبه ها نظیر قابلیت ارائه بازار، قابلیت مونتاژ و قابلیت تعمیر طراحی شده است. بدیهی است ماهیت طراحی همزمان تنها همزمانی فعالیت ها نمی باشد، بلکه تلاش مشترک کلیه تیم های درگیر است که منجر به بهبود سودآوری و رقابت می گردد. شاخص های بهره وری به طور معمول مبتنی بر زمان ارائه به بازار، هزینه تولید محصول و کیفیت است (نایدو[6] و همکاران، 2006).
2-1-2) منطق پیادهسازی کیفیت مبتنی بر طراحی بودجه پروژه ها در سایر صنایع در حال تبدیل شدن به مهم ترین عامل در قابلیت ارائه به بازار محصولات است. در گذشته، روش های حسابداری و بودجه بندی به اندازه امروز حیاتی نبودند. همچنین مصرف کنندگان تنها حق انتخاب چند برند را در قیمتی که برای تقاضای محصول با کیفیت دیکته شده بود، داشتند. کیفیت مبتنی بر طراحی از طریق انتقال کل فرایند طراحی به آغاز پروژه بجای تغییر طرح محصول در طول چرخه عمر آن به توازن کیفیت جامع و قیمت های معقول کمک می کند (شکل 2). میزان زمان لازم برای تعریف محصول و مشخصات آن در مدل کیفیت مبتنی بر طراحی به طور قابل توجهی بیشتر از مدل مهندسی ترتیبی (زنجیره ای) است. با استفاده از طراحی همزمان، محصولات با توجه به قابلیت های تولید طراحی شده تا کنترل فرایند آماری موثر باشد. تولید محصولات در قابلیتهای فرایند به خوبی منجر به افزایش رضایت مشتریان، کاهش محصولات بر گشتی و هزینههای دوباره کاری میشود.
شکل 2- نمونه ای از محدوده زمانی توسعه محصول (نایدو و همکاران، 2003)
2-1-3) ارتباط مهندسی همزمان و طراحی همزمان مهندسی همزمان، اغلب به هنگام بحث در مورد توسعه محصولات جدید، یک رویکرد سیستماتیک برای طراحی همزمان و یکپارچه محصولات و فرآیندهای مربوط به آنها نظیر تولید و پشتیبانی است. برای اینکه طراحی همزمان به بالاترین سطح موفقیت دست یابد، نیاز به یک چارچوب یکپارچه، تیم طراحی سازمان یافته و ابزارهای طراحی مناسب است. اِوِرشیم و همکاران (1997) اشاره می کنند که به طور معمول هر یک از بخش ها کم و بیش مستقل عمل می نمایند و از خواسته ها و قابلیت های یکدیگر آگاهی ندارند. سیستم های اطلاعاتی و ارتباطی تجاری معمول فقط گردش کار ترتیبی را پشتیبانی می نمایند. در مهندسی همزمان، مسائل سازمانی نسبت به ابزارهای توسعه یافته کمتر مورد توجه قرار گرفته اند (جین و لویت، 1995). همچنین جین و لویت بیان کردند که پژوهش های انجام گرفته در حوزه مهندسی همزمان تا به حال بر توسعه ابزارهای طراحی، مدل های داده های محصول و زیرساخت های ارتباطی تمرکز داشته است. از نظر آنان، برخی از موانع اجرای موفقیت آمیز و استفاده از مهندسی همزمان مربوط به مسائل فرهنگی، سازمانی و فناوری است. فینگر و همکاران (1995) استدلال می کنند که مهندسی همزمان هم نیاز به راه حل های فنی و هم نیاز به ره حل های سازمانی دارد. آنها معتقدند که ذات و جوهره آن، هزاران تعامل است که نتیجه "طراحی همزمان" است. فینگر و همکاران، همچنین بیان کردند که برای جامعه تحقیقات مهندسی، مهندسی همزمان به معنای استفاده از تکنیک های محاسباتی برای ایجاد مجموعه ای از ابزارها از حوزه های مختلف طراحی و تولید با استفاده از مکانیزم های هماهنگی است. "جنبه های فنی" مسائل محاسباتی و مهندسی را در بر می گیرد. از نظر آنان در صنعت، مهندسی همزمان ایجاد تیم های فراوظیفه ای است که مسئول تمام جنبه های چرخه عمر محصول هستند. "جنبه های سازمانی"، جنبه های مدیریتی، ارتباطی و هماهنگی را در بر می گیرد. آنها از عبارت طراحی همزمان برای در برگرفتن جنبه های سازمانی و فنی استفاده نمودند. لذا، طراحی همزمان در تعامل این دو جنبه اتفاق می افتد. با این حال موانعی برای طراحی همزمان وجود دارد. بعضی از آنها توسط فینگر و همکاران (1995) برجسته شده است. این موانع شامل مشکلات ارتباطی، مشکلات ترجمه، زبان های متعدد و از دست دادن سوابق طراحی است (چرونیر و اِیک هُرت، 1998).
