تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,677 |
تعداد مقالات | 13,681 |
تعداد مشاهده مقاله | 31,715,698 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,532,216 |
مطالعه غلظتهای کل و قابل تبادل فلزات سنگین Ag, Sr, Ni, Mn و Cu در پهنه گلی پلایای گاوخونی (جنوب شرق اصفهان) | ||
پژوهش های چینه نگاری و رسوب شناسی | ||
مقاله 4، دوره 28، شماره 1، خرداد 1391، صفحه 65-96 اصل مقاله (900.11 K) | ||
نویسندگان | ||
هاجر رحیمی* 1؛ حمیدرضا پاکزاد2؛ مهرداد پسندی2 | ||
1کارشناس ارشد زمین شناسی دانشگاه اصفهان | ||
2استادیار گروه زمین شناسی دانشگاه اصفهان | ||
چکیده | ||
پلایای گاوخونی با وسعت حدود 520 کیلومتر مربع واقع در فرودست رودخانه زاینده رود شامل سه پهنه اصلی گلی، ماسهای و نمکی میباشد. نهشتههای گلی این پلایا بیشتر در دلتای زاینده رود و در زیر لایه نمکی گسترش دارند. رسوبات دانه ریز پلایای گاوخونی به دلیل شرایط آب و هوایی منطقه، سنگ شناختی و وجود معادن سرب و روی در حوضه آبریز و نیز عبور رودخانه از مناطق صنعتی و کشاورزی استعداد تمرکز بالای فلزات سنگین را دارند. میزان تغییرات خصوصیات رسوب شناسی رسوبات به صورت زیر میباشد: کربنات کلسیم (73-5/35 درصد)، ماده آلی (12/17-53/2 درصد)، رس (88/60-45/6 درصد)، (53/8-6) pH و (میلی ولت 47+ تا 334-) Eh. از شمال به جنوب پلایا مقادیر کربنات کلسیم، pH و ماده آلی افزایش و مقدار رس و Eh رسوبات کاهش مییابند. کانیهای رسی رسوبات گلی به ترتیب فراوانی شامل ایلِیت، کلریت، کائولینیت و مونت موریونیت میباشند و در نمونههای مورد بررسی مقدار آنها از شمال به جنوب پلایا تغییر چندانی نمییاید. غلظت فلزات سنگین بر حسب ppm در بیشتر نمونهها به ترتیب فراوانی شامل منگنز (1040-5/395)، استرانسیم (76/725-4/100)، نیکل (66/73-37)، مس (83/29-83/13) و نقره (76/4-03/3) است. مقدار نقره، نیکل و استرانسیوم بیش از حد معمول بوده و مقدار مس و منگنز کمتر از حد معمول در خاکهای طبیعی میباشد. محاسبه شاخص زمین انباشتگی و فاکتور غنی شدگی نشان دهنده آن است که رسوبات از نظر آلایندگی به عنصر نقره شدیداً آلوده و از لحاظ سایر عناصر غیر آلوده میباشند.غلظت قابل تبادل فلزات رسوبات نسبت به غلظت کل بسیار کمتر است .در غلظتهای قابل تبادل میزان ماده آلی نقش مهمتری نسبت به مقدار رس و نوع کانیهای رسی ایفا نموده و افزایش آنها باعث افزایش مقادیر تبادلی گردیده است. | ||
کلیدواژهها | ||
فلزات سنگین؛ غلظت قابل تبادل؛ پهنه گلی؛ پلایای گاوخونی | ||
مراجع | ||
1-علی نیایی، ز.، ح. ر. پاکزاد.، و م. پسندی، 1389، بررسی عناصر سنگین کادمیوم، مس، منگنز، استرانسیوم و روی در پهنه ماسه ای پلایای گاوخونی (جنوب شرق اصفهان): مجموعه چکیده مقالات چهارمین همایش و نمایشگاه تخصصی مهندسی محیط زیست، دانشگاه تهران، صفحه 655. 2- میسون، برایان و مُر، ب. کارلتون، 1982، اصول ژئوشیمی، ترجمه فرید مُر و علی اصغر شرفی: شیراز، مرکز نشر دانشگاه شیراز، 1371، 320 صفحه. 3-کراسکف، بی. کنراد و برد، کی. دنیس (1994)، مبانی زمین شیمی، ترجمه فرید مر و سروش مدبری: تهران، مرکز نشر دانشگاهی تهران، 1377، 788 صفحه. 4-Adriano, D. C., 2001, Trace elements in terrestrial environments: Berlin, Springer, 867p. 5-Alavi, M., 1994, Tectonics of the Zagros orogenic belt of Iran: new data and interpretations: Tectonophysics, v. 229, n. 3-4, p. 211-238. 6-Alloway, B. J., 1994, Heavy metals in soils: USA, Springer, 384p. 7-Berberian, M., 1983, Continental deformation in the Iranian plateau: Tehran, Geological Survey of Iran, Report no. 52, 625p. 8-Bradl, H. B., C. Kim., U. Kramar., and D. Stiiben, 2005, Interactions of heavy metals: in H. B. Bradl, Metals in the environment: Germany, Elsevier, v. 6, p. 28-148. 9-Brookins, D. G, 1988, Eh-pH diagrams for geochemistry: Berlin, Springer-Verlag, 176p. 10-Carman, C. M., X. D. Li., G. Zhang., O. W. H. Wai., and Y. S. Li, 2007, Trace metal distribution in sediments of the Pearl river stuary and the surrounding coastal area: South China Environmental Pollution, v. 147, p. 311-323. 11-Edeltrauda, H., and J. Kyziol, 1990, Clays and clay minerals as the natural barriers for heavy metals in pollution mechanisms illustrated by polish rivers and soils: Themenband Umweltgeologie, v. 83, p. 163-176. 