ویژگی‌های کانه‌زایی و انواع دگرسانی‌های وابسته در مظهر معدنی نبی‌جان (آذربایجان خاوری- شمال‌غرب ‌ایران)

وزیری هشی, فریده; لطفی, محمد; امامی, محمدهاشم

تعداد نشریات	43
تعداد شماره‌ها	1,704
تعداد مقالات	13,948
تعداد مشاهده مقاله	33,446,813
تعداد دریافت فایل اصل مقاله	13,265,280

ویژگی‌های کانه‌زایی و انواع دگرسانی‌های وابسته در مظهر معدنی نبی‌جان (آذربایجان خاوری- شمال‌غرب ‌ایران)

پترولوژی

مقاله 4، دوره 1، شماره 1، خرداد 1389، صفحه 27-48 اصل مقاله (1.5 M)

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

فریده وزیری هشی^* ¹؛ محمد لطفی²؛ محمدهاشم امامی³

¹پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

²پژوهشکده علوم زمین؛ دانشکده علوم‌پایه دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران‌شمال، تهران، ایران

³پژوهشکده علوم زمین؛ دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر، تهران، ایران

چکیده

نشانه معدنی نبی‌جان از نظر جغرافیایی در 20 کیلومتری جنوب‌باختری شهرستان کلیبر و بر اساس تقسیم‌بندی‌های ساختاری در زون البرز- آذربایجان واقع شده ‌است. واحدهای نفوذی منطقه به سن الیگوسن و با ترکیب سنگ‌شناختی مونزودیوریت-دیوریت تا گابرو-مونزوگابرو در واحدهای آهکی و ولکانیکی کرتاسه فوقانی نفوذ کرده و سیال‌های با منشاء ماگمایی حاصل از این توده‌ها، سبب دگرگونی خود توده و سنگ‌های آتشفشانی و دگرگونی واحد آهکی اطراف شده است. چهار زون دگرسانی اصلی پتاسیک، فیلیک، سیلیسی و پدیدة تورمالینی‌شدن در مظهر معدنی نبی جان شناسایی شده‌اند. از نظر کانی‌زایی، می‌توان کانی‌های پیریت، طلای آزاد، کالکوپیریت، آرسنوپیریت، اسفالریت، مالاکیت، آزوریت، ماگنتیت و هماتیت را در منطقه مشاهده نمود. اکتشافات ژئوشیمیایی با برداشت 425 نمونه صورت گرفته است که بر اساس داده‌ها، بالاترین عیار مس در منطقه 41200گرم در تن و پایین‌ترین عیار آن 12گرم در تن تعیین گردیده است. میانگین عیار طلا در منطقه ppm 44/0است. شواهد صحرایی و مطالعات آزمایشگاهی، تشکیل و کانه‌زایی طلا و مس در منطقه را در کنترل عوامل ساختاری و شیمیایی نشان می‌دهد.
نشانه معدنی نبی‌جان از نظر جغرافیایی در 20 کیلومتری جنوب‌باختری شهرستان کلیبر و بر اساس تقسیم‌بندی‌های ساختاری در زون البرز- آذربایجان واقع شده ‌است. واحدهای نفوذی منطقه به سن الیگوسن و با ترکیب سنگ‌شناختی مونزودیوریت-دیوریت تا گابرو-مونزوگابرو در واحدهای آهکی و ولکانیکی کرتاسه فوقانی نفوذ کرده و سیال‌های با منشاء ماگمایی حاصل از این توده‌ها، سبب دگرگونی خود توده و سنگ‌های آتشفشانی و دگرگونی واحد آهکی اطراف شده است. چهار زون دگرسانی اصلی پتاسیک، فیلیک، سیلیسی و پدیدة تورمالینی‌شدن در مظهر معدنی نبی جان شناسایی شده‌اند. از نظر کانی‌زایی، می‌توان کانی‌های پیریت، طلای آزاد، کالکوپیریت، آرسنوپیریت، اسفالریت، مالاکیت، آزوریت، ماگنتیت و هماتیت را در منطقه مشاهده نمود. اکتشافات ژئوشیمیایی با برداشت 425 نمونه صورت گرفته است که بر اساس داده‌ها، بالاترین عیار مس در منطقه 41200گرم در تن و پایین‌ترین عیار آن 12گرم در تن تعیین گردیده است. میانگین عیار طلا در منطقه ppm 44/0است. شواهد صحرایی و مطالعات آزمایشگاهی، تشکیل و کانه‌زایی طلا و مس در منطقه را در کنترل عوامل ساختاری و شیمیایی نشان می‌دهد.
نشانه معدنی نبی‌جان از نظر جغرافیایی در 20 کیلومتری جنوب‌باختری شهرستان کلیبر و بر اساس تقسیم‌بندی‌های ساختاری در زون البرز- آذربایجان واقع شده ‌است. واحدهای نفوذی منطقه به سن الیگوسن و با ترکیب سنگ‌شناختی مونزودیوریت-دیوریت تا گابرو-مونزوگابرو در واحدهای آهکی و ولکانیکی کرتاسه فوقانی نفوذ کرده و سیال‌های با منشاء ماگمایی حاصل از این توده‌ها، سبب دگرگونی خود توده و سنگ‌های آتشفشانی و دگرگونی واحد آهکی اطراف شده است. چهار زون دگرسانی اصلی پتاسیک، فیلیک، سیلیسی و پدیدة تورمالینی‌شدن در مظهر معدنی نبی جان شناسایی شده‌اند. از نظر کانی‌زایی، می‌توان کانی‌های پیریت، طلای آزاد، کالکوپیریت، آرسنوپیریت، اسفالریت، مالاکیت، آزوریت، ماگنتیت و هماتیت را در منطقه مشاهده نمود. اکتشافات ژئوشیمیایی با برداشت 425 نمونه صورت گرفته است که بر اساس داده‌ها، بالاترین عیار مس در منطقه 41200گرم در تن و پایین‌ترین عیار آن 12گرم در تن تعیین گردیده است. میانگین عیار طلا در منطقه ppm 44/0است. شواهد صحرایی و مطالعات آزمایشگاهی، تشکیل و کانه‌زایی طلا و مس در منطقه را در کنترل عوامل ساختاری و شیمیایی نشان می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

: مظهرمعدنی نبی‌جان؛ دگرسانی؛ مس؛ طلای آزاد

اصل مقاله

مقدمه

مظهرمعدنی نبی‌جان در شمال روستای نبی‌جان و در حدود 20 کیلومتری جنوب‌باختر شهرستان کلیبر (شمال‌باختری ایران) بین طول‌های خاوری َ50 46 و َ47 46 و عرض‌های شمالی َ47 38 و َ46 38 واقع شده‌ است. این محدوده به لحاظ تقسیم‌بندی زون‌های ساختاری ایران (شکل 1) در زون البرز غربی- آذربایجان قرار دارد (نبوی، 1355). مظهر معدنی نبی‌جان به وسعت تقریبی 9 کیلومترمربع، طی اجرای طرح اکتشاف سیستماتیک در زون متالوژنی اهر - ارسباران توسط گروه اکتشافات معدنی سازمان زمین‌شناسی به‌عنوان یک محدودة امیدبخش از عناصر طلا و مس شناسایی و معرفی شد. منطقه مذکور به‌لحاظ خصوصیات زمین‌شناسی و کانی‌سازی، از جمله مناطقی است که نیازمند مطالعه و ارزیابی دقیق‌تری است. به‌همین سبب، در این نوشتار سعی شده ‌است ضمن توصیف ویژگی‌های کانه‌زایی و دگرسانی‌ها در محدوده مذکور، ارتباط گسترش کانی‌سازی با انواع دگرسانی‌ها تعیین گردد.

شکل 1- موقعِیت محدوده مورد مطالعه در نقشه زون‌های ساختاری ایران (نبوی، 1355).

روش انجام پژوهش

در این مطالعه، برای بررسی‌های ژئوشیمیایی تعداد 425 نمونه از یک ترانشه (T3) و 74 چاهک اکتشافی با متراژ نمونه‌برداری در فواصل 2-3 متر از یکدیگر از بخش‌های سنگی منطقه برداشت گردید. تجزیه نمونه‌های برداشت‌شده با روش جذب اتمی در محل آزمایشگاه شیمی سازمان زمین‌شناسی کشور صورت گرفت (جدول 1). به‌منظور بررسی‌های سنگ‌نگاری، تعداد 55 مقطع نازک (از بخش‌های دگرسان و غیردگرسان منطقه) و برای مطالعات کانه‌نگاری، 21 عدد مقطع نازک تهیه گردید.

زمین‌شناسی

شناخت واحدهای سنگی ناحیة مورد بررسی نخستین گام در جهت فراهم ساختن اطلاعات پایه در راستای مطالعات تفضیلی است. به‌همین دلیل، بر مبنای عکس‌های هوایی 1:20000 محدوده، پیمایش‌های صحرایی، مطالعات سنگ‌نگاری ‌و نقشة زمین‌شناسی 1:100000 چهارگوش ورزقان، نقشة زمین‌شناسی منطقه با مقیاس 1:20000 تهیه گردید. به‌طورکلی، قدیمی‌ترین رخنمون سنگی در منطقه مورد بحث که در بخش غربی و شمال‌غربی محدوده برونزد داشته، شامل سری‌های آتشفشانی کرتاسه با ترکیب متغیر از اسیدی (ریوداسیت) تا حدواسط (آندزیت تا تراکی‌آندزیت) است (شکل 2). مجموعه فوق توسط واحدهای‌ سنگی مارنی، شیلی و آهکی به سن کرتاسه فوقانی پوشیده شده ‌است (شکل 3) و در کل تحت‌تأثیر توده‌های نفوذی به سن الیگوسن در برخی نقاط واحدها متحمل دگرگونی همبری (مجاورتی) شده‌اند؛ به‌گونه‌ای‌که در تماس با واحدهای رسوبی کرتاسه فوقانی اسکارن و گه‌گاه هورنفلس، و در حاشیه غربی توده، در مجاورت بلافصل با واحد‌های آتشفشانی حاشیه دگرسانی ایجاد کرده‌ است. گدازه‌های آندزیتی - بازالتی با ساختار منشوری، نشانة آخرین فعالیت آذرین در منطقه شمال و شمال‌باختری اهر بوده و بخش گسترده‌ای از خاور محدودة مورد بررسی را می‌پوشاند. در محدودة مورد مطالعه، توده‌های‌ نفوذی به دو واحد اصلی و مشخص، مونزودیوریتی- کوارتزمونزونیتی تا دیوریتی و دیگری واحد گابرویی - مونزوگابرویی قابل تفکیک هستند.

واحد مونزودیوریتی به‌عنوان سنگ میزبان کانه‌زایی با بافت غالب گرانولار تا پورفیروئیدی، حاوی فنوکریست‌های درشت پلاژیوکلاز و پیروکسن در زمینه‌ای هولوکریستالین ریزدانه از آمفیبول، پیروکسن، پلاژیوکلاز، آلکالی‌فلدسپار، بیوتیت و به مقدار اندک کوارتز است. این واحد با نفوذ به درون واحدسنگی گابرویی سبب ایجاد شکستگی و خردشدگی در آن شده ‌است. تودة نفوذی گابرویی نیز با بافت گرانولار هولوکریستالین حاوی بلورهای پلاژیوکلاز، پیروکسن، اولیوین، آلکالی‌فلدسپار و بیوتیت است.

شکل 2- نقشة زمین‌شناسی محدودة مطالعاتی. موقعیت بخش حفاری (چاهک‌های اکتشافی) در نقشه مشخص شده است.

شکل 3- نمایی از تودة ‌نفوذی مونزودیوریتی نبی‌جان (O^qmd) و همبری آن با واحدهای آتشفشانی (K^vb) و واحدهای رسوبی کرتاسه فوقانی
(K^l, K^lm) (دید به‌سمت شمال خاور).

جدول 1- نتایج حاصل از تجزیه نمونه‌های چاهک‌های اکتشافی رخداد معدنی نبی‌جان.