شکل 3- جایگاه طراحی همزمان (فینگر و همکاران ، 1995) 2-1-4) ماهیت تعارض میان طراحی، تولید و بازاریابی؛ نیاز به تعامل میان واحدی در گذشته، پژوهشگران تعارض بالقوه میان بازاریابی و تولید را با این فرض که وظیفه طراحی بخش جدائی ناپذیری از تولید است، مورد بحث قرار دادند. اغلب در شرکت ها، طراحی مهندسی واحدی مجزا است که در تعامل با واحدهای تولید و بازاریابی است. از اینرو، یک رابطه دو طرفه بر اساس تعامل میان واحدی ایجاد خواهد شد. طراحی بر انعطاف پذیری استراتژی های فروش، قابلیت تعمیر،کارایی و انعطاف پذیری تولید اثر می گذارد (تاکوچی و نوناکا، 1986). در تعامل طراحی با بازاریابی و تولید، تعارض های متقابل به دلیل وجود چهار حوزه از هشت حوزه مسائل که توسط شاپیرو (1977) شناسایی شده اند، بوجود می آیند. این چهار حوزه عبارتند از: تضمین کیفیت، کنترل هزینه، معرفی محصولات جدید و خدمات افزوده. تولید، طراحی صحیح در بار نخست، حداقل تغییرات در آینده، طراحی ساده با قطعات محرک کمتر، طراحی با سهولت آزمون و سهولت تعمیر را ترجیح می دهد. افزایش پیچیدگی محصول (به دلیل تقاضای بازاریابی) بار کاری را بر روی سیستم تولید به دلیل فزونی تعداد قطعات و نیاز به کارکرد مشترک، افزایش می دهد. از سوی دیگر، واحد بازاریابی ترجیح می دهد که واحد طراحی، کارکرد طراحی را بر اساس خواسته های مشتریان تعریف و تنظیم نمایند و به اندازه کافی انعطاف پذیر باشد. افزایش سطح نوآوری برای دستیابی به عملکرد بالاتر و ویژگی های بیشتر مورد نیاز است. عملکرد بالاتر و ویژگی های بیشتر، پیچیدگی طراحی محصول را افزایش می دهد. بنابراین، آرمان حفظ طراحی به گونه ای ساده (مطابق با انتظارات واحد تولید)، بازاریابی را در تعارض با طراحی قرار می دهد. بازاریابی همچنین ترجیح می دهد که تعمیرات به طور سریع انجام گردد تا از کار افتادگی مشتری حداقل گردد (موکوپودیایی و گاپتا، 1998). شاو و همکاران (2002) در پژوهشی دیگر به تفصیل به بررسی ارتباط طراحان و بازاریابان و منابع تعارض میان آنها پرداخته اند. بنابراین، نیاز به تعامل میان واحدی و در معنای گسترده تر، طراحی همزمان با بهره گیری از استراتژی های طراحی همزمان بیش از پیش احساس می گردد.
2-2) همسوسازی در مدیریت استراتژیک برقراری هماهنگی همواره یکی از نگرانی های مدیران سازمان ها بوده است. پرسش اساسی این است که مدیران چگونه می توانند بین شرایط محیط و قابلیت های درونی سازمان هماهنگی به وجود آورند تا عملکرد سازمان را بهبود بخشند؟ سه الگوی کلی در هماهنگی قابل تفکیک است: الگوهای عقلانی (بخردانه)[7] هماهنگی، الگوهای طبیعی (فزاینده)[8] هماهنگی، الگوهای همه جانبه (نقاط مرجع استراتژیک)[9] هماهنگی. بر اساس الگوی عقلانی، استراتژی بر مبنای فرایندهای رسمی و تصمیم گیری عقلایی تدوین می شود. الگوهای عقلایی هماهنگی، رابطه یک طرفه و از بالا به پایین استراتژی سازمان و استراتژی وظیفه ای را نشان می دهد و بر این باور بنا شده است که استراتژی بنگاه و کسب و کار تعیین کننده استراتژی های وظیفه ای است. در این راستا، ماموریت ها، استراتژی ها و سیاست های سطوح پایین تر در جهت سازگاری با هدف های سازمانی تدوین می شوند. شکل (4)، این رابطه را نشان می دهد. در این الگو یک عنصر به عنوان محور هماهنگی قرار گرفته و بقیه عناصر با آن هماهنگ می شوند. محدودیت عقلی، زمانی و هزینه از جمله محدودیت های این الگو به شمار می آیند.
شکل 4- الگوی عقلایی تدوین استراتژی- رابطه زنجیره ای یا سلسله مراتبی (هاکس و میج لاف، 1996)
با وجود اینکه نظریه پردازان سیستم های عقلایی، سازمان ها را مرکب از اجزایی می دانند که طبق برنامه و در جهت هدف های خاص گرد آمده اند، ولی طرفداران سیستم طبیعی معتقدند، سازمان ها را نمی توان صرفاً تنها ابزار حصول به هدف های مشخص دانست بلکه آنها متشکل از گروه های اجتماعی هستند که می کوشند خود را با شرایط ویژه ای که در آن به سر می برند وفق داده و حفظ کنند (اسکات، 1382). در پاسخ به چالش هماهنگی، الگوهای دیگری با عنوان الگوهای طبیعی یا فزاینده مطرح می شود. در الگوی هماهنگی طبیعی (فزاینده) برای اینکه استراتژی ها دقیق تر شوند و به واقعیت نزدیک تر باشند، لازم است عوامل دیگری به غیر از استراتژی های سطوح بالاتر به الگو اضافه گردد. این عوامل، عوامل «موقعیتی» یا «نهادی» نامیده می شوند. بنابراین، مطابق این الگو، عوامل دیگری نیز وجود دارد که بر استراتژی وظیفه ای تاثیر می گذارد. از محدودیت های این الگو می توان به پیچیدگی و دشواری آن اشاره کرد. نگرش نقاط مرجع استراتژیک در طراحی استراتژی های وظیفه ای به طراحان استراتژی این امکان را می دهد که ضمن بهره مندی از مزایای هر دو الگوی بخردانه و طبیعی با ملاک قرار دادن معیارهای محوری، اولویت های کلی سیستم را تعیین کرده و در استراتژی بگنجانند (اعرابی و حقیقت ثابت، 1387؛ اعرابی و رضوانی، 1386).