12-Farkas, A., C. Erratico., and L. Vigano, 2007, Assessment of the environmental significance of heavy metal pollution in surficial sediments of river Po: Chemosphere, v. 68, n. 4, p. 761-768. 13-Gay, D., and W. Maher, 2003, Natural variation of Copper, Zinc, Cadmium and Selenium concentrations in Bembicium nanum and their potential use as a bioremediator of trace metals: Water Research, v. 37, p. 2173-2185. 14-Gryschko, R., R. Kuhnle, K. Terytze, J. Breuer and K. Stahr, 2004, Soil extraction of readily soluble heavy metals and As with 1M NH4NO3-solution: Journal of Soils and Sediments, v. 4, p. 1-6. 15-Impellitteri, C. A., H. E. Allen., Y. Yin., S. J, You., and J. K. Saxe, 2001, Soil properties controlling metal partitioning: in H. M. Selim., and D. L. Sparks, Heavy metals release in soils: London, Lewis Publishers, p. 149-166. 16-Jenne, E. A., 1968, Controls on Mn, Fe, Co, Ni, Cu and Zn concentrations in soils and water: the significant role of hydrous Mn and Fe oxides: Advanced Chemicals, v. 73, p. 337-387. 17-Leivoury, M., 1998, Heavy metal contamination in surface sediments in the Gulf of Finland and comparison with the Gulf of Bothnia: Chemosphere, v. 36, p. 43-59. 18-Lueth, V., K. M. Megaw., N. E. Pingitore., and P. C. Goodell, 2000, Systematic variation in Galena solid-solution compositions at Santa Eulalia, Chihuahua, Mexico: Economic Geology, v. 95, n. 8, 1673p 19-Micό, C., L. Recatalt., M. Peris., and J. Sanches, 2008, Discrimination of lithogenic and anthropogenic metals in calcareous agricultural soils: Soil and Sediment Contamination, v. 17, p. 467-485. 20-Morillo, J., J. Usero., and I. Gracia, 2007, Potential mobility of metals in polluted coastal sediments in two bays of southern Spain: Journal of Coastal Research, v. 23, n. 2, p. 352-361. 21-Muller, G., 1979, Schwermetalle in den sediments des rheins veranderungen seitt, umschan, v. 79, p. 773-778. 22-Mynard, J. B., 1983, Geochemistry of sedimentary ore deposits: New York, Springer, 305p. 23-McBride, M. B., 1994, Environmental chemistry of soils: New York, Oxford University Press, Inc, 411 p. 24-Pakzad, H. R., 2003, Sedimentary facies associations of the lower reaches of the Zayandeh River and Gavkhoni playa lake basin (Esfahan province, Iran): Doctoral dissertation, Clausthal University, 254p. 25-Pakzad, H. R., and F. Fayazi, 2007, Sedimentology and stratigraphic sequence of the Gavkhoni playa lake SE Esfahan, Iran: Carbonates and Evaporites, v. 22, p. 93-100. 26-Salomons, W., and U. Forstner, 1984, Metals in the hydrocycle: New York, Springer-Verlag, 333 p. 27-Schultz, L. G., 1964, Quantitative interpretation of mieralogical composition from X-ray and chemical data for the Pierre Shale: USA, Geological Survey Professional Paper, v. 391-C, p. 1-31. 28-Storer, D. A., 1984, A simple high volume ashing procedure for determining soil organic matter: Commun. Soil Sci. Plant Anal, v. 15, p. 759-772. 29-Stoecklin, J., 1968, Structural history and tectonics of Iran: Association of Petroleum Geology Bulletin, v. 52, n. 7, p. 1229-1285. 30-Svendsen, M. L., E. Steinnes., and H. A. Blom, 2007, Vertical and horizontal distributions of Zn, Cd, Pb, Cu and Hg in uncultivated soil in the vicinity of Zinc smelter at Odda: Soil and Sediment Contamination, v. 16, p. 585-603. 31-U. S. EPA Office of Solid Waste and Emergency Response, 1983: Hazardous Waste Land Treatment, SW-847, 273p. 32-Wu, J., A. Liard., and M. L. Thompson, 1999, Sorption and desorption of copper on soil clay components: Journal of Environmental Quallity, v. 28, 334p. 33-Zhong, A. P., S. H. Guo., F. M. Li., G. Li., and K. X. Jiang, 2006, Impact of anions on the heavy metals release from marine sediments: Journal of Environmental Sciences, v. 18, n. 6, p. 1216-1220
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 502 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 321 |