پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 43 |
| تعداد شماره‌ها | 1,706 |
| تعداد مقالات | 13,972 |
| تعداد مشاهده مقاله | 33,552,449 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 13,307,817 |
داده‌های بیومارکری نمونه‌های نفت خام و بیتومن استخراجشده از سنگهای منشاء واقع در میدان نفتی مارون | ||
| پژوهش های چینه نگاری و رسوب شناسی | ||
| مقاله 4، دوره 26، شماره 1، اردیبهشت 1389، صفحه 69-88 اصل مقاله (1.06 M) | ||
| نویسندگان | ||
| الهام اسدی مهماندوستی* 1؛ محمد حسین آدابی2؛ بهرام علیزاده3 | ||
| 1گروه زمین شناسی دانشگاه شهید بهشتی | ||
| 2دانشیار گروه زمین شناسی دانشگاه شهید بهشتی | ||
| 3دانشیار گروه زمین شناسی دانشگاه شهید چمران | ||
| چکیده | ||
| میدان نفتی مارون یکی از مهمترین میادین نفتی ایران در جنوب فروافتادگی دزفول شمالی در کمربند چینخورده زاگرس است که تحت مطالعه ژئوشیمی آلی قرار گرفته است. 23 نمونه بیتومن استخراج شده از سازندهای مخزن و منشاء گرو، گدوان، داریان، کژدمی، سروک، گورپی و پابده از چاههای متفاوت میدان نفتی مارون برای اولین بار انتخاب و با دستگاه کروماتوگرافی گازی- طیفسنج جرمی (GC-Ms) آنالیز و مورد مطالعه ژئوشیمیایی و بیومارکری قرار گرفت. به منظور مقایسه بیتومن استخراجشده از مخزن بنگستان، تعداد 5 نمونه نفت خام از مخزن بنگستان و یک نمونه از مخزن خامی نیز مطالعه شده است. نسبتهای بیومارکرهای مختلف از برشهای اشباع و آروماتیک از قبیل نمودار تغییرات استران C29/C27 (R) در برابر نسبت Pr/Ph، تغییر مقادیر استرانهای C29، C28، C27، وجود مقادیر کم شاخص گاماسران، تغییرات نسبت ترپانهای سه‌حلقه‌ای C22/C21 در مقابل C24/C23، نسبت پائین ترپانهای سه‌حلقه‌ای C26/C25 در برابر مقادیر بالای C31R/C30Hopane، استفاده از نمودار تغییرات نسبت استران C27 (Dia/Dia+Reg) در برابر مقادیر Pr/(Pr+Ph) و نمودار استاندارد تغییرات مقادیر نسبت دیبنزوتیوفن به فنانترن (Dibenzothiophene/Phenanthrene) در برابر نسبت پریستان به فیتان (Pr/Ph) نشاندهنده تشکیل آنها از سنگ منشاء شیلی-کربناته است.تغییرات نسبت C32-hopane 22S/(22S+22R) در برابر C29-Sterane 20S/(20S+20R)، شاخص متیلفنانترن-1 و تغییرات نسبتهای ایزومری 20S/(S+R) در مقابل abb/(abb+aaa) برای استران C29 نشان میدهد که سنگ یا سنگهای مولد نفت خام مخزن بنگستان و خامی وارد پنجره نفتی شدهاند در حالی که نمونه‌های بیتومن کژدمی، گرو و گدوان در مرحله اولیه تشکیل نفت بوده و نمونه‌های آلی گورپی و پابده با قرار گرفتن در محدوده نابالغ، بلوغ کمتری را نسبت به سایر نمونهها نشان میدهند. تغییرات C21/(C21+C29) Sterane ، C27/(C27+ C29) Sterane و MPR در برابر عمق نشان میدهد که با افزایش عمق، بلوغ حرارتی از نمونه‌های پابده و گورپی به سمت کژدمی و گرو افزایش مییابد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کروماتوگرافی گازی- طیفسنج جرمی؛ بلوغ حرارتی؛ بیتومن استخراجشده؛ بیومارکر؛ مخزن بنگستان؛ میدان نفتی مارون | ||
| اصل مقاله | ||
|
جدول 1- داده‌های بیومارکری نمونه نفت خام و بیتومن استخراج شده حاصل از آنالیز کروماتوگرافی گازی و کروماتوگرافی گازی- طیفسنج جرمی، میدان نفتی مارون سازند شماره چاه عمق (متر) بیتومن استخراجشده %ه آسفالتن % مالتن % Pr/Ph Pr/(Pr+Ph) CPI TAR C27 sterane % C28 sterane % C29 sterane % G/C31+G
سازند شماره چاه عمق (متر) C22/C21 Tricyclic Terpen C24/C23 Tricyclic Terpen C31R/C30
شکل 6- نمودار تغیبیرات مقادیر نسبت ترپانهای سه‌حلقه‌ای C22/C21 در برابر C24/C23برای تعیین لیتولوی سنگ منشاء.