2-3) روش دلفی فازی در روش دلفی، پیش بینی های ارائه شده توسط افراد خبره در قالب اعداد قطعی بیان می گردند، در حالیکه استفاده از اعداد قطعی برای پیش بینی های بلند مدت، آن را از دنیای واقعی دور می سازد. از طرفی افراد خبره از شایستگی ها و توانایی های ذهنی خود برای پیش بینی استفاده می نمایند و این نشان می دهد که عدم قطعیت حاکم بر این شرایط از نوع امکانی است، نه احتمالی. امکانی بودن عدم قطعیت، سازگاری با مجموعه های فازی دارد و بنابراین بهتر آن است که با استفاده از مجموعه های فازی به پیش بینی بلندمدت و تصمیم گیری در دنیای واقعی بپردازیم (احمدی و همکاران، 1387؛ آذر، 1384). روش دلفی فازی در سال 1988 توسط کافمن و گوپتا ابداع شد. کاربرد این روش به منظور تصمیم گیری و اجماع بر مسائلی است که اهداف و پارامترها به صراحت مشخص نیستند، منجر به نتایج بسیار ارزنده ای می شود. ویژگی مهم این روش ارائه چارچوبی انعطاف پذیر است که بسیاری از موانع مربوط به عدم دقت و صراحت را تحت پوشش قرار می دهد (بوجازایو و بوجازایو، 2007). لذا در این پژوهش، روش دلفی با رویکرد فازی جهت گردآوری اطلاعات و اجماع نقطه نظرات بکار میرود. مراحل اجرای روش دلفی فازی به شرح زیر می باشد: الف) معمولا خبرگان نظریات خود را در قالب حداقل مقدار، ممکن ترین مقدار و حداکثر مقدار (اعداد فازی مثلثی) ارائه می دهند.
ب) پاسخ های n فرد خبره دسته ای[10] را شکل میدهند. سپس با استفاده از تکنیک های میانگین گیری فازی، میانگین دسته (میانگین نظر خبرگان) و میزان اختلاف نظر هر فرد خبره از میانگین دسته محاسبه شده و آنگاه این اطلاعات برای اخذ نظریات جدید به خبرگان ارسال می شود. این اختلاف میتواند مثبت، منفی یا تهی باشد.
ج) در مرحله بعد هر فرد خبره بر اساس اطلاعات بدست آمده از مرحله قبل، یک پیش بینی جدید را ارائه می دهد و بدین ترتیب در صورت صلاحدید، نظر پیشین خود را اصلاح مینماید. د) این فرایند تا زمانی ادامه می یابد که میانگین دسته به اندازه کافی با ثبات شود. در صورتی که اختلاف میانگین دو راند دلفی (فاصله دو عدد فازی) از حد آستانه کم (مثلاً 2/0) کمتر شود، میانگین اعداد به دست آمده به اندازه کافی با ثبات و فرایند دلفی متوقف می شود (جعفری و منتظر،1387). همچنین، فاصله دو عدد فازی مثلثی و را میتوان به صورت زیر محاسبه نمود.
علاوه بر این، چنانچه مطالعه نظر زیر گروه هایی از خبرگان نیز لازم باشد، می توان با محاسبه فاصله بین اعداد مثلثی ارائه شده توسط خبرگان (پیش بینیهای ارائه شده) گروههای مشابه را مورد شناسایی قرار داد و اطلاعات مربوط به آنها را به خبرگان مورد نظر ارسال کرد.
2-4) ترتیب اعداد فازی مثلثی در این روش، سه معیار ارائه می گردد که باید به صورت ترتیبی اعمال گردند تا کلیه اعداد فازی مرتب شوند. یعنی در صورتیکه با بکار بردن معیار اول، هنوز تعدادی از اعداد مرتب نشده باشند، به ترتیب از معیار دوم و سوم استفاده می شود.
عدد قطعی و عدد فازی را در نظر بگیرید. سطح محصور بین عدد قطعی K و سمت چپ عدد فازی را با و سمت راست عدد فازی را با نشان می دهیم. در این صورت سطح محصور بین عدد قطعی K و عدد فازی به صورت زیر تعریف میگردد.
نکتهای که در انجام محاسبات فوق باید مورد توجه قرار گیرد آن است که هر چند سطح محصور بین دو عدد با علامت مثبت در نظر گرفته میشود، اما در محاسبات بالا، اگر عدد K در سمت راست عدد فازی واقع شد، سطح محصور با علامت منفی و اگر K در سمت چپ عدد فازی واقع شد، سطح محصور با علامت مثبت نشان داده می شود. بنابراین S(M, K) می تواند عددی مثبت، منفی یا صفر باشد. یک روش برای حل مشکل فوق آن است که K را به گونه ای انتخاب کنیم که کلیه اعدادی که قصد مرتب کردن آنها را داریم یا در سمت چپ K یا در سمت راست آن قرار گیرند. همچنین اگر K=0 اختیار شود، سطح محصور بین عدد فازی و K=0 بیانگر "نمایش قطعی[11] عدد فازی مزبور" می باشد. در حالت خاص، برای K=0 و اعداد فازی مثلثی داریم:
که در آن M=(a1,a2,a3) یک عدد فازی مثلثی است. طرز محاسبه S(M, K) می تواند برای یک عدد فازی مثلثی در زیر نشان داده شده است
.
پس از مرتب سازی اعداد فازی با معیار اول ، آنهایی را که هنوز در یک دسته قرار دارند می توانیم با معیار مد مرتب نمود. در حالتی که با بازه های فازی سر و کار داریم، می توانیم از میانگین مدها استفاده نماییم.
