
تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,685 |
تعداد مقالات | 13,849 |
تعداد مشاهده مقاله | 32,848,059 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,985,894 |
تحلیلی بر رقابت ژئوپلیتیکی قدرتها در «بیضی استراتژیک انرژی» | ||
تحقیقات جغرافیایی(توقف انتشار) | ||
مقاله 7، دوره 26، شماره 103، تیر 1390، صفحه 149-186 اصل مقاله (1.4 M) | ||
نویسندگان | ||
عنایتالله یزدانی* ؛ مجتبی تویسرکانی | ||
چکیده | ||
بیضی استراتژیک انرژی منطقهای ژئوپلیتیکی شامل سرزمین ایران و کلّ خلیجفارس در مرکز؛ شیخنشینهای عربی در جنوب؛ بخشهایی از عراق، ترکیه، ارمنستان، آذربایجان و گرجستان در غرب و شمال غربی؛ مجموعه دریایخزر و بخشهایی از جنوب روسیه و قسمتهایی از سرزمین قزاقستان در شمال و بخشهایی از ازبکستان در شمال شرق آن تعریف شده است. بیش از هفتاد درصد از ذخایر اثبات شده نفت و بیش از چهل درصد از ذخایر گاز طبیعی جهان در این منطقه قرار دارد. قُطر بزرگ این منطقه بیضی شکل، امتداد همان محوری است که دریایخزر را به خلیجفارس متّصل میسازد و در سرزمین ایران واقع است. محور خزر-خلیجفارس با تأکید بر سیر تحولات جهانی از سمت خلیجفارس بهسوی دریایخزر، مبنای تغییرات ژئوپلیتیکی در نظام بینالمللی در حال شکلگیری بر مبنای جنگ سرد نوینی است که علایم بروز آن از هماکنون نیز قابل مشاهده است. ارتباط میان دو کانون ژئوپلیتیک و انرژی جهان یعنی خلیجفارس و حوزه دریایخزر از اهمیت استراتژیک بالایی برخوردار است و رقابتهای نظامی و سیاسی قدرتها برای تسلّط بر محورهای مواصلاتی این دو کانون، پایه و اساس تحولات نظام بینالمللی در حال ظهور را تشکیل خواهد داد. بازی بزرگ جدید اصطلاحی است که در این نوشتار بهمنظور تعریف این دور از رقابتها میان قدرتهای جهانی و منطقهای برای تسلّط بر بیضی استراتژیک انرژی بهکار رفته است. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی وضعیت بازی بزرگ جدید در بیضی استراتژیک انرژی، تجزیه و تحلیل رقابتهای نظامی- سیاسی بازیگران و نیز تشخیص فضای جغرافیایی است که بازی در آن جریان دارد. نوع تحقیق در این نوشتار، توصیفی-تحلیلی بوده و از روششناسی استنباطی جهت نیل به اهداف تحقیق استفاده شده است. گردآوری اطلاعات نیز بر مبنای روش کتابخانهای و اینترنتی، با تکیه بر دادههای تاریخی و قرائن و شواهد موجود صورت پذیرفته است. | ||
کلیدواژهها | ||
بیضی استراتژیک انرژی؛ رقابتهای سیاسی-نظامی؛ ژئوپلیتیک؛ محور خزر-خلیجفارس؛ ژئوپلیتیک سلطه؛ ژئواستراتژی؛ رقابتهای سیاسی؛ نظامی؛ محور خزر؛ خلیجفارس | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 521 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 444 |