تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,650 |
تعداد مقالات | 13,399 |
تعداد مشاهده مقاله | 30,198,862 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,073,173 |
پهنه بندی اقلیمی استان مرکزی با استفاده از تحلیل عاملی-خوشه ای | ||
جغرافیا و برنامه ریزی محیطی | ||
مقاله 6، دوره 23، شماره 2، شهریور 1391، صفحه 87-100 اصل مقاله (462.83 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
محمود خسروی1؛ محسن آرمش* 2 | ||
1دانشیار اقلیم شناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران | ||
2کارشناس ارشد اقلیم شناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران | ||
چکیده | ||
طبقه بندی اقلیمی نواحی جغرافیایی از گذشتههای دور اذهان اقلیمشناسان را به خود مشغول کرده است، استفاده از چند پارامتر اقلیمی در روشهای سنتی به تنهایی نمیتواند گویای واقعیت اقلیم نواحی باشد. بنابراین در سالیان اخیر محققان کوشیدهاند با استفاده از غالب پارامترهای مؤثر بر اقلیم و روشهای چند متغیره تصویری واقعی از اقلیم نواحی ارائه دهند. هدف این مقاله پهنه بندی اقلیمی استان مرکزی با روش تحلیل عاملی و خوشهای است. در این روشها غالب عناصر اقلیمی در تعیین نوع آب و هوای منطقه دخالت داده میشود. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل عاملی و خوشهای پهنه بندی اقلیمی استان مرکزی صورت گرفت. برای بهبود نتایج طبقه بندی اقلیمی از آمار ایستگاههای مجاور تا نیم درجه جغرافیایی فاصله استفاده گردید. برای این امر یک ماتریس ۲۱ در ۲۹ شامل ۲۱ ایستگاه سینوپتیک هواشناسی و ۲۹ متغیر اقلیمی تشکیل شد به علت تفاوت در مقیاس اندازه گیری متغیرها از نمره استاندارد دادهها استفاده گردید. بررسی نتایج حاصل از تحلیل عاملی نشان داد که اقلیم منطقه متأثر از ۶ مؤلفه غباری ـ برودتی، بارشی، ابرناکی ـ نمی، گرمایی، بارشی ـ سرمایشی و ابرناکی ـ تندری است. مؤلفههای یاد شده حدود ۹۰ درصد رفتار آب و هوایی منطقه را تبیین کردند. تحلیل خوشهای بر روی عوامل یاد شده وجود هفت ناحیه آب و هوایی را در منطقه نشان داد. این نواحی عبارتند از: ناحیه معتدل و نیمه مرطوب غباری، گرم و نیمه خشک، نیمه سرد و نیمه مرطوب غباری، معتدل و نیمه خشک غباری، معتدل نیمه خشک، سرد و نیمه خشک غباری و نیمه سرد مرطوب تندری. | ||
کلیدواژهها | ||
پهنه بندی آب و هوایی؛ تحلیل خوشه ای؛ تحلیل عاملی؛ استان مرکزی | ||
مراجع | ||
اسمعیل نژاد، مرتضی، (1384)، پهنه بندی اقلیمی استان سیستان وبلوچستان با سیستم اطلاعات جغرافیایی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان. اصلاحی، مهدی، (1382)، "آشکارسازی تغییر اقلیم ایران به روش تحلیل خوشه بندی،" سومین کنفرانس منطقه ای و اولین کنفرانس ملی تغییر اقلیم، سازمان هواشناسی کشور، اصفهان. جعفرپور، ابراهیم، (1377)، اقلیم شناسی، چاپ چهارم، انتشارات دانشگاه تهران. جهانبخش، سعید و سیما ترابی، (1383)، "بررسی و پیش بینی تغییرات دما و بارش در ایران"، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 74. خلیلی، علی، علی اصغر درویش صفت، رضا برادران راد و جواد بذرافشان، (1383)، "پیشنهاد روش برای پهنه بندی اقلیمی در محیط GIS مطالعه موردی شمال غرب ایران در سیستم سلیانینف"، مجله بیابان، جلد 9، شماره2، صص 237 – 227. خلیلی، علی، (1383)، "تدوین یک سامانه جدید پهنهبندی اقلیمی از دیدگاه نیازهای گرمایش ـ سرمایش محیط و اعمال آن بر گستره ایران"، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 