در صورتیکه با بکارگیری دو معیار قبل، هنوز اعدادی هستند که در یک دسته قرار دارند، با این معیار احتمالا می توان ترتیب خطی اعداد فازی را بدست آورد (فکینتی و همکاران، 1998).
3) روش شناسی این پژوهش از منظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت تحقیق توصیفی میباشد. مطالعه موردی این پژوهش در شرکت طراحی مهندسی و تامین قطعات ایران خودرو (ساپکو) و در سال 1389 انجام گرفته است. جامعه آماری با توجه به ماهیت تحقیق، مدیریت ارشد، مدیران میانی و کارشناسان امور طراحی محصول شرکت ساپکو می باشد. به علت محدودیت تعداد جامعه آماری (15 نفر)، نمونه گیری صورت نگرفته و نمونه آماری همان جامعه آماری است. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش، روش های پیمایشی (پرسشنامه، مصاحبه نیمه سازمان یافته) و اسناد و مدارک کتابخانه ای جهت تبیین عوامل داخلی و خارجی موثر بر واحد طراحی و استراتژیهای طراحی همزمان و همچنین دلفی فازی جهت تعیین میزان همسویی استراتژی های کسب و کار و استراتژی های طراحی همزمان میباشد. لذا پژوهشگر در جمعآوری اطلاعات در این تحقیق مشارکت کامل دارد. مفاهیم پایایی و روایی معانی متفاوتی در دادههای کیفی دارند. با توجه به آنکه در مطالعات کمی روشهای مشخص و دقیقی برای محاسبه پایایی و روایی وجود دارند، قابل تصور است که در مطالعات کیفی نیز این شاخص ها از اهمیت خاصی برخوردار باشند. می کات و مورهوس به جای تاکید بر پایایی و روایی، ارزشمندی یک تحقیق کیفی را مطرح میسازند. لذا با توجه به ماهیت پژوهش حاضر، از معیار "ارزشمندی" می کات و مورهوس استفاده میگردد. از دیدگاه می کات و مورهوس چهار عامل به رواسازی تحقیق کمک می نماید که عبارتند از: استفاده از چند روش جهت جمعآوری دادهها، بازرسی مجدد مسیر کسب اطلاعات، چک کردن از طریق شرکت کنندگان در تحقیق و گروه تحقیق. همچنین از بازنگری شرکت کنندگان نیز برای تأیید صحت داده ها و کدها استفاده می شود. یعنی بعد از کدگذاری، متن مصاحبه به شرکت کننده بازگردانده می شود تا از صحت کدها و تفاسیر اطمینان حاصل شود. کدهایی که از نظر شرکت کنندگان بیانگر دیدگاه آنان نباشد، اصلاح میگردد (بیابانگرد، 1390). قابل اذعان است که این فرایند در روشهای تحلیل مقایسهای و دلفی فازی انجام میپذیرد. مراحل این پژوهش شامل دو قسمت اصلی است. در قسمت نخست عوامل داخلی و خارجی موثر بر امور طراحی محصول شرکت ساپکو شناسایی و با استفاده از تحلیل خوشه ای سلسله مراتبی، خوشهبندی میگردد. در ادامه استراتژی های طراحی همزمان با استفاده از تحلیل SWOT تدوین خواهد گردید و با استفاده از تحلیل شبکه ای فازی رتبهبندی میگردد. در قسمت دوم، میزان همسویی استراتژیهای طراحی و استراتژی های کسب و کار مورد سنجش قرار میگیرد و داده های لازم با استفاده از دلفی فازی جمعآوری میگردد. در این تحقیق، دادههای کلامی جمع آوری شده از طریق دلفی فازی برای ارزیابی میزان همسویی استراتژیها، مطابق با روش ارائه شده توسط چن[xii] (2000) از طریق جدول (1) به دادههای فازی تبدیل شدند.
جدول 1- متغیرهای زبانی برای ارزیابی اهمیت معیارها
در ادامه داده های فازی به سیستم فازی طراحی شده بر مبنای ابزار ویژوال بیسیک (VBA) نرم افزارEXCEL 2007 ارائه شد و نتیجه آن محاسبه میزان همسویی استراتژی های طراحی و استراتژیهای کسب و کار در شرکت ساپکو میباشد.
4) مطالعه موردی و یافته ها 4-1) بررسی عوامل داخلی و خارجی در تحلیل SWOT، عوامل موثر بر شرکت به دو دسته عوامل درونی (داخلی) و بیرونی (خارجی) تقسیم می شود (دیوید، 1383). پس از بحث و تبادل نظر با کارشناسان و صاحبنظران مدیریت استراتژیک صنعت خودرو و سایر کارشناسان طراحی شرکت ساپکو و همچنین بررسی مستندات شرکت ساپکو و تحقیقات پیشین، عوامل داخلی و خارجی مشخص گردیدند (والس و بلسینگ، 2007؛ المراقی و المراقی، 2006؛ برجا دی موزوتا، 2003؛ فرانسس چاینای و همکاران، 2001؛ موس، 1996). در این پژوهش، عوامل خارجی موثر بر امور طراحی محصول شرکت ساپکو نیز به چهار دسته محیط کلان بیرونی صنعت، محیط خرد بیرونی صنعت، محیط درونی صنعت و عوامل میان واحدی موثر در تحقق طراحی کیفیت جامع تقسیم می شوند.