	Au	Cu	Pb	Zn	Ag	As		Au	Cu	Pb	Zn	Ag	As
Samples	(ppm)						Samples	(ppm)
Nb-A0-1	0.6	38	24	75	0.6	96.8	Nb-A5-3	0.1	640	55	200	1.5	35
Nb-A0-2	0.2	85	34	80	0.9	128	Nb-A5-4	0.1	410	35	200	0.6	24.7
Nb-A0-3	0.1	85	65	80	0.7	170	Nb-A5-5	0.1	285	25	170	0.6	34.6
Nb-A0-4	0.1	90	60	45	0.7	142	Nb-A5-6	0	210	15	110	0.3	19.6
Nb-A0-5	0.1	115	50	50	0.6	375	Nb-A6-1	0.2	150	45	150	0.7	69.3
Nb-A0-6	0.3	780	25	115	0.3	99	Nb-A6-10	0.1	340	20	150	0.7	33.7
Nb-A0-7	0.1	200	34	125	0.4	101	Nb-A6-11	0.1	145	22	110	0.4	18.2
Nb-A01-1	0.3	80	220	90	1.3	123	Nb-A6-12	0	140	27	135	0.4	15.4
Nb-A01-2	0.2	285	62	105	0.9	185	Nb-A6-2	0.1	160	31	140	0.4	58.4
Nb-A01-3	0.1	360	51	160	1.1	151	Nb-A6-3	0.1	130	35	135	0.3	29.4
Nb-A01-4	0.1	310	33	130	0.7	96.5	Nb-A6-4	0.1	105	19	120	0.2	29.4
Nb-A01-5	0.1	170	35	125	0.4	67.4	Nb-A6-5	0.2	1320	28	110	1.6	52
Nb-A1-1	0.1	105	95	200	0.9	103	Nb-A6-6	0	260	20	125	0.6	16.6
Nb-A1-2	0.1	90	60	135	0.5	92	Nb-A6-7	1.5	2575	24	120	2.1	49
Nb-A1-3	0	80	35	100	0.5	46.7	Nb-A6-8	0.5	800	22	100	0.9	41.2
Nb-A1-4	0	100	45	140	0.7	97.1	Nb-A6-9	0.2	730	45	195	1.1	35
Nb-A1-5	0	47	20	60	0.3	93.2	Nb-B0-1	0.1	100	24	100	0.2	35.7
Nb-A1-6	1	85	215	350	2.6	1684	Nb-B0-2	0	150	28	140	0.3	21.8
Nb-A1-7	0	45	28	240	0.6	300	Nb-B0-3	0.1	130	44	125	0.8	151
Nb-A1-8	0	90	18	180	0.3	200	Nb-B0-4	0	120	70	155	8.2	34
Nb-A1-9	0	135	45	600	0.8	232	Nb-B0-5	0	100	21	200	0.4	18
Nb-A101-1	1	75	45	67	1.4	210.5	Nb-B0-6	0.3	95	30	180	0.8	132
Nb-A101-2	1.4	55	50	50	1.5	182	Nb-B01-1	0.1	70	60	210	1.6	28.5
Nb-A101-3	2.2	28	35	37	1.5	227.3	Nb-B01-2	0.1	60	42	145	3.6	15.4
Nb-A101-4	2.9	42	28	50	1.5	206	Nb-B01-3	0.2	90	220	145	1.8	19.3
Nb-A101-5	1.1	130	38	75	0.8	483.2	Nb-B01-4	0.8	65	35	170	1.2	45.8
Nb-A101-6	0.7	160	38	65	0.8	165	Nb-B01-5	0.2	13	40	100	0.6	90.3
Nb-A2-1	0.1	105	47	305	1.1	270	Nb-B01-6	0.2	12	110	140	1.1	24.8
Nb-A2-2	0.3	115	78	450	1	366	Nb-B01-7	0.2	28	280	300	2.6	78.3
Nb-A2-3	0.2	122	800	800	9.9	443	Nb-B1-1	0.3	85	28	105	0.7	243
Nb-A2-4	0.1	90	520	630	5.5	350	Nb-B1-2	2.4	80	35	200	2.8	1614
Nb-A2-5	0.1	295	420	660	7.2	292	Nb-B1-3	2.2	68	38	140	2.8	1703
Nb-A3-1	0	100	25	170	0.5	19.6	Nb-B1-4	0.7	85	20	160	0.6	2332
Nb-A3-2	0	85	33	150	0.6	19.5	Nb-B1-5	0.8	90	190	180	13.7	1820
Nb-A3-3	0	90	28	205	0.4	26.2	Nb-B1-6	0.4	160	50	175	1.8	880
Nb-A3-4	0.1	90	29	200	0.4	24	Nb-B1-7	0.2	320	380	370	20	323
Nb-A4-1	0.4	640	220	470	2.9	120.5	Nb-B1-8	0.2	220	650	325	13.6	13.9
Nb-A4-2	0.5	750	210	460	7.5	113	Nb-B2-1	0.6	140	180	270	7.5	464
Nb-A5-1	0.1	1375	40	200	1.6	26.3	Nb-B2-2	0.1	120	35	285	1.1	206
Nb-A5-2	0.3	905	30	160	1.3	22.6	Nb-B2-3	0.5	230	42	205	1.5	425.3
Nb-B2-4	0.6	225	450	1350	4.2	955	Nb-B7-13	0	260	25	110	0.4	46.4
Nb-B3-1	0.2	190	50	175	0.9	81.4	Nb-B7-2	0.3	500	105	290	2.5	223
Nb-B3-10	0	105	125	320	10.7	199	Nb-B7-3	0.1	265	51	225	1.4	119
Nb-B3-2	0.1	170	30	140	0.6	38.6	Nb-B7-4	0	185	24	215	0.5	85.6
Nb-B3-3	0	110	25	95	0.2	17.1	Nb-B7-5	0	175	38	230	1	76.3
Nb-B3-4	0	85	15	110	0.3	20.5	Nb-B7-6	0.1	190	48	180	0.7	88.3
Nb-B3-5	0.1	125	350	180	1.9	180.6	Nb-B7-7	0.1	400	51	180	1.5	86.3
Nb-B3-6	2.9	180	4600	1565	26.5	6265	Nb-B7-8	0.2	265	48	130	1	126.5
Nb-B3-7	0.1	130	1500	1440	15.2	1149	Nb-B7-9	0.2	180	51	110	1.1	109
Nb-B3-8	0.1	80	160	310	1.6	478	Nb-B8-1	0	120	48	190	0.5	32.9
Nb-B3-9	0.1	50	90	150	0.4	161.5	Nb-B8-2	0	105	45	300	0.6	29.6
Nb-B4-1	0.4	350	45	165	0.6	31.9	Nb-B8-3	0	130	26	190	0.2	10.9
Nb-B4-2	0.1	210	33	115	0.3	27.5	Nb-B8-4	0	85	130	80	0.3	10.5
Nb-B4-3	0.1	170	25	110	0.3	35	Nb-B8-5	0	160	90	225	0.8	40.9
Nb-B4-4	0.2	245	31	145	0.4	28.6	Nb-B8-6	0.1	155	25	160	0.3	41.8
Nb-B4-5	0.1	170	28	120	0.3	23.3	Nb-Bc-1	0.1	1090	320	550	8.3	221
Nb-B4-6	0.1	130	23	115	0.3	21.7	Nb-Bc-2	0.1	365	65	265	1.6	128.6
Nb-B5-1	0.1	150	33	120	0.4	33.5	Nb-Bc-3	0.1	890	60	300	3.2	96.3

جدول 1- ادامه.

	Au	Cu	Pb	Zn	Ag	As		Au	Cu	Pb	Zn	Ag	As
Samples	(ppm)						Samples	(ppm)
Nb-B5-10	0	130	16	120	0.2	20.2	Nb-Bc-4	0.2	2395	305	290	16	225
Nb-B5-2	0.1	135	25	100	0.4	44	Nb-Bc-5	1	7120	1330	600	44.4	1118
Nb-B5-3	0	130	26	120	0.3	17	Nb-Bc-6	0.2	1800	500	635	12.1	582
Nb-B5-4	0.1	150	24	160	0.3	52.1	Nb-Bc-7	0.3	7595	150	400	26.7	532
Nb-B5-5	0	170	18	110	0.3	32.7	Nb-Bc-8	0.3	3820	500	550	48.4	1036
Nb-B5-6	0.1	320	110	340	0.4	69	Nb-Bc-9	0.2	2740	400	480	30.5	724
Nb-B5-7	0	150	31	160	0.3	21.4	Nb-C0-1	0.2	265	40	165	0.7	381
Nb-B5-8	0	170	43	160	0.4	22.7	Nb-C0-2	4.5	265	35	115	0.7	507
Nb-B5-9	0	180	20	120	0.7	29	Nb-C0-3	0.1	115	80	100	0.9	56
Nb-B6-1	0.1	315	53	180	1.1	91	Nb-C0-4	0.2	120	280	650	4	52.7
Nb-B6-2	0.1	260	38	190	0.8	84	Nb-C0-5	0.1	75	375	730	4.6	32.1
Nb-B6-3	0	130	19	140	0.4	50	Nb-C0-6	0	50	550	830	3	12.2
Nb-B6-4	0	140	22	150	0.4	44	Nb-C0-7	0.1	95	450	775	5.7	14.4
Nb-B6-5	0	150	23	185	0.9	92	Nb-C1-1	0.2	140	450	650	8.4	104.6
Nb-B6-6	0	205	22	205	1.2	124	Nb-C1-10	0.2	185	310	520	3.8	179
Nb-B6-7	0	185	22	145	0.6	44	Nb-C1-11	0.2	70	210	380	1.6	100
Nb-B6-8	0	190	20	115	0.1	63	Nb-C1-2	0.1	130	65	430	5	82.8
Nb-B6-9	0	180	17	115	0.3	37.3	Nb-C1-3	0.2	140	65	280	2	269.7
Nb-B7-1	0.7	430	125	275	2.5	220	Nb-C1-4	0.6	110	450	365	6.4	348.5
Nb-B7-10	0	190	25	90	0.7	60.6	Nb-C1-5	0.2	120	220	340	2.4	88.6
Nb-B7-11	0	180	48	135	0.8	57.3	Nb-C1-6	0.1	95	240	430	2.1	58.1
Nb-B7-12	0	160	35	150	0.4	38.8	Nb-C1-7	1.5	100	250	420	2.2	26.4
Nb-C1-8	0.4	67	185	450	2	92.8	Nb-C6-2	0.6	680	1785	2010	20.7	2385
Nb-C1-9	0.1	79	300	700	3.2	73.5	Nb-C6-3	1.2	855	9200	1710	48.1	2443
Nb-C2-1	1.1	170	340	605	5.9	871	Nb-C61-1	0.2	1165	330	870	15.8	836
Nb-C2-2	1	245	320	835	5	812	Nb-C61-2	0.6	1800	1115	720	20.6	1338
Nb-C2-3	0.8	225	500	1530	3	668	Nb-C61-3	0.3	575	545	1655	14.6	1671
Nb-C2-4	0.2	285	80	430	3.3	633.9	Nb-C61-4	0.6	745	805	1355	20.1	1441
Nb-C3-1	0	135	40	210	0.8	57.5	Nb-C61-5	0.6	2620	545	1265	31.5	1507
Nb-C3-10	0.1	130	65	450	0.3	128	Nb-C61-6	0.5	1695	805	1900	34.7	1873
Nb-C3-11	0	82	35	970	0.5	304	Nb-C61-7	0.4	985	1995	5325	29.1	1967
Nb-C3-12	6.7	980	10600	6590	150	0	Nb-C61-8	0.4	875	2405	4225	28	1999
Nb-C3-13	2	245	1330	3480	14.5	2552	Nb-C7-1	0.5	575	500	470	14.2	1554
Nb-C3-2	0.2	110	20	135	0.4	61.9	Nb-C7-2	0.4	2255	545	675	18.7	1628
Nb-C3-3	0	115	30	145	0.3	64.3	Nb-C7-3	0.5	2630	910	720	44	1914
Nb-C3-4	0	88	29	170	0.4	41.8	Nb-C7-4	0.3	1500	960	2010	11.8	1689
Nb-C3-5	0	105	38	165	0.3	31.8	Nb-C7-5	0.2	1295	650	895	14.2	1427
Nb-C3-6	0	100	28	180	0.3	29.5	Nb-C8-1	0.2	575	220	540	2.5	402
Nb-C3-7	0.1	115	20	170	0.4	47.7	Nb-C8-10	0	125	28	210	0.5	174
Nb-C3-8	0.1	98	35	180	0.3	46.2	Nb-C8-2	0.1	115	65	470	1.2	192
Nb-C3-9	0.1	155	20	160	0.4	63.1	Nb-C8-3	0.1	190	63	450	1.4	216
Nb-C4-1	0	245	35	400	1.6	290	Nb-C8-4	0.1	155	250	905	1.4	261
Nb-C4-10	0	110	19	150	0.3	14.8	Nb-C8-5	0.1	125	40	800	0.7	268
Nb-C4-11	0	115	18	150	0.3	17.3	Nb-C8-6	0	130	24	315	0.4	200
Nb-C4-12	0.1	170	40	225	1.4	312.5	Nb-C8-7	0	110	28	195	0.2	143
Nb-C4-2	0.1	205	45	210	2	228	Nb-C8-8	0	85	14	140	0.2	141
Nb-C4-3	0	115	25	155	0.8	97.9	Nb-C8-9	0.1	115	18	170	0.4	206
Nb-C4-4	0	133	62	200	0.8	26.8	Nb-C9-1	0.2	480	210	260	3.2	51.6
Nb-C4-5	0	95	37	150	0.5	15.3	Nb-C9-2	0.2	320	63	300	2.4	43.4
Nb-C4-6	0	260	25	130	0.6	17	Nb-C9-3	0.2	120	35	210	0.7	20.7
Nb-C4-7	0	110	18	185	0.3	14.5	Nb-D0-1	0.1	50	35	50	0.6	56.6
Nb-C4-8	0	135	14	170	0.3	13.5	Nb-D0-2	0.1	175	31	80	0.3	17.4
Nb-C4-9	0.1	115	19	160	0.4	17.2	Nb-D0-3	0.1	585	20	125	0.5	105
Nb-C5-1	0.9	3460	2665	2050	50.6	2401	Nb-D0-4	0.1	260	40	95	0.6	11.5
Nb-C5-2	0.3	1680	1010	1515	15.1	910	Nb-D0-5	0.1	185	40	85	0.5	18.8
Nb-C5-3	1	2280	3065	1665	38.1	2492	Nb-D1-1	0.2	90	70	120	1	47.6
Nb-C5-4	0.3	1690	2150	865	13.4	724	Nb-D1-2	0.4	290	100	165	1.8	143.9
Nb-C5-6	0.4	640	400	880	8.3	410	Nb-D1-4	0.4	115	600	450	15.5	147

جدول 1- ادامه.