در رابطه فوق منظور از MP متیل فنانترن و MPR نسبت متیل فنانترن است
شکل 14- نمودار تغییرات نسبتهای ایزومری 20S/(S+R) C29 در مقابل + C29 بهمنظور تعیین بلوغ حرارتی نمونه‌های مورد مطالعه (اقتباس با تغییراتی از Justwan et al. 2006). | ||
| مراجع | ||
|
1- شایسته، م.، 1381، بررسی علل آلودگی نفت آسماری بوسیله هیدروژن سولفوره در بخشی از میدان مارون، گزارش شماره پ-5207، اداره کل زمینشناسی گسترشی، شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب، 52 ص. 2-Alavi, M., 2004, Regional Stratigraphy of the Zagros fold-thrust belt of Iran and Its Proforeland Evolution: American Journal of Science, v. 304, p. 1-20. 3- Alavi, M., 2007, Structures of the Zagros fold-thrust belt in Iran: American Journal of Science, v. 307, p. 1064-1095. 4- Alizadeh, B., Adabi, M.H., and F., Tezheh, 2007, Oil-Oil Correlation of Asmari and Bangestan Reservoirs using Gas Chromatography (GC) and stable isotopes of carbon and sulfur in Marun Oilfield, S.W. Iran. Iranian Journal of Science and Technology: v. 31, p. 241-253. 5- Barker, C.E., 1988, Temperature and time in the thermal maturation of sedimentary organic matter. In: N.D. Naeser, T.H., McCulloh. (Eds.), Thermal History of SedimentaryBasins. Methods and Case Histories. Springer-Verlag, New York, p. 73-98. 6- Bordenave, M.L., and R., Burwood, 1990, Source rock distribution and Maturation in the Zagros Orogenic Belt: Provenance of the Asmari and Bangestan reservoir oil accumulations. Organic Geochemistry: v. 16, p. 369-387. 7- Curtis, J.B., Kotarba, M.J., Lewan, M.D., and D., Wiecław, 2004, Oil/source rock correlations in the Polish Flysch Carpathians and Mesozoic basement and organic facies of the Oligocene Menilite Shales: insights from hydrous pyrolysis experiments: Organic Geochemistry, v., 35, p. 1573–1596. 8- Hughes, W.B., Holba, A.G., and L.I.P., Dzou, 1995, The ratios of dibenzothiophene to phenanthrene and pristine to phytane as indicators of depositional environment and lithology of petroleum source rocks: Geochimica et Cosmochimica Acta, v. 59, p. 3581-3598. 9- James, G.A. and J.G., Wynd, 1965, Stratigraphic nomenclature of Iranian Oil Consortium Agreement Area: AAPG Bull. v. 49, p. 2182-2245. 10- Justwan H., Dahl, B., and G.H., Isaksen, 2006, Geochemical characterization and genetic origin of oils and condensates in the South Viking Graben, Norway: Marine and Petroleum Geology, v. 23, p. 213-239. 11- Killops S. D., and V. J., Killops 2005, An Introduction to Organic Geochemistry: Wiley-Blackwell, 408 p. 12- Li, M., Stasiuk, L. , Maxwell, R., Monnier, F., and O., Bazhenova, 2006, Geochemical and petrological evidence for Tertiary terrestrial and Cretaceous marine potential petroleum source rocks in the western Kamchatka coastal margin, Russia: Organic Geochemistry, v. 37 p. 304-320. 13- Mackenzie, A.S., Hoffmann, C.F., and J.R., Maxwell, 1981, Molecular parameters of maturation in the Toarcian shales, Paris Basin, France-III. Changes in aromatic steroid hydrocarbons: Geochimica et Cosmochimica Acta, v. 45, p. 1345-1355. 14- Moldowan, J.M., Sundaraman, P., and M., Schoell, 1986, Sensitivity of biomarker properties to depositional environment and/ or source input in the Lower Toarcian of S.W. Germany: Organic Geochemistry, v. 10, p. 915-926. 15- Ourisson, G., Albrecht, P., and M., Rohmer, 1984, The microbial origin of fossil fuels: Scientific American, v. 251, p. 44-51. 16- Peters, K. E., Walters, C.C., and J. M., Moldowan, 2005, The Biomarkers Guide, Biomarkers and Isotopes in Petroleum Exploration and Earth History: CambridgeUniversity Press, Second Edition, 1155 p. 17- Radke, M., 1988, Application of aromatic compounds as maturity indicators in source rocks and crude oils: Marine and Petroleum Geology, v. 5, p. 224-236. 18- Radke, M., and D.H., Welte, 1983, The Methylphenanthrene Index (MPI): A maturity parameter based on aromatic hydrocarbons. In: M. Bjorcy et al (Eds.), Advances in Organic Geochemistry 1981, Wiley, Chichester, p. 504-512 19- Sepehr, M., and J. W., Cosgrove, 2004, Structural framework of the Zagros Fold-Thrust Belt, Iran: Marine and Petroleum Geology, v. 21, p. 829-843. 20- Tissot, B.P., and D.H., Welte, 1984, Petroleum Formation and Occurrence: 2nd edition, Springer-Verlag. 21- Zumberge , J.E., and S., Ramos, 1996, Classification of crude oils based on genetic origin using multivariate modeling techniques: Presented at the 13th Australian Geological Convention, February 19-23, 1996, Canberra, Australia. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,371 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 887 |
||