4-1-1) خوشه بندی سلسله مراتبی عوامل داخلی و خارجی در این تحقیق، جهت تحلیل خوشه ای سلسله مراتبی تجمعی بر مبنای متغیرها از نرم افزار SPSS 16.0 استفاده می گردد. همچنین، تایید اعتبار خوشه ها بر مبنای معیارهای نسبی بر مبنای مقایسة بین شماهای مختلف خوشهبندی صورت گرفت. با توجه به آنکه روش تحلیل خوشه ای سلسله مراتبی با استفاده از روش های پیوند متوسط[xiii]، پیوند منفرد[xiv] و پیوند کامل[xv] مبتنی بر ضریب پیرسون صورت پذیرفت و دندوگرام های بدست آمده تقریباً مشابه می باشند، بنابراین داده های جمع آوری شده دارای ساختار مناسب و قابلیت خوشه بندی زیاد می باشد. نتایج نیز حاکی از آن است که با توجه به معیارهای تراکم و جدایی، پیوند متوسط بهترین روش خوشهبندی برای دادههای این پژوهش به شمار می آید (فرشادفر، 1384؛ ماردیا و همکاران، 1376). دلیل انتخاب ضریب پیرسون جهت سنجش فاصله مرکز خوشه ها، تعداد نمونه ها (15 نمونه) می باشد. خروجی این نرم افزار به صورت نمودار دندوگرام ارائه می گردد. در دندوگرام، محور عمودی فاصله بین خوشه ها را اندازهگیری میکند. ارتفاع هر یک از خوشه ها بیانگر آن است که دو خوشه مورد نظر در چه نقطههایی با یکدیگر ترکیب شده اند. هنگامی که تعداد نمونه ها بسیار زیاد است، آسان تر آن است که به جای بررسی نمودار دندوگرام، به بررسی ستون ضرایب بپردازیم. تعداد مناسب خوشهها در هنگام یک افزایش ناگهانی (شکاف)[xvi] مشاهده و تعیین میگردد. از اینرو، انتخاب مناسب تعداد خوشهها بر مبنای مرحله قبل از افزایش ناگهانی (شکاف) می باشد. جدول (2) نشان دهنده نتایج خوشهبندی عوامل مرتبط با محیط کلان بیرونی می باشد.
الف) عوامل خارجی الف-1) محیط کلان بیرونی صنعت جدول (2) نشان دهنده نتایج خوشهبندی عوامل مرتبط با محیط کلان بیرونی صنعت می باشد. الف-2) محیط خرد بیرونی صنعت جدول (3) نشان دهنده نتایج خوشه بندی عوامل مرتبط با محیط خرد بیرونی صنعت می باشد. الف-3) محیط درونی صنعت جدول (4) نشان دهنده نتایج خوشه بندی عوامل مرتبط با محیط دورنی صنعت می باشد. الف-4) عوامل میان واحدی موثر در تحقق طراحی کیفیت جامع (نقاط فرصت و تهدید درون سازمانی): جدول (5) نشان دهنده نتایج خوشهبندی عوامل میان واحدی می باشد. ب) عوامل داخلی موثر در تحقق طراحی کیفیت جامع جدول (6) نشان دهنده نتایج خوشهبندی عوامل مرتبط با محیط داخلی می باشد.
4-2) استخراج استراتژی ها با استفاده از تکنیک SWOT در این مرحله، عوامل داخلی (نقاط ضعف و قوت) و عوامل خارجی (فرصت ها و تهدیدها) شناسایی شده اند. سپس با تشکیل ماتریس SWOT، استراتژیهای طراحی همزمان مطابق جدول (7) تعیین می شوند.
4-3) انتخاب بهترین استراتژی طراحی همزمان با استفاده از فرایند تحلیل شبکه ای فازی در این پژوهش، بیست و چهار استراتژی طراحی با استفاده از تکنیک TOWS استخراج گردید. ولیکن، همانطور که توسط ساعتی و اوزدمیر[xvii] مورد تاکید قرار گرفته است، به لحاظ اعتبار (روایی)، ثبات و اصل افزودگی تعداد مناسب شاخص ها در ماتریس های مقایسه ای می بایست حداکثر هفت باشد. در مواردی که تعداد عوامل بیشتر از هفت باشد، تعداد عوامل می بایست کاهش یابد و یا معیارهای مورد نظر خوشهبندی گردد (اوزدمیر، 2005؛ ساعتی و اوزدمیر، 2003). ساعتی و اوزدمیر در مقاله خود، علت این امر را محدودیت های عام عملکرد انسانی ذکر کردهااند. این محدودیتها شامل گنجایش حافظه، میزان توجه و فضای محاسبه و غیره میباشد. بر این اساس روش دلفی فازی برای غربال گزینهها و روش تحلیل شیکه ای فازی جهت رتبه بندی آنها مورد استفاده قرار گرفت. با توجه به نتایج فرایند تحلیل شبکه ای فازی[xviii]، اولویت استراتژیها به ترتیب شامل PD14 (25898/0)، PD15 (23902/0)، PD10 (16509/0)، PD08 (13807/0)، PD13 (09807/0)، PD06 (06877/0)، PD21 (03200/0) می باشد.