	Au	Cu	Pb	Zn	Ag	As		Au	Cu	Pb	Zn	Ag	As
Samples	(ppm)						Samples	(ppm)
Nb-C5-7	0.2	700	1085	2330	12.1	797	Nb-D1-5	0.7	25	450	400	3.6	234
Nb-C5-8	0.3	1110	1425	3075	19.2	904	Nb-D1-6	0.1	115	500	675	3	53
Nb-C6-1	0.4	1340	600	550	20.4	859	Nb-D1-7	0.1	50	210	330	1.3	17.3
Nb-D1-8	0.1	15	200	350	1.1	20.4	Nb-E10-2	0.1	170	75	210	0.5	33.2
Nb-D1-9	0.1	115	180	350	2	43.5	Nb-E11-1	0	75	15	110	0.2	6.7
Nb-D10-1	0.3	240	115	220	1	37.2	Nb-E11-2	0	140	17	95	0.3	11.4
Nb-D10-2	0.4	240	160	240	1	49.9	Nb-E3-1	2.2	3895	925	1330	29.5	4533
Nb-D3-1	5.3	855	2150	270	82.9	6277	Nb-E3-2	1.9	2295	880	850	43.1	2667
Nb-D3-10	0.5	855	860	880	8	1496	Nb-E3-3	2.3	1165	1575	535	68.4	4608
Nb-D3-2	4.6	1040	1890	390	80	4130	Nb-E3-4	0.7	1435	1275	575	34.3	2845
Nb-D3-3	0.9	5380	450	380	75.5	4237	Nb-E3-5	0.3	235	480	790	2.5	688
Nb-D3-4	0.2	10900	190	570	39.3	734	Nb-E3-6	0.7	7305	1175	3300	41.2	1897
Nb-D3-5	0.5	12200	210	640	35.7	622	Nb-E32-1	1.6	6880	1175	2040	23.3	2524
Nb-D3-6	0.1	3720	58	510	16.2	311	Nb-E32-2	0.3	3750	300	1755	6.5	1147
Nb-D3-7	0.4	9825	600	670	24.2	806	Nb-E32-3	0.1	405	830	850	4.3	719
Nb-D3-8	2.2	3300	700	560	12	4590	Nb-E32-4	0.2	2220	180	980	3.2	589
Nb-D3-9	0.8	3270	500	730	7.5	1564	Nb-E32-5	0.4	2705	370	1540	7.4	1566
Nb-D7-1	0.5	5960	960	675	51.7	1712	Nb-E32-6	0.9	1625	1375	1935	14	2403
Nb-D7-2	0.2	2040	550	745	19.5	591	Nb-E5-1	0.6	2450	1275	1665	30.4	2763
Nb-D7-3	0.2	1750	805	940	15.3	795	Nb-E5-2	1.4	2915	640	1050	35.9	5180
Nb-D7-4	0.3	2655	410	885	27.6	747	Nb-E5-3	0.7	3240	500	725	31.6	3836
Nb-D7-5	0.2	1620	200	580	12.7	464	Nb-E5-4	0.6	3625	280	475	16.7	2554
Nb-D7-6	0.2	1460	220	500	10.3	331	Nb-E5-5	0.8	3535	210	650	11.9	1286
Nb-D7-7	0.2	1860	450	620	19.7	556	Nb-E6-1	0.2	1165	210	800	8.5	528
Nb-D8-1	0.3	2125	130	780	7.1	502	Nb-E6-2	0.4	4400	450	930	31.8	938
Nb-D8-2	0.4	2805	750	1040	24.6	1428	Nb-E7-1	0.3	3745	550	635	39.8	1563
Nb-D8-3	0.4	6020	280	550	37.3	902	Nb-E7-2	0.1	1080	120	435	8	394
Nb-D8-4	0.2	1535	295	360	14.1	710	Nb-E7-3	0.3	2565	600	800	27.7	1311
Nb-D8-5	0.1	650	65	335	2.3	199	Nb-E71-1	0.1	1230	60	620	7.8	417
Nb-D8-6	0.3	2510	660	500	11.2	878	Nb-E71-2	0.6	4805	220	1735	26.8	2805
Nb-D8-7	0.3	2420	480	795	11.3	805	Nb-E71-3	0.3	2050	160	670	12.8	1005
Nb-D9-1	0.1	260	100	210	2	48.6	Nb-E8-1	0.1	1935	85	1500	7.1	742
Nb-D9-2	0.1	260	70	200	1.2	46.5	Nb-E8-2	0.2	2375	165	1490	12.2	940
Nb-D9-3	0.1	220	75	205	1	37.6	Nb-E8-3	0.2	1440	280	1960	14	942
Nb-E1-1	0.9	25	70	130	1.1	67.1	Nb-E8-4	0.2	1980	300	2060	10	1311
Nb-E1-2	0.3	92	100	140	1.5	110	Nb-E9-1	0.1	160	40	220	0.7	69.5
Nb-E1-3	0.1	60	140	280	3.2	80.2	Nb-E9-2	0	135	30	160	0.7	56
Nb-E1-4	0.1	35	160	160	2.3	56.6	Nb-E9-3	0	110	18	175	0.7	55.1
Nb-E1-5	0.2	110	140	170	2.5	110	Nb-E9-4	0	185	15	230	0.9	55.1
Nb-E1-6	0.1	50	160	330	0.9	15.9	Nb-E91-1	0.2	450	380	550	2.6	407
Nb-E1-7	0.1	25	220	400	1.3	40.2	Nb-EF3-1	0.6	3075	2730	1670	30.8	2756
Nb-E1-8	7.8	30	155	300	1.6	20.8	Nb-EF3-2	0.4	2995	3075	1880	18.7	2756
Nb-E10-1	0.2	210	125	400	0.4	54.1	Nb-EF3-3	1.1	2845	8060	1275	39.3	4733
Nb-EF3-4	2.6	6090	2975	2330	74.8	2526	Nb-F9-1	0.2	600	150	500	1.3	60.7
Nb-F10-1	0	600	80	260	0.9	17.5	Nb-F9-2	0.2	530	140	510	1.3	59.7
Nb-F10-2	0.1	500	85	220	0.5	22.5	Nb-F9-3	0.1	1510	31	535	1.7	132
Nb-F10-3	0	500	33	180	0.7	11.8	Nb-F9-4	0.1	1385	75	530	2.8	149
Nb-F10-4	0.1	400	33	250	0.7	22.4	Nb-FG-1	0.4	4295	500	720	18.5	222
Nb-F2-1	1	1220	450	875	8.4	944	Nb-FG-2	0.4	1145	380	765	9.8	316
Nb-F3-1	0.2	2850	250	2610	9.6	1100	Nb-G23-1	1.3	860	580	2800	4.3	373
Nb-F3-2	0.1	3680	240	2795	11.4	1166	Nb-G23-2	0.5	650	245	2135	2.5	253
Nb-F3-3	0.1	2840	95	1790	4	651	Nb-G23-3	0.1	380	90	1645	2.2	184
Nb-F3-4	0.1	1970	150	1295	1.8	315	Nb-G23-4	0	155	72	1490	1.6	175
Nb-F3-5	0.1	2615	80	1295	0.9	201	Nb-G23-5	0.7	390	320	1420	13.3	1043
Nb-F3-6	0.3	7260	150	3000	2	830	Nb-G23-6	0.2	120	75	555	2.3	432
Nb-F3-7	0.4	2115	1075	10800	7.6	932	Nb-G3-1	1.2	1555	1130	2635	10.2	940
Nb-F3-8	0.2	650	260	3500	1.6	286	Nb-G3-10	0.1	280	200	1395	1.2	161
Nb-F3-9	3.2	790	980	3565	4	2511	Nb-G3-2	0.2	720	720	2535	7.2	388

جدول 1- ادامه.

	Au	Cu	Pb	Zn	Ag	As		Au	Cu	Pb	Zn	Ag	As
Samples	(ppm)						Samples	(ppm)
Nb-F32-1	0.6	1240	650	2430	11.6	1076	Nb-G3-3	2.5	900	4130	1895	27	2800
Nb-F32-2	0.9	1040	630	1915	15.2	938	Nb-G3-4	1.3	450	1540	1335	7.4	2570
Nb-F32-3	0.2	1730	250	1975	13.1	615	Nb-G3-5	0.9	5895	2425	1895	47.6	2012
Nb-F32-4	0.1	1805	160	1530	9.3	663	Nb-G3-6	0.7	400	820	2840	4.1	612
Nb-F32-5	0.5	2480	400	2140	7.6	989	Nb-G3-7	1.5	950	620	2165	6.8	1070
Nb-F4-1	0.5	1870	500	2580	33.9	1088	Nb-G3-8	0.4	400	360	1490	1.8	313
Nb-F4-2	0.2	2120	200	1380	22.2	537	Nb-G3-9	0.2	300	200	1395	1.8	186
Nb-F4-3	0.1	2740	85	890	13.9	434	Nb-G4-1	0.4	1965	950	1460	19.5	724
Nb-F45-1	0.3	1955	1755	1675	27.2	1582	Nb-G4-2	0.6	1730	850	1200	13.4	665
Nb-F45-2	0.3	2395	400	860	15.9	878	Nb-G4-3	0.2	535	220	480	4.4	167
Nb-F45-3	0.2	805	120	675	10.6	427	Nb-G6-1	0.1	1340	115	375	2.8	131
Nb-F45-4	0.1	1240	190	2190	5.3	532	Nb-G6-2	0.1	1710	35	250	1.7	63
Nb-F5-1	0.7	7655	480	950	48.8	2076	Nb-G6-3	0	1740	50	350	1.4	52
Nb-F5-2	0.4	4695	220	575	17.8	1022	Nb-G7-1	0	190	60	350	1.6	44.8
Nb-F5-3	0.2	4215	700	620	17.6	475	Nb-G7-2	0	130	38	155	0.5	24.4
Nb-F5-4	7.5	11500	21300	910	159	3612	Nb-G7-3	0	135	30	150	0.5	33
Nb-F5-5	2.3	9355	32000	1400	215	3787	Nb-G7-4	0	90	55	150	0.3	23.3
Nb-F6-1	0.5	605	420	460	8.2	452	Nb-G7-5	0	105	20	125	0.3	22
Nb-F7-1	0.1	350	120	300	1.3	148	Nb-G7-6	0	255	20	135	0.2	17
Nb-F7-2	0.3	825	210	400	4.3	334	Nb-G7-7	0	160	55	150	0.8	18.2
Nb-F7-3	0.2	1680	150	380	11.7	226	Nb-G8-1	0	110	33	180	0.4	16.7
Nb-F8-1	0.1	625	250	660	4.1	564	Nb-G8-2	0	95	25	150	0.4	13.9
Nb-F8-2	0	585	90	560	1.7	257	Nb-G8-3	0	110	40	135	0.6	28.3
Nb-F8-3	0	175	22	250	0.5	53	Nb-G8-4	0	120	25	165	0.6	24.3

ویژگی‌های کانی‌‌شناسی انواع دگرسانی‌های گرمابی در منطقه

سنگ‌های منطقة نبی‌جان، متأثر از سیالات گرمابی ناشی از نفوذ تودة مونزودیوریتی بوده و هاله‌های دگرسانی ویژه‌ای را به‌وجود آورده‌ است. انواع دگرسانی‌های شناسایی‌شده در محدوده، به‌ترتیب فراوانی، مشتمل بر موارد زیر است:

1- دگرسانی پتاسیک

کانی‌های شاخص دگرسانی پتاسیک در محدودة مورد بررسی پتاسیم فلدسپار و بیوتیت ثانویه است. این دگرسانی با جانشینی فلدسپارپتاسیم در سطح و پیرامون پلاژیوکلازها و کانی‌های پیروکسن توسط بیوتیت مشخص می‌شود (شکل 4). متاسوماتیسم پتاسیم در واحد سنگی مونزودیوریتی به‌صورت انتخابی و در واحد گابرویی به‌سبب توسعه درزه‌ها و ریزشکاف‌‌های ناشی از فعالیت عوامل زمین‌‌ساختی، علاوه بر حالت انتخابی به‌صورت رگچه‌ای نیز قابل ملاحظه است (شکل 5). در این دگرسانی کانی‌سازی اپاک، معمولاً مگنتیت هم‌زمان با تجزیه پیروکسن‌ها به بیوتیت به‌فرم پراکنده و به‌میزان اندک صورت می‌گیرد. در مجموع، فرآیند متاسوماتیسم پتاسیم در هر دو توده بی‌بار ازکانی‌سازی است.