75، تهران. دین پژوه، یعقوب، احمد فاخری، محمد مقدم، سعید جهانبخش و میرکمال میرنیا، (1382)، "انتخاب متغیرها به منظور پهنه بندی اقلیم بارش ایران با روشهای چندمتغیره"، مجله علوم کشاورزی ایران، جلد 34، شماره 4، صص 823 – 809. سلیقه، محمد، فرامرز بریمانی و مرتضی اسمعیل نژاد، (1387)، "پهنه بندی اقلیمی استان سیستان و بلوچستان"، مجله جغرافیا و توسعه، شماره 12، صص 116 - 101، زاهدان. عزیزی، قاسم، (1380)، " طبقه بندی رقومی ایستگاههای اقلیمی منتخب در ایران به روش لیتین اسکی"، مجله پژوهشهای جغرافیائی، شماره 41، صص 51 ـ 39، تهران. علیجانی، بهلول، (1381)، اقلیم شناسی سینوپتیک، چاپ اول، انتشارات سمت، تهران. غیور، حسنعلی و مجید منتظری (1383)، "پهنه بندی رژیم های دمایی ایران با مؤلفه های مبنا و تحلیل خوشه ای"، مجله جغرافیا و توسعه، شماره 4، زاهدان. کاویانی، محمدرضا و بهلول علیجانی، (1378)، مبانی آب و هواشناسی، چاپ ششم، انتشارات سمت، تهران. مسعودیان، ابوالفضل، (1382)، "بررسی پراکندگی جغرافیایی بارش در ایران به روش تحلیل عاملی دوران یافته"، مجله جغرافیا و توسعه، سال اول، شماره 1، صص 88 - 79، زاهدان. مسعودیان، ابوالفضل، (1382)، "نواحی اقلیمی ایران"، مجله جغرافیا و توسعه، شماره 2، صص 184 ـ 171، زاهدان. مسعودیان، ابوالفضل، (1384)، "شناسایی رژیم های بارش ایران به روش تحلیل خوشه ای"، مجله پژوهش های جغرافیایی، شماره 52. مسعودیان، ابوالفضل، (1388)، "نواحی بارشی ایران"، مجله جغرافیا و توسعه، شماره 13، صص91 – 79، زاهدان. نصیری، رسول، (1387)، آموزش گام به گام SPSS، چاپ اول، انتشارات نشرگستر، تهران. Ahmed, Badraddin Yusuf Mohammad,1997, Climatic classification of Saudi Arabia:an application of factor – cluster analysis, GeoJournal, 41.1: 69–84. Bishop I.D(1984), ‘‘Provisional Climatic Regions of Peninsular Malaysia’’, Pertanika 7(3), pp. 19-24. Carbajal. N, L. Pineda Martinez, E. Medina Roldan(2007), Regionalization and classification of bioclimatic zones in the central-northeastern region of Mexico using principal component analysis (PCA)’’, journal content, Vol 20, No 2, Universidad Nacional Autonoma de Mexico. Gaitani, N.; Santamouris, M. Mihalakakou, G. Patargias(2006), ‘‘Cluster Analysis in Energy Classification of School Buildings’’, AIVC 27th conference - EPIC2006AIVC, Lyon, France. Gerstengarbe F.W, P. C. Werner, K. Fraedrich(1999), ‘‘Applying Non-Hierarchical Cluster Analysis Algorithms to Climate Classification: Some Problems and their Solution’’, Theoretical and Applied Climatology, Volume 64, Issue 3/4, pp.143-150. Heise Bjoern, Bernd Bobertz, and Jan Harff(2010), ’’Classification of the Pearl River Estuary via Principal Component Analysis and Regionalization’’, Journal of Coastal Research, pp.769-779. Newnham, R. M. (1968), ‘‘A Classification of Climate by Principal Component Analysis and Its Relationship to Tree Species Distribution’’, Forest Science, Volume 14, Number 3, pp. 254-264. Singh C.V.(1999), ‘‘Principal Components of Monsoon rainfall in normal, flood and drought years over India’’, international journal of climatology, pp.639-652.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,146 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,447 |