4-4) بررسی همسویی استراتژی های وظیفه ای طراحی همزمان با استراتژی های کلان ساپکو در این پژوهش، در راستای کسب مزیت رقابتی به عنوان یک کل منسجم بجای اثربخشی عملیاتی، میزان همسویی استراتژی طراحی همزمان با استراتژی های کلان ساپکو مورد سنجش قرار خواهد گرفت. جدول (8) بیانگر استراتژی های 58 گانه محور شرکت ساپکو در حوزه های هفتگانه می باشد (ساپکو، 1389). جدول (9)، میانگین فازی دیدگاه های خبرگان را با توجه به فرمول (2) نشان می دهد. بدین دلیل که اختلاف میانگین دیدگاه های خبرگان حاصل از نظر سنجی دوم و سوم کمتر از 2/0 گردیده است، فرایند دلفی فازی متوقف می شود. در واقع می توان گفت در این مرحله، اجماع خوبی میان خبرگان پدید آمده است. در جدول زیر به عنوان مثال، خبرگان در خصوص استراتژی وظیفه ای طراحی همزمان PD06 «توسعه همکاری ها با دانشگاه ها و مراکز آموزش نیروی انسانی جهت رقابت پذیری بر اساس معیارهای جهانی» به این اجماع رسیدند که ارتباط آن با استراتژی کسب و کار MC01 «پذیرفتن مسئولیت تامین پک کامل خودرو اعم از تامین داخل و خارج برای کلیه سایت های داخلی و خارجی IK» در بدبینانه ترین حالت برابر با عدد 8/2، در خوشبینانه ترین حالت برابر با عدد 8/6 و به طور معمول در حد 8/4 (در طیف 10-0) می باشد. به عبارت دیگر با توجه به متغیرهای زبانی تعریف شده برای ارزیابی اهمیت معیارها در جدول (1)، عدد فازی بیانگر میزان متوسط همسویی استراتژی طراحی همزمان و استراتژی کسب و کار است. اینک می توان به بررسی جدول (9) و رتبه بندی اعداد فازی با استفاده کدهای برنامه نویسی ابزار ویژوال بیسیک (VBA) در نرم افزارEXCEL 2007 پرداخت. نتایج رتبه بندی استراتژی های طراحی همزمان بر اساس رویه ترتیب اعداد فازی مثلثی جهت تعیین همسویی آنها با استراتژی های کلان ساپکو به شرح جدول (10) میباشد. همانطور که در این جدول مشاهده مینمایید، توسعه همکاری ها با خودروسازان جهانی و شرکتهای طراحی مهندسی و ائتلاف استراتژیک با شرکتهای رقیب جهت دستیابی به مزایای رقابتی (PD21)، ایجاد و ارتقاء طراحی و دانش فنی در ساپکو (قطعه/ مجموعه) و ایران خودرو (کلان خودرو) از طریق ایجاد حوضچههای طراحی تخصصی (مدیریت انتقال دانش فنی در بین سازندگان) (PD15)، ایجاد مدیریت واحد و متمرکز تخصصی در طراحی مهندسی ساپکو/ ایپکو/ ایران خودرو در جهت افزایش سینرژی و ارتقاء سطح رقابتی خودروهای تولید داخل (PD08)، به ترتیب بیشترین میزان همسویی را با استراتژی کلان ساپکو دارند.
5) بحث و نتیجهگیری هدف اصلی این مقاله بررسی میزان همسویی استراتژیهای طراحی کیفیت جامع (طراحی همزمان) با استراتژی های کسب و کار بود که در راستای نیل به این هدف، ابتدا توضیح ادبیات تحقیق و چارچوب تظری تحقیق پرداخته، سپس روش تحقیق تبیین گردید و مطالعه موردی مورد بحث و بررسی قرار گرفت. در این بخش، پس از شناسایی و خوشه بندی عوامل داخلی و خارجی موثر بر امور طراحی محصول شرکت ساپکو با استفاده از تحلیل خوشه ای سلسله مراتبی، استراتژی های طراحی همزمان تدوین، غربال و رتبه بندی گردیدند. در گام بعد، میزان همسویی استراتژی های طراحی همزمان منتخب (هفت استراتژی) و استراتژی های کسب و کار (پنجاه و هشت استراتژی) با استفاده از تلفیق روش های دلفی فازی و ترتیب فازی مورد سنجش قرار گرفت. یافته های حاصل از تلفیق این روشها بیانگر این مطلب بود که توسعه همکاری ها با خودروسازان جهانی و شرکت های طراحی مهندسی و ائتلاف استراتژیک با شرکت های رقیب جهت دستیابی به مزایای رقابتی (PD21) بیشترین میزان همسویی را با استراتژی های کلان ساپکو دارد. با توجه به نتایج حاصله و در راستای اهداف سند استراتژی توسعه صنعت خودرو (ارائه دو پلتفرم داخلی و سه پلتفرم با مشارکت شرکت های خارجی) پیشنهاد می شود زمیته لازم برای همکاری با شرکتهای فولکسواگن از آلمان، دایملر از آلمان، ایسوزو موتورز از ژاپن، فورد اتوموتیو صنایع از ترکیه، سانگ یونگ از کره جنوبی، گز از روسیه، تاتا موتورز از هند و .... از طریق قراردادهای مشترک فراهم گردد. همچنین پیشنهاد می شود ساز و کارهایی جهت همسو سازی سایر SDUها (واحدهای طراحی شرکت های تامین کننده) با امور طراحی محصول شرکت مادر (ساپکو) جهت تحقق استراتژی های طراحی (جاری سازی استراتژیهای طراحی) ایجاد گردد. در مقایسه این پژوهش با پژوهشهای دیگر، نتایج مهمی به دست آمده است. سایمنسن (1997) به بررسی ارتباط طراحی و استراتژی کسب و کار از طریق تحلیل کارکردی (وظیفه ای)[xix] در یک شرکت ارائه دهنده خدمات فناوری اطلاعات پرداخته است. همچنین، مولتری و استیونز (2011) به بررسی همسویی استراتژی و دیدگاه های طراحی پرداختهاند. هدف ارائه چارچوب جامع فواید استراتژیک طراحی و بررسی همسویی آنها با استراتژی های کسب و کار در دو شرکت سازنده تجهیزات مخابراتی با استفاده از نظریه زمینه ای[xx] بود. نتایج آنها بیانگر اهمیت «طراحی استراتژیک» و تاثیر متوازن آن بر بهبود محصولات و بر استفاده موثر از طراحی می باشد (مولتری و استیونز، 2011؛ استیونز، 2009). این پژوهش نیز اشاره مستقیم به تاثیر طراحی همزمان با رویکرد استراتژیک دارد. لیکن، پژوهش حاضر نه تنها بر جنبه نظری طراحی استراتژیک صحه گذاشته است، بلکه به کاربرد طراحی همزمان