2- دگرسانی سریسیتی‌شدن

در منطقه مورد مطالعه، دگرسانی سریسیتی بر اثر هیدرولیز و هجوم سیالات اسیدی بر واحدسنگی مونزودیوریتی تشکیل شده‌ است. این دگرسانی با پاراژنزهای کانیایی سریسیت (مسکوویت) + کوارتز ± کلریت ± کانی‌های رسی در محدوده مورد بررسی مشخص می‌شود. این فرآیند عمدتاً در نتیجه کاهش درجة حرارت و تغییرات نسبت غلظت عنصر واکنش‌گر (K⁺) بر غلظت یون هیدروژن (aK⁺/aH⁺) سیالات در مراحل میانی و نهایی دگرسانی و کانی‌سازی صورت می‌گیرد. در مطالعات میکروسکوپی کانی‌های پلاژیوکلاز شدیداً به سریسیت و (یا مسکوویت) دگرسانی نشان می‌دهند (شکل 6)، از نگاه دیگر، واکنش (1) را می‌توان معلول سریسیتی‌شدن و مسکویت‌زایی فلدسپارها دانست (Meyer and Henly, 1967):

(1) 4(NaAlSi₃O₈- CaAl₂Si₂O₈) + 4H⁺+ 2K⁺"

2KAl₃Si₃O₁₀(OH)₂ + 8SiO₂+ 4Na⁺+ Ca²⁺

افزون بر آن، در طی این دگرسانی تأثیر محلول‌ها بر روی کانی‌های بیوتیت سبب تبدیل آن به کلریت و پیدایش کانی کوارتز و آزادشدن یون‌های پتاسیم، آهن و منیزیم شده ‌است. کانی‌کلریت نیز پایدار نبوده، در واکنش با یون هیدروژن تجزیه و شکسته ‌شده و در نتیجه، کانی‌های سریسیت و کوارتز تشکیل می‌شوند. واکنش (2) رابطه تبدیل کانی‌ها (بیوتیت !کلریت) را نشان می‌دهد (Robb, 2005):

(2)K(Mg, Fe)₃{(OH)₂/AlSi₃O₁₀} + 4H⁺ "

Mg₃(OH)₆(Mg, Fe)₂Al{(OH)AlSi₃O₁₀} + 2K⁺+ 6SiO₂+ (Mg²⁺, Fe²⁺)

در عین حال، یون‌های پتاسیم، آهن و منیزیم آزاد شده وارد محلول‌های گرمابی باقی‌مانده شده و در تشکیل محصولات بعدی دگرسانی شرکت می‌کنند؛ بدین‌ترتیب که یون K⁺ آزاد شده از بیوتیت می‌تواند موجب سریسیتی شدن پلاژیوکلاز گردد و Ca⁺²آزاد شده از فلدسپارها به‌همراه یون آهن و تیتانیم آزاد شده از تجزیه بیوتیت در تولید اسفن (شکل 7) و اپیدوت به‌کار می‌روند. برپایة مشاهدات صحرایی و آزمایشگاهی به‌تدریج درگذر از زون پتاسیک به‌سوی زون فیلیک، علاوه بر افزایش شدت دگرسانی سریسیتی، به‌طرز چشم‌گیری بر میزان و تراکم کانه‌زایی افزوده می‌شود. دگرسانی در زون فیلیک از نوع انتخابی است. گسترش این دگرسانی محدود به بخش‌های منطقة حفاری‌شده است (شکل 8).

3- دگرسانی سیلیسی‌

این دگرسانی در محدودة مورد مطالعه به‌صورت رگه-رگچه‌‌های کوارتز و کوارتز-پیریت در بخش‌های فوقانی زون فیلیک مشاهده‌ می‌شود. در این محدوده، سیلیسی‌شدن به‌صورت کوارتزهای متبلور بی‌‌رنگ، شیری‌رنگ و به‌علت وجود آغشتگی‌هایی از اکسید‌های آهن قهوه‌ای‌رنگ مشخص می‌گردد. اندازه بلورهای کوارتز نیز از چند میلی‌متر تا متجاوز از 5 سانتی‌متر متغیر است. توسعه و گسترش شکستگی‌ها و درزه‌های ناشی از تنش‌های تکتونیکی در منطقه و وجود سیال داغ آبگین غنی از سیلیس، از عوامل اصلی افزایش قابلیت انتشار یون‌ها بوده، از این رو، نرخ رشد بلورها را در فضاهای خالی ایجاد شده به‌مقدار درخور توجهی بیشتر خواهد نمود. این دگرسانی افزون بر قطع‌نمودن دگرسانی سریسیتی‌شدن (شکل 9) باعث تبلور دوباره بلورهای کوارتز و سریسیت زون فیلیک نیز شده ‌است.

4- پدیدةتورمالینی‌‌شدن

تورمالینی‌‌شدن در محدودة مطالعاتی به‌صورت محدود همراه با کانه‌زایی مالاکیت فضاهای خالی شکاف‌ها و ربز درزه‌های حاصل از تنش‌های زمین‌ساختی بعدی را پر نموده‌است (شکل 9). فرآیند متاسوماتیسم بور در منطقه با تشکیل کانی ‌شورلیت (نوع آهن‌دار تورمالین) مشخص می‌شود. در بررسی میکروسکوپی این کانی دارای بلورهای خودشکل تا بی‌شکل و ابعاد mm1/0 تا حدود mm3 است و دگرسانی‌های سریسیتی و سیلیسی را قطع نموده ‌است.

5- دگرسانی‌ آرژیلیک

این دگرسانی با پاراژنز کانیایی کائولینیت، مونت‌موریونیت و ایلیت در منطقه قابل شناسایی است. گسترش کانی‌های رسی در اطراف رگچه‌های سیلیسی، منطقة اکسیداسیون کانی‌های سولفوره و نیز در بخش‌هایی خارج از زون فیلیک با شدت‌های کاملاً ناهمسان و به‌صورت فراگیر مشاهده می‌شود. این استقرار از نظم و منطقه‌بندی معینی پیروی نمی‌کند، بنابراین، بین دگرسانی فیلیک و آرژیلیک نمی‌توان مرز و محدوده‌ای دقیق و شاخص ترسیم نمود.


شکل 4- سیمای میکروسکوپی از دگرسانی پتاسیک در مونزودیوریت.	شکل 5- نفوذ بیوتیت‌‌های ثانویه (Bio.) به درون شکستگی ایجاد شده در گابرو (بزرگنمایی 10X، نورپلاریزه).

شکل 6- سیمای میکروسکوپی از سریسیتی‌شدن کانی‌های پلاژیوکلاز به‌صورت فراگیر به‌همراه شکستگی‌های پر شده از هیدروکسید آهن.	شکل 7- تجزیه بیوتیت به کلریت در حواشی کانی. شبکة کانی‌ بیوتیت اولیه، اسفن تولید نموده است.

شکل 8- توزیع موقعیت مکانی دگرسانی‌ها.

شکل 9- سیمای میکروسکوپی از دگرسانی‌های تورمالینی‌شدن و سیلیسی (رگه کوارتزی) که دگرسانی سریسیتی را قطع نموده‌است.

بررسی کانه‌‌زایی در منطقه (مطالعات کانه‌نگاری)

به‌طور کلی، فرآیند کانی‌سازی در منطقه مورد بررسی، طی دو مرحله کانه‌زایی و به دو گونة افشان و رگه‌-رگچه‌ای قابل شناسایی است (شکل 10). چنین مشخص است که کانی‌سازی افشان در بخش‌های میانی و پایینی، و در بخش‌های فوقانی کانه‌زایی رگچه‌ای متقاطع و سازندة ساخت استوک‌ورک، عمومیت دارد. فراوان‌ترین رگه‌‌های استوک‌ورک رگچه‌های کوارتز (دگرسانی سیلیسی‌شدن) هستند که عموماً کانی‌های پیریت آن را همراهی کرده، غالباً با هیدروکسیدها و اکسیدهای آهن و منگنز آغشتگی نشان می‌دهند.

پیریت:کانی‌ پیریت فراوان‌ترین کانی سولفیدی در منطقه است که به‌صورت شکل‌دار، نیمه‌شکل‌دار تا بی‌شکل و با بافت انتشاری و رگچه‌ای در مقاطع دیده‌ می‌شود. شواهد صحرایی و مطالعات میکروسکوپی نسل‌های متفاوتی از پیریت را مشخص می‌نمایند.

شکل 10- نمایی از کانه‌زایی صورت‌گرفته به شکل افشان در بخش‌های سالم مونزودیوریت که رگچه‌های کوارتز حاوی کانی‌‌سازی پیریت آن را قطع نموده‌است.

پیریت‌های نسل اول (پیریت I): در سنگ درونگیر به‌صورت بافت افشان و غالباً به‌فرم خودشکل قرار دارند (شکل 11).

پیریت‌های نسل دوم (پیریت II): در آخرین مراحل فعالیت محلول‌های گرمابی و هم‌زمان با تشکیل بلورهای کوارتز به‌فرم رگچه‌ای تشکیل شده‌اند (شکل 11). پیریت در بیشتر نمونه‌ها، به‌ویژه آنهایی که به‌فرم افشان در متن سنگ قرار دارند به‌شدت خردشدگی نشان می‌دهد. این مطلب گویای این مسأله است که این کانی پس از تشکیل متأثر از فشارهای تکتونیکی بوده ‌است.

آرسنوپیریت:این کانی به‌صورت بی‌شکل، پراکنده به‌رنگ سفید با سایة کرمی و قدرت انعکاس در حد 2/52-9/51 و بدون انعکاس داخلی در مقاطع میکروسکوپی مشخص است. آرسنوپیریت با بافت کاتاکلاستیک کانی‌های پیریت نسل اول را شکافته و وارد فضای بین آنها و شکستگی‌های خود بلورها شده‌است (شکل 12).

شکل 11- نمایی از حضور دو نسل پیریت در کنار یکدیگر. پیریت نسل اول (Py_I) با بافت افشان و نسل دوم (Py_II) با بافت رگچه‌ای.

شکل12- نمای از کانی آرسنوپیریت (Apy)، بزرگنمایی 10X.

کالکوپیریت: به‌صورت کاملاً بی‌شکل، به‌رنگ زرد و گاه به‌حالت افشان و گاه به‌صورت ادخال‌های بی‌شکل در درون کانی‌های آرسنوپیریت و یا در امتداد شکستگی‌‌ها و ریز درزه‌های موجود در پیریت به‌صورت فاز تزریقی (شکل 13) دیده می‌شوند.

کانه‌های اسفالریت نیز به‌صورت بی‌شکل، به‌رنگ خاکستری و به‌صورت هم‌رشد با کالکوپیریت مشاهده شده‌اند. شایان ذکر است در مطالعات کانی‌سنگین اسفالریت‌ها دارای تنوع رنگی وسیعی هستند؛ به‌طوری که از رنگ زرد- عسلی تا سبز روشن- تیره به‌سمت قهوه‌ای و قرمز تا ارغوانی و قرمز تیره تا سیاه‌رنگ دیده می‌شوند. به‌نظر می‌رسد که اسفالریت‌ها از نظر ترکیبی فقیر از آهن و غنی از آهن تشکیل شده‌اند.

شکل 13- سیمای میکروسکوپی از فاز تزریقی کالکوپیریت (Cpy) به درون پیریت (Py).

مگنیتیت: مگنیتیت با برجستگی قوی و انعکاس نوری ضعیف به‌مقدار نسبتاً فراوان در مقاطع دیده می‌شود. در برخی مقاطع، به‌صورت ادخال درون پیریت‌های نسل اول مشاهده‌ می‌شوند و گاهی نیز به‌صورت افشان در متن سنگ حضور دارند. در نمونه‌های سطحی غالباً به هماتیت و گوتیت تبدیل شده‌اند.

طلا: از دیگر کانه‌زایی‌های صورت گرفته در محدودة مورد بررسی است. بر پایة مطالعات کانی‌ سنگین، 425 نمونه از 74 چاهک اکتشافی حفر شده در منطقه، وجود طلا به‌صورت آزاد مشخص گردیده، و بیشترین تمرکز آن در افق‌های سطحی و عموماً در جبهة غربی محدودة مطالعاتی است.

کانه‌زایی برونزاد (Supergene) و اکسیدان

این نوع کانه‌زایی بر نقش محلول‌های سطحی فرورو در اکسایش و فروشست کانه‌های سولفید و در نتیجه جایگزینی سولفیدهای اولیه به‌وسیلة سولفیدهای ثانویه و در مراحل شدیدتر توسط کانی‌های اکسیدی دلالت دارد. کالکوسیت و کوولین، متداول‌ترین کانی‌های زون سوپرژن بوده، حضور مالاکیت و آزوریت در قسمت غربی محدودة حفاری و همچنین کانی‌های لیمونیت، گوتیت، هماتیت و اکسیدهای منگنز به‌صورت انتشاری و عمدتاً رگچه‌ای، همراه با رگچه‌های سیلیسی به‌عنوان کانی‌های ویژة زون اکسیدان در سراسر محدوده مشاهده می‌شود. کانی کوولین نیز درحاشیه‌های بیرونی کالکوپیریت و در داخل سطوح ضعف کانی‌های کالکوپیریت تشکیل شده‌است.

در برخی موارد، جانشینی کالکوپیریت توسط کوولین به‌گونه‌ای است که تنها آثاری از این کانی باقی مانده‌ است. در مطالعات میکروسکوپی و در نور پلاریزه خطی، کانی کالکوسیت به‌رنگ سفید با وضوح ضعیف در اطراف کالکوپیریت مشخص می‌شود.

تهیه نقشه‌های هم عیار ژئوشیمیایی عناصر

به منظور بررسی و تعیین نقاط مستعد کانسارسازی عناصر مختلف Pb)، Cu، Zn، As، Au،(Ag به‌ویژه طلا و مس و نیز پی‌بردن به غنی‌شدگی و یا تهی‌شدگی عناصر معرف در محدودة تحت بررسی، نقشه‌های هم عیار (Isograde) طلا، مس، سرب، روی، نقره و آرسنیک، به‌صورت دوبعدی ترسیم شد. تهیه این نقشه‌ها با استفاده از نرم‌افزار GIS و با روش کرجینگ (Kriging method) صورت گرفت. این نوع تکنیک، یکی از روش‌های زمین آماری است. به‌طورکلی، تخمین زمین‌آماری فرآیندی است که طی آن می‌توان مقدار یک کمیت در نقاطی با مختصات نامعلوم را با استفاده از مقدار همان کمیت در نقاط دیگری با مختصات معلوم به‌دست آورد (حسنی‌پاک، 1377)، که متکی به مقدار شباهت نقطه با نقاط مجاور است و در آن فرآیند تخمین بر اساس ساختار فضایی موجود در محیط مورد نظر و بر پایة توابع ریاضی صورت می‌گیرد. دراین روش، فرض نرمال‌بودن داده‌ها صادق است. گریدکردن داده‌ها به‌طور کامل توسط خود نرم‌افزار انجام می‌پذیرد.