با رویکرد استراتژیک در صنعت خودروسازی پرداخته است. نکته حائز اهمیت در پژوهش حاضر، این است که اکثر مفاهیم در برنامه ریزی استراتژیک به صورت ذهنی، کیفی و متغیرهای کلامی بیان میشوند. سنجش مولفههای محیطی و همچنین گزینش استراتژی ها توسط شیوه های قطعی و غیر فازی میتواند به دو دلیل زیر مورد انتقاد قرار گیرد. نخست آنکه، این شیوه ها ابهام مرتبط با قضاوت های افراد و تغییرات ارزش آنها هنگام انتقال به اعداد را نادیده می گیرند. دوم آنکه، قضاوت ذهنی، انتخاب و اولویت ارزیابی کنندگان، تأثیر زیادی روی نتایج این روش ها دارد. لیکن بکارگیری منطق فازی در این پژوهش، ابزاری مفید را برای برخورد با مسائلی که ابهام و سربسته بودن را با خود دارند، فراهم میآورد. پژوهش حاضر در صنعت خودروسازی انجام گرفت. در تحقیقات آتی پیشنهاد می شود، محققان به بررسی و مقایسه نتایج در سایر صنایع بپردازند. همچنین محففان می توانند به گونه شناسی استراتژیهای طراحی همزمان بر اساس نقاط مرجع استراتژیک بپردازند. در پایان خاطر نشان می سازیم که شیوه اجرایی انجام این تحقیق می تواند به عنوان یک الگو برای تحقیقات مشابه در بین شرکت های پیشرو کشور مورد استفاده قرار گیرد و منشا فواید فراوانی گردد. [1]. Distinctive competency [2]. Quality by design [3]. Concurrent design [4]. Simultaneous engineering [5]. Parallel engineering [6]. Naidu [7]. Rational models [8]. Natural models [9]. Strategic Reference Points Models (SRP's) [10] Sheaf [11] Ordinary representation [xii]. Chen-Tung Chen [xiii]. Average linkage (between groups) [xiv]. Single linkage [xv]. Complete linkage [xvi]. Gap [xvii]. Saaty and Ozdemir [xviii] . با توجه به هدف پژوهش که بررسی همسویی استراتژی های وظیفه ای طراحی همزمان با استراتژی های کلان ساپکومی باشد، نویسندگان به دلیل تمرکز بر هدف پژوهش به ارائه نتایج فرایند تحلیل شبکه ای فازی اکتفا نموده اند. بدیهی است فرایند بکارگیری تحلیل شبکه ای فازی جهت رتبه بندی استراتژی های طراحی همزمان و نتایج آن در نشربه بین المللی علم مدیریت کاربردی تحت عنوان ذیل منتشر خواهد گردید: Pourhamidi, M. (in press). Prioritisation of concurrent design strategies using the fuzzy analytic network process: a strategic approach to planning and implementation. International Journal of Applied Management Science. [xix] Functional analysis [xx] Grounded theory
پیوستها: جدول2- خوشه بندی عوامل مرتبط با محیط کلان بیرونی
جدول 3- خوشه بندی عوامل مرتبط با محیط خرد بیرونی صنعت
جدول 4- خوشه ب-ندی عوامل مرتبط با محیط درونی صنعت
جدول 5- خوشه بندی عوامل میان واحدی
جدول 6- خوشه بندی عوامل مرتبط با محیط داخلی
جدول 7- استراتژی های طراحی استخراج شده از ماتریس SWOT
جدول 8- استراتژی های کسب و کار (کلان) شرکت ساپکو
جدول 9- میانگین فازی مثلثی دیدگاه های خبرگان حاصل از نظر سنجی سوم (جهت بررسی میزان همسویی استراتژی های طراحی همزمان با استراتژی های کلان ساپکو)
جدول 10) رتبه بندی استراتژی های طراحی همزمان بر مبنای سطح محصور
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
مراجع | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
آذر، عادل. فرجی، حجت (1384). علم مدیریت فازی. تهران: موسسه کتاب مهربان نشر، مرکز مطالعات مدیریت و بهره وری ایران (وابسته به دانشگاه تربیت مدرس). احمدی، فضل الله. نصیریانی، خدیجه و اباذری، پروانه (1387). تکنیک دلفی: ابزاری در تحقیق. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، دوره هشتم، شماره اول: 185-175. اسکات، ریچارد (1382) سازمان ها: سیستم های حقوقی، حقیقی و باز، محمدرضا بهرنگی، چاپ دوم، تهران: انتشارات کمال تربیت. اعرابی سید محمد، حقیقت ثابت حسین (1387). الگوی عقلانی هماهنگی استراتژیک کسب وکار و فناوری اطلاعات، سومین کنفرانس بین المللی مدیریت استراتژیک، 13-1. اعرابی محمد، رضوانی حمید رضا (1386). رابطه هماهنگی استراتژیک بین استراتژی های سطح کسب و کار و استراتژی بازاریابی با عملکرد سازمانی، فصلنامه علوم مدیریت ایران، سال دوم، شماره 5. بیابانگرد، اسماعیل (1390). روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی، تهران: نشر دوران. جعفری، نیلوفر و منتظر، غلامعلی (1387). استفاده از روش دلفی فازی برای تعیین سیاستهای مالیاتی کشور. فصلنامه پژوهش های اقتصادی، شماره اول: 114-91. دیوید، فرد. آر (1383) مدیریت استراتژیک، علی پارسائیان و سید محمد اعرابی، تهران: پژوهش های فرهنگی. شرکت طراحی مهندسی و تامین قطعات ایران خودرو (ساپکو) (1389)، بازنگری استراتژی های ساپکو در حوزه های هفت گانه، تهران: ساپکو. شرکت طراحی مهندسی و تامین قطعات ایران خودرو (ساپکو) (1389)، بررسی صنعت خودرو ایران در سال 1388، تهران: ساپکو. شرکت طراحی مهندسی و تامین قطعات ایران خودرو (ساپکو) (1389)، گزارش اجمالی از مراحل فرشادفر، عزت الله (1384) اصول و روش های آماری چند متغیره، چاپ دوم، تهران: طاق بستان. ماردیا، کانتی.کنت، جان. بی بی، جان (1376) تحلیل چند متغیره، طباطبایی، محمد مهدیی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. هانگر، جی دیوید.