شکل 14- نقشه هم‌عیار ژئوشیمیایی طلا.

طلا: نقشه هم‌عیار ژئوشیمیایی طلا در شکل 14 نشان داده ‌شده‌ است. بر پایة این نقشه، روند گسترش بی‌هنجاری طلا روندی با امتداد شمال‌غربی-جنوب‌غربی را دنبال می‌کند (این روند به‌خوبی با گسل موجود در منطقه همگرایی نشان می‌دهد). حضور طلای آزاد در مطالعات کانی ‌سنگین (شکل 15) تأییدکنندة این روند است. فراوانی و تراکم با‌هنجاری‌های به‌دست‌ آمده عمدتاً در بخش‌های سطحی و افق‌های بالادست محدوده است.

علاوه بر آن، نقشه هم‌عیار این عنصر با هالة ژئوشیمیایی عناصر نقره و آرسنیک هم‌پوشانی نشان می‌دهد.

مس: تمرکز و تراکم این عنصر عمدتاً در بخش‌های مرکزی محدودة حفاری ما است (شکل 16). حداکثر تراکم موجود در امتداد ترانشة T9 (ppm 41200) است. با توجه به مطالعات کانی ‌سنگین و مقاطع صیقلی بررسی‌شده از این بخش، حضور مقادیر بالایی از مالاکیت، آزوریت (ناشی از فرآیندهای سوپرژن) و به مقدار اندک کالکوپیریت را تأیید می‌کند. مس در شرایط اسیدی حلالیت بسیار بالایی دارد و در زون‌های گوسان، مس عنصری است که به‌واسطه حلالیت بالای ترکیب سولفاته‌ آن و حلالیت اندک ترکیب سولفیدی‌اش در زون احیایی (زیر سطح ایستابی) غنی‌شدگی سوپرژن وسیعی ایجاد می‌کند (Levinson, 1980).

شکل 15- نمای میکروسکوپی از طلا، حاصل از مطالعة نمونه‌های کانی سنگین محدودة اکتشافی.

سرب: به‌واسطه قابلیت تحرک و حلالیت پایین این عنصر (Nickel, 1979) در محدودة مورد بررسی، نا‌هنجاری گسترده‌ای از آن مشاهده نمی‌شود، سرب در pH خنثی به آسانی به‌صورت کربنات (سروزیت) و یا سولفات (آنگلزیت) رسوب می‌کند. محدودة تمرکز این عنصر بیشتر در بخش‌های حاشیة غربی و مرکزی است (شکل 17). با توجه به اینکه حاشیة غربی، شمال- غربی فرسایش کمتری یافته است، بنابراین، فراوانی این عنصر در این بخش احتمالاً به این سبب بوده ‌است.

روی: نقشة تراکم و توزیع این عنصر در (شکل 18) نشان‌ داده ‌شده‌ است. روند گسترش آن منطبق با روند توزیع سرب است. البته، تراکم این عنصر کمی به‌سمت افق‌های پایین‌تر توپوگرافی، به‌سمت حاشیة جنوب‌غربی تمایل نشان می‌دهد که علت آن را می‌توان به‌دلیل وجود اسفالریت‌های غنی از آهن (معرف دمای بالا) دانست. این عنصر به‌دلیل قابلیت تحرک بسیار بالا، به‌ویژه در سیستم‌های گرمابی، همان‌گونه که در نقشه نیز مشخص است، هالة‌ بزرگ‌تری نسبت به سرب برجای می‌گذارد.

نقره: بیشترین تمرکز این عنصر در (شکل 19) مشخص شده‌ است. از مقایسه آن با نقشة هم‌عیار سرب انطباق بسیار خوبی حاصل می‌شود. نقره می‌تواند در ساختار کانی‌های تترائدریت، کالکوپیریت،گالن و بورنیت قرار گیرد (Rankama and Sahama, 1950)، بنابراین، با توجه به توزیع گستردة عنصر نقره هم‌روند با ناهنجاری‌های سرب و ناچیز بودن کانی‌های آن در مطالعات کانه‌نگاری و کانی ‌سنگین، حضور این عنصر در شبکة کانی‌های سرب محتمل به ‌نظر می‌رسد.

آرسنیک: روند گسترش آرسنیک در شکل 20 نشان داده ‌شده‌ است، مدل توزیع این عنصر همانند طلا است. تمرکز این عنصر از بخش جنوب‌غربی محدوده آغاز شده، تا شمال‌‌غربی امتداد می‌یابد که این موضوع را می‌توان به تحرک بالای این عنصر مربوط دانست. انتقال آرسنیک درمحلول‌های گرمابی عمدتاً به‌صورت کمپلکس‌های H₃AsO₃ و HAs₃S₆^-2 صورت می‌پذیرد (Guillementte, 1993).

شکل 16- نقشه هم‌عیار ژئوشیمیایی مس.

شکل 17- نقشه هم عیار ژئوشیمیایی سرب.

شکل 18- نقشه هم‌عیار ژئوشیمیایی روی.

شکل 19- نقشه هم‌عیار ژئوشیمیایی نقره.

همبستگی ژئوشیمیایی عناصر

از آنجایی که برخی عناصر در یک سری از شرایط محیطی رفتار مشابهی را دارند، لذا در بررسی‌های ژئوشیمیایی شناخت ارتباط متقابل بین عناصر می‌تواند در فهم این شرایط و ارائه تفسیر دقیق‌تری از محیط‌های ژئوشیمیایی مؤثر باشد. به همین منظور، تعیین ضرایب همبستگی به روش اسپیرمن صورت گرفت (جدول 2). از آنجایی‌که ضریب همبستگی اسپیرمن به نوع تابع توزیع حساس نیست، بنابراین، برای محاسبه آن از داده‌های خام استفاده شد (جدول 3). مطابق جدول 2 طلا بیشترین همبستگی را به‌ترتیب با نقره، آرسنیک و سرب دارد. بررسی نقشه‌های هم‌ عیار ژئوشیمیایی، تأیید کننده این موضوع است. همبستگی مثبت موجود دلالت بر وجود شرایط فیزیکوشیمیایی و مکانیزم مشابه نهشت عناصر در کانه‌زایی دارد؛ بر عکس، همبستگی کم و یا منفی گویای عدم برقرار بودن این شرایط است. بر این اساس و بر پایة بررسی‌های ژئوشیمیایی کانه‌زایی طلا در شرایطی تقریباً مشابه با سایر عناصر و به عبارتی، زایش آن در مراحل پایانی تکامل مظهر معدنی نبی‌جان صورت گرفته ‌است.

جدول 2- ماتریس همبستگی به روش اسپیرمن.

Correlations			Au	Cu	Pb	Zn	Ag	As
Spearman's rho	Au	Correlation Coefficient	1	.472(**)	.697(**)	.508(**)	.730(**)	.719(**)
	Cu	Correlation Coefficient	.472(**)	1	.548(**)	.621(**)	.684(**)	.611(**)
	Pb	Correlation Coefficient	.697(**)	.548(**)	1	.808(**)	.876(**)	.725(**)
	Zn	Correlation Coefficient	.508(**)	.621(**)	.808(**)	1	.770(**)	.703(**)
	Ag	Correlation Coefficient	.730(**)	.684(**)	.876(**)	.770(**)	1	.795(**)
	As	Correlation Coefficient	.719(**)	.611(**)	.725(**)	.703(**)	.795(**)	1

** Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed).

شکل 20- نقشه هم‌عیار ژئوشیمیایی آرسنیک.

بحث و نتیجه‌گیری

با توجه به مباحث ذکر شده، پنج نوع دگرسانی‌ در محدودة مورد نظر قابل تصور است که به انواع دگرسانی‌های آرژیلیک، سریسیتی، پتاسیک، سیلیسی و پدیدة تورمالینی‌شدن قابل تفکیک هستند. کانی‌سازی در منطقه اکتشافی نبی‌‌جان نیز در طی دو مرحله صورت پذیرفته است.

مرحله نخست کانه‌زایی که به‌عنوان مهم‌ترین و فراوان‌ترین کانی‌سازی در منطقه است، به‌صورت انتشاری در قسمت ژرف‌زاد همراه با دگرسانی سریسیتی مشاهده می‌شود. بنابراین، با توجه به حضور بخش عمدة کانه‌زایی در این زون، بخش‌های با دگرسانی سریسیتی از مناطق با اهمیت برای اکتشاف است.

عیار میانگین مس (ppm 33/1224) است و الگوی توزیع و فراوانی آن غالباً محدود به بخش مرکزی و سطحی منطقه است که وجود کانی‌سازی مالاکیت و آزوریت عامل افزایش تمرکز مس در این قسمت بوده‌ است. عیار میانگین طلا (44/0) گرم در تن بوده و غلظت‌های آن از عمق به سطح افزایش نشان می‌دهد (جدول 3). مخلوط شدن سیال حامل طلا با یک سیال خارجی (آب‌های جوی)، در بخش‌های فوقانی تودة معدنی، بیشترین نقش را در نهشت طلا بر عهده دارد (Crawe and Koons, 1989; Hagemann et al., 1994) و با توجه به تمرکز طلا در بخش‌های سطحی کانه‌زایی نبی‌جان به‌نظر می‌رسد این مکانیسم در ترسیب طلا در این قسمت مؤثر بوده باشد.

جدول 3- مشخصات چاهک‌های اکتشافی در رخداد معدنی نبی‌جان.

مشخصات چاهک‌های اکتشافی حفاری‌شده
کد چاهک	عمق نهایی (m)	کد چاهک	عمق نهایی(m)	کد چاهک	عمق نهایی (m)
Nb-A0	22	Nb-E32	12	Nb-C8	20.5
Nb-Ac1	15	Nb-E5	10.5	Nb-C9	6
Nb-A1	18	Nb-E6	5	NB-D0	15
Nb-A101	18.5	Nb-E7	7	Nb-D1	28
Nb-A2	15.5	Nb-E71	6	Nb-D3	21
Nb-A3	13	Nb-E8	8.5	Nb-D7	15
Nb-A4	6	Nb-E9	8	Nb-D8	14.5
Nb-A5	13	Nb-E91	2.5	Nb-D9	6
Nb-A6	25	Nb-E10	4	Nb-D10	4
Nb-B0	18	Nb-E11	4	Nb-E1	24
Nb-B01	22	Nb-EF3	8	Nb-E3	12
Nb-B1	16.5	Nb-F2	3	Nb-G8	10.5
Nb-B2	8	Nb-F3	18.5	Nb-G9	18.5
Nb-B3	20.5	Nb-F32	12.5	Nb-H1	15
Nb-B4	12	Nb-F4	6	Nb-H11	5
Nb-B5	20.5	Nb-F45	9	Nb-H2	5
Nb-B6	18	Nb-F5	10	Nb-H3	5
Nb-B7	27	Nb-F6	3	Nb-T9
Nb-B8	12.5	Nb-F7	6	Nb-C61	16.5
Nb-Bc	18.5	Nb-F8	8.5
Nb-C0	22	Nb-F9	8.5
Nb-C1	22	Nb-F10	9
Nb-C2	8.5	Nb-FG	4
Nb-C3	27	Nb-G23	12
Nb-C4	24.5	Nb-G3	20
Nb-C5	17	Nb-G4	6
Nb-C6	6.5	Nb-G6	6

جدول 3- ادامه.

Sample	Au	Cu	Pb	Zn	Ag	As
	)ppm(
Nb-G9-1	0.0	200.0	70.0	400.0	0.8	144.0
Nb-G9-2	0.0	135.0	60.0	205.0	0.9	115.0
Nb-G9-3	0.0	120.0	40.0	250.0	1.3	106.0
Nb-G9-4	0.0	78.0	20.0	120.0	0.7	36.9
Nb-G9-5	0.0	79.0	20.0	170.0	0.6	55.7
Nb-G9-6	0.0	1075.0	20.0	310.0	2.3	75.7
Nb-G9-7	0.0	640.0	25.0	160.0	0.7	36.0
Nb-G9-8	0.0	300.0	55.0	220.0	0.5	21.5
Nb-G9-9	0.0	150.0	50.0	160.0	0.4	19.6
Nb-H1-1	0.0	160.0	160.0	380.0	2.5	2468.0
Nb-H1-2	3.6	270.0	1000.0	845.0	10.4	5421.0
Nb-H1-3	1.7	200.0	2605.0	2605.0	13.8	3360.0
Nb-H1-4	0.1	95.0	200.0	450.0	1.9	281.0
Nb-H1-5	6.1	16600.0	450.0	300.0	85.0	861.0
Nb-H1-6	1.4	3470.0	200.0	150.0	25.5	240.0
Nb-H1-7	0.4	905.0	90.0	150.0	7.2	219.0
Nb-H11-1	0.2	1025.0	1045.0	850.0	11.2	529.0
Nb-H11-2	0.3	855.0	900.0	730.0	11.6	583.0
Nb-H2-1	0.2	1095.0	750.0	930.0	15.8	625.0
Nb-H2-2	0.4	1156.0	750.0	1180.0	12.4	608.0
Nb-H3-1	0.4	270.0	560.0	675.0	3.0	264.0
Nb-H3-2	0.8	240.0	655.0	700.0	3.2	525.0
Nb-T9-1	3.0	6235.0	200.0	500.0	52.8	2140.0
Nb-T9-2	0.9	26800.0	750.0	720.0	23.5	1144.0
Nb-T9-3	1.6	41200.0	655.0	1280.0	36.2	2427.0
Nb-F8-4	0.2	3350.0	140.0	1400.0	2.5	517.0
Nb-G8-5	0.0	90.0	20.0	135.0	0.3	35.3

وجود همبستگی قوی نقره با طلا و سرب می‌تواند نشان‌دهندة حضور بخشی از نقره در ساختار کانی قابل رؤیت (Visible) طلا و ساختار کانی گالن باشد. با توجه به بالا بودن مقدار زمینه As (دامنه تغییرات از 1/0 تا 6277 گرم در تن و عیار میانگین 15/613 گرم در تن)، وجود همبستگی قوی طلا با آرسنیک و همراهی قوی این دو عنصر با یکدیگر در تمامی چاهک‌ها حضور کمپلکس‌های بی‌سولفیدی برای حمل و نقل طلا را محتمل می‌سازد. الگوی انتشار فلز روی، همچنین علاوه بر هم‌روند بودن با الگوی توزیع سرب نسبت به آن، هاله ژئوشیمیایی وسیع‌تری را ایجاد می‌کند. این ویژگی را می‌توان به‌سبب شسته‌شدن روی در مراحل پایانی تکاپوی محلول‌های گرمابی و رانده‌شدن آن به مناطق هم‌جوار حاشیه‌ای مربوط دانست. تشکیل استوک‌ورک‌های (شکستگی‌های داربستی) کوارتز-پیریت، وجود بافت کاتاکلاستیکی در پیریت‌های فاز اولیه و نیز تزریق کالکوپیریت و آرسنوپیریت به درون شکستگی‌‌های پیریت‌های مذکور، در حقیقت نقش عوامل ساختاری را به‌عنوان کنترل‌کننده‌های کانه‌زایی در منطقه بارزتر می‌سازد.

سپاسگزاری

این پژوهش در قالب پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد در پژوهشکده علوم زمین و با حمایت سازمان زمین‌شناسی کشور انجام شده است. بدین وسیله، از همکاری و مساعدت معاونت محترم اکتشاف و مجری طرح اکتشاف سراسری موادمعدنی سپاسگزاری می‌شود.

مقدمه

شکل 1- موقعِیت محدوده مورد مطالعه در نقشه زون‌های ساختاری ایران (نبوی، 1355).

روش انجام پژوهش

زمین‌شناسی

شکل 2- نقشة زمین‌شناسی محدودة مطالعاتی. موقعیت بخش حفاری (چاهک‌های اکتشافی) در نقشه مشخص شده است.

جدول 1- نتایج حاصل از تجزیه نمونه‌های چاهک‌های اکتشافی رخداد معدنی نبی‌جان.

	Au	Cu	Pb	Zn	Ag	As		Au	Cu	Pb	Zn	Ag	As
Samples	(ppm)						Samples	(ppm)
Nb-A0-1	0.6	38	24	75	0.6	96.8	Nb-A5-3	0.1	640	55	200	1.5	35
Nb-A0-2	0.2	85	34	80	0.9	128	Nb-A5-4	0.1	410	35	200	0.6	24.7
Nb-A0-3	0.1	85	65	80	0.7	170	Nb-A5-5	0.1	285	25	170	0.6	34.6
Nb-A0-4	0.1	90	60	45	0.7	142	Nb-A5-6	0	210	15	110	0.3	19.6
Nb-A0-5	0.1	115	50	50	0.6	375	Nb-A6-1	0.2	150	45	150	0.7	69.3
Nb-A0-6	0.3	780	25	115	0.3	99	Nb-A6-10	0.1	340	20	150	0.7	33.7
Nb-A0-7	0.1	200	34	125	0.4	101	Nb-A6-11	0.1	145	22	110	0.4	18.2
Nb-A01-1	0.3	80	220	90	1.3	123	Nb-A6-12	0	140	27	135	0.4	15.4
Nb-A01-2	0.2	285	62	105	0.9	185	Nb-A6-2	0.1	160	31	140	0.4	58.4
Nb-A01-3	0.1	360	51	160	1.1	151	Nb-A6-3	0.1	130	35	135	0.3	29.4
Nb-A01-4	0.1	310	33	130	0.7	96.5	Nb-A6-4	0.1	105	19	120	0.2	29.4
Nb-A01-5	0.1	170	35	125	0.4	67.4	Nb-A6-5	0.2	1320	28	110	1.6	52
Nb-A1-1	0.1	105	95	200	0.9	103	Nb-A6-6	0	260	20	125	0.6	16.6
Nb-A1-2	0.1	90	60	135	0.5	92	Nb-A6-7	1.5	2575	24	120	2.1	49
Nb-A1-3	0	80	35	100	0.5	46.7	Nb-A6-8	0.5	800	22	100	0.9	41.2
Nb-A1-4	0	100	45	140	0.7	97.1	Nb-A6-9	0.2	730	45	195	1.1	35
Nb-A1-5	0	47	20	60	0.3	93.2	Nb-B0-1	0.1	100	24	100	0.2	35.7
Nb-A1-6	1	85	215	350	2.6	1684	Nb-B0-2	0	150	28	140	0.3	21.8
Nb-A1-7	0	45	28	240	0.6	300	Nb-B0-3	0.1	130	44	125	0.8	151
Nb-A1-8	0	90	18	180	0.3	200	Nb-B0-4	0	120	70	155	8.2	34
Nb-A1-9	0	135	45	600	0.8	232	Nb-B0-5	0	100	21	200	0.4	18
Nb-A101-1	1	75	45	67	1.4	210.5	Nb-B0-6	0.3	95	30	180	0.8	132
Nb-A101-2	1.4	55	50	50	1.5	182	Nb-B01-1	0.1	70	60	210	1.6	28.5
Nb-A101-3	2.2	28	35	37	1.5	227.3	Nb-B01-2	0.1	60	42	145	3.6	15.4
Nb-A101-4	2.9	42	28	50	1.5	206	Nb-B01-3	0.2	90	220	145	1.8	19.3
Nb-A101-5	1.1	130	38	75	0.8	483.2	Nb-B01-4	0.8	65	35	170	1.2	45.8
Nb-A101-6	0.7	160	38	65	0.8	165	Nb-B01-5	0.2	13	40	100	0.6	90.3
Nb-A2-1	0.1	105	47	305	1.1	270	Nb-B01-6	0.2	12	110	140	1.1	24.8
Nb-A2-2	0.3	115	78	450	1	366	Nb-B01-7	0.2	28	280	300	2.6	78.3
Nb-A2-3	0.2	122	800	800	9.9	443	Nb-B1-1	0.3	85	28	105	0.7	243
Nb-A2-4	0.1	90	520	630	5.5	350	Nb-B1-2	2.4	80	35	200	2.8	1614
Nb-A2-5	0.1	295	420	660	7.2	292	Nb-B1-3	2.2	68	38	140	2.8	1703
Nb-A3-1	0	100	25	170	0.5	19.6	Nb-B1-4	0.7	85	20	160	0.6	2332
Nb-A3-2	0	85	33	150	0.6	19.5	Nb-B1-5	0.8	90	190	180	13.7	1820
Nb-A3-3	0	90	28	205	0.4	26.2	Nb-B1-6	0.4	160	50	175	1.8	880
Nb-A3-4	0.1	90	29	200	0.4	24	Nb-B1-7	0.2	320	380	370	20	323
Nb-A4-1	0.4	640	220	470	2.9	120.5	Nb-B1-8	0.2	220	650	325	13.6	13.9
Nb-A4-2	0.5	750	210	460	7.5	113	Nb-B2-1	0.6	140	180	270	7.5	464
Nb-A5-1	0.1	1375	40	200	1.6	26.3	Nb-B2-2	0.1	120	35	285	1.1	206
Nb-A5-2	0.3	905	30	160	1.3	22.6	Nb-B2-3	0.5	230	42	205	1.5	425.3
Nb-B2-4	0.6	225	450	1350	4.2	955	Nb-B7-13	0	260	25	110	0.4	46.4
Nb-B3-1	0.2	190	50	175	0.9	81.4	Nb-B7-2	0.3	500	105	290	2.5	223
Nb-B3-10	0	105	125	320	10.7	199	Nb-B7-3	0.1	265	51	225	1.4	119
Nb-B3-2	0.1	170	30	140	0.6	38.6	Nb-B7-4	0	185	24	215	0.5	85.6
Nb-B3-3	0	110	25	95	0.2	17.1	Nb-B7-5	0	175	38	230	1	76.3
Nb-B3-4	0	85	15	110	0.3	20.5	Nb-B7-6	0.1	190	48	180	0.7	88.3
Nb-B3-5	0.1	125	350	180	1.9	180.6	Nb-B7-7	0.1	400	51	180	1.5	86.3
Nb-B3-6	2.9	180	4600	1565	26.5	6265	Nb-B7-8	0.2	265	48	130	1	126.5
Nb-B3-7	0.1	130	1500	1440	15.2	1149	Nb-B7-9	0.2	180	51	110	1.1	109
Nb-B3-8	0.1	80	160	310	1.6	478	Nb-B8-1	0	120	48	190	0.5	32.9
Nb-B3-9	0.1	50	90	150	0.4	161.5	Nb-B8-2	0	105	45	300	0.6	29.6
Nb-B4-1	0.4	350	45	165	0.6	31.9	Nb-B8-3	0	130	26	190	0.2	10.9
Nb-B4-2	0.1	210	33	115	0.3	27.5	Nb-B8-4	0	85	130	80	0.3	10.5
Nb-B4-3	0.1	170	25	110	0.3	35	Nb-B8-5	0	160	90	225	0.8	40.9
Nb-B4-4	0.2	245	31	145	0.4	28.6	Nb-B8-6	0.1	155	25	160	0.3	41.8
Nb-B4-5	0.1	170	28	120	0.3	23.3	Nb-Bc-1	0.1	1090	320	550	8.3	221
Nb-B4-6	0.1	130	23	115	0.3	21.7	Nb-Bc-2	0.1	365	65	265	1.6	128.6
Nb-B5-1	0.1	150	33	120	0.4	33.5	Nb-Bc-3	0.1	890	60	300	3.2	96.3

جدول 1- ادامه.

	Au	Cu	Pb	Zn	Ag	As		Au	Cu	Pb	Zn	Ag	As
Samples	(ppm)						Samples	(ppm)
Nb-B5-10	0	130	16	120	0.2	20.2	Nb-Bc-4	0.2	2395	305	290	16	225
Nb-B5-2	0.1	135	25	100	0.4	44	Nb-Bc-5	1	7120	1330	600	44.4	1118
Nb-B5-3	0	130	26	120	0.3	17	Nb-Bc-6	0.2	1800	500	635	12.1	582
Nb-B5-4	0.1	150	24	160	0.3	52.1	Nb-Bc-7	0.3	7595	150	400	26.7	532
Nb-B5-5	0	170	18	110	0.3	32.7	Nb-Bc-8	0.3	3820	500	550	48.4	1036
Nb-B5-6	0.1	320	110	340	0.4	69	Nb-Bc-9	0.2	2740	400	480	30.5	724
Nb-B5-7	0	150	31	160	0.3	21.4	Nb-C0-1	0.2	265	40	165	0.7	381
Nb-B5-8	0	170	43	160	0.4	22.7	Nb-C0-2	4.5	265	35	115	0.7	507
Nb-B5-9	0	180	20	120	0.7	29	Nb-C0-3	0.1	115	80	100	0.9	56
Nb-B6-1	0.1	315	53	180	1.1	91	Nb-C0-4	0.2	120	280	650	4	52.7
Nb-B6-2	0.1	260	38	190	0.8	84	Nb-C0-5	0.1	75	375	730	4.6	32.1
Nb-B6-3	0	130	19	140	0.4	50	Nb-C0-6	0	50	550	830	3	12.2
Nb-B6-4	0	140	22	150	0.4	44	Nb-C0-7	0.1	95	450	775	5.7	14.4
Nb-B6-5	0	150	23	185	0.9	92	Nb-C1-1	0.2	140	450	650	8.4	104.6
Nb-B6-6	0	205	22	205	1.2	124	Nb-C1-10	0.2	185	310	520	3.8	179
Nb-B6-7	0	185	22	145	0.6	44	Nb-C1-11	0.2	70	210	380	1.6	100
Nb-B6-8	0	190	20	115	0.1	63	Nb-C1-2	0.1	130	65	430	5	82.8
Nb-B6-9	0	180	17	115	0.3	37.3	Nb-C1-3	0.2	140	65	280	2	269.7
Nb-B7-1	0.7	430	125	275	2.5	220	Nb-C1-4	0.6	110	450	365	6.4	348.5
Nb-B7-10	0	190	25	90	0.7	60.6	Nb-C1-5	0.2	120	220	340	2.4	88.6
Nb-B7-11	0	180	48	135	0.8	57.3	Nb-C1-6	0.1	95	240	430	2.1	58.1
Nb-B7-12	0	160	35	150	0.4	38.8	Nb-C1-7	1.5	100	250	420	2.2	26.4
Nb-C1-8	0.4	67	185	450	2	92.8	Nb-C6-2	0.6	680	1785	2010	20.7	2385
Nb-C1-9	0.1	79	300	700	3.2	73.5	Nb-C6-3	1.2	855	9200	1710	48.1	2443
Nb-C2-1	1.1	170	340	605	5.9	871	Nb-C61-1	0.2	1165	330	870	15.8	836
Nb-C2-2	1	245	320	835	5	812	Nb-C61-2	0.6	1800	1115	720	20.6	1338
Nb-C2-3	0.8	225	500	1530	3	668	Nb-C61-3	0.3	575	545	1655	14.6	1671
Nb-C2-4	0.2	285	80	430	3.3	633.9	Nb-C61-4	0.6	745	805	1355	20.1	1441
Nb-C3-1	0	135	40	210	0.8	57.5	Nb-C61-5	0.6	2620	545	1265	31.5	1507
Nb-C3-10	0.1	130	65	450	0.3	128	Nb-C61-6	0.5	1695	805	1900	34.7	1873
Nb-C3-11	0	82	35	970	0.5	304	Nb-C61-7	0.4	985	1995	5325	29.1	1967
Nb-C3-12	6.7	980	10600	6590	150	0	Nb-C61-8	0.4	875	2405	4225	28	1999
Nb-C3-13	2	245	1330	3480	14.5	2552	Nb-C7-1	0.5	575	500	470	14.2	1554
Nb-C3-2	0.2	110	20	135	0.4	61.9	Nb-C7-2	0.4	2255	545	675	18.7	1628
Nb-C3-3	0	115	30	145	0.3	64.3	Nb-C7-3	0.5	2630	910	720	44	1914
Nb-C3-4	0	88	29	170	0.4	41.8	Nb-C7-4	0.3	1500	960	2010	11.8	1689
Nb-C3-5	0	105	38	165	0.3	31.8	Nb-C7-5	0.2	1295	650	895	14.2	1427
Nb-C3-6	0	100	28	180	0.3	29.5	Nb-C8-1	0.2	575	220	540	2.5	402
Nb-C3-7	0.1	115	20	170	0.4	47.7	Nb-C8-10	0	125	28	210	0.5	174
Nb-C3-8	0.1	98	35	180	0.3	46.2	Nb-C8-2	0.1	115	65	470	1.2	192
Nb-C3-9	0.1	155	20	160	0.4	63.1	Nb-C8-3	0.1	190	63	450	1.4	216
Nb-C4-1	0	245	35	400	1.6	290	Nb-C8-4	0.1	155	250	905	1.4	261
Nb-C4-10	0	110	19	150	0.3	14.8	Nb-C8-5	0.1	125	40	800	0.7	268
Nb-C4-11	0	115	18	150	0.3	17.3	Nb-C8-6	0	130	24	315	0.4	200
Nb-C4-12	0.1	170	40	225	1.4	312.5	Nb-C8-7	0	110	28	195	0.2	143
Nb-C4-2	0.1	205	45	210	2	228	Nb-C8-8	0	85	14	140	0.2	141
Nb-C4-3	0	115	25	155	0.8	97.9	Nb-C8-9	0.1	115	18	170	0.4	206
Nb-C4-4	0	133	62	200	0.8	26.8	Nb-C9-1	0.2	480	210	260	3.2	51.6
Nb-C4-5	0	95	37	150	0.5	15.3	Nb-C9-2	0.2	320	63	300	2.4	43.4
Nb-C4-6	0	260	25	130	0.6	17	Nb-C9-3	0.2	120	35	210	0.7	20.7
Nb-C4-7	0	110	18	185	0.3	14.5	Nb-D0-1	0.1	50	35	50	0.6	56.6
Nb-C4-8	0	135	14	170	0.3	13.5	Nb-D0-2	0.1	175	31	80	0.3	17.4
Nb-C4-9	0.1	115	19	160	0.4	17.2	Nb-D0-3	0.1	585	20	125	0.5	105
Nb-C5-1	0.9	3460	2665	2050	50.6	2401	Nb-D0-4	0.1	260	40	95	0.6	11.5
Nb-C5-2	0.3	1680	1010	1515	15.1	910	Nb-D0-5	0.1	185	40	85	0.5	18.8
Nb-C5-3	1	2280	3065	1665	38.1	2492	Nb-D1-1	0.2	90	70	120	1	47.6
Nb-C5-4	0.3	1690	2150	865	13.4	724	Nb-D1-2	0.4	290	100	165	1.8	143.9
Nb-C5-6	0.4	640	400	880	8.3	410	Nb-D1-4	0.4	115	600	450	15.5	147

جدول 1- ادامه.

	Au	Cu	Pb	Zn	Ag	As		Au	Cu	Pb	Zn	Ag	As
Samples	(ppm)						Samples	(ppm)
Nb-C5-7	0.2	700	1085	2330	12.1	797	Nb-D1-5	0.7	25	450	400	3.6	234
Nb-C5-8	0.3	1110	1425	3075	19.2	904	Nb-D1-6	0.1	115	500	675	3	53
Nb-C6-1	0.4	1340	600	550	20.4	859	Nb-D1-7	0.1	50	210	330	1.3	17.3
Nb-D1-8	0.1	15	200	350	1.1	20.4	Nb-E10-2	0.1	170	75	210	0.5	33.2
Nb-D1-9	0.1	115	180	350	2	43.5	Nb-E11-1	0	75	15	110	0.2	6.7
Nb-D10-1	0.3	240	115	220	1	37.2	Nb-E11-2	0	140	17	95	0.3	11.4
Nb-D10-2	0.4	240	160	240	1	49.9	Nb-E3-1	2.2	3895	925	1330	29.5	4533
Nb-D3-1	5.3	855	2150	270	82.9	6277	Nb-E3-2	1.9	2295	880	850	43.1	2667
Nb-D3-10	0.5	855	860	880	8	1496	Nb-E3-3	2.3	1165	1575	535	68.4	4608
Nb-D3-2	4.6	1040	1890	390	80	4130	Nb-E3-4	0.7	1435	1275	575	34.3	2845
Nb-D3-3	0.9	5380	450	380	75.5	4237	Nb-E3-5	0.3	235	480	790	2.5	688
Nb-D3-4	0.2	10900	190	570	39.3	734	Nb-E3-6	0.7	7305	1175	3300	41.2	1897
Nb-D3-5	0.5	12200	210	640	35.7	622	Nb-E32-1	1.6	6880	1175	2040	23.3	2524
Nb-D3-6	0.1	3720	58	510	16.2	311	Nb-E32-2	0.3	3750	300	1755	6.5	1147
Nb-D3-7	0.4	9825	600	670	24.2	806	Nb-E32-3	0.1	405	830	850	4.3	719
Nb-D3-8	2.2	3300	700	560	12	4590	Nb-E32-4	0.2	2220	180	980	3.2	589
Nb-D3-9	0.8	3270	500	730	7.5	1564	Nb-E32-5	0.4	2705	370	1540	7.4	1566
Nb-D7-1	0.5	5960	960	675	51.7	1712	Nb-E32-6	0.9	1625	1375	1935	14	2403
Nb-D7-2	0.2	2040	550	745	19.5	591	Nb-E5-1	0.6	2450	1275	1665	30.4	2763
Nb-D7-3	0.2	1750	805	940	15.3	795	Nb-E5-2	1.4	2915	640	1050	35.9	5180
Nb-D7-4	0.3	2655	410	885	27.6	747	Nb-E5-3	0.7	3240	500	725	31.6	3836
Nb-D7-5	0.2	1620	200	580	12.7	464	Nb-E5-4	0.6	3625	280	475	16.7	2554
Nb-D7-6	0.2	1460	220	500	10.3	331	Nb-E5-5	0.8	3535	210	650	11.9	1286
Nb-D7-7	0.2	1860	450	620	19.7	556	Nb-E6-1	0.2	1165	210	800	8.5	528
Nb-D8-1	0.3	2125	130	780	7.1	502	Nb-E6-2	0.4	4400	450	930	31.8	938
Nb-D8-2	0.4	2805	750	1040	24.6	1428	Nb-E7-1	0.3	3745	550	635	39.8	1563
Nb-D8-3	0.4	6020	280	550	37.3	902	Nb-E7-2	0.1	1080	120	435	8	394
Nb-D8-4	0.2	1535	295	360	14.1	710	Nb-E7-3	0.3	2565	600	800	27.7	1311
Nb-D8-5	0.1	650	65	335	2.3	199	Nb-E71-1	0.1	1230	60	620	7.8	417
Nb-D8-6	0.3	2510	660	500	11.2	878	Nb-E71-2	0.6	4805	220	1735	26.8	2805
Nb-D8-7	0.3	2420	480	795	11.3	805	Nb-E71-3	0.3	2050	160	670	12.8	1005
Nb-D9-1	0.1	260	100	210	2	48.6	Nb-E8-1	0.1	1935	85	1500	7.1	742
Nb-D9-2	0.1	260	70	200	1.2	46.5	Nb-E8-2	0.2	2375	165	1490	12.2	940
Nb-D9-3	0.1	220	75	205	1	37.6	Nb-E8-3	0.2	1440	280	1960	14	942
Nb-E1-1	0.9	25	70	130	1.1	67.1	Nb-E8-4	0.2	1980	300	2060	10	1311
Nb-E1-2	0.3	92	100	140	1.5	110	Nb-E9-1	0.1	160	40	220	0.7	69.5
Nb-E1-3	0.1	60	140	280	3.2	80.2	Nb-E9-2	0	135	30	160	0.7	56
Nb-E1-4	0.1	35	160	160	2.3	56.6	Nb-E9-3	0	110	18	175	0.7	55.1
Nb-E1-5	0.2	110	140	170	2.5	110	Nb-E9-4	0	185	15	230	0.9	55.1
Nb-E1-6	0.1	50	160	330	0.9	15.9	Nb-E91-1	0.2	450	380	550	2.6	407
Nb-E1-7	0.1	25	220	400	1.3	40.2	Nb-EF3-1	0.6	3075	2730	1670	30.8	2756
Nb-E1-8	7.8	30	155	300	1.6	20.8	Nb-EF3-2	0.4	2995	3075	1880	18.7	2756
Nb-E10-1	0.2	210	125	400	0.4	54.1	Nb-EF3-3	1.1	2845	8060	1275	39.3	4733
Nb-EF3-4	2.6	6090	2975	2330	74.8	2526	Nb-F9-1	0.2	600	150	500	1.3	60.7
Nb-F10-1	0	600	80	260	0.9	17.5	Nb-F9-2	0.2	530	140	510	1.3	59.7
Nb-F10-2	0.1	500	85	220	0.5	22.5	Nb-F9-3	0.1	1510	31	535	1.7	132
Nb-F10-3	0	500	33	180	0.7	11.8	Nb-F9-4	0.1	1385	75	530	2.8	149
Nb-F10-4	0.1	400	33	250	0.7	22.4	Nb-FG-1	0.4	4295	500	720	18.5	222
Nb-F2-1	1	1220	450	875	8.4	944	Nb-FG-2	0.4	1145	380	765	9.8	316
Nb-F3-1	0.2	2850	250	2610	9.6	1100	Nb-G23-1	1.3	860	580	2800	4.3	373
Nb-F3-2	0.1	3680	240	2795	11.4	1166	Nb-G23-2	0.5	650	245	2135	2.5	253
Nb-F3-3	0.1	2840	95	1790	4	651	Nb-G23-3	0.1	380	90	1645	2.2	184
Nb-F3-4	0.1	1970	150	1295	1.8	315	Nb-G23-4	0	155	72	1490	1.6	175
Nb-F3-5	0.1	2615	80	1295	0.9	201	Nb-G23-5	0.7	390	320	1420	13.3	1043
Nb-F3-6	0.3	7260	150	3000	2	830	Nb-G23-6	0.2	120	75	555	2.3	432
Nb-F3-7	0.4	2115	1075	10800	7.6	932	Nb-G3-1	1.2	1555	1130	2635	10.2	940
Nb-F3-8	0.2	650	260	3500	1.6	286	Nb-G3-10	0.1	280	200	1395	1.2	161
Nb-F3-9	3.2	790	980	3565	4	2511	Nb-G3-2	0.2	720	720	2535	7.2	388

جدول 1- ادامه.

	Au	Cu	Pb	Zn	Ag	As		Au	Cu	Pb	Zn	Ag	As
Samples	(ppm)						Samples	(ppm)
Nb-F32-1	0.6	1240	650	2430	11.6	1076	Nb-G3-3	2.5	900	4130	1895	27	2800
Nb-F32-2	0.9	1040	630	1915	15.2	938	Nb-G3-4	1.3	450	1540	1335	7.4	2570
Nb-F32-3	0.2	1730	250	1975	13.1	615	Nb-G3-5	0.9	5895	2425	1895	47.6	2012
Nb-F32-4	0.1	1805	160	1530	9.3	663	Nb-G3-6	0.7	400	820	2840	4.1	612
Nb-F32-5	0.5	2480	400	2140	7.6	989	Nb-G3-7	1.5	950	620	2165	6.8	1070
Nb-F4-1	0.5	1870	500	2580	33.9	1088	Nb-G3-8	0.4	400	360	1490	1.8	313
Nb-F4-2	0.2	2120	200	1380	22.2	537	Nb-G3-9	0.2	300	200	1395	1.8	186
Nb-F4-3	0.1	2740	85	890	13.9	434	Nb-G4-1	0.4	1965	950	1460	19.5	724
Nb-F45-1	0.3	1955	1755	1675	27.2	1582	Nb-G4-2	0.6	1730	850	1200	13.4	665
Nb-F45-2	0.3	2395	400	860	15.9	878	Nb-G4-3	0.2	535	220	480	4.4	167
Nb-F45-3	0.2	805	120	675	10.6	427	Nb-G6-1	0.1	1340	115	375	2.8	131
Nb-F45-4	0.1	1240	190	2190	5.3	532	Nb-G6-2	0.1	1710	35	250	1.7	63
Nb-F5-1	0.7	7655	480	950	48.8	2076	Nb-G6-3	0	1740	50	350	1.4	52
Nb-F5-2	0.4	4695	220	575	17.8	1022	Nb-G7-1	0	190	60	350	1.6	44.8
Nb-F5-3	0.2	4215	700	620	17.6	475	Nb-G7-2	0	130	38	155	0.5	24.4
Nb-F5-4	7.5	11500	21300	910	159	3612	Nb-G7-3	0	135	30	150	0.5	33
Nb-F5-5	2.3	9355	32000	1400	215	3787	Nb-G7-4	0	90	55	150	0.3	23.3
Nb-F6-1	0.5	605	420	460	8.2	452	Nb-G7-5	0	105	20	125	0.3	22
Nb-F7-1	0.1	350	120	300	1.3	148	Nb-G7-6	0	255	20	135	0.2	17
Nb-F7-2	0.3	825	210	400	4.3	334	Nb-G7-7	0	160	55	150	0.8	18.2
Nb-F7-3	0.2	1680	150	380	11.7	226	Nb-G8-1	0	110	33	180	0.4	16.7
Nb-F8-1	0.1	625	250	660	4.1	564	Nb-G8-2	0	95	25	150	0.4	13.9
Nb-F8-2	0	585	90	560	1.7	257	Nb-G8-3	0	110	40	135	0.6	28.3
Nb-F8-3	0	175	22	250	0.5	53	Nb-G8-4	0	120	25	165	0.6	24.3

ویژگی‌های کانی‌‌شناسی انواع دگرسانی‌های گرمابی در منطقه

1- دگرسانی پتاسیک

2- دگرسانی سریسیتی‌شدن

(1) 4(NaAlSi₃O₈- CaAl₂Si₂O₈) + 4H⁺+ 2K⁺"

2KAl₃Si₃O₁₀(OH)₂ + 8SiO₂+ 4Na⁺+ Ca²⁺

(2)K(Mg, Fe)₃{(OH)₂/AlSi₃O₁₀} + 4H⁺ "

Mg₃(OH)₆(Mg, Fe)₂Al{(OH)AlSi₃O₁₀} + 2K⁺+ 6SiO₂+ (Mg²⁺, Fe²⁺)

3- دگرسانی سیلیسی‌

4- پدیدةتورمالینی‌‌شدن

5- دگرسانی‌ آرژیلیک


شکل 4- سیمای میکروسکوپی از دگرسانی پتاسیک در مونزودیوریت.	شکل 5- نفوذ بیوتیت‌‌های ثانویه (Bio.) به درون شکستگی ایجاد شده در گابرو (بزرگنمایی 10X، نورپلاریزه).

شکل 6- سیمای میکروسکوپی از سریسیتی‌شدن کانی‌های پلاژیوکلاز به‌صورت فراگیر به‌همراه شکستگی‌های پر شده از هیدروکسید آهن.	شکل 7- تجزیه بیوتیت به کلریت در حواشی کانی. شبکة کانی‌ بیوتیت اولیه، اسفن تولید نموده است.

شکل 8- توزیع موقعیت مکانی دگرسانی‌ها.

بررسی کانه‌‌زایی در منطقه (مطالعات کانه‌نگاری)

پیریت‌های نسل اول (پیریت I): در سنگ درونگیر به‌صورت بافت افشان و غالباً به‌فرم خودشکل قرار دارند (شکل 11).

شکل 11- نمایی از حضور دو نسل پیریت در کنار یکدیگر. پیریت نسل اول (Py_I) با بافت افشان و نسل دوم (Py_II) با بافت رگچه‌ای.

شکل12- نمای از کانی آرسنوپیریت (Apy)، بزرگنمایی 10X.

شکل 13- سیمای میکروسکوپی از فاز تزریقی کالکوپیریت (Cpy) به درون پیریت (Py).

کانه‌زایی برونزاد (Supergene) و اکسیدان

تهیه نقشه‌های هم عیار ژئوشیمیایی عناصر

شکل 14- نقشه هم‌عیار ژئوشیمیایی طلا.

علاوه بر آن، نقشه هم‌عیار این عنصر با هالة ژئوشیمیایی عناصر نقره و آرسنیک هم‌پوشانی نشان می‌دهد.

شکل 15- نمای میکروسکوپی از طلا، حاصل از مطالعة نمونه‌های کانی سنگین محدودة اکتشافی.

شکل 16- نقشه هم‌عیار ژئوشیمیایی مس.

شکل 17- نقشه هم عیار ژئوشیمیایی سرب.

شکل 18- نقشه هم‌عیار ژئوشیمیایی روی.

شکل 19- نقشه هم‌عیار ژئوشیمیایی نقره.

همبستگی ژئوشیمیایی عناصر

جدول 2- ماتریس همبستگی به روش اسپیرمن.

Correlations			Au	Cu	Pb	Zn	Ag	As
Spearman's rho	Au	Correlation Coefficient	1	.472(**)	.697(**)	.508(**)	.730(**)	.719(**)
	Cu	Correlation Coefficient	.472(**)	1	.548(**)	.621(**)	.684(**)	.611(**)
	Pb	Correlation Coefficient	.697(**)	.548(**)	1	.808(**)	.876(**)	.725(**)
	Zn	Correlation Coefficient	.508(**)	.621(**)	.808(**)	1	.770(**)	.703(**)
	Ag	Correlation Coefficient	.730(**)	.684(**)	.876(**)	.770(**)	1	.795(**)
	As	Correlation Coefficient	.719(**)	.611(**)	.725(**)	.703(**)	.795(**)	1

** Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed).

شکل 20- نقشه هم‌عیار ژئوشیمیایی آرسنیک.

بحث و نتیجه‌گیری

جدول 3- مشخصات چاهک‌های اکتشافی در رخداد معدنی نبی‌جان.

مشخصات چاهک‌های اکتشافی حفاری‌شده
کد چاهک	عمق نهایی (m)	کد چاهک	عمق نهایی(m)	کد چاهک	عمق نهایی (m)
Nb-A0	22	Nb-E32	12	Nb-C8	20.5
Nb-Ac1	15	Nb-E5	10.5	Nb-C9	6
Nb-A1	18	Nb-E6	5	NB-D0	15
Nb-A101	18.5	Nb-E7	7	Nb-D1	28
Nb-A2	15.5	Nb-E71	6	Nb-D3	21
Nb-A3	13	Nb-E8	8.5	Nb-D7	15
Nb-A4	6	Nb-E9	8	Nb-D8	14.5
Nb-A5	13	Nb-E91	2.5	Nb-D9	6
Nb-A6	25	Nb-E10	4	Nb-D10	4
Nb-B0	18	Nb-E11	4	Nb-E1	24
Nb-B01	22	Nb-EF3	8	Nb-E3	12
Nb-B1	16.5	Nb-F2	3	Nb-G8	10.5
Nb-B2	8	Nb-F3	18.5	Nb-G9	18.5
Nb-B3	20.5	Nb-F32	12.5	Nb-H1	15
Nb-B4	12	Nb-F4	6	Nb-H11	5
Nb-B5	20.5	Nb-F45	9	Nb-H2	5
Nb-B6	18	Nb-F5	10	Nb-H3	5
Nb-B7	27	Nb-F6	3	Nb-T9
Nb-B8	12.5	Nb-F7	6	Nb-C61	16.5
Nb-Bc	18.5	Nb-F8	8.5
Nb-C0	22	Nb-F9	8.5
Nb-C1	22	Nb-F10	9
Nb-C2	8.5	Nb-FG	4
Nb-C3	27	Nb-G23	12
Nb-C4	24.5	Nb-G3	20
Nb-C5	17	Nb-G4	6
Nb-C6	6.5	Nb-G6	6

جدول 3- ادامه.

Sample	Au	Cu	Pb	Zn	Ag	As
	)ppm(
Nb-G9-1	0.0	200.0	70.0	400.0	0.8	144.0
Nb-G9-2	0.0	135.0	60.0	205.0	0.9	115.0
Nb-G9-3	0.0	120.0	40.0	250.0	1.3	106.0
Nb-G9-4	0.0	78.0	20.0	120.0	0.7	36.9
Nb-G9-5	0.0	79.0	20.0	170.0	0.6	55.7
Nb-G9-6	0.0	1075.0	20.0	310.0	2.3	75.7
Nb-G9-7	0.0	640.0	25.0	160.0	0.7	36.0
Nb-G9-8	0.0	300.0	55.0	220.0	0.5	21.5
Nb-G9-9	0.0	150.0	50.0	160.0	0.4	19.6
Nb-H1-1	0.0	160.0	160.0	380.0	2.5	2468.0
Nb-H1-2	3.6	270.0	1000.0	845.0	10.4	5421.0
Nb-H1-3	1.7	200.0	2605.0	2605.0	13.8	3360.0
Nb-H1-4	0.1	95.0	200.0	450.0	1.9	281.0
Nb-H1-5	6.1	16600.0	450.0	300.0	85.0	861.0
Nb-H1-6	1.4	3470.0	200.0	150.0	25.5	240.0
Nb-H1-7	0.4	905.0	90.0	150.0	7.2	219.0
Nb-H11-1	0.2	1025.0	1045.0	850.0	11.2	529.0
Nb-H11-2	0.3	855.0	900.0	730.0	11.6	583.0
Nb-H2-1	0.2	1095.0	750.0	930.0	15.8	625.0
Nb-H2-2	0.4	1156.0	750.0	1180.0	12.4	608.0
Nb-H3-1	0.4	270.0	560.0	675.0	3.0	264.0
Nb-H3-2	0.8	240.0	655.0	700.0	3.2	525.0
Nb-T9-1	3.0	6235.0	200.0	500.0	52.8	2140.0
Nb-T9-2	0.9	26800.0	750.0	720.0	23.5	1144.0
Nb-T9-3	1.6	41200.0	655.0	1280.0	36.2	2427.0
Nb-F8-4	0.2	3350.0	140.0	1400.0	2.5	517.0
Nb-G8-5	0.0	90.0	20.0	135.0	0.3	35.3

سپاسگزاری

مراجع

بنی‌آدم، ف. (1383) بررسی زمین‌شناسی اقتصادی و خاستگاه احتمالی کانی‌سازی مس و طلا در محدوده اکتشافی نبی‌جان کلیبر. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد پژوهشکده علوم زمین، تهران، ایران.

شکوئی، ح. (1383) گزارش اکتشاف طلا درمحدوده شمال روستای نبی‌جان، طرح اکتشاف سراسری پروژه اکتشاف طلای زون ارسباران. سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور.

حسنی‌پاک، ع. ا. (1377) زمین‌آمار (ژئواستاتیستیک). انتشارات دانشگاه تهران، تهران.

مهرپرتو، م.، امینی‌فضل آ. و ج. رادفر (1371) نقشه زمین‌شناسی 100000/1 ورزقان. سازمان زمین‌شناسی کشور.

نبوی، م. (1355) دیباچه‌ای بر زمین‌شناسی ایران. انتشارات سازمان زمین‌شناسی کشور، تهران.

وزیری‌هشی، ف. (1386) بررسی عوامل کنترل‌کننده کانه‌زایی مس و طلا با نگاه ویژه بر انتشار آن‌ها در افق‌های زیرسطحی و شرایط فیزیکوشیمیایی سیالات‌ درگیر مربوطه در منطقه نبی‌جان، آذربایجان خاوری. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، پژوهشکده علوم زمین، تهران، ایران.

Crawe, D. and Koons, P. O. (1989) Tectonically induced hydrothermal activity and gold mineralization adjacent to major fault zones. Economic Geology Monograph 6: 463-47.

Guillementte, N. (1993) Genesis of the Sb-W-Au deposit at Ixtahuacan, Guatemala: evidence from fluid inclusion and stable isotopes. Mineralium Deposita 28: 167-180.

Hagemann, S. G., Gebre-Mariam, G. and Groves, D. L. (1994) Surface-water influx in shallow-level Archean lode gold deposits in Western Australia. Geology 22: 1067-1107.

Levinson, A. A. (1980) Introduction to Ex-ploration Geochemistry. Applied pub-lishing Ltd, Wilmette, Illinois. U.S.A.

Meyer, C. and Hemley, J. J. (1967) Wall rock alteration. In Barnes H. L. (Eds.): Geochemistry of Hydrothermal Ore Deposits. New York, United States, Holt, Rinehart and Winston.

Nickel, E. H. (1979) Gossan mineralogy viewed in the context of solution chemistry. In: Glover, I. E. and Smith, R. E. (Eds.): Pathfinder and multielement geochemistry in mineral exploration. Geology Department Extension Service Publication, University of Western Australia.

Rankama, K. and Sahama, T. G. (1950) Geochemistry. University of Chicago Press.

Robb, L. J. (2005) Introduction to ore- forming processes. Wiley-Blackwell.

Titley, S. R. (1982) Advances in geology of the porphyry copper deposits. University of Arizona Press..

آمار

تعداد مشاهده مقاله: 723

تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 481

سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب

پیوندهای مفید

اخبار و اعلانات

آمار

ویژگی‌های کانه‌زایی و انواع دگرسانی‌های وابسته در مظهر معدنی نبی‌جان (آذربایجان خاوری- شمال‌غرب ‌ایران)