ویلن، توماس ال (1381) مبانی مدیریت استراتژیک، علی پارسائیان و سید محمد اعرابی، تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی. Bojadziev, G., & Bojadziev, M. (2007). Fuzzy Logic for Business, Finance, and Management (2nd ed.). Singapore: World Scientific Publishing Company. Borja de Mozota, B. (2003). Design management: using design to build brand value and corporate innovation. New York: Allworth Press. Budhwar, Pawan S. (2000). Evaluating Levels of Strategic Integration and Devolvement of Human Resource Management in the UK, Personnel Review, 29 (2), 141-157. Chen-Tung Chen (2000). Extensions of the TOPSIS for group decision-making under fuzzy environment,Fuzzy Sets and Systems, 114 (1), 1-9. Chroneer, D., Åkehörte, S. (1998). Distributed engineering: organizational, managerial, and engineering design issues. LULEÅ: LULEÅ University of Technology. ElMaraghy, H., & ElMaraghy, W. (2006). Advances in design. London: Springer-Verlag. Eversheim, W., & Roggatz, A. (1997). Information management for concurrent engineering, European Journal of Operational Research, 100 (2), 253–265. Facchinetti, G., Ghiselli Ricci, R., & Muzziol, S. (1998). Note on ranking fuzzy triangular numbers. International Journal of Intelligent Systems , 13 (7), 613-622. Finger, S., & Konda, S. (1995). Concurrent design happens at the interfaces, Artificial Intelligence for Engineering Design, Analysis and Manufacturing, 9 (2), 89–99. Franceschini, F. (2001). Advanced quality function deployment. Boca Raton, Florida: CRC Press. Hax, A. C., & Majlof, N. S. (1996). The Strategy Concept and Process, New Jersey: Prentice-Hall. Jin, Y., & Levitt, R. E. (1995). Computational organization analysis for designing concurrent engineering teams, Proceedings of the 2nd Congress on Computing in Civil Engineering, Atlanta, USA. Karbhari, V. M., Burns, J. S., & Wilkins, D. J. (1995). Total quality design: An approach for customer satisfaction in critical advanced technologies. Benchmarking for quality management & technology , 1 (1), 65-88. Lanzotti, A., & Tarantino, P. (2008). Kansei engineering approach for total quality design and continuous innovation. The TQM journal , 20 (4), 324-337. Linstone, H. A., & Turoff, M. (1975). The Delphi Method: Techniques and
Applications. London, UK: Addison-Wesley Pub.
Moss, M. A. (1996). Applying TQM to Product Design and Development Quality and Reliability . Boca Raton, Florida: CRC Press. Moultrie, J., & Stevens, J. (2011). Aligning strategy and design perspectives: a framework for design's strategic contributions. The Design Journal, 14 (1), 475-500. Mukhopadhyay, S. K., & Gupta, A. V. (1998). Interfaces for resolving marketing, manufacturing and design conflicts, European Journal of Marketing, 32 (1/2), 101-124. Naidu, N., Babu, K., & Rajendra, G. (2006). Total Quality Management. New age international. Ozdemir, M. S. (2005) Validity and inconsistency in the analytic hierarchy process, Applied Mathematics and Computation, 161(1), 707–720. Saaty, T. L., & Ozdemir, M. S. (2003). Why the magic number seven plus or minus Two, Mathematical and Computer Modelling, 38 (1), 233–244. Shapiro, B. P. (1977). Can marketing and manufacturing coexist?. Harvard Business Review, 55 (5), 104-14. Shaw, V., Shaw, C. T. & Tressider, J. (2002). The relationship between designers and marketers: A study of graphic designers in New Zealand. Proceedings of the ANZMAC 2002 Conference (pp. 811-818), Melbourne: Deakin University. Simonsen, J. (1997). Linking design to business strategy through functional analysis, Proceedings of the 5th European Conference on Information Systems (pp. 1314-1327.), Cork Publishing: Cork/Ireland. Stevens, J. (2009). Design as a strategic resource: Design’s contributions to competitive advantage aligned with strategy models. (Doctoral dissertation). Retrieved from University of Cambridge. Takeuchi, H. & Nonaka, I. (1986). The new product development game. Harvard Business Review, 64 (1), 137-46. Walker, O. C., Boyd, H. W., Mullins, J., & Larreche, J. (2003). MarketingStrategy: A DecisionFocused Approach (4th ed.). New York: McGraw-Hill. Wallace, K., & Blessing, L. (2007). Engineering design: a systematic approach. London: Springer-Verlag.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,566